Thursday, October 1, 2009

Προκλητικός Τρίερ, σαρκαστικός Σόντερμπεργκ

Προκλητική η νέα κινηματογραφική βδομάδα, με επικεφαλής τον «Αντίχριστο» του Λαρς φον Τρίερ, που θα σοκάρει μερικούς αλλά και θα συναρπάσει άλλους.

Ενώ ακολουθεί ο «Informant!» (διάβαζε: Πληροφοριοδότης) του Στίβεν Σόντερμπεργκ με τον Ματ Ντέιμον απολαυστικό στον ρόλο ενός σημαντικού στελέχους πολυεθνικής που γίνεται «καρφί» για το FBI. Στο νέο πρόγραμμα και οι ταινίες: «Το κορίτσι με το τατουάζ», θρίλερ του Σουηδού Νιλς Αρντεν Ομπλεβ, «Πεθαίνω στα γέλια», απολαυστική κωμωδία του Τζαντ Απατοου, «Το κακό την εποχή των ηρώων», κωμωδία τρόμου του Γιώργου Νούσια, «Fame», ριμέικ της γνωστής ταινίας, και «G-Force», καρτούν του Χόιτ Γέιτμαν, με πρωταγωνιστές ζώα.

  • Ο αντίχριστος. Antichrist. Δανία, 2009. Σκηνοθεσία-σενάριο: Λαρς φον Τρίερ. Ηθοποιοί: Γουίλεμ Νταφόε, Σαρλότ Γκενσμπούργκ. 109'****½

- Ο πόλεμος των φύλων μέσα από τις συγκρούσεις ενός ζευγαριού απομονωμένου σ' ένα μυστηριώδες, επικίνδυνο δάσος, σε μια προκλητική, βουτηγμένη σε μια κλειστοφοβική ατμόσφαιρα, ταινία.

Μια πολύ δυνατή, αναμφισβήτητα προκλητική -η πρόκληση όμως ήταν πάντα βασικό στοιχείο των μεγάλων σκηνοθετών- με πολύ τολμηρές ερωτικές αλλά και ωμές σκηνές (πεολειχία, σοδομισμό, κλειτοριδεκτομή αλλά και άγριο τραυματισμό του πέους) είναι αυτός ο «Αντίχριστος» του Δανού σκηνοθέτη Λαρς φον Τρίερ. Τολμηρή σε σημείο που ορισμένοι την αποκάλεσαν πορνό. «Δεν έκανα πορνό», ανέφερε ο ίδιος ο σκηνοθέτης, «μπορεί η ταινία μου να προκαλεί, αλλά αυτό δεν είναι πορνό. Κάνω ταινίες που να έχουν αντίκτυπο στα συναισθήματα του θεατή».

Πρωταγωνιστές ένα ζευγάρι, που, με το θάνατο του παιδιού τους -θάνατο που άφησε να γίνει η γυναίκα- περνάει περίοδο κρίσης, αποφασίζει, με την παρότρυνση του συζύγου, να πάει στο εξοχικό τους, την «Εδέμ», όπως το ονομάζουν, που βρίσκεται στο δάσος. Εκεί, απομονωμένοι στο σκοτεινό κι επικίνδυνο αυτό δάσος, ο άντρας (Γουίλεμ Νταφόε) πιστεύει πως με την κατάλληλη βοήθεια η γυναίκα του θα μπορέσει να ξεπεράσει τους φόβους της.

Για τη γυναίκα (εξαιρετική η Σαρλότ Γκενσμπούργκ σ' ένα ρόλο που της χάρισε το βραβείο ερμηνείας στις Κάνες), και στη συνέχεια για τον άντρα, το δάσος -αλληγορία μιας νέας, σατανικής στην πραγματικότητα Εδέμ, αλλά κι ενός γεμάτου ανεξέλεγκτα πάθη και ανείπωτες φοβίες υποσυνείδητου- μετατρέπεται σε βασίλειο του σατανά. Τα φύλλα, οι κορμοί, το ποτάμι αποκτούν όλα μια απειλητική μορφή. «Το χάος βρίσκεται παντού», βρυχάται στον έντρομο άντρα ένα άγριο ζώο. Πιο άγριος, όμως, κι από τη φύση είναι ο ίδιος ο άνθρωπος. Η γυναίκα θα τραυματίσει φριχτά τον άντρα (πρώτα στο πέος κι αργότερα με τρυπάνι στο πόδι για να του περάσει ένα βαρύ τροχό), κι αυτός θα ανταποκριθεί το ίδιο βίαια. «Η κόλαση είναι οι άλλοι», έλεγε ο Σαρτρ. Ο Τρίερ μάς λέει: «Η κόλαση είναι το άλλο φύλο». Αυτή την κόλαση περιγράφει με τα πιο μελανά χρώματα, με εικόνες εικαστικά έξοχες -ανάμεσά τους κι ένας εκπληκτικός λυρικός πρόλογος, κομμάτι για ανθολογία, που καταλήγει στο θάνατο του παιδιού.

Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια ταινία γύρω από τον πόλεμο των φύλων, πόλεμο άγριο και αδίστακτο, που δεν μπορεί παρά να οδηγήσει στην καταστροφή. Εναν πόλεμο συνεχή, που ο Τρίερ περιγράφει με τα πιο μελανά χρώματα, με εικόνες εικαστικά έξοχες, συνδυάζοντας με τρόπο αρμονικό το κλίμα των έργων του Στρίντμπεργκ με τις ταινίες τρόμου για να μας προσφέρει μια αριστουργηματική ταινία.

  • The Informant! ΗΠΑ, 2009. Σκηνοθεσία: Στίβεν Σόντερμπεργκ. Σενάριο: Σκοτ Ζ. Μπερνς. Ηθοποιοί: Ματ Ντέιμον, Σκοτ Μπακούλα, Τζόελ ΜακΧέιλ, Μέλανι Λίνσκι. 108'****


Η αληθινή ιστορία ενός στελέχους πολυεθνικής εταιρείας που μετατρέπεται σε πληροφοριοδότη, δοσμένη ως μαύρη, σαρκαστική κωμωδία, με μια εκπληκτική ερμηνεία από τον Ματ Ντέιμον.

Το θέμα της ταινίας «The Insider» του Μάικλ Μαν θυμίζει η νέα τού Στίβεν Σόντερμπεργκ, «The Informant!» («Ο πληροφοριοδότης» - δεν έχει καμιά σχέση με την ταινία του Σκορσέζε). Σ' αυτήν, ο Ματ Ντέιμον ερμηνεύει τον Ματ Γουίτεϊκερ, ένα αληθινό πρόσωπο, στέλεχος μιας μεγάλης πολυεθνικής εταιρείας αγροτικών προϊόντων, που δέχτηκε να παίξει το ρόλο του πληροφοριοδότη για το FBI για να τους αποκαλύψει τις παράνομες αδιαπραγμάτευτες τιμές των προϊόντων που καθορίζουν μεταξύ τους οι ανά τον κόσμο εταιρείες. Πρόσωπο αμφιλεγόμενο, «Αμερικανός ήρωας» για το FBI, που όμως τελικά φυλακίστηκε για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τους μεγαλοαπατεώνες που ξεσκέπασε.

Αντίθετα με την ταινία του Μαν, αλλά και με τα «Traffic» και «Εριν Μπρόκοβιτς» του ίδιου του Σόντερμπεργκ, εδώ ο σκηνοθέτης αντιμετωπίζει την ιστορία του, βασισμένη στο 600 σελίδων βιβλίο του δημοσιογράφου Κερτ Αϊχενβαλντ, ως μαύρη κωμωδία, δίνοντας την ευκαιρία στον Ματ Ντέιμον να φτιάξει μιαν απολαυστική ερμηνεία, στο ρόλο του πληροφοριοδότη που κρύβει περισσότερα απ' ό,τι αποκαλύπτει, και να τροφοδοτεί το FBI με διάφορα ψέματα που περιπλέκουν την υπόθεση των παράνομων συμφωνιών της εταιρείας του.

Η χιουμοριστική αντιμετώπιση του θέματος (στο νου έρχεται το «Πιάσε με αν μπορείς» του Σπίλμπεργκ) δίνει στον Σόντερμπεργκ την ευκαιρία να αναπτύξει τις διαφορετικές, συγκρουόμενες πλευρές του χαρακτήρα του Γουίτεϊκερ: από τη μια τον κάπως αφελή τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει την «αποστολή» του (ακόμη και αποκαλύπτοντας σε κοντινά του πρόσωπα τη σχέση του με το FBI) κι από την άλλη τη μεθοδικότητα με την οποία καταφέρνει να ξεγελάσει την εταιρεία του και το FBI, αποκτώντας εκατομμύρια δολάρια από καταχρήσεις και μίζες από τις διάφορες εταιρείες. Μπορεί η ταινία να μοιάζει με κωμωδία, πίσω της όμως κρύβεται η σκοτεινή, επικίνδυνη πλευρά του άπληστου καπιταλιστικού συστήματος, που ακόμη και σε εποχές κρίσης, όπως σήμερα, καταφέρνει να επιβιώνει.

