Μια τόση δα γαλλοβελγική συμπαραγωγή, διάρκειας μόλις 77 λεπτών και μόνο με δύο πρωταγωνιστές, παίρνει παραμάσχαλα Τζον Τραβόλτα, Μάικλ Ντάγκλας, Ντενζέλ Ουάσινγκτον και Κριστίν Σκοτ Τόμας. Η τέχνη της κομψότητας, μόνιμη αντίπαλος της κονσέρβας και της ποσότητας
Τυποποιημένη κονσέρβα Μade in USΑ με προορισμό το DVD. Αυτό το «διά ταύτα» από την «Επίθεση στον συρμό» (Τhe Τaking of Ρelham 1 2 3) που καταλήγει σε οργανωμένη επίθεση στον θεατή. Θέλεις action και Αμερική; Υπάρχει λύση. «Δημόσιος κίνδυνος» του Μάικλ Μαν. Ταινιάρα που σε καθηλώνει στη στιγμή!
Ο Τόνι Σκοτ κι εγώ, δύο κόσμοι χωρίς κανέναν κρίκο συνδετικό. Με την εξαίρεση του «Ιλιγγιώδους έρωτα» (Τrue romance) του 1993 σε σενάριο Κουέντιν Ταραντίνο με Κρίστιαν Σλέιτερ, Πατρίτσια Αρκέτ, Μπραντ Πιτ, Γκάρι Όλντμαν. Κρίστοφερ Ουόκεν, Βαλ Κίλμερ, Ντένις Χόπερ, τίποτα ο αθεόφοβος δεν έχει υπογράψει που θ΄ αφήσει κάτι το ιδιαίτερο και το σημαντικό. Παράδειγμα βροντερό, η «Επίθεση στον συρμό». Πρόκειται για ριμέικ βασισμένο στο original που το 1974 προβλήθηκε εν Ελλάδι με τον μακροσκελή τίτλο «Ώρα 1: 23 πανικός στο Μετρό της Νέας Υόρκης».
Με σκηνοθέτη τον Τζόζεφ Σάρτζεντ και πρωταγωνιστές Ουόλτερ Ματάου, Ρόμπερτ Σο. Το «θέμα», αστυνομικό. Κάποιος αρχικακοποιός μπουκάρει με τη συμμορία του σε συρμό του νεοϋορκέζικου Μetro και με την απειλή πως θα σκοτώνει κάθε λεπτό από έναν επιβάτη απαιτεί από τον δήμαρχο της πόλης δέκα εκατομμύρια δολάρια. Το FΒΙ κινητοποιείται αλλά τον λαγό θα τον παίξει ένας ασήμαντος διαχειριστής του Μetro, ο οποίος κατηγορείται για δωροδοκία και κινδυνεύει να βρεθεί χωρίς δουλειά και ελευθερία.
Αυτά τα συνηθισμένα ως ορντέβρ. Διότι το 1974 απαγωγές και κλειστοφοβία αποτελούσαν μια κάποια πρωτοτυπία. Σήμερα, είναι συνηθισμένη και πληκτική ιστορία. Πέρα απ΄ αυτό. Ο Τόνι Σκοτ, υπακούοντας προφανώς στην ανάγκη της παραγωγής για περισσότερη οικονομία, άνοιξε Lap top και τα έραψε όλα με ηλεκτρονική διαδικασία. Σιγά τώρα που θα σκάσει. Βάζεις πρόγραμμα και ο κομπιούτερ αναλαμβάνει τη σκηνοθεσία. Από τη μια οι επιβλητικές μούτες τού Τζον Τραβόλτα που ωρύεται πως θα σκοτώνει χωρίς κανέναν δισταγμό. Από την άλλη ο διοπτροφόρος, παχύσαρκος και σεμνός μεροκαματιάρης Ντενζέλ Ουάσινγκτον να διαπραγματεύεται με τον κακοποιό για να λυτρώσει την πόλη από επερχόμενο μακελειό. Ενδιαμέσως περιφέρεται ο διεφθαρμένος δήμαρχος (Τζέιμς Γκαντολφίνι) που για τις ανθρώπινες ζωές δεν δίνει μία και ό,τι κάνει υπαγορεύεται από τη δημοσιότητα και την εικονική, πολιτική, πραγματικότητα. Το χειρότερο και το πιο προσβλητικό; Άπαντες είναι καθηλωμένοι σαν να βρίσκονται σε στούντιο ραδιοφωνικό. Αν αυτό αποτελεί ταινία, τότε εγώ είμαι Ομπάμα με λευκή επιδερμίδα!
Και κάτι ακόμα για το μήνυμα το ηθικοπλαστικό. Εις τριπλούν. Το πρώτο, ο κακοποιός δεν είναι τρομοκράτης Ιρακινός αλλά golden boy της Ουόλ Στριτ. Η οικονομική κρίση μάς απάλλαξε από την προπαγάνδα της χολιγουντιανής μακακίας. Κάτι είναι κι αυτό. Έστω προσωρινώς! Παιδιά, λέει πλαγίως ο Τόνι Σκοτ, οι κακοποιοί είναι δικοί μας άνθρωποι καλοί. Σάμπως έτσι δεν έγινε και με του Παναγόπουλου την απαγωγή; Βλαστάρια όλοι υπεράνω πάσης υποψίας και πράξεως τρομοκρατίας. Το δεύτερο, θεοκρατικό και προτεσταντικό. Εσαεί σε μονομαχία το Καλό με το Κακό. Και όχι μόνο αυτό. Το Κακό είναι αναγκαίο και ωφέλιμο για κάθε άνθρωπο απλό. Αυτή η δοκιμασία. Αυτή η λύτρωση και η χριστιανική ευλογία. Ο Κακός (Τζον Τραβόλτα) είναι αυτός που εκτιμά και αναδεικνύει τα κρυφά, ηρωικά προσόντα του Καλού. Επομένως ο Σατανάς είναι παραγωγικός. Τι θα κάναμε χωρίς αυτόν! Επομένως και για να μιλήσω στα σοβαρά, το ακροτελεύτιο σημείο αυτής της λογικής καταλήγει σε κάτι το εφιαλτικό. Το χτύπημα των διδύμων πύργων, καθώς και κάθε άλλη καταστροφή είναι χρήσιμη και ευεργετική. Για να καταλάβετε δηλαδή την ανοησία την αμερικανική.
Το τρίτο και τελευταίο είναι κολακευτικό για κάθε άνθρωπο καθημερινό. Αμ πώς δηλαδή. Αν δεν κολακέψεις τον πελάτη, το εμπόρευμα θα μείνει στο ράφι. Μπορεί ο Ντενζέλ Ουάσινγκτον να θεωρείται ύποπτος για δωροδοκία, αλλά όλα κι όλα. Άμεμπτος, οικογενειάρχης, αλληλέγγυος και μεροκαματιάρης. Ο Θεός λοιπόν διά του επίγειου Σατανά (Τζον Τραβόλτα) τού αποστέλλει μεγάλη ευκαιρία. Η ομηρεία 17 νοματαίων η καλύτερη, γι΄ αυτόν, ευκαιρία. Έτσι θα ξεπλυθεί από την κατηγορία. Έτσι θα λυτρωθεί από την επικείμενη παραπομπή. Κι έτσι ο απλός, καθημερινός άνθρωπος, σαν ήρωας θα δαφνοστεφανωθεί. Σας το ΄πα. Αν για κάτι αξίζει αυτή η ταινία είναι που ευθέως ομολογεί: Ο Σατανάς είναι χρήσιμος για εμάς!
«Επίθεση στον συρμό»
Τζον Τραβόλτα ο Κακός Ντενζέλ Ουάσινγκτον ο Καλός Θριλεράκι για DVD και στο σπιτάκι
ΒΑΘΜΟΙ=4 (χωρίς κανέναν ενδοιασμό)
Μασουλώντας Μάικλ Ντάγκλας
Ό,τι για την «Επίθεση στον συρμό» πάνω- κάτω τα ίδια ισχύουν και για το θριλεράκι «Πέραν πάσης υποψίας» (Βeyond a reasonable doubt) του Πίτερ Χάιμς με τους Μάικλ Ντάγκλας, Τζέσε Μέτκαλφ, Άμπερ Τάμπλιν. Κι αυτό είναι ριμέικ κλασικής υπογραφής τού Φριτς Λανγκ και του 1956, με Ντάνα Άντριους και Τζόαν Φοντέν. Κι αυτό είναι πλαστικό, καμωμένο στο «πόδι» το οικονομικό. Κι αυτό, μασουλώντας ποπ κορν με ονοματεπώνυμο γνωστό: Μάικλ Ντάγκλας 65 πατημένων χρονών!
Το στόρι είναι κομμένο και ραμμένο για μάστορα του σασπένς επιπέδου Άλφρεντ Χίτσκοκ. Δηλαδή, νεαρός και φιλόδοξος ρεπόρτερ (Τζέσε Μέτκαλφ), προκειμένου να βγει από τη Β΄ κατηγορία και να μπει στο Champion΄s league, αποφασίζει να τα ρισκάρει όλα με κίνδυνο να βρεθεί στην ηλεκτρική καρέκλα. Έτσι μαζί μ΄ έναν κολλητό του σκηνοθετεί τον αφανισμό του. Ότι δηλαδή αυτός είναι ο δολοφόνος μιας μαύρης φτωχής. Κι έτσι προμηθεύεται από την ελεύθερη αγορά παρόμοια ενοχοποιητικά στοιχεία με αυτά που βρέθηκαν στον φόνο από την αστυνομία. Στόχος του, ο εισαγγελέας της πόλης (Μάικλ Ντάγκλας), τον οποίο υποπτεύεται για κακοδικία. Δηλαδή αυτός ο φρουρός της Δικαιοσύνης παραχαράσσει τα στοιχεία προκειμένου να κερδίζει τις δίκες, να στέλνει στην ηλεκτρική καρέκλα αθώους κι έτσι να αναδειχθεί προστάτης της πόλης, πράγμα που θα του ανοίξει τον δρόμο για μια ένδοξη πολιτική σταδιοδρομία!
Από την αναμέτρηση με το προσωπικό μου κριτήριο προκύπτει σκέτη πανωλεθρία. Περίπου 3-0. Γιατί το πρώτο μέρος είναι άνευρο και κουραστικό. Γιατί το casting ειδικά των δύο νεαρών πρωταγωνιστών- δηλαδή του Μέτκαλφ και της Άμπερ Τάμπλιν, αγαπημένης του ρεπόρτερ και βοηθού τού εισαγγελέα- είναι χειρότερο και από ελληνική φαρσοκωμδία. Και γιατί σχεδόν από τη μέση της διαδρομής αντιλαμβάνεται ο θεατής τον ένοχο αυτής της ιστορίας της αμερικανικής. Όπου το επιμύθιο καταλήγει στον γνωστό και άκρως προπαγανδιστικό ένδοξο σκοπό. Ο θεσμός της αμερικανικής Δικαιοσύνης πέραν πάσης υποψίας. Οι ΗΠΑ, ο ακούνητος φάρος του Justice for Αll!
● Προβάλλεται ακόμα ως επανάληψη το «Ιl Μostro» («Το τέρας»), μια κωμωδία του Ρομπέρτο Μπενίνι και του 1994. Όμως επειδή δεν έγινε δημοσιογραφική προβολή, πράγμα που μπορεί να σημαίνει πως η ταινία θα προβάλλεται σε μορφή DVD, για την προστασία του θεατή την προσπερνάω λόγω αρχής!
«Πέραν πάσης υποψίας»
Δικαστικό θριλεράκι για DVD και στο σπιτάκι Επίπεδο, απρόσωπο, μηχανικό
ΒΑΘΜΟΙ=4 (άνοστο ποπ κορν)
Μικρό διαμάντι με μελαγχολικά χαμόγελα
Με την παντομίμα του Μαρσέλ Μαρσό. Την αθάνατη και βουβή μελαγχολία του Μπάστερ Κίτον. Τη λαϊκή λυρική ευαισθησία του Άκι Καουρισμάκι. Το γλυκόπικρο σχόλιο του Ζακ Τατί. Και με την επιτηδευμένη σχηματοποίηση του κόμικς. Όλα αυτά μαζί στο «Rumba», σε μια συνάθροιση εξαιρετική. Από δύο ονόματα που ουδείς άκουσε στην Ελλάδα μέχρι στιγμής: Ντομινίκ Αμπέλ και Φιόνα Γκόρντον. Αυτοί οι εμπνευστές, οι σεναριογράφοι, οι χορευτές, οι μοναδικοί πρωταγωνιστές. Οι άγνωστοι έσονται πρώτοι!
Το στόρι της μίας γραμμής. Ζευγάρι καλοκουρδισμένων πλασμάτων- όπως εσείς κι εμείς- εναποθέτει τα όνειρά του σε χορούς της Λατινικής Αμερικής. Πρωταθλητές χοροδιδασκαλείου με ρούμπα, σάλσα και τσα τσα. Ώσπου ένα βράδυ, ύστερα από θρίαμβο χορευτικό, τη στιγμή που οδηγούσαν μέσα στο σκοτάδι πέφτουν ξαφνικά πάνω σ΄ έναν απελπισμένο αυτόχειρα. Έτσι, για να τον αποφύγουν, ντελαπάρουν. Και στο νοσοκομείο καταλήγουν. Ξεκούρδιστοι, σακατεμένοι, στο κρεβάτι καθηλωμένοι. Με αμνησία ο Ντομινίκ, χωρίς πόδι η Φιόνα. Σμπαράλια τα όνειρά τους. Και είναι μόνο η αρχή. Ακόμα και το σπίτι τους καταλήγει στάχτες και αποκαΐδια από μια φλόγα που άναψε από το ξύλινο πόδι της Φιόνας. Η ζωή τούς χορεύει στο ταψί. Τώρα για να την κερδίσουν πρέπει με το ένστικτο και την καρδιά τους να ξαναρχίσουν. Η δοκιμασία είναι ανθρώπινη και μερικές φορές ευεργετική!
Αντιφατικές οι αντιδράσεις που προκαλεί η συνάντηση μ΄ αυτή την ασυνήθιστη ταινία. Στην αρχή έκπληξη και απώθηση μαζί. Μα, τώρα, τι παριστάνουν. Τους ζογκλέρ του τσίρκου Μεