Ιταλικά «φαντάσματα» στη Μόστρα

• Του ΝΙΝΟΥ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗ, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Επτά, Κυριακή 6 Σεπτεμβρίου 2009

• Για δεύτερη χρονιά φέτος η Μόστρα του Κινηματογράφου της Βενετίας παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στον ιταλικό κινηματογράφο, με τον τίτλο «Αυτά τα φαντάσματα 2».

Η Κλαούντια Καρντινάλε και ο Ζαν-Πολ Μπελμοντό στην ταινία του Μάουρο Μπολονίνι «Ο δρόμος των κακόφημων σπιτιών» που θα προβληθεί στη Μόστρα.

Τίτλος εμπνευσμένος από τη φράση «Και όταν διέσχισε τη γέφυρα τα φαντάσματα ήρθαν να τον συναντήσουν...», από την ταινία «Νοσφεράτου» του Φρίντριχ Μούρναου, που αναφέρεται στις αποθήκες των εταιρειών οι οποίες έχουν λεηλατηθεί σ' αναζήτηση των «ξεχασμένων φαντασμάτων» του σινεμά, ταινίες «χαμένες στο σκοτάδι», που χρειάζεται να βγουν στο φως.

Με τον υπότιτλο «Χρονικά, ιστορίες, πρόσωπα του ιταλικού κινηματογράφου», η Μόστρα (που άρχισε στις 2 και λήγει στις 12 Σεπτεμβρίου) παρουσιάζει ξεχασμένες ταινίες, αλλά άγνωστες στους ιστορικούς του κινηματογράφου καθώς και αποκαταστημένες κόπιες κλασικών ταινιών.

Ολα τα είδη εκπροσωπούνται: Από λαϊκές κωμωδίες και περιπέτειες μέχρι «καλτ» και ντοκιμαντέρ καθώς και ταινίες με σοβαρά θέματα όπως ο πόλεμος, η Αντίσταση, η ανοικοδόμηση και η πρόσφατη ιστορία.

Οι ταινίες είναι σκηνοθετημένες από γνωστούς δημιουργούς, όπως οι Μάρκο Φερέρι, Μάουρο Μπολονίνι, Λιλιάνα Καβάνι, Μάριο Μονιτσέλι, Πιέτρο Τζέρμι και Λουτσιάνο Εμερ, μέχρι τους Ραφαέλο Ματαράτσο, Βιτόριο Κοταφάβι, Τίντο Μπρας, Καρμίνε Γκαλόνε και του πολύ παλιότερου Φραντσέσκο Παζινέτι.

Το πιο σημαντικό, πάντως, γεγονός του φετινού αφιερώματος θεωρείται η αποκατάσταση της κλασικής ταινίας «Ο μεγάλος πόλεμος» του Μάριο Μονιτσέλι, από την Εθνική Ταινιοθήκη και τον Αουρέλιο ντε Λαουρέντις. Θα προβληθεί στη Βενετία 50 χρόνια μετά την πρώτη, παγκόσμια προβολή της, όπου και απέσπασε το Χρυσό Λιοντάρι. Πρόκειται για μια δυνατή αντιπολεμική σάτιρα με τους Αλμπέρτο Σόρντι και Βιτόριο Γκάσμαν.

Το πρόγραμμα αρχίζει με ταινίες γυρισμένες πριν και στη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, με ένα αφιέρωμα στον καρτουνίστα Σέρτζιο Τόφανο, με την ταινία του «Πριγκίπισσα Σταχτοπούτα» (1941), βασισμένη στα κόμικς του.

Μια άλλη ταινία της ίδιας περιόδου είναι «Η Μαργαρίτα και οι τρεις θείοι της» του Ιβο Περίλι, με την Αζια Νόρις, γνωστή πρωταγωνίστρια μελοδραματικών και άλλων ταινιών «φυγής», που στην Ιταλία είχαν μείνει γνωστές ως «λευκά τηλέφωνα» (εξαιτίας των λευκών τηλεφώνων που χρησιμοποιούσαν οι πρωταγωνίστριες), να ερμηνεύει τέσσερις διαφορετικούς ρόλους.

Ανάμεσα στις 55 συνολικά ταινίες του αφιερώματος ξεχωρίζουν οι:

* «Ενας ανάμεσα στο πλήθος» (1946) των Ενιο Τσερλέζι και Πιέρο Τερλίνι, με τον Εντουάρντο ντε Φιλίπο, σατιρική ματιά πάνω στο πέρασμα από τη Δημοκρατία του Σαλό στην Απελευθέρωση.

* «La fiamma che non si spegne» (1949) του Βιτόριο Κοταφάβι, με τον Τζίνο Τσέρβι, η αληθινή ιστορία ενός καραμπινιέρου που θυσίασε τη ζωή του για να σώσει 22 ομήρους των ναζί.

* «Το χέρι του ξένου» (1954) του Μάριο Σολντάτι, με τους Αλίντα Βάλι, Τρέβορ Χάουορντ και Ρίτσαρντ Ο' Σάλιβαν, βασισμένη σε βιβλίο του Γκράχαμ Γκριν, γύρω από ένα αγόρι που ψάχνει στη Βενετία τον απαχθέντα πατέρα του.

* «Το πλοίο των καταδικασμένων γυναικών» (1954) του Ραφαέλο Ματαράτσο, με τους Κερίμα, Ετορε Μάνι και Μέι Μπριτ. Τολμηρή ερωτική ταινία που, πρώτη φορά, προβάλλεται με τα αρχικά της χρώματα.

* «Casa Ricordi» (1954) του Καρμίνε Γκαλόνε, η ιστορία της εκδοτικής εταιρείας μουσικής όπερας Casa Ricordi, απ' όπου πέρασαν οι Ροσίνι, Πουτσίνι, Βέρντι και άλλοι, με εξαιρετικά κομμάτια από διάφορες όπερες.

* «Ο θάνατος ενός φίλου» (1959) του Φράνκο Ρόσι, με βάση ένα σενάριο του Πιερ Πάολο Παζολίνι, με πρωταγωνιστή τον Σπύρο Φωκά, γύρω από τις περιπέτειες δυο νταβατζήδων της Ρώμης.

* «Ενας έρωτας στη Ρώμη», ρομαντικό δράμα του Ντίνο Ρίζι (1960), με μια πολύ νεαρή τότε Μιλέν Ντεμονζό στον ρόλο μιας στάρλετ που προσπαθεί να πετύχει στο χώρο του σινεμά.

* «Ο δρόμος των κακόφημων σπιτιών» (La Viaccia) του Μάουρο Μπολονίνι, δράμα εποχής με τον Ζαν-Πολ Μπελμοντό στον ρόλο ενός νέου αγρότη που φτάνει στη Φλωρεντία κι ερωτεύεται τρελά την «πόρνη» Κλαούντια Καρντινάλε.

* «Ενα ήσυχο μέρος στην εξοχή» (1969) του Ελιο Πέτρι, με τους Φράνκο Νέρο και Βανέσα Ρεντγκρέιβ. Ταινία τρόμου γύρω από ένα ζευγάρι που αναζητά την ησυχία σ' ένα στοιχειωμένο σπίτι.

* «Temporale Rosy» (1980) του Μάριο Μονιτσέλι, με τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ στον ρόλο ενός μποξέρ που ερωτεύεται μια γυναίκα παλαιστή (Φέιθ Μίντον). *