Η γυναίκα στον πίνακα

• «Αυτό που είδαν τα μάτια μου- Το μυστήριο του Watteau» («Ce que mes yeux ont vu», Γαλλία, 2007) του Λοράν ντε Μπριγιά

• Η επιτυχία του «Κώδικα ντα Βίντσι» έστρωσε τον δρόμο για τη δημιουργία αρκετών ταινιών «εικαστικού μυστηρίου», αν και οι περισσότερες κινήθηκαν στα μέτρα της φτηνής ρέπλικας, περιπέτειες και θρίλερ της σειράς, με κοινότοπες πλοκές που σχετίζονταν κυρίως με κλοπές πινάκων.

• Το «Αυτό που είδαν τα μάτια μου- Το μυστήριο του Watteau» διαφέρει. Ο πρωτοεμφανιζόμενος στη μεγάλου μήκους ταινία σκηνοθέτηςΛοράν ντε Μπριγιάενσωματώνει το μυστήριο σε ένα υπαρξιακό δράμα, ραχοκοκαλιά του οποίου είναι η γοητευτική χημεία που αναπτύσσεται ανάμεσα στην εικαστική Τέχνη και τον αποδέκτη της· που εδώ έχει το πρόσωπο μιας φοιτήτριας Ιστορίας της Τέχνης (Σιλβί Τεστούντ).

• «Ποτέ μην αφήνεις το συναίσθημα να επηρεάζει τη δουλειά σου» της λέει με στόμφο ο αυστηρός, άκαμπτος καθηγητής (Ζαν Πιέρ Μαριέλ). Μόνον που εκείνη δεν μπορεί να αποστασιοποιηθεί. Η εμμονή της με έναν άγνωστο πίνακα του γάλλου ζωγράφουΖαν Αντουάν Βατό(1684-1721), δημιουργού του αριστουργηματικού έργου «Επιβίβαση για τα Κύθηρα», την έχει σχεδόν οδηγήσει στην παράνοια. Με την απορία μόνιμη στα γουρλωμένα μάτια της, παραμελεί τον εαυτό της, τη δουλειά της (σε κατάστημα φωτοτυπιών), δεν μπορεί να σκεφτεί τίποτε άλλο πέρα από την αινιγματική γυναικεία φιγούρα που έχει παρατηρήσει σε αυτόν τον άγνωστο πίνακα τον οποίο είδε για πρώτη φορά σε μια φωτογραφία. Η σπουδάστρια αναζητεί με παθιασμένη αφοσίωση το ιστορικό της γυναίκας στον πίνακα, η οποία ενδέχεται να συνδέεται με έναν άλλο ζωγράφο, τον Ολλανδό Ζιλ Μαρί Οπενόρντ(1672-1742), ο οποίος γνώριζε τον Βατό αλλά δεν ήταν και τόσο διάσημος. Φτάνει στο σημείο να σπαταλήσει όλες τις οικονομίες της για την αγορά ενός πίνακα του Οπενόρντ αφού εκεί ίσως κρύβεται ένας ακόμη κρίκος στην τεράστια αλυσίδα στοιχείων που έχει συνδέσει προκειμένου να λύσει τον γρίφο.

• Με τη συνδρομή του διευθυντή φωτογραφίαςΖανΜαρκ Σελβάκαι τη μουσική τουΝταβίντ Μορό, το «ταξίδι» της φοιτήτριας ντετέκτιβ-πελάτισσας του εαυτού της προς τη λύση του μυστηρίου έχει σκηνοθετηθεί κατά τετοιον τρόπο που νιώθεις ότι τελικά η ίδια η κεντρική ηρωίδα είναι και αυτή μέρος ενός υπόγειου, αδιευκρίνιστου κινηματογραφικού μυστηρίου. Μια αινιγματική φιγούρα ανάμεσα σε κινούμενες εικόνες όπως περίπου η γυναίκα στη σταθερή εικόνα του πίνακα που την έχει γοητεύσει. Οι ηθοποιοί μιλούν σχεδόν ψιθυριστά, τα πρόσωπά τους βλοσυρά και αγέλαστα, λες και στο μυαλό τους κρύβεται κάποιο σημαντικό μυστικό. Γιατί το μεγαλύτερο ατού της ταινίας δεν είναι η πλοκή, της οποίας το πιο αδύναμο σημείο αφορά έναν κωφάλαλο, κατατονικό μίμο μέσω του οποίου η κεντρική ηρωίδα μαθαίνει την ύπαρξη του πίνακα.

• Είναι η συνολική ατμόσφαιρα αυτού του έξυπνου «κινηματογραφικο-εικαστικού» κουίζ που αποδεικνύεται πολύ πιο συναρπαστικό από όσο δείχνει στην αρχή. Σε παρασύρει πονηρά και προτού καλά καλά καταλαβαίνεις τι έγινε, σε έχει παγιδέψει.

• ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ | ΤΟ ΒΗΜΑ, Κυριακή 10 Μαΐου 2009