Thursday, September 25, 2008

Το μαύρο χιούμορ των Κοέν και μια ιαπωνική ελεγεία

Φωτογραφία


Νέος καταιγισμός ταινιών τη βδομάδα αυτή, με εννιά συνολικά ταινίες. Ανάμεσά τους δύο εξαιρετικές: το ιαπωνικό αριστούργημα τα «Κυματιστά σύννεφα» του Μίκιο Ναρούζε και το «Καυτό απόρρητο», μαύρη κωμωδία των αδερφών Κοέν.

Στις υπόλοιπες ταινίες: σε επανέκδοση το αριστούργημα του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι «Ο κομφορμίστας», η κινεζική «Εμπιστεύσου την αγάπη» του Ξιάο-Σουάι Γουάνγκ, η ρωσική «Ευφορία» του Ιβάν Βιριπάεφ, η παρωδία πολεμικών ταινιών, «Τροπική καταιγίδα» του Μπεν Στίλερ, η γερμανο-τουρκική «Chiko» του Οζγκούρ Γιλντιρίμ, το μιούζικαλ «Hamlet 2» του Αντριου Φλέμινγκ και η περιπέτεια «Ταξίδι στο κέντρο της Γης» του Ερίκ Μπράβιγκ


Κυματιστά σύννεφα

«Κυματιστά σύννεφα» του Μίκιο Ναρούζε
Ukigumo. Ιαπωνία, 1955. Σκηνοθεσία: Μίκιο Ναρούζε. Σενάριο: Γιόκο Μιζούκι. Ηθοποιοί: Χιντέκο Τακαμίνε, Μασαγιούκι Μόρι, Μαρίκο Οκάντα. 123 λεπτά.

Η ιστορία ενός καταδικασμένου έρωτα σε μια ρημαγμένη ηθικά μεταπολεμική Ιαπωνία, σε μια αριστουργηματική ταινία, γυρισμένη το 1955, που προβάλλεται όμως για πρώτη φορά.

Η αναζήτηση μιας προσωπικής ευτυχίας, αλλά και η τελική απογοήτευση σε μια ηθικά ρημαγμένη μεταπολεμική Ιαπωνία είναι στο επίκεντρο της συγκλονιστικής αυτής, γυρισμένης το 1955 ταινίας του Μίκιο Ναρούζε, που προβάλλεται για πρώτη φορά. Χάρη στην πρόσφατη, σταδιακή παρουσίαση ταινιών του μεγάλου αυτού Ιάπωνα σκηνοθέτη, δόθηκε η ευκαιρία στον Ελληνα θεατή να γνωρίσει έναν από τους πιο σημαντικούς δημιουργούς του ιαπωνικού κινηματογράφου. Τα «Κυματιστά σύννεφα», αναμφισβήτητα το αριστούργημα του Ναρούζε, μέσα από το ατομικό θέμα της ηρωίδας -την τραγωδία ενός καταδικασμένου έρωτα- παρουσιάζει ταυτόχρονα το μεγαλύτερο συλλογικό θέμα -την τραγωδία της μεταπολεμικής Ιαπωνίας.

Με ένα απέριττο, ελλειπτικό στιλ, με επιστροφές στο παρελθόν, με μια υποβλητική μουσική (του Ιτσίρο Σάιτο), με την κάμερα να εστιάζεται στα πρόσωπα των ηρώων του, ιδιαίτερα σ' εκείνο της Γιουκίκο, ο Ναρούζε καταγράφει με επιμονή την πορεία, εξωτερική και εσωτερική, της ηρωίδας του. Πορεία μελαγχολική, ελεγειακή, που μέσα από τον παθιασμένο, από τη μια, έρωτα της Γιουκίκο και την ψυχρή, από την άλλη, ανταπόκριση που αυτή βρίσκει από την πλευρά ενός συναισθηματικά αποστραγγισμένου Κένγκο, οδηγεί σταδιακά στην κατάρρευση ενός κάποτε ρομαντικού έρωτα και τελικά στην αποξένωση και την απόλυτη καταστροφή.


Καυτό απόρρητο

Και ο Τζορτζ Κλούνι στο «Καυτό απόρρητο» των Τζόελ και Ιθαν Κόεν
Burn After Reading. ΗΠΑ, 2008. Σκηνοθεσία - σενάριο: Τζόελ & Ιθαν Κοέν. Ηθοποιοί: Τζορτζ Κλούνι, Μπραντ Πιτ, Φράνσις ΜακΝτόρμαντ, Τζον Μάλκοβιτς, Τίλντα Σουίντον, Ρίτσαρντ Τζένκινς. 96 λεπτά.

****

Η αναζήτηση μιας επικίνδυνης για τη CIA δισκέτας σε μια απολαυστική, τρελή, ταυτόχρονα μαύρη κωμωδία, παρωδία των κατασκοπικών ταινιών, αλλά και σάτιρα του κόσμου της πολιτικής της Ουάσιγκτον.

Μετά το βραβευμένο με Οσκαρ αριστούργημά τους, «Καμιά πατρίδα για τους μελλοθάνατους», οι αδερφοί Τζόελ και Ιθαν Κοέν επιστρέφουν, τη φορά αυτή με μια απολαυστική μαύρη κωμωδία. Μια ομάδα, άσχετων μεταξύ τους, ανθρώπων μπλέκεται στο κυνηγητό μιας δισκέτας που περιέχει «επικίνδυνο» υλικό για τη δράση της CIA. Υλικό από τα απομνημονεύματα που ετοιμάζει ένας αναλυτής, πράκτορα της CIA (Μάλκοβιτς), που έχει εκδιωχθεί από την υπηρεσία. Τα πράγματα μπερδεύονται όταν η κασέτα πέφτει στα χέρια της Λίντας (Φράνσις ΜακΝτόρμαντ) και του χαζού Τσαντ (Μπραντ Πιτ), υπαλλήλων σε γυμναστήριο, οι οποίοι, πιστεύοντας πως έχουν στα χέρια τους «καυτό υλικό», προσπαθούν να την πουλήσουν στους Ρώσους για να βγάλουν χρήματα ώστε η γυναίκα να μπορέσει... να κάνει λίφτινγκ!

Η ταινία εκτυλίσσεται στην Ουάσιγκτον, χώρο της πολιτικής και της ίντριγκας, με τα διάφορα ζευγάρια να απατούν το ένα το άλλο και τους άντρες της CIA να προσπαθούν να βγάλουν άκρη από μια υπόθεση που δεν καταλαβαίνουν και στη διάρκεια της οποίας το ένα πτώμα ακολουθεί το άλλο, φέρνοντας στο νου τη «Συμμορία των πέντε δολοφόνων» -που είχαν γυρίσει σε ριμέικ οι Κοέν. Οι ερμηνείες είναι εξαιρετικές τόσο από τους τακτικούς πρωταγωνιστές των Κοέν, Κλούνι και ΜακΝτόρμαντ, όσο και από τους νεοφερμένους στην ομάδα, Τζον Μάλκοβιτς -στον πιο κωμικό του ρόλο- και τον Μπραντ Πιτ -τέλειος στο «κοεν-ικό» πνεύμα. Μια απολαυστική παρωδία των κατασκοπικών ταινιών, σάτιρα της παράνοιας που κυριαρχεί στη CIA και γενικά στους χώρους λήψης σημαντικών αποφάσεων, ταυτόχρονα και μια τρελή κωμωδία, βουτηγμένη σε μια κατάμαυρη ατμόσφαιρα.


Ο κομφορμίστας

Η Στεφανία Σαντρέλι στον «Κομφορμίστα» του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι
Il conformista. Ιταλία, 1972. Σκηνοθεσία - σενάριο: Μπερνάρντο Μπερτολούτσι. Ηθοποιοί: Ζαν-Λουί Τρεντινιάν, Στεφανία Σαντρέλι, Ντομινίκ Σαντά, Πιερ Κλεμαντί. 107 λεπτά.

Σε επανέκδοση μία από τις καλύτερες ταινίες του Μπερτολούτσι, εμβάθυνση στις ρίζες του φασισμού μέσα από την ιστορία ενός άντρα, στην Ιταλία της δεκαετίας του '30, που υποκύπτει στις απαιτήσεις του μουσολινικού καθεστώτος.

Αριστουργηματική ταινία, σε επανέκδοση, με τον Μπερνάρντο Μπερτολούτσι να ανατέμνει, με βάση ένα μυθιστόρημα του Αλμπέρτο Μοράβια, το φασισμό μέσα από το πορτρέτο ενός αρχικά ιδεαλιστή άντρα, που η ανάγκη του για ένταξη στο μουσολινικό καθεστώς τον μετατρέπει σε πειθήνιο όργανο του φασισμού, έτοιμο να προδώσει ακόμη και αγαπημένα πρόσωπα.

Με ένα πολύπλοκο, αλλά πάντα συναρπαστικό, ύφος, συνδυάζοντας τα φλας μπακ με το παρόν αλλά και τα φλας φόργουορντ (σκηνές στο μέλλον), με αναφορές στον Φρόιντ, αλλά και στη μαρξιστική ιδεολογία, με εικόνες εικαστικά έξοχες και εμπνευσμένη χρήση των χρωμάτων, ιδιαίτερα του κίτρινου (η θαυμάσια φωτογραφία είναι του Βιτόριο Στοράρο), με υποβλητική μουσική (του Ζορζ Ντελρί) και με έναν εξαιρετικό Τρεντινιάν στο ρόλο του κομφορμιστή, ο σκηνοθέτης του «1900» έφτιαξε την πιο όμορφη αλλά και πιο βαθιά σε ανάλυση και στοχασμό ταινία του.


Εμπιστεύσου την αγάπη

Zuo you. Κίνα, 2008. Σκηνοθεσία: Ξιάο-Σουάι Γουάνγκ. Ηθοποιοί: Ταϊσένγκ Τσεν, Γουέι-Γουέι Λιου. 115 λεπτά.

Για να μπορέσει να κάνει μεταμόσχευση στην ετοιμοθάνατη κορούλα της μια χωρισμένη γυναίκα αποφασίζει να κάνει παιδί με τον πρώην σύζυγό της, σε μια συγκινητική, όμορφη εικαστικά, ταινία.

Από το Φεστιβάλ του Βερολίνου μάς έρχεται η βραβευμένη αυτή, ασυνήθιστη, συγκινητική, κινεζική ταινία του Ξιάο-Σουάι Γουάνγκ («Το ποδήλατο του Πεκίνου»), γύρω από μια νέα, χωρισμένη μητέρα που προσπαθεί απελπισμένα να βρει τρόπο για να σώσει τη μικρή κορούλα της από θάνατο από λευχαιμία. Ο μόνος, όμως, τρόπος για να μπορέσει να κάνει τη μεταμόσχευση στο παιδί της είναι να κάνει άλλο παιδί με τον πρώην σύζυγό της, παρ' όλο που τώρα έχουν και οι δύο ξαναπαντρευτεί.

Ο σκηνοθέτης αφηγείται με λεπτομέρεια και άνετο ρυθμό, τοποθετώντας τα πρόσωπά του σε ένα μοντέρνο, απρόσωπο Πεκίνο (με την παρουσία του να παίζει σημαντικό ρόλο στην ταινία), χρησιμοποιώντας ένα λεπτολόγο στιλ, εστιάζοντας στις σχέσεις του ζευγαριού, ιδιαίτερα στον ρόλο της γυναίκας στη σύγχρονη Κίνα. Εξαιρετικές είναι οι ερμηνείες όλων των ηθοποιών, ιδιαίτερα της Γουέι-Γουέι Λιου, συγκινητικής στο ρόλο της απελπισμένης μητέρας.


Ευφορία

Η Πολίνα Αγκουρέγιεβα και ο Μιχαήλ Οκούνεφ στην «Ευφορία» του Ιβάν Βιριπάεφ
Euphoria. Ρωσία, 2006. Σκηνοθεσία-σενάριο: Ιβάν Βιριπάεφ. Ηθοποιοί: Πολίνα Αγκουρέγιεβα, Μιχαΐλ Οκούνεφ, Μαξίμ Ουσάκοφ. 73 λεπτά.

Ενας παθιασμένος έρωτας κι ένας σύζυγος που ζητεί εκδίκηση σε μια δυνατή, ποιητική, ταινία.

Εκπληκτικά όμορφη, μ' ένα μοντέρνο, γοργό, γεμάτο λαμπρές, ποιητικές εικόνες, ύφος, είναι η «Ευφορία» του πρωτοεμφανιζόμενου Ρώσου σκηνοθέτη Ιβάν Βιριπάεφ. Η «ιστορία μιας απρόσμενης αγάπης, γνήσιας και αδυσώπητης, σχεδόν ζωώδικης» (Βιριπάεφ), που φουντώνει ανάμεσα στον αγρότη Πάβελ και τη Βέρα, παντρεμένη με έναν αλκοολικό άντρα, και μητέρα ενός κοριτσιού, η οποία αποφασίζει κάποια στιγμή να φύγει μαζί του, με τον σύζυγο να τους ακολουθεί, αποφασισμένος να τους σκοτώσει.

Ο Βιριπάεφ χρησιμοποιεί με φαντασία τους χώρους, ιδιαίτερα τη φύση -η ιστορία εκτυλίσσεται στις ρωσικές στέπες-συνθέτοντας ποιητικά, με ασυνήθιστες γωνίες, πλάνα, χρησιμοποιώντας υποβλητική μουσική κι ένα πυκνό μοντάζ, με στόχο πάντα τη δημιουργία ατμόσφαιρας. Με τον Βιριπάεφ ο ρωσικός κινηματογράφος απέκτησε έναν νέο, σημαντικό δημιουργό.


Τροπική καταιγίδα

Tropic Thunder. ΗΠΑ, 2008. Σκηνοθεσία: Μπεν Στίλερ. Σενάριο: Τζάστιν Θερού, Εταν Κόεν & Στίλερ. Ηθοποιοί: Μπεν Στίλερ, Τζακ Μπλακ, Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ, Νικ Νόλτε, Στιβ Κούγκαν, Τομ Κρουζ. 106 λεπτά.

Παρωδία των πολεμικών ταινιών του Χόλιγουντ με μερικά απολαυστικά γκαγκ και μερικές ωραίες ερμηνείες.

Αρκετές αμερικανικές ταινίες έχουν στο παρελθόν παρωδήσει ή και σατιρίσει τον κόσμο του Χόλιγουντ. Χωρίς να φτάνει στο επίπεδο των καλύτερων ταινιών, η κωμωδία αυτή του Μπεν Στίλερ (ταυτόχρονα συν-σεναριογράφου και πρωταγωνιστή) προσφέρει μερικές απολαυστικές σκηνές που παρωδούν βασικά τις πολεμικές ταινίες, από το «Και οι 12 ήταν καθάρματα» μέχρι το «Αποκάλυψη τώρα».

Η ιστορία αναφέρεται σε έναν ατάλαντο σκηνοθέτη που για να δώσει αληθοφάνεια στην πολεμική ταινία για το Βιετνάμ που γυρίζει, μεταφέρει ηθοποιούς και συνεργείο στη ζούγκλα, με αποτέλεσμα να μπλέξουν σε μια επικίνδυνη περιπέτεια. Οπως και σ' όλες τις ταινίες που αναφέρονται στο Χόλιγουντ, οι παραγωγοί και οι σκηνοθέτες είναι κι εδώ χαζοί και οι ηθοποιοί υπερόπτες και εγωιστές.Στις καλύτερες ερμηνείες εκείνες του Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ (στο ρόλο του... μαύρου Κερκ Λάζαρους) και του Τομ Κρουζ (στο ρόλο ενός νευρωτικού παραγωγού).


Chiko

Γερμανία, 2008. Σκηνοθεσία-σενάριο: Οζγκούρ Γιλντιρίμ. Ηθοποιοί: Ντένις Μοσκίτο, Μόριτς Μπλάιμτροϊ, Βολκάν Οζγκάν. 92 λεπτά.

Ενα είδος «Σημαδεμένου», με φόντο το Αμβούργο, θέλησε να φτιάξει ο Τούρκος σκηνοθέτης Οζγκούρ Γιλντιρίμ στη γερμανο-τουρκική αυτή γκανγκστερική περιπέτειά του.

Ο Τσίκο, ένας νεαρός που φιλοδοξεί να κάνει λεφτά και να γίνει σπουδαίος στον χώρο του υποκόσμου, πετυχαίνει μαζί με δυο «κολλητούς» του να μπει στη διακίνηση ναρκωτικών μιας μεγάλης συμμορίας. Οδηγείται, όμως, σε τραγωδία όταν ένας από τους φίλους του προσπαθεί να ξεγελάσει το αφεντικό. Στην πρώτη του αυτή ταινία, με παραγωγό τον Φατίχ Ακίν, ο γεννημένος στο Αμβούργο συγγραφέας Οζγκούρ Γιλντιρίμ καταφέρνει να καταγράψει με αυθεντικότητα τον κόσμο όπου κινούνται οι φιλόδοξοι, τελικά αποτυχημένοι, ήρωές του, δείχνοντας, παρά τις κάποιες σεναριακές και σκηνοθετικές αδυναμίες, πως η τουρκική μειονότητα της Γερμανίας έχει να προσφέρει ταλαντούχους σκηνοθέτες.


Οι άλλες ταινίες

HAMLET 2: Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ (Hamlet 2). ΗΠΑ, 2008. Σκηνοθεσία: Αντριου Φλέμινγκ. Σενάριο: Αντριου Φλέμινγκ & Παμ Γκρέιντι. Ηθοποιοί: Στιβ Κούγκαν, Τζόζεφ Τζούλιαν Σόρια, Ελίζαμπεθ Σου, Κάθριν Κίνερ. 92 λεπτά.

Διασκεδαστική «ασεβής» κωμωδία γύρω από έναν αποτυχημένο ηθοποιό που αποφασίζει να ανεβάσει ένα όχι πολιτικά ορθό μιούζικαλ, με βάση τον σεξπιρικό «Αμλετ».

Από το Φεστιβάλ του Σάντανς έρχεται αυτή η κωμωδία με τον γνωστό Αγγλο κωμικό Στιβ Κούγκαν στον ρόλο του αποτυχημένου ηθοποιού και νυν καθηγητή υποκριτικής σε μαθητές λυκείου που αποφασίζει να ανεβάσει ένα μιούζικαλ, «σίκουελ» του σεξπιρικού «Αμλετ». Διασκεδαστική φαρσοκωμωδία, με μερικές έξυπνες, με απολαυστικά γκαγκ, σκηνές, που βασικά ξεχωρίζει χάρη στο παίξιμο του Στιβ Κούγκαν (γνωστού μας από το «Α cock and bull story») στον ρόλο του ηθοποιού-καθηγητή.

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΓΗΣ (Journey to the center of the Earth). ΗΠΑ, 2008. Σκηνοθεσία: Ερικ Μπρέβιγκ. Σενάριο: Μάικλ Βάις, Τζένιφερ Φλάκετ. Ηθοποιοί: Ανίτα Μπρίεμ, Μπρένταν Φρέιζερ, Τζος Χάτσερσον. 92 λεπτά.

Αναζητώντας τον χαμένο αδερφό του, ένας επιστήμονας, μαζί με τον ανιψιό του και τον οδηγό τους, ανακαλύπτει ένα χαμένο, γεμάτο δεινόσαυρους και άλλα τέρατα, κόσμο στα έγκατα της Γης.

Διασκευή του γνωστού μυθιστορήματος του Ιουλίου Βερν, σκηνοθετημένο από τον ειδικό στα οπτικά εφέ, Ερίκ Μπρέβιγκ. Η ταινία, σε ορισμένες αίθουσες, παρουσιάζεται με το εντυπωσιακό σύστημα του 3-D.

No comments: