Friday, February 20, 2009

Δρόμοι για τον παράδεισο

Προ-βολές

Αποφεύγει το οριστικό άρθρο στον τίτλο της ταινίας του ο Κώστας Γαβράς. «Παράδεισος στη Δύση», έτσι απλά και κοφτά, γιατί «κάθε άνθρωπος έχει την ιστορία του». Τη δική του αλήθεια, τις δικές του λέξεις για τ’ όνειρο.

Το ίδιο αόριστα μιλούσε πριν από μερικά χρόνια και ένας άλλος σκηνοθέτης, ο Παλαιστίνιος Χανί Αμπού Ασαντ, επιμένοντας στην υποκειμενική διάσταση του παραδείσου.

«Πάραδεισος τώρα», ήταν ο τίτλος μιας σαρκαστικής ταινίας με πρωταγωνιστές δύο συνηθισμένους ανθρώπους-οδοιπόρους σε μια ασυνήθιστη διαδρομή προς τον παράδεισο.

Ο Καλέντ και ο Σάιντ ζώστηκαν εκρηκτικά, ντύθηκαν στα μαύρα και ξεκίνησαν για ένα χτύπημα, θανάσιμο και εκκωφαντικό, στην καρδιά του Τελ Αβίβ.

Ησαν δύο ιδανικοί αυτόχειρες, πρωταγωνιστές σε ένα σκηνοθετημένο παράλογο θέαμα, και ταυτοχρόνως δύο σκιές σε μια γελοιογραφία διόλου αστεία.

Στην ταινία του Κώστα Γαβρά «Παράδεισος στη Δύση», ένας άντρας, ο λαθρομετανάστης Ηλίας, έρχεται από το δυνατό φως της Μεσογείου για να ακολουθήσει την ψεύτικη λάμψη ενός μάγου –ταχυδαχτυλουργού.

Είναι ένας ξένος σε έναν γεωγραφικό χώρο άλλοτε άγριο κι άλλοτε θαυμαστό, που προσδιορίζεται γενικόλογα ως Δύση και έχει ως κέντρο του το παρισινό Λίντο.

Ο Ηλίας, σε αντίθεση με τον Καλέντ και τον Σάιντ (στην ταινία του Παλαιστίνιου Χανί Αμπού Ασαντ), που πείστηκαν να αναληφθούν στους ουρανούς, ξεβράζεται σε μια νέα γη - το ίδιο αστείος και τραγικός.

Είναι ένας δραπέτης από την κόλαση, που μπαίνει σαν ένας κομπάρσος του κινηματογράφου σε έναν «παράδεισο» (ένα συγκρότημα μπαγκαλόουζ στην Κρήτη), όπου οι «πρωτόπλαστοι» (οι γυμνιστές τουρίστες) ζουν το ολιγοήμερο ρεπό τους από τη δική τους κόλαση (έχει και η κόλαση πολλές εκδοχές και πλήθος λέξεις και εικόνες που την περιγράφουν).

Η πρώτη εικόνα που εισπράττει ο Ηλίας από τον παράδεισο είναι τα γυμνά «πτώματα» των τουριστών που είναι ξαπλωμένοι στον ήλιο. Ο Κώστας Γαβράς δίνει έμφαση στο ανθρώπινο κορμί για να περιγράψει τ’ όνειρο ενός ξένου.

  • Tου Δημητρη Μπουρα, Η Καθημερινή, 20/02/2009

No comments: