Σασπένς και μελόδραμα στο αριστούργημα του Χίτσκοκ

• Ο «Δεσμώτης του ιλίγγου» (*****) είναι η πιο ονειρική, αλλά και κρυστάλλινη ταινία του Αλφρεντ Χίτσκοκ. Ενα αριστούργημα που συνοψίζει το έργο του και τις αρχές του σασπένς – όπως το εννοούσε ο Χίτσκοκ, θεωρώντας το βλέμμα του θεατή συνένοχο στην περιπέτεια που λέγεται κινηματογράφος.

Ο «Δεσμώτης του ιλίγγου» είναι μοιρασμένος στα δύο με απόλυτη συμμετρία. Στο πρώτο μέρος ένας πρώην αστυνόμος, ο Σκότι που πάσχει από υψοφοβία, αναλαμβάνει να γίνει φύλακας-άγγελος της ξανθιάς Μάντλεν, της «τρελής» συζύγου ενός παλιού φίλου του, η οποία παραλογίζεται και έχει αυτοκτονικές τάσεις. (Πιστεύει πως βιώνει τη μετεμψύχωση μιας Ισπανίδας που έζησε στο Σαν Φρανσίσκο του 18ου αιώνα.) Το παρελθόν είναι σαν μια δίνη. Ρουφάει τη Μάντλεν, αλλά και τον ερωτευμένο Σκότι, που μοιάζει υπνωτισμένος απ’ το αινιγματικό βλέμμα της. Το μελόδραμα, ουσιαστικά περί αυτού πρόκειται, κορυφώνεται όταν ο Σκότι αδυνατεί να αποτρέψει το μοιραίο εξαιτίας του ιλίγγου του. Η εικόνα του παραπέμπει στο νουάρ και αυτή της αριστοκρατικής γυναίκας στο ρομαντικό μυθιστόρημα. Στο δεύτερο μέρος της ταινίας ο Σκότι, που βασανίζεται από ενοχές για το θάνατο της αγαπημένης του, συναντάει μια σωσία της Μάντλεν, την κοκκινομάλλα Τζούντι. Γίνεται σκιά της και κάνει το παν για να τη μεταμορφώσει σε Μάντλεν. Την πιέζει να αλλάξει ντύσιμο, χτένισμα και συμπεριφορά, θέλοντας να «αναστήσει» τη νεκρή με την οποία συνεχίζει να ’ναι ερωτευμένος. Σε αυτό το κομμάτι της ταινίας ο Χίτσκοκ κλιμακώνει ένα θρίλερ χωρίς να δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το πτώμα και τον δολοφόνο. Ούτε για το μέλλον του Σκότι, που θα μάθει την αλήθεια για το αινιγματικό αντικείμενο του πόθου του.

Η Κιμ Νόβακ, ο μαγνήτης που έλκει τον Τζέιμς Στιούαρτ, είναι εξαιρετική. Η μουσική του Μπέρναρντ Χέρμαν είναι ο καταλύτης στη χημεία του σασπένς.