Τενεσί Ουίλιαμς με χολιγουντιανό χάπι εντ

• Λυσσασμένη γάτα *** ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ. Σκηνοθεσία: Ρίτσαρντ Μπρουκς. Ερμηνεία: Λιζ Τέιλορ, Πολ Νιούμαν, Μπερλ Αϊβς, Τζακ Κάρσον, Τζούντιθ Αντερσον.

Μισό αιώνα μετά την πρώτη προβολή της, η «Λυσσασμένη γάτα» κρατιέται ζωντανή, αλλά και αντιφατική, για τρεις λόγους.

Πρώτον, για τις κορυφαίες ερμηνείες της Λιζ Τέιλορ και του Πολ Νιούμαν στην πρώτη και μοναδική, αν δεν μας απατά η μνήμη, συνάντησή τους σε κινηματογραφικό πλατό. Δεύτερον, για τη στατική - θεατρική σκηνοθεσία του Ρίτσαρντ Μπρουκς (συνυπογράφει με τον Τζέιμς Πόε το σενάριο). Τρίτον, για το χολιγουντιανό χάπι έντ, που έκανε τον Τενεσί Ουίλιαμς να μη θέλει να ακούει για μια ταινία -εμπορική επιτυχία- βασισμένη στο ομότιτλο θεατρικό έργο του.

Η «Λυσσασμένη γάτα», «Γάτα σε καυτή τσίγκινη στέγη» κατά το πρωτότυπο «Cat On A Hot Tin Roof», προστίθεται σε έναν μικρό κατάλογο προσεκτικά επιλεγμένων επανεκδόσεων κλασικών ταινιών, οι οποίες δίνουν μια ανάσα στα θερινά σινεμά της Αθήνας.

• Ο Νότος

Η ιστορία εκτυλίσσεται στην έπαυλη ενός μεγαλοκτηματία του Νότου, του Μπιγκ Ντάντι όπως τον αποκαλούν, την βραδιά των γενεθλίων του. Ο Μπιγκ Ντάντι επιστρέφει από ένα ιατρικό τσεκ απ, που επιβεβαίωσε τους φόβους του γιατρού του ότι είναι χτυπημένος από τον καρκίνο. Είναι χαρούμενος γιατί δεν ξέρει την αλήθεια. Είναι σαν να έχει ξαναγεννηθεί (σύμφωνα με μια διάσταση του διονυσιακού μύθου, πολυχρησιμοποιημένη από τον Ουίλιαμς) και είναι αποφασισμένος να ξεκαθαρίσει την κατάσταση με τους δυο γιους του.

Ο πρωτότοκος μοιάζει σαν ευνουχισμένος στη σκιά του πανίσχυρου πατέρα του. Ειναι παντρεμμένος με μια ανόητη και υστερική, που γεννοβολάει διαρκώς παιδιά και καταστρώνει σχέδια για την κληρονομιά της πατρικής περιουσίας. (Ο σαρκασμός του Μπρουκς δεν έχει προηγούμενο.)

Ο δευτερότοκος, ο Μπρικ, είναι ο άσωτος της οικογένειας. Εχει παρατήσει τον αθλητισμό και δεν νοιάζεται για τίποτα μετά τον θάνατο ενός επιστήθιου φίλου του. Επιπλέει στο αλκοόλ και αποφεύγει κάθε επαφή με τη γυναίκα του, τη χυμώδη Μάγκι, που μόνον ο Μπιγκ Ντάνι συμπαθεί (και ορέγεται).

Η Μάγκι, που προέρχεται από την κατώτερη κοινωνική τάξη, κρατάει ως επτασφράγιστο μυστικό την απουσία κάθε ερωτικής επαφής με τον άντρα της. Πιστεύει πως μόνον έτσι θα παραμείνει στο παιχνίδι της διεκδίκησης της περιουσίας του Μπιγκ Ντάντι, που κορυφώνεται σαν τραγωδία, αλλά και σαν παρωδία.

• Ευτυχία στο τέλος

Ενας βασικός άξονας στο έργο του Ουίλιαμς αφορά τα καταπιεσμένα συναισθήματα και τη σεξουαλικότητα που υπερβαίνει τους ανθρώπους. Οι σχέσεις εξουσίας είναι άμεσα συναρτημένες με τη σεξουαλικότητα και οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στην καταστροφή (ή σε ευνουχιστικό συμβιβασμό).

Ετσι εξηγείται η έντονη δυσφορία και η αντίδραση του Ουίλιαμς όταν είδε στην οθόνη τη «Λυσσασμένη γάτα». Η ομοφυλοφιλία του Μπρικ, που υπονοείται σε όλη τη διάρκεια της ταινίας, στο τέλος «γιατρεύεται» στην αγκαλιά της «λυσσασμένης» Μάγκι. Το πρόβλημα μετατέθηκε, από τους φοβισμένους παραγωγούς, στη σχέση πατέρα - γιου.

Oι άλλες ταινίες

• Η πρόταση (**)

Το μοτίβο της σύγκρουσης αρσενικού - θηλυκού, που υπήρξε ο πυρήνας πολλών επιτυχημένων σκρούμπολ κωμωδιών του παλιού Χόλιγουντ, επανέρχεται στην ερωτική κομεντί της Αν Φλέτσερ («Step Up», «27 Φορέματα»).

Η Μάργκαρετ, μια Καναδή στρίγκλα κοντά στα σαράντα που ζει στη Νέα Υόρκη και διαπρέπει ως διευθυντικό στέλεχος σε ένα εκδοτικό οίκο, ξυπνάει ένα πρωί σε έναν εφιάλτη. Το αμερικανικό κράτος δεν δίνει δεκάρα για τις επαγγελματικές επιδόσεις και την κοινωνική της θέση και την αντιμετωπίζει σαν να ’ταν μια εξαθλιωμένη λαθρομετανάστρια από τη Λατινική Αμερική. Και όλα αυτά γιατί η υπεροπτική Μάργκαρετ αψήφησε το γεγονός ότι η βίζα της έχει ημερομηνία λήξης και έκανε παράτυπα ένα ταξίδι στο εξωτερικό. Τώρα αντιμετωπίζει την απέλασή της με συνοπτικές διαδικασίες. Η λαμπρή καριέρα και η κοσμική ζωή φτάνουν στο τέλος τους.

Η Μάργκαρετ, όμως, είναι μια σιδηρά κυρία που πάντα βρίσκει μια λύση. Τη στιγμή της απόγνωσης πείθει, με τον τρόπο της, τον καταπιεσμένο γραμματέα της, τον νεαρό Αντριου, να κάνουν έναν εικονικό γάμο, σωτήριο και για τους δύο. Πιστεύει πως έτσι θα εξασφαλίσει την πολυπόθητη πράσινη κάρτα διαρκείας, όμως λογαριάζει χωρίς τον ξενοδόχο.

Ο υπάλληλος στην υπηρεσία αλλοδαπών είναι αδέκαστος, σχολαστικός και μισογύνης. Αδιαφορεί για τα περί κεραυνοβόλου έρωτα κι αν δεν πειστεί πως το «ζευγάρι» συνδέεται από καιρό ερωτικά, θα καταγγείλει και τους δύο μελλόνυμφους για απάτη.

Μέχρι αυτό το σημείο η Φλέτσερ ελέγχει πλήρως τα δεδομένα μιας κωμωδίας, στην οποία ο ρόλος της γυναίκας είναι κομμένος και ραμμένος σύμφωνα με τα πρότυπα των αντρικών χαρακτήρων.

Τα πράγματα αλλάζουν, όταν η Μάργκαρετ, αποδεχόμενη τους όρους του Αντριου, αφήνει τη Νέα Υόρκη για ένα τριήμερο σε ένα μικρό ψαροχώρι της Αλάσκας, όπου ζουν οι γονείς και το σόι του «γαμπρού». Εκεί αρχίζουν οι αποκαλύψεις και οι ανατροπές, που είναι λυτρωτικές και προετοιμάζουν το ψεύτικο ζευγάρι για τον αληθινό έρωτα. Η Μάργκαρετ στην ψυχρή Αλάσκα συναντάει μια ζεστή οικογένεια. Αυτό που της έχει λείψει στη ζωή και την έχει κάνει στρίγκλα... Στους βασικούς ρόλους η Σάντρα Μπούλοκ και ο Ράιαν Ρέινολντς.

• Πάμε όπου θες

Δραματική κομεντί του Σαμ Μέντες, η οποία γυρίστηκε σε χρόνο-ρεκόρ από τον Βρετανό σκηνοθέτη την εποχή που ολοκληρωνόταν ο «Δρόμος της επανάστασης». «Ηταν μια εκτόνωση μετά την πίεση των γυρισμάτων και του μοντάζ», λέει ο Μέντες.

Κεντρικά πρόσωπα της ταινίας είναι ένα νεαρό ζευγάρι που παθαίνει πανικό όταν μαθαίνει πως θα αποκτήσει παιδί. Με τον Τζον Κραζίνσκι και τη Μάγια Ρούντολφ.

• Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Πέμπτη, 25 Iουνίου 2009