Thursday, October 8, 2009

Το χιούμορ που λυτρώνει, το «μελό» που ανατρέπει

Δύο εξαιρετικές ταινίες από το φετινό Φεστιβάλ των Κανών, «Ο χρόνος που απομένει», απολαυστική σαρκαστική, ελεγειακή κωμωδία από τον εμιγκρέ Παλαιστίνιο Ελία Σουλεϊμάν, και «Ραγισμένες καρδιές», έξοχο μελόδραμα με στοιχεία νουάρ από τον Ισπανό Πέδρο Αλμοδόβαρ, δίνουν μια ξεχωριστή ανάσα στη νέα κινηματογραφική βδομάδα.

Στο πρόγραμμα και ένα ελληνικό ντοκιμαντέρ, «Once in a Lifetime» της Νικόλ Αλεξανδροπούλου, μια ρομαντική κωμωδία «Η γυμνή αλήθεια» του Ρόμπερτ Λούκετιτς και η ταινία τρόμου «Halloween 2» του Ρομπ Ζόμπι. Αναφέρω ακόμη το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ για τον Ερνέστο Γκεβάρα που διοργανώνεται (κιν/φος «Ααβόρα») μ' αφορμή τα 42 χρόνια από τον θάνατό του κι όπου θα προβληθούν ταινίες όπως «Τσε Γκεβάρα: η τελευταία μάχη» του Πάολο Χόις, «Μια φωτογραφία κάνει τον γύρο του κόσμου» του Πέδρο Τσάσκελ, «Τσε Γκεβάρα, 30 χρόνια μετά» και «Ταξιδεύοντας με τον Γκεβάρα» του Τζιάνι Μίνα, «Η επιστροφή» του Οτο Μιγκέλ Γκούζμαν κ.ά.

  • Ο χρόνος που απομένει. The Time That Remains. Παλαιστίνη/Γαλλία/Μαρόκο/Γερμανία, 2009. Σκηνοθεσία-σενάριο: Ελία Σουλεϊμάν. Ηθοποιοί: Ελία Σουλεϊμάν, Αλί Σουλιμάν, Σάλεχ Μπακρί. 109'.*** *

Ο Αλί Σουλιμάν (πατέρας) με την οικογένειάτου στη Ραμάλα («Ο χρόνος που απομένει» του Ελία Σουλεϊμάν)

Ο Αλί Σουλιμάν (πατέρας) με την οικογένειάτου στη Ραμάλα («Ο χρόνος που απομένει» του Ελία Σουλεϊμάν) Εξαιρετική, σκηνοθετημένη με ξεχωριστή έμπνευση, ημι-αυτοβιογραφική κωμωδία, γύρω από τη ζωή μιας ομάδας Παλαιστινίων, από το 1948 ώς τις μέρες μας -ειρωνικό, συχνά καυστικό σχόλιο πάνω στην υπό ισραηλινή κατοχή ζωή.

Το φτιάξιμο μιας κωμωδίας, έλεγε ο Τσάπλιν, αλλά και άλλοι μεγάλοι κωμικοί, από τον Μπάστερ Κίτον ώς τον Τζέρι Λούις, είναι πολύ πιο δύσκολο από το φτιάξιμο άλλων κινηματογραφικών ειδών. Θα έλεγα μάλιστα πως αυτό είναι ακόμη πιο δύσκολο όταν η κωμωδία αφορά πολιτικά θέματα. Και είναι ευχάριστο ότι από τους λιγοστούς εκείνους σκηνοθέτες που πέτυχαν να συνδυάσουν το πολιτικό θέμα με την κωμωδία είναι αναμφισβήτητα ο Παλαιστίνιος Ελία Σουλεϊμάν, που τα τελευταία χρόνια έχει εγκατασταθεί στη Νέα Υόρκη. Στην προηγούμενη κιόλας ταινία του, «Θεϊκή παρέμβαση» (2002), ο Σουλεϊμάν κατέγραφε, από την κωμική τους πάντα πλευρά και με πολλή έμπνευση, τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε ένα ερωτευμένο ζευγάρι Παλαιστινίων που αναγκαζόταν να συναντηθεί παράνομα, επειδή ο ένας ζούσε στη Ραμάλα και ο άλλος στην υπό ισραηλινή κατοχή Ιερουσαλήμ.

Στη νέα του, το ίδιο ευρηματική και πιο ολοκληρωμένη ταινία, «Ο χρόνος που απομένει» (με τον υπότιτλο «Μια ιστορία έρωτα και πόνου»), από τις καλύτερες ταινίες που είδαμε στο φετινό Φεστιβάλ των Κανών, ο σκηνοθέτης στηρίζεται, σ' ένα πολύ μεγάλο μέρος, στα ημερολόγια που έγραψε ο ετοιμοθάνατος πατέρας του, για να μας δώσει μιαν εικόνα τού τι σημαίνει να ζει κανείς υπό ισραηλινή κατοχή. Ενώ, ταυτόχρονα, σχολιάζει, με ειρωνικό, συχνά καυστικό τρόπο, την καταπιεστική πολιτική του Ισραήλ, από το 1948 μέχρι τις μέρες μας, καταγράφοντας, μέσα από την καθημερινή ζωή μιας χούφτας ανθρώπων, την απάνθρωπη μεταχείριση του υπό ισραηλινή κατοχή ενάμισι εκατομμυρίου Παλαιστινίων.

Ο Σουλεϊμάν χτίζει την κωμωδία του χρησιμοποιώντας μακρινά, ακίνητα πλάνα και ένα στο στιλ του βωβού κινηματογράφου ύφος, που θυμίζει τις κωμωδίες του Ζακ Τατί και του Μπάστερ Κίτον -ο ίδιος, μάλιστα, ερμηνεύει, στο τελευταίο μέρος της ταινίας, τον εαυτό του μ' ένα ανέκφραστο πρόσωπο παραπλήσιο μ' εκείνο του Κίτον. Η ταινία του ξεκινά το 1948, όταν ο πατέρας του αντιμετώπιζε αγωνιστικά τον πόλεμο ανεξαρτησίας του Ισραήλ, και φτάνει ώς τις μέρες μας όπου η στάση του γίνεται διαλλακτική. Ενώ, ταυτόχρονα, ο σκηνοθέτης παρακολουθεί τη δική του πορεία από απολιτικού νεανία μέχρι πολιτικού ακτιβιστή, για να καταλήξει παρατηρητής/μάρτυρας των όσων συμβαίνουν σήμερα στη γενέτειρά του.

Η ταινία αποτελείται από διάφορες φαινομενικά απλές, στημένες με λεπτομέρεια και προσοχή στη σύνθεση, όμορφες σκηνές, διανθισμένες συχνά μ' ένα καταλυτικό χιούμορ -παράδειγμα εκείνες του Ιρακινού στρατιώτη που πηγαινοέρχεται μπροστά από τους καθισμένους σ' ένα καφενείο της Ναζαρέτ Παλαιστίνιους, ή εκείνη του πλιάτσικου που παρακολουθεί από μακριά ένας κρυμμένος άντρας, ή το τανκ με τους Ισραηλινούς που ελέγχουν κάθε βράδυ δύο Παλαιστίνιους που ψαρεύουν. Μια δυνατή, εικαστικά όμορφη (ιδιαίτερα στις σκηνές της Ναζαρέτ), δοσμένη με ανθρωπιά και μπόλικο χιούμορ, ταινία.

  • Ραγισμένες αγκαλιές. Los abrazos rotos. Ισπανία, 2009. Σκηνοθεσία-σενάριο: Πέδρο Αλμοδόβαρ. Ηθοποιοί: Πενέλοπε Κρουζ, Λούις Χομλαρ, Χοσέ Λουίς Γκόμεθ, Μπλάνκα Πορτίγιο. 128'*** *

Η Πενέλοπε Κρουζ στις «Ραγισμένες αγκαλιές» του Πέδρο Αλμοδόβαρ

Η Πενέλοπε Κρουζ στις «Ραγισμένες αγκαλιές» του Πέδρο Αλμοδόβαρ Ρομαντικό μελόδραμα, διανθισμένο με χιούμορ και με στοιχεία του φιλμ νουάρ, σε μια πολύπλοκη ταινία, σκηνοθετημένη με φαντασία από το «τρομερό παιδί» του ισπανικού σινεμά - πολύ καλή η Πενέλοπε Κρουζ.

Το μελόδραμα με την κωμωδία, με μερικές πινελιές από το φιλμ νουάρ, συνδυάζει στη νέα του απολαυστική ταινία «Ραγισμένες αγκαλιές» ο Ισπανός σκηνοθέτης Πέδρο Αλμοδόβαρ. Πρωταγωνιστές είναι ένας άντρας (Λούις Χομάρ) και μια γυναίκα (Πενέλοπε Κρουζ) με διπλή ταυτότητα. Ο άντρας, σκηνοθέτης κινηματογράφου, τυφλός ύστερα από ένα ατύχημα, γράφει σενάρια. Η γυναίκα, γραμματέας και ερωμένη πλούσιου επιχειρηματία (και στις ελεύθερες ώρες της πόρνη), θα μετατραπεί σε ηθοποιό στην κωμωδία που γυρίζει ο άνδρας. Βασικά πρόσωπα γύρω από τα οποία κινούνται φίλοι, συγγενείς και συνεργάτες, δημιουργώντας παρεξηγήσεις και ανατροπές μέσα από μια περίπλοκη υπόθεση.

Πρόκειται στην πραγματικότητα για μια ερωτική ιστορία που ο σκηνοθέτης τού «Δέσε με» χρησιμοποιεί για να φτιάξει μια ταινία μέσα στην ταινία, που του δίνει την ευκαιρία να κάνει ένα σχόλιο πάνω στον ίδιο τον κινηματογράφο, χρησιμοποιώντας με ευρηματικότητα διάφορες μορφές του μοντάζ. Αλλοτε τονίζοντας τη μαύρη ατμόσφαιρα μέσα από μια σκοτεινή, μουντή φωτογραφία κι άλλοτε γεμίζοντας με φως τις χιουμοριστικές, αλλά και ρομαντικές σκηνές, συχνά με τα κιτς ντεκόρ που τον χαρακτηρίζουν και αντλώντας από διάφορες ταινίες (από το κλασικό φιλμ νουάρ «Ας την κρίνει ο θεός» του Τζον Σταλ και το «Ταξίδι στην Ιταλία» του Ροσελίνι, μέχρι τις «Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης»). Υστερα από μια αρρώστια που τον κράτησε μακριά από τα στούντιο για σχεδόν τρία χρόνια, ο Αλμοδόβαρ επιστρέφει με μια ταινία ισάξια των καλύτερών του. Οσο για την Πενέλοπε Κρουζ, μας δίνει έναν από τους καλύτερους (μαζί μ' εκείνον στην ταινία του Γούντι Αλεν) ρόλους της.

  • Once in a lifetime. Ελλάδα, 2009. Ντοκιμαντέρ. Σκηνοθεσία: Νικόλ Αλεξανδροπούλου. 76' * *

«Once in a lifetime». Ντοκιμαντέρ της Νικόλ Αλεξανδροπούλου για τον Γιάννη Πετρίδη

«Once in a lifetime». Ντοκιμαντέρ της Νικόλ Αλεξανδροπούλου για τον Γιάννη Πετρίδη Ενδιαφέρον, για τηλεοπτική βασικά χρήση, ντοκιμαντέρ γύρω από τον γνωστό ραδιοφωνικό παραγωγό μουσικών εκπομπών, Γιάννη Πετρίδη.

Μουσικό οδοιπορικό, με κεντρικό πρόσωπο τον ραδιοφωνικό παραγωγό Γιάννη Πετρίδη, αποπειράται στο ντοκιμαντέρ της αυτό η Νικόλ Αλεξανδροπούλου. Ταυτισμένος με μια φωνή του ραδιοφώνου, ο Πετρίδης ξενάγησε γενιές Ελλήνων ακροατών στη μουσική εξέλιξη της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, προσφέροντας στους θεατές τούς ήχους μιας καινούργιας συναρπαστικής μουσικής, διαμορφώνοντας μιαν άλλη μουσική κουλτούρα. Η σκηνοθέτις διανθίζει τις αφηγήσεις του Πετρίδη με αρχειακό υλικό, που καλύπτει τόσο τη μουσική όσο και τη γενικότερη κοινωνικοπολιτική κατάσταση της περιόδου, ενώ στο τελευταίο μέρος της ταινίας τον ακολουθεί σ' ένα ταξίδι στην Αμερική, από τους αυτοκινητόδρομους του Λος Αντζελες και τις γειτονιές του Σαν Φρανσίσκο μέχρι την έρημο του «Τζόσουα Τρι», εκεί όπου ο Χίτσκοκ γύρισε τη σημαντική σκηνή του παρεκκλησιού για την ταινία του «Δεσμώτης του ιλίγγου». Μια ενδιαφέρουσα, τηλεοπτική βασικά, δουλειά -γνωριμία με το πρόσωπο και το έργο του Πετρίδη.*

Οι άλλες ταινίες

  • Η ΓΥΜΝΗ ΑΛΗΘΕΙΑ (The Ugly Truth).


ΗΠΑ, 2009. Σκηνοθεσία: Ρόμπερτ Λούκετιτς. Σενάριο: Νικόλ Ιστμαν, Κάρεν ΜακΚάλα Λουτζ, Κίρστεν Σμιθ. Ηθοποιοί: Κάθριν Χέιγκλ, Τζέραρντ Μπάτλερ, Ερικ Γουίντερ, Τζον Μάικλ Χίγκινς.*

Ρομαντική κωμωδία που μπροστά της το «Sex and the City» φαίνεται αριστούργημα. Η Κάθριν Χέιγκλ (τη θυμάστε από την ταινία του Τζαντ Απατοου, «Knocke Up») είναι η τηλεοπτικός παραγωγός που ζητεί τη βοήθεια του Τζέραρντ Μπάτλερ (ο Λεωνίδας των «300»), που συμβουλεύει τις γυναίκες επί παντός...

HALLOWEEN 2. ΗΠΑ, 2009. Σκηνοθεσία: Ρομπ Ζόμπι. Ηθοποιοί: Σέρι Μουν Ζόμπι, Σκάουτ Τέιλορ-Κόμτον, Μπραντ Τούριφ, Μάλκομ ΜακΝτάουελ. 101'

Ο σκηνοθέτης Ρομπ Ζόμπι συνεχίζει μια κουρασμένη στην πραγματικότητα σειρά ταινιών τρόμου, όπου κυριαρχούν οι άγριες δολοφονίες, χωρίς όμως κάποιο στόχο. Πού είναι αλήθεια η πρώτη ταινία της σειράς, που ελληνικά τιτλοφορήθηκε «Η νύχτα με τις μάσκες», το αριστούργημα εκείνο του αληθινού τρόμου που γύρισε ο Τζον Κάρπεντερ;

No comments: