Thursday, January 29, 2009

Η Θεσσαλονίκη από 50 φιλμ

ΑΡΧΕΙΑ. Η ιστορία της Θεσσαλονίκης ζωντάνεψε χάρη στο κινηματογραφικό αρχείο του Νίκου Μπιλιλή. Γεγονότα και πρόσωπα που καταγράφηκαν σε εκατοντάδες φιλμ τον περασμένο αιώνα, παρελαύνουν μέσα από την ταινία του «Θεσσαλονίκη μου». Πενήντα τέσσερα συνολικά φιλμ, 30 εκ των οποίων παραγωγής του ίδιου που γύρισε μετά το 1960 ως ανταποκριτής ξένων κινηματογραφικών επικαίρων και ως μόνιμος ανταποκριτής των Επικαίρων του υπουργείου Προεδρίας, συνδέθηκαν για να συναρμολογήσουν το ενιαίο φιλμ που προβλήθηκε πρόσφατα.

Από τη φιλμική του συλλογή διάλεξε εκείνα που αφορούν αποκλειστικά τη Θεσσαλονίκη για να κτίσει σχεδόν έναν αιώνα της νεότερης ιστορίας της από το 1911 ώς το 1985. Η ταινία αποτελεί συρραφή επικαίρων ως πηγές της ιστορίας από εκδηλώσεις 75 χρόνων που σημάδεψαν τη ζωή της πόλης.

Ο βετεράνος κινηματογραφιστής άγγιξε την πορεία της πόλης με ματιά πολιτική (Σουλτάνος Ρεσάτ ο Β΄, Ντε Γκωλ, Καραμανλής, πυρκαγιά 1917, Ελ. Βενιζέλος, είσοδος Γερμανών), οικονομική, αθλητική (και μάλιστα στοχευμένη στο πρόσωπο του Βασ. Παπαγεωργόπουλου) αλλά και lifestyle («Θεσσαλονίκη μου αρχόντισσα παλιά» των Φωτιάδη - Ιατρόπουλου με την Ελίνα Παπανικολάου) δημιουργώντας μια συμπυκνωμένη κινηματογραφική ιστορία διάρκειας μιάμισης ώρας.

Στην ντοκιμενταρίστικη αυτή σύνθεση έδωσε τον τίτλο «Θεσσαλονίκη μου» συνδέοντας έτσι τον εαυτό του με την καταγραφή της ιστορίας της πόλης στον 20ό αιώνα και μάλιστα σε ρόλο κινηματογραφικού αφηγητή.

Ουσιαστικά, ήταν μια ταινία μέσω της οποίας ο 80χρονος συλλέκτης ανέδειξε τα τεκμήρια μιας κινηματογραφικής γλώσσας που δεν υπάρχει πια, ενώ ταυτόχρονα υπενθύμισε την ύπαρξη μέρους μιας ενδιαφέρουσας συλλογής -ένα άλλο μέρος βρίσκεται στο Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης από το 1997- που προσπαθεί να συντηρήσει, να διασώσει και να αναδείξει ο ίδιος.

Εκατοντάδες μέτρα φιλμ, μηχανές λήψης και προβολής, καθώς και 30.000 φωτογραφίες, αφίσες από παραγωγές εποχής με διαφημιστικό υλικό που συμπληρώνουν τον κατάλογο του αρχείου, κινδυνεύουν να καταστραφούν από τις ακατάλληλες συνθήκες (υγρασία, κ.ά.) συντήρησης στα δύο διαμερίσματα όπου βρίσκονται συγκεντρωμένα.

Οι προτάσεις που απευθύνει ο συλλέκτης τα τελευταία χρόνια σε φορείς της πόλης δεν ευδοκιμούν, καθώς τα αιτήματα που προβάλλει για τη στέγαση του αρχείου σε χώρο ανάλογο με την αξία του, όπως υποστηρίζει, και τη συντήρησή του με κάποιο πάγιο έσοδο, έναντι των πνευματικών του δικαιωμάτων, δεν έχουν επιφέρει ικανοποιητική λύση. Η αγωνία του για την τύχη της συλλογής μεγαλώνει, αλλά μια ώριμη προσέγγιση από τις δύο πλευρές (συλλέκτη και Πολιτείας) θα μπορούσε να αναδείξει τουλάχιστον το σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό του αρχείου (1895 - 1990).

  • Της Γιωτας Mυρτσιωτη, Η Καθημερινή, 29/01/2009

No comments: