Του Παναγιωτη Παναγοπουλου, Η Καθημερινή, 06/09/2009
Ελάχιστοι σκηνοθέτες στον κόσμο διαθέτουν την ποικιλία που έχει η φιλμογραφία του Ανγκ Λι. Ο γεννημένος στην Ταϊβάν σκηνοθέτης, που ζει και εργάζεται στην Αμερική, έχει τα μάτια του και την κάμερά του ανοιχτά σε μια εξαιρετικά ευρεία θεματολογία, που αρχίζει από τη βικτωριανή Αγγλία και φτάνει μέχρι τους πολεμιστές της Ασίας και τους ήρωες των κόμικς.
Στην πραγματικότητα, αυτό που είναι διαφορετικό είναι το περιβάλλον στις ταινίες του Ανγκ Λι, οι οποίες σε ένα μεγάλο ποσοστό έχουν κάποια κοινά στοιχεία μεταξύ τους. Θέματά του είναι, συχνά, η δυναμική και οι συγκρούσεις που αναπτύσσονται στις οικογενειακές σχέσεις, η αντίθεση παράδοσης και εξέλιξης, όπως και η σεξουαλικότητα και η αναζήτησή της.
Στη νέα του ταινία, το «Ετσι πήραμε το Γούντστοκ», που θα προβάλλεται από την 1η Οκτωβρίου, ο Λι συνδυάζει αυτά τα μόνιμα θέματα των ταινιών του με το ιστορικό γεγονός του φεστιβάλ του Γούντστοκ, που έκλεισε τα σαράντα του χρόνια. Γεγονός νεανικής, μουσικής, σεξουαλικής επανάστασης, το φεστιβάλ του Γούντστοκ αποτέλεσε σημείο αναφοράς για αρκετές γενιές από τα τέλη της δεκαετίας του '60.
Το φεστιβάλ
Γεγονός που αλλάζει τη ζωή του, είναι το Γούντστοκ και για τον Ελιοτ, τον κεντρικό ήρωα της ταινίας (και αληθινό πρόσωπο), έναν νεαρό διακοσμητή, που γυρίζει από τη Νέα Υόρκη στο πατρικό του για να βοηθήσει τους γονείς του να λειτουργήσουν το ξεπεσμένο τους μοτέλ. Ο Ελιοτ θα πείσει την τοπική κοινότητα να υιοθετήσει το φεστιβάλ που δεν βρίσκει χώρο και όλη η περιοχή, μαζί και το οικογενειακό μοτέλ, θα παίξουν κεντρικό ρόλο στην πραγματοποίηση αυτού που τελικά έγινε το Γούντστοκ. Για τον ίδιο τον Ελιοτ, το φεστιβάλ θα σημάνει και την έναρξη της χειραφέτησής του και της αποδέσμευσής του από τα στενά οικογενειακά πλαίσια.
Το «Ετσι πήραμε το Γούντστοκ» συμμετείχε στο διαγωνιστικό πρόγραμμα του τελευταίου φεστιβάλ των Καννών, όπου συναντήσαμε και τον Ανγκ Λι. Ησυχος, χαμηλόφωνος, σχεδόν διστακτικός και εξαιρετικά ευγενής, ο 55χρονος σήμερα Λι μίλησε για το τι τον οδήγησε από τα ερωτικά δράματα των τελευταίων ετών, στην ανάλαφρη ατμόσφαιρα του Γούντστοκ.
- Τι σας τράβηξε σ' αυτή την ιστορία;
- Ηθελα να κάνω μια κωμωδία έπειτα από τόσες τραγωδίες που γύρισα τα τελευταία χρόνια. Οι έξι τελευταίες μου ταινίες ήταν όλες δράματα. Σε μια τηλεοπτική εκπομπή στο Σαν Φρανσίσκο, που ήμουν καλεσμένος να μιλήσω για την προηγούμενη ταινία μου, το «Προσοχή πόθος», γνώρισα τον Ελιοτ Τίμπερ, συγγραφέα του βιβλίου. Στο διάλειμμα των συνεντεύξεών μας μού έκανε μια σύντομη παρουσίαση της ιστορίας που με εντυπωσίασε. Διάβασα το βιβλίο κι αυτό ήταν αρκετό για να ξεκινήσουμε. Επιπλέον, ένιωσα ότι η ιστορία με ενδιέφερε γιατί έχει σχέση και με μια άλλη μου ταινία. Η «Παγοθύελλα» που διαδραματίζεται το 1973 είναι κάπως σαν να συνέρχεται κανείς με πονοκέφαλο από το μεθύσι του '69.
Σεξουαλικότητα
- Ο Ελιοτ είναι ένας νέος άντρας που παλεύει να παραδεχτεί τη σεξουαλικότητά του. Είναι ωστόσο ένα μικρό κομμάτι της ταινίας σε σχέση με άλλες σας ταινίες.
- Αναφέρομαι σε αυτό το κομμάτι λιγότερο, επειδή δεν νομίζω ότι ο τρόπος που αναφέρεται στο βιβλίο στη σεξουαλικότητά του είναι τόσο πρωτότυπος. Για μένα μεγαλύτερη σημασία έχει η επαφή του με το φεστιβάλ, πώς τον επηρεάζει γενικότερα στην προσωπικότητά του και με ποιο τρόπο το βλέπει, τη δική του ματιά. Αν και ενεργά αναμεμειγμένος, ο Ελιοτ δεν καταφέρνει να δει ποτέ τη σκηνή του Γούντστοκ, όπως συνέβη και σε πολλούς από εκείνους που πήγαν. Το Γούντστοκ είναι περισσότερο μια αφηρημένη ιδέα, η οποία ενέπνευσε πολύ κόσμο με διαφορετικό τρόπο. Η σεξουαλικότητα λοιπόν εντάσσεται κι αυτή, αλλά στα σημεία που έχουν να κάνουν με τη γενικότερη ατμόσφαιρα του φεστιβάλ.
- Οταν συνέβαιναν τα γεγονότα του Γούντστοκ ποια ήταν η επαφή σας μ' αυτά;
- Εκείνη την εποχή ήμουν στην Ταϊβάν και δεν είχαν φτάσει σε μένα πολλές λεπτομέρειες. Είχα ακούσει ελάχιστα πράγματα. Πηγαίνοντας στην Αμερική αργότερα έμαθα περισσότερα για εκείνη την περίοδο και πόσο επηρέασε τους νέους της εποχής.
- Γιατί ήταν τόσο σημαντικό το να γυρίσετε κομεντί;
- Συχνά αισθάνομαι βαρύς, και σε περιόδους που αισθάνομαι αυτό το βάρος ακόμη πιο έντονο, νιώθω την ανάγκη να κάνω κάτι ελαφρύτερο για να διώξω από πάνω μου την εξάντληση. Τελειώνοντας το «Προσοχή πόθος» η εξάντληση ήταν εξαιρετικά έντονη, έτσι το «Ετσι πήραμε το Γούντστοκ» ήρθε στη σωστή στιγμή. Ηθελα να κάνω μια ταινία όπως αυτή, που να έχει να κάνει με τη χαρά και την αθωότητα, γιατί είναι δύο πράγματα που νιώθω να λείπουν και που οι άνθρωποι τα αναζητούν, όπως πολλοί αποζητούν το κλίμα της δεκαετίας του '60.
Ολοι χαρούμενοι
- Γυρίζοντας μια κομεντί, αισθάνεστε την ανάγκη η ατμόσφαιρα στο συνεργείο να είναι χαρούμενη;
- Οταν αρχίσαμε τα γυρίσματα, αποφάσισα ότι θα είμαι διαρκώς χαρούμενος. Είναι κάτι που χρειάστηκε προσπάθεια για να το καταφέρω, όμως η αλήθεια είναι ότι όσο γυρίζαμε την ταινία, γελάσαμε πάρα πολύ. Πήρα την ίδια απόφαση για λογαριασμό όλων και για να είμαι ειλικρινής έπρεπε να βρω διάφορους τρόπους για να το προκαλέσω σε όλους εκείνους που συμμετείχαν στο καστ και στο συνεργείο. Το πρόβλημα είναι ότι συχνά αισθάνεσαι ενοχή και φόβο όταν νιώθεις χαρά, ότι θα συμβεί κάτι άσχημο αν παραδεχτείς ότι είσαι ενθουσιασμένος και ξένοιαστος. Ομως με τις προηγούμενες δουλειές μου ένιωσα ότι είχα κερδίσει το δικαίωμα να αφεθώ για λίγο σε μια πιο διασκεδαστική διάθεση.
- Είστε από τους σκηνοθέτες κινεζικής καταγωγής που έχετε ανοίξει την Κίνα στον υπόλοιπο κόσμο. Δεν κάνετε όμως πια συχνά ταινίες στην Κίνα.
- Μετά από αυτή την ταινία θα ταξιδέψω στην Κίνα για να κάνω έρευνα για ένα επόμενο σχέδιο. Ομως πρέπει να πω ότι με εξαντλεί σε προσωπικό επίπεδο το να γυρίζω ταινίες με κινεζικές ιστορίες. Αναγκάζομαι να χρησιμοποιήσω μεγάλα αποθέματα από τον εαυτό μου, τόσο πολύ που είναι σχεδόν επώδυνο. Οι πιέσεις είναι πολλές από πολλές πλευρές, έτσι μου είναι δύσκολο να αισθανθώ ελεύθερος. Χρειάζομαι μεγάλα διαλείμματα με αρκετές αμερικανικές ταινίες για να καταπιαστώ ξανά με ένα κινεζικό θέμα.
Οι καλύτερες στιγμές του
- Γαμηλιο παρτι (1992)
Η ταινία που τον έκανε γνωστό διεθνώς, είναι μια κομεντί για τα κοινωνικά και σεξουαλικά ήθη, τη σύγκρουση και τη συμφιλίωση των γενεών.
- Λογικη και ευαισθησια (1995)
Αν και Ταϊβανέζος, ο Λι συνέλαβε καλύτερα από πολλούς Βρετανούς την ουσία, τον ρομαντισμό και το χιούμορ του βιβλίου της Τζέιν Οστεν.
- Η παγοθυελλα (1997)
Σεξουαλική απελευθέρωση και μοναξιά στα αμερικανικά προάστια, σε μια πολυπρόσωπη ιστορία, τολμηρή και ευαίσθητη.
- Τιγρης και δρακος (2000)
Οι ασιατικές πολεμικές τέχνες γίνονται καλλιτεχνική ταινία με παγκόσμια αναγνώριση. Το πρώτο Οσκαρ του Ανγκ Λι (ξένης ταινίας για την Ταϊβάν).
- Το μυστικο του Brokeback mountain (2005)
Ενα τολμηρό θέμα, οι ερωτικές ενοχές και το πάθος μεταξύ δύο αντρών στην «καουμπόικη» Αμερική, προσεγγίζονται με αφοπλιστική ειλικρίνεια και αμεσότητα. Οσκαρ σκηνοθεσίας και δύο εξαιρετικές ερμηνείες από τον Χιθ Λέτζερ και τον Τζέικ Τζίλενχαλ.
No comments:
Post a Comment