  • Το κορίτσι με το τατουάζ. The Girl With the Dragon Tattoo/Men hate Women. Σουηδία, 2009. Σκηνοθεσία: Νιλς Αρντεν Οπλεβ. Σενάριο: Νικολάι Αρσέλ, Ράσμους Χάιστερσμπεργκ. Ηθοποιοί: Μίκαελ Νίκβιστ, Νοόμι Ραπάσε, Λένα Εντρε, Πέτερ Χάμπερ. 152' ***


Ατμοσφαιρικό, ωμό θρίλερ, με πολιτικές αναφορές, με πρωταγωνιστή έναν δημοσιογράφο που ερευνά την υπόθεση μιας σειράς δολοφονιών. Αποκάλυψη η νεαρή Νοόμι Ραπάσε.

Βασισμένη στο «Κορίτσι με το τατουάζ», πρώτο μυθιστόρημα μιας τριλογίας του Στιγκ Λάρσον με τεράστια εμπορική επιτυχία, η ταινία του Νιλς Αρντεν Οπλεβ είναι ένα αρκετά ατμοσφαιρικό θρίλερ με πολιτικά στοιχεία. Πρωταγωνιστής είναι ο Μίκαελ Μπλόμπκβιστ (πειστικός στο ρόλο ο Μίκαελ Νίκβιστ), ένας τολμηρός δημοσιογράφος -όταν αρχίζει η ταινία καταδικάζεται σε τρίμηνη φυλάκιση για την επίθεσή του ενάντια στις βρώμικες δουλειές μιας μεγάλης εταιρείας- που αναλαμβάνει να εξιχνιάσει την περίεργη εξαφάνιση/δολοφονία της κόρης ενός μεγαλοβιομήχανου.

Στην έρευνά του, που θα τον οδηγήσει στην ανακάλυψη μιας σειράς δολοφονιών από έναν σίριαλ κίλερ, τον βοηθά και η Λίζμπεθ Σάλαντερ, ένα παράξενο, προβληματικό κορίτσι, χάκερ με τατουάζ (πραγματική έκπληξη η νεαρή Νοόμι Ραπάσε).

Ο σκηνοθέτης παραμερίζει μερικά από τα πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία του μυθιστορήματος -ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα της παγκοσμιοποίησης, καθώς και την πολιτική και δημοσιογραφική πλευρά της έρευνας- για να στραφεί στο θρίλερ και την ανάπτυξη του χαρακτήρα της Λίζαμπεθ, τόσο στη σχέση της μ' έναν σαδιστή κοινωνικό σύμβουλο (οι σκηνές της κακοποίησής της, καθώς κι εκείνες της εκδίκησής της είναι από τις πιο ωμές της ταινίας) όσο και με τον δημοσιογράφο, σχέση στην οποία αρχίζει να αποκαλύπτει μιαν άλλη πλευρά του εαυτού της. Πάντως, ο χαρακτήρας της είναι από τους πιο πρωτότυπους και συναρπαστικούς που έχουμε δει σε σύγχρονα φιλμ νουάρ κι ελπίζουμε να εξακολουθήσει να υπάρχει και στα υπόλοιπα δύο μέρη της τριλογίας που, όπως διαβάζω, ήδη ετοιμάζονται να κινηματογραφηθούν.

  • Πεθαίνω στα γέλια. Funny People. ΗΠΑ, 2009. Σκηνοθεσία-σενάριο: Τζαντ Απατοου. Ηθοποιοί: Ανταμ Σάντλερ, Σεθ Ρότζεν, Λέσλι Μαν, Ερίκ Μπαν. 146'***Εξυπνη, με καλές ερμηνείες, κωμωδία γύρω από έναν διάσημο κωμικό του κινηματογράφου που ανακαλύπτει πως πρόκειται να πεθάνει.

Με κάθε νέα ταινία του, ο Τζαντ Απατοου («Παρθένος ετών 40») επιβεβαιώνει πως είναι σήμερα ένας από τους λιγοστούς εκείνους Αμερικανούς σκηνοθέτες που καταφέρνουν να δώσουν νέα πνοή στην κινηματογραφική κωμωδία. Στη νέα του αυτή ταινία ο σκηνοθέτης προχωρά ένα βήμα παραπέρα, χρησιμοποιώντας τη φορά αυτή την κωμωδία για ένα κάθε άλλο παρά κωμικό στοιχείο, την ανίατη αρρώστια, με άλλα λόγια τον καρκίνο. Ο ήρωάς του, Τζορτζ Σίμονς (Ανταμ Σάντλερ) είναι διάσημος κωμικός του Χόλιγουντ που, όταν μαθαίνει πως υποφέρει από καρκίνο, ανακαλύπτει την κενότητα της ζωής του, αλλά και τη μοναξιά του σ' έναν κόσμο όπου δεν έχει αληθινούς φίλους, είναι εντελώς μόνος και έχει ζήσει μια άδεια ζωή. Αποτέλεσμα: Προσλαμβάνει ένα νέο κωμικό, τον Αϊρα Ράιτ (Σεθ Ρότζεν), για να τον βοηθά να περνάει ευχάριστα τον υπόλοιπο χρόνο που του απομένει. Ωσπου κάποια στιγμή η υγεία του αρχίζει να καλυτερεύει...

Ο Απατοου φτιάχνει ωραίες σκηνές, με έξυπνα ευρήματα και απολαυστικούς συχνά διαλόγους, ιδιαίτερα στο πρώτο μέρος της ταινίας, που αναφέρεται στις σχέσεις του Τζορτζ με τον Αϊρα, καθώς κι εκείνες του Αϊρα με τους δύο φίλους του, κωμικούς, με τους οποίους μοιράζεται ένα διαμέρισμα. Εκεί που υστερεί είναι στο τελευταίο μέρος, όταν ο Τζορτζ μαθαίνει πως δεν πρόκειται να πεθάνει και η ταινία αποκτά μια σοβαρότητα που δεν τη βοηθά καθόλου. Πάντως, πρόκειται συνολικά για μια ευχάριστη, με καλές ερμηνείες, κωμωδία, που δεν έχει καμιά σχέση με τα διάφορα «νεανικά» και «τρέντι» κατασκευάσματα που αποχαυνώνουν τη νεολαία.

  • Το κακό στην εποχή των ηρώων. Ελλάδα, 2009. Σκηνοθεσία: Γιώργος Νούσιας. Ηθοποιοί: Μπίλι Ζέιν, Αργύρης Θανασούλας, Αντρέας Κοντόπουλος, Πέπη Μοσχοβάκου, Μελέτης Γεωργιάδης. *½ Κωμωδία τρόμου, με ωραία εφέ και με χάρτινους χαρακτήρες.

Τα ζόμπι που γνωρίσαμε στην ταινία «Το κακό» (2005) του Γιώργου Νούσια επιστρέφουν πιο επιθετικά και πιο διψασμένα, τη φορά αυτή ξεκινώντας από την αρχαιότητα και φτάνοντας ώς τις μέρες μας. Ευκαιρία για τον σκηνοθέτη να φτιάξει μια περιπέτεια γύρω από μια μικρή ομάδα ανθρώπων (ανάμεσά τους και δύο εναπομείναντες στρατιωτικοί), που κλεισμένοι σ' ένα «καταφύγιο» προσπαθούν να αποτρέψουν το κακό. Παρά τις επιδράσεις από τις ταινίες με ζόμπι του Ρομέρο και τα πολύ καλά για τα ελληνικά δεδομένα ειδικά εφέ, η ταινία, αντίθετα με τη φρεσκάδα και την έστω αφέλεια της πρώτης, περιορίζεται σε άχαρες σκηνές, γυρισμένες περισσότερο για πλάκα (στοιχείο που ίσως τη μετατρέψει σε «καλτ μούβι»), οι χαρακτήρες παραμένουν χάρτινοι, μ' έναν Μπίλι Ζέιν να περιφέρεται χωρίς να ξέρει τι πραγματικά κάνει, κι ο θεατής διασκεδάζει μόνο χάρη σε μερικές έξυπνες ατάκες.

ΟΙ ΑΛΛΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ

  • G-FORCE

ΗΠΑ, 2009. Σκηνοθεσία: Χόιτ Γέιτμαν. Σενάριο: Κόρμακ Μαριάν Γουίμπερλι. Με τις φωνές των: Νίκολας Κέιτζ, Πενέλοπε Κρουζ, Μπίλι Νάιγκι, Σαμ Ρόκγουελ, Ζακ Γκαλιφιανάκις, Στιβ Μπουσέμι. 88'

Γουρούνια, χάμστερ και τυφλοπόντικες μετατρέπονται σε μυστικούς πράκτορες που διεισδύουν στο βασίλειο ενός σατανικού μεγαλοβιομήχανου για να τον εμποδίσουν από το να κατακτήσει τον κόσμο, σ' αυτό το διασκεδαστικό καρτούν (σε συνδυασμό με ζωντανούς ανθρώπους) που γύρισε για την Ντίσνεϊ ο γνωστός μεγαλοπαραγωγός Τζέρι Μπρουκχάιμερ («Οι πειρατές της Καραϊβικής», «Περλ Χάρμπορ» κ.ά.).

  • FAME

ΗΠΑ, 2009. Σκηνοθεσία: Κέβιν Τάντσαρεν. Σενάριο: Αλισον Μπερνέτ, Κρίστοφερ Γκορ. Ηθοποιοί: Κέι Πάναμπεϊκερ, Γουόλτερ Πέρεζ, Νατούρι Νότον. 107'

Ριμέικ του γνωστού μιούζικαλ που γύρισε το 1980 ο Αλαν Πάρκερ γύρω από τους μαθητές και τις μαθήτριες της Ακαδημίας Τεχνών της Νέας Υόρκης, εκσυγχρονισμένο για τη σημερινή νεολαία της εύκολης εικόνας.

No comments: