Saturday, September 26, 2009

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ: Η πραγματικότητα που προσπαθούν να κρύψουν



Παπαγεωργίου Βασίλης

Την ώρα που η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και διάφοροι «πρόθυμοι» του κινηματογραφικού χώρου προσπαθούν να «θολώσουν» τα κριτήρια και τις συνειδήσεις των δημιουργών κινηματογραφιστών, κυρίως των νέων, ώστε να προωθήσουν την πλήρη εμπορευματοποίηση και παράδοση του ελληνικού κινηματογράφου στα μονοπώλια του οπτικοακουστικού τομέα, η δράση των ίδιων των μονοπωλίων τούς «χαλάει» την προπαγανδιστική «σούπα».

Ο δικομματισμός είναι «στοχοπροσηλωμένος» στη στήριξη της ιδιωτικής παραγωγής και διανομής. Το ΠΑΣΟΚ έστρωσε το δρόμο της ιδιωτικοοικονομικής διαχείρισης στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (ΕΚΚ) και στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Επί κυβερνήσεών του επιχειρήθηκε να «εμπεδωθεί» από τους νέους δημιουργούς η «αντίληψη» του «ζήτουλα» για να γυρίσουν μια ταινία που θα μάζευε σκόνη στις αποθήκες του Κέντρου. Η ΝΔ ενέταξε το ΕΚΚ στο νόμο περί ΔΕΚΟ βάζοντας το «κερασάκι» στη μετατροπή του Κέντρου σε μιαν ακόμη εταιρεία. Το ΠΑΣΟΚ έρχεται σήμερα, μετά από όλα αυτά, να υπόσχεται, ανερυθρίαστα ...«χρηματοδότηση όλων των νέων δημιουργών»!

Ολα αυτά στοχεύουν στην εφαρμογή των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων και στον εγχώριο οπτικοακουστικό τομέα. Στη μετατροπή του εγχώριου δυναμικού (σκηνοθέτες, ηθοποιοί, τεχνικοί κλπ.) σε «κομπάρσους» και «βοηθούς» των μεγάλων πολυεθνικών του κινηματογράφου που ήδη χρησιμοποιούν τη χώρα σαν ένα «εξωτικό σκηνικό» για τις αναλόγου περιεχομένου υπερπαραγωγές τους. Αφήνοντας πίσω τους «καμένη γη» σε επίπεδο εργασιακών σχέσεων, αλλά και εγχώριας παραγωγής και διανομής. Για παράδειγμα, τα δύο κινηματογραφικά στούντιο της Ρουμανίας («Castel Film Studios», «Media Pro Pictures») το 2006 έκαναν παραγωγές με κόστος χαμηλότερο κατά 40% - 60% από τη Βρετανία και κατά 70% σε σύγκριση με τις ΗΠΑ. Το 2005 δαπανήθηκαν περισσότερα από 50 εκατομμύρια δολάρια σε «υπηρεσίες» παραγωγής ταινιών στη Ρουμανία από το Χόλιγουντ, χωρίς αυτό να αλλάξει στο παραμικρό την απόλυτη κυριαρχία του τελευταίου στην εγχώρια διανομή. Να σημειωθεί ότι μιλάμε για μια χώρα που είχε ήδη (λόγω του σοσιαλισμού) τεχνική υποδομή που μόνο να ονειρευτεί μπορεί η Ελλάδα και άρτια καταρτισμένους τεχνικούς. Επιπλέον, τα μονοπώλια έκτοτε αναζήτησαν ακόμη φθηνότερα χέρια...

  • «Ανταγωνιστικότητα» υπεράνω όλων...

Αυτή η πολιτική στοχεύει στην ενίσχυση της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου στην παραγωγή και στη διανομή. Η τελευταία μάλιστα, ήδη, κυριαρχείται από ελάχιστες μονοπωλιακές επιχειρήσεις: Αυτή την στιγμή τρεις εταιρείες ελέγχουν το 80% της ελληνικής αγοράς στη διανομή. Ετσι, η προπαγάνδα του δικομματισμού είναι καλή για αφελείς ή απελπισμένους, αλλά δεν αφορούν καμία προσπάθεια δημιουργίας υποδομής προς όφελος δημιουργών και κοινού. Αντίθετα, είναι ενάντια σε κάθε κρατική παρέμβαση στο χώρο του κινηματογράφου σε επίπεδο υποδομών, έστω και με τον τρόπο που πραγματοποιήθηκε από το αστικό κράτος στο εξωτερικό - κάτω και από την πίεση του κινήματος στο χώρο - τις προηγούμενες δεκαετίες. Οι κυβερνήσεις αφήνουν ανοχύρωτο τον ελληνικό κινηματογράφο συνειδητά, όχι μόνο για να είναι «έτοιμος» να παραδοθεί σε όποιον «ενδιαφερθεί», αλλά και γιατί αυτό επιβάλλει η ΕΕ. Στην «Κοινή Δήλωση» των υπουργών Πολιτισμού στις Κάννες το 2008, η ΕΕ ξεκαθαρίζει ότι «ο οπτικοακουστικός τομέας εμπίπτει ακριβώς στους στόχους της της Λισαβόνας (σ.σ. για την ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου). Η ΕΕ μπορεί να δηλώνει πως «οποιαδήποτε κρατική βοήθεια» στον κινηματογράφο «πρέπει να έχει πολιτιστικό στόχο» και να «εκφράζονται οι εθνικοί και περιφερειακοί πολιτισμοί στα οπτικοακουστικά μέσα», ωστόσο, «πρέπει επίσης να στοχεύει σε έναν βιώσιμο ευρωπαϊκό κινηματογραφικό τομέα». Δηλαδή, να καθιερωθεί το κριτήριο του κέρδους.

Η ΕΕ προσπαθεί να δέσει τις εθνικές κινηματογραφίες των κρατών - μελών της σε αυτό το «άρμα» του μονοπωλιακού ανταγωνισμού και αυτό δεν μπορεί να γίνει (και δεν έγινε σε όλη την ιστορία του καπιταλισμού) χωρίς χτύπημα δικαιωμάτων και, στην προκειμένη περίπτωση, χωρίς πλήρη μετατροπή του κινηματογράφου σε εμπορικό προϊόν με ανάλογο περιεχόμενο που θα επιβάλλεται στους κινηματογραφιστές από τις εταιρείες.

Αυτήν την πραγματικότητα προσπαθούν να κρύψουν από τους Ελληνες δημιουργούς, κυρίως τους νέους, που δεν έχουν εμπειρία συλλογικής οργάνωσης και διεκδίκησης και ο μόνος τρόπος παραγωγής που γνωρίζουν είναι ο κυρίαρχος.

Οσο για το τι πραγματικά ενδιαφέρει την ΕΕ και ρίχνει το βάρος της στα οπτικοακουστικά, προκύπτει από μιαν είδηση που έκανε το γύρο του κόσμου πριν λίγες βδομάδες και αφορά στην εξαγορά του αμερικανικού μονοπωλίου της «Marvel Entertainment», του «κολοσσού» των κόμικς και των κινουμένων σχεδίων από το άλλο μεγάλο μονοπώλιο, την «Ντίσνεϊ» έναντι τεσσάρων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Για την «Disney» είναι «στρατηγικής σημασίας η ένταξη της "Marvel" στο χαρτοφυλάκιο των περιουσιακών της στοιχείων στον τομέα της ψυχαγωγίας και σε μια δομή επιχείρησης που επιτρέπει τη μεγιστοποίηση της αξίας των δημιουργικών της περιουσιακών στοιχείων με πολλαπλές πλατφόρμες μετάδοσης».

Δεν είναι η πρώτη - ούτε η τελευταία - συγχώνευση του είδους, αλλά είναι χαρακτηριστική της διαπίστωσης ότι η καπιταλιστική κρίση ευνοεί την ακόμη μεγαλύτερη συγκέντρωση κεφαλαίου σε ακόμη λιγότερα χέρια. Την ίδια ώρα, η ένωση των μεγάλων στούντιο του Χόλιγουντ πανηγυρίζει ότι είναι «ένας επιτυχημένος εξαγωγέας αμερικανικών προϊόντων», αφού η αμερικανική βιομηχανία κινηματογραφικών ταινιών φέρνει ένα εμπορικό πλεόνασμα της τάξης των 13,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων».

Είπατε τίποτα για Τέχνη..;

Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ, Ριζοσπάστης, 27/09/2009

No comments: