Μια μεγάλη επιτυχία τόσο για το ελληνικό σινεμά, όσο και προσωπικά για τον ίδιο, πέτυχε στις Κάννες ο Γιώργος Λάνθιμος με την κατάκτηση του μεγάλου βραβείου του τμήματος «Ενα κάποιο βλέμμα» με τον «Κυνόδοντα». Είναι μια από τις σπάνιες φορές που ελληνική ταινία βραβεύεται στις Κάννες. Η προηγούμενη ελληνική διάκριση ήταν πριν από δέκα χρόνια, όταν ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, σταθερός επισκέπτης του φεστιβάλ, κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα για το «Μια αιωνιότητα και μια μέρα». Νέος δημιουργός, όμως, δεν έχει πετύχει κάτι αντίστοιχο και ο Λάνθιμος το κατάφερε με τη δεύτερη μόλις ταινία του.
Η βράβευση του «Κυνόδοντα» έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί προέρχεται από μια επιτροπή, στην οποία εκτός από τον πρόεδρο, τον Ιταλό σκηνοθέτη Πάολο Σορεντίνο («Il Divo»), συμμετείχε και ο Πιρς Χάντλινγκ, άγνωστο όνομα για τους περισσότερους, αλλά πολύ σημαντικός στο κύκλωμα των φεστιβάλ, καθώς πρόκειται για τον διευθυντή του φεστιβάλ του Τορόντο, της μεγαλύτερης κινηματογραφικής διοργάνωσης στην Αμερική, όπου κάθε Σεπτέμβριο προβάλλεται το σύνολο σχεδόν της κινηματογραφικής παραγωγής. Η ταινία κέρδισε και το Prix De La Jeunesse της Επιτροπής Νέων, ένα βραβείο που απονέμει επταμελής επιτροπή νέων 18 - 25 ετών σε σκηνοθέτες με πρώτες ή δεύτερες ταινίες, από το επίσημο διαγωνιστικό και από το «Ενα κάποιο βλέμμα».
Μια νέα πρόταση
Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι ο Λάνθιμος κέρδισε όχι ένα βραβείο από εκείνα που συχνά απονέμονται κάπως τυχαία στα φεστιβάλ, αλλά ένα βραβείο που τού άξιζε πραγματικά. Ο «Κυνόδοντας» είναι μια από τις ελάχιστες ταινίες φέτος στις Κάννες που αποτέλεσαν μια νέα πρόταση, με ευρήματα αλλά χωρίς τρικ εντυπωσιασμού, με άρτιο αισθητικό και καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, με περιεχόμενο κα τόλμη. Σε ένα φεστιβάλ που στο μεγαλύτερο μέρος του φέτος ήταν μια προθήκη της πρόσφατης παραγωγής καθιερωμένων ονομάτων, ο Λάνθιμος έφερε μια νέα πρόταση και δικαιώθηκε.
Τι είναι ο «Κυνόδοντας»; Είναι η γοητευτικά ενοχλητική ιστορία μιας διαταραγμένης οικογένειας, που ζει σε ένα προάστιο, έχοντας αποκλείσει τα παιδιά της από τον υπόλοιπο κόσμο. Τα παιδιά μαθαίνουν διαστρεβλωμένες έννοιες για λέξεις που θα μπορούσαν να τα προβληματίσουν για πράγματα με τα οποία δεν έχουν επαφή. Ετσι, π. χ., θάλασσα είναι η πολυθρόνα και τηλέφωνο η αλατιέρα.
Ο προστατευτισμός και η συντηρητικότητα των γονιών (Χρήστος Στέργιογλου, Μισέλ Βάλεϊ) δεν μπορούν όμως παρά να οδηγήσουν σε αντιδράσεις από την πλευρά των παιδιών (Αγγελική Παπούλια, Μαίρη Τσώνη, Χρήστος Πασσαλής) σε παθολογικές καταστάσεις, σε ξεσπάσματα βίας. Ενα περιβάλλον ψυχολογικής βίας, που εξελίσσεται και σε σωματική, όταν οι ίδιοι οι γονείς οδηγούν τα παιδιά τους ακόμη και στην αιμομιξία προκειμένου να τα κρατήσουν μακριά από τις εξωτερικές επιρροές.
Oι κριτικές
Η ταινία του 36χρονου σκηνοθέτη, ο οποίος άρχισε να εργάζεται γυρίζοντας ευρηματικά βιντεοκλίπ, πολλά διαφημιστικά σποτ, συνεργάστηκε στα βίντεο της τελετής των Ολυμπιακών Αγώνων και έχει στη φιλμογραφία του μία ακόμη ταινία, την «Κινέττα», είχε την αποδοχή και του διεθνούς Τύπου στις Κάννες. «Παρ’ όλο που στην αρχή δεν συμβαίνουν και πάρα πολλά και εξηγούνται ακόμα λιγότερα, η ταινία του Ελληνα δημιουργού είναι παράξενα σαγηνευτική από την αρχή μέχρι το τέλος», έγραψε το γνωστό αμερικανικό Variety, ενώ η γαλλική Liberation ανέφερε ότι «ο Κυνόδοντας, δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Λάνθιμου, δίνει καινούργιο αίμα στον ελληνικό κινηματογράφο… Σαρκαστικό... αποστασιοποιημένο... είναι το χρονικό του καθημερινού φασισμού.
Με πολύ σύγχρονη φωτογραφία και επιθετικό ύφος, ο Λάνθιμος είναι ένας κινηματογραφιστής που καταφέρνει και σε καθηλώνει, στα ίχνη του Ούλριχ Ζάιντλ και του Ρόι Αντερσον».
Αντίστοιχη ήταν η ανταπόκριση που είχε η ταινία και σε ένα από τα κορυφαία περιοδικά της αμερικανικής βιομηχανίας του θεάματος. Οπως έγραψε το Entertainment Weekly, «η ταινία είναι ένα παγερό, ανατριχιαστικό, σχόλιο πάνω στη δυναμική της οικογένειας και την παράξενη δύναμη της εφηβικής σεξουαλικής περιέργειας και θα ήταν πρώτης τάξεως υλικό για ένα αμερικανικό ριμέικ». Αν θα φτάσει σε αυτό το σημείο ο «Κυνόδοντας», είναι πολύ νωρίς να το πει κανείς. Ομως η ταινία θα έχει σίγουρα καλή πορεία στα διεθνή φεστιβάλ, αλλά και στις καλλιτεχνικές αίθουσες, καθώς εκπροσωπείται από τη MK2, μία από τις σημαντικότερες ευρωπαϊκές εταιρείες κινηματογραφικής διανομής.
- Του απεσταλμένου μας στις Καννες Παναγιωτη Παναγοπουλου, Η Καθημερινή, 26/5/2009
No comments:
Post a Comment