Ο Γκοντάρ έπιασε κρυφά στον Πειραιά

• Ο επαναστάτης της νουβέλ βαγκ γυρίζει την ταινία «Socialisme» πάνω σε κρουαζιερόπλοιο που πλέει στη Μεσόγειο. Ανάμεσα στους επιβάτες-ηθοποιούς ο Αλέν Μπαντιού και η Πάτι Σμιθ. Ζήτησε να πάει Επίδαυρο, αλλά άλλαξε γνώμη. Ενα κρουαζιερόπλοιο πλέει στη Μεσόγειο, όσο οι περίεργοι επιβάτες του συζητούν ή προβληματίζονται για την Ευρώπη και τον σοσιαλισμό, καθένας στη γλώσσα του.

Ο πρωτοπόρος της νουβέλ βαγκ καταπιάνεται στην τελευταία του ταινία με τον «Σοσιαλισμό». Θα πρέπει όμως να περιμένουμε μέχρι το 2010 για να δούμε τι έκανε αυτή τη φορά ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ

• Βέβαια, είναι εξαιρετικά δύσκολο να συνοψίσει κανείς μια ταινία του Ζαν-Λικ Γκοντάρ. Και αδύνατο να το επιχειρήσει, όταν πρόκειται για ένα ολοκαίνουργιο φιλμ που θα προβληθεί το 2010, διατηρώντας μέχρι τότε τα μυστικά του κρυμμένα. Οχι και τόσο ώστε να μη διαρρεύσει η είδηση για τα γυρίσματα που έκανε ο 79χρονος σκηνοθέτης, τον Μάρτιο, στον Πειραιά και για τη συμμετοχή του 39χρονου Πολ Γρίβα, γιου του σημαντικού διευθυντή φωτογραφίας Αλέξη Γρίβα, στην 6μελή πολυεθνική ομάδα των βοηθών σκηνοθετών του.

• Το τρέιλερ, που κυκλοφορεί ήδη στο Διαδίκτυο, μας κάνει να υποπτευόμαστε ότι ο επαναστάτης-ποιητής της νουβέλ βαγκ επιστρέφει πέντε χρόνια μετά τη «Δική μας μουσική», με αειθαλείς τις πολιτικές και φιλοσοφικές του διαθέσεις. Την εντύπωση ενισχύει ο τίτλος της ταινίας, «Σοσιαλισμός», οι λίγες αλλά ενδεικτικές εικόνες στο τρέιλερ, αλλά και φράσεις όπως «Η καημένη η Ευρώπη. Δεν μπορούμε να την εξαγνίσουμε, αλλά ούτε και να την ξεπεράσουμε» ή «Το Ισλάμ είναι η Δύση της Ανατολής».

• Στις μεγάλες εκπλήξεις είναι και το πολυεθνικό καστ που συγκεντρώνει από τον Γάλλο φιλόσοφο Αλέν Μπαντιού και τον Γάλλο ακαδημαϊκό και πανεπιστημιακό Ντομινίκ Ρενιέ, μέχρι την Πάτι Σμιθ και τον συνεργάτη της Λένι Κέι. Και από τον Παλαιστίνιο πρέσβη στην UNESCO, ιστορικό και ποιητή Ελίας Σανμπάρ και τον Γάλλο οικονομολόγο Μπερνάρ Μαρί, μέχρι την πρώην τενίστρια Κατρίν Τανβιέ. Οι περισσότεροι υποδύονται τον εαυτό τους. Το καστ συμπληρώνουν Αφρικανοί, Γάλλοι, Ούγγροι και Ρώσοι ηθοποιοί. Τη μουσική επένδυση επιμελούνται ο Μάνφρεντ Αϊχερ και η ECM.

• Για την πλοκή ελάχιστα στοιχεία δημοσιοποιήθηκαν, π.χ. ότι «ανάμεσα στους επιβάτες του κρουαζιερόπλοιου βρίσκεται ένας ηλικιωμένος εγκληματίας πολέμου (αδιευκρίνιστης εθνικότητας). Ενας διάσημος Γάλλος φιλόσοφος. Ενας Μοσκοβίτης επιθεωρητής της αστυνομίας. Μια Αμερικανίδα τραγουδίστρια. Ενας Γάλλος αστυνομικός. Μια αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών. Ενας πρώην διπλός πράκτορας. Ενας Παλαιστίνιος πρέσβης...». Η κρουαζιέρα προβλέπει σταθμούς «σε έξι περιοχές αληθινών ή ψεύτικων μύθων: Αίγυπτος, Παλαιστίνη, Οδησσός, Ελλάς, Νάπολη, Βαρκελώνη». Προβλέπει φυσικά και περίεργες «γκονταρικές» συνθήκες: «Τη νύχτα δύο ανήλικα αδέλφια καλούν τους γονείς τους σε δίκη για το θέμα της Ελευθερίας, της Ισότητας και της Αδελφοσύνης».

• Οσο για τα γυρίσματα στη χώρα μας, ο σκηνοθέτης Μάρκος Χολέβας επιβεβαιώνει ότι οι συνεργάτες του Γκοντάρ είχαν απευθυνθεί στο Film Commission Office του Κέντρου Κινηματογράφου προκειμένου να κινηματογραφήσουν κάποιο από τα αρχαία θέατρα (με προτίμηση στην Επίδαυρο). Οι Ελληνες φορείς τούς εξήγησαν τα περί αδειοδότησης από το ΚΑΣ και τους ζήτησαν το σενάριο. Επειδή τέτοιο δεν υπήρχε -ο Γκοντάρ δουλεύει χωρίς σενάριο- ζητήθηκε η συμβολή του ΥΠΠΟ. Λίγο καιρό αργότερα το Film Commission πληροφορήθηκε ότι τα σχέδια του Γκοντάρ είχαν αλλάξει: το κρουαζιερόπλοιο είχε πέρασει incognito από τον Πειραιά για ένα σύντομο γύρισμα... *
  

• Της ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ, Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 29 Μαΐου 2009