Saturday, January 31, 2009

Περιπλανήσεις τριών Ελλήνων στο Βερολίνο

Οσο συμπτωματικό και αν είναι το γεγονός ότι τρεις Ελληνες σκηνοθέτες θα βρεθούν στο ερχόμενο Φεστιβάλ Βερολίνου (5-15 Φεβρουαρίου) δεν παύει να είναι καινοφανές για την ελληνική παραγωγή. Πριν όμως μας κατακλύσει ο εθνικός ενθουσιασμός, ας βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους: Τόσο ο Κώστας Γαβράς όσο και ο Θόδωρος Αγγελόπουλος είναι τακτικοί επισκέπτες διεθνών διοργανώσεων, είτε συμμετέχοντας με τις ταινίες τους είτε ως τιμώμενα πρόσωπα. Επιπλέον, ο πρώτος είναι κάτοικος Γαλλίας εδώ και μισόν αιώνα. Το «ελληνικό χρώμα» στην παρουσία του Κ. Γαβρά ενισχύεται από την ίδια την ταινία «Παράδεισος στη Δύση», που γυρίστηκε στη χώρα μας, με ελληνική χρηματοδότηση. Και ως προς αυτό υπάρχει μια πρωτιά. Στα 42 χρόνια διεθνούς πορείας του σκηνοθέτη, είναι η πρώτη ταινία στη φιλμογραφία του που διαθέτει όχι μόνον ελληνικά κεφάλαια αλλά και τοπία (Κρήτη και Λαύριο).

  • Eκτός συναγωνισμού

Ο Θ. Αγγελόπουλος «επιστρέφει» στο Βερολίνο με τη «Σκόνη του χρόνου», δεύτερο μέρος της τριλογίας που άρχισε με το «Λιβάδι που δακρύζει». Και οι δύο νέες παραγωγές, των Αγγελόπουλου - Γαβρά, φιλοξενούνται εκτός συναγωνισμού. Ο Βενιαμίν της τριάδας είναι ο Πάνος Χ. Κούτρας, ο οποίος με την τρίτη μεγάλου μήκους παραγωγή του, τη «Στρέλλα» (έχουν προηγηθεί «Η επίθεση του γιγαντιαίου μουσακά» και η «Αληθινή ζωή»), επελέγη για το τμήμα «Πανόραμα». Το πρόγραμμα αυτό της Μπερλινάλε παρουσιάζει «νέες δουλειές σκηνοθετών αλλά και ανήσυχες προτάσεις από όλο τον κόσμο, επιχειρώντας να γεφυρώσει την απόσταση ανάμεσα στο καλλιτεχνικό όραμα και την εμπορική δύναμη». Ο Πάνος Χ. Κούτρας έχει αποδείξει ότι, εκτός από αντισυμβατική ματιά και διάθεση, μπορεί να χειριστεί το ακραίο με επιδεξιότητα και χιούμορ. Προτιμά να μετατοπίζει το όριο ανάμεσα στο πραγματικό και το φανταστικό, επιλέγοντας το σουρεαλιστικό στοιχείο ως πρωταγωνιστή, αν και αυτή τη φορά στρέφεται στη «σκοτεινή πλευρά της ελληνικής κοινωνίας». Κεντρικά πρόσωπα στη «Στρέλλα», ένας 48χρονος που αποφυλακίζεται ύστερα από 15 χρόνια εγκλεισμού και μια όμορφη νεαρή πόρνη τρανσέξουαλ.

  • Διαδρομές - δοκιμασίες

Την τελευταία εβδομάδα της 59ης Μπερλινάλε η ελληνική παραγωγή θα έχει την τιμητική της: Την Τρίτη 10 Φεβρουαρίου η «Στρέλλα», την Πέμπτη 12 η «Σκόνη του χρόνου» και το Σάββατο 14, ως ταινία λήξης, «Ο Παράδεισος στη Δύση». Το εκκεντρικό, διεισδυτικό βλέμμα ενός νέου σκηνοθέτη στη «διαφορετικότητα», «ένας ποιητικός απολογισμός του περασμένου αιώνα μέσα από έναν έρωτα που προκαλεί τον χρόνο», και η σύγχρονη Οδύσσεια ενός μετανάστη, που ισορροπεί αριστοτεχνικά ανάμεσα στον ρεαλισμό και στον μαγικό ρεαλισμό, είναι τρεις όψεις του κόσμου που εκκινούν από την Ελλάδα για να συναντήσουν, μέσα από το διεθνές κοινό του Φεστιβάλ, τη διεθνή πραγματικότητα.

Στον Θ. Αγγελόπουλο η πραγματικότητα αυτή είναι σε διάλογο με την Ιστορία, χωρίς όμως να λείπουν οι περιπλανήσεις, οι δοκιμασίες και το απόλυτο της αγάπης. Στον Κ. Γαβρά, η περιπλάνηση και οι συνεχείς δοκιμασίες συνδέονται με τη φύση της μετανάστευσης: «Πολλοί άνθρωποι στις μέρες μας είναι υποχρεωμένοι να ξεριζωθούν από τον τόπο τους με σκοπό να δημιουργήσουν ρίζες κάπου αλλού», λέει ο δημιουργός. Ο Πάνος Χ. Κούτρας μιλάει για την ανάγκη αποδοχής του «Αλλου», την ανάγκη για συμφιλίωση, τον αλληλοσεβασμό. «Για την αγάπη πέρα και πάνω από κάθε σύμβαση». Μήπως η τελευταία αυτή η φράση είναι ο κοινός τόπος, το σημείο συνάντησης και για τους τρεις σκηνοθέτες;

Ιnfo

Το σενάριο της «Στρέλλας» συνυπογράφουν ο Π. Χ. Κούτρας και ο Παναγιώτης Ευαγγελίδης. Πρωταγωνιστούν: Γιάννης Κοκιασμένος, Μίνα Ορφανού, Μπέτυ Βακαλίδου, Μίνως Θεοχάρης, Αργύρης Καββίδας.

  • Της Μαριας Κατσουνακη, Η Καθημερινή, 01/02/2009

No comments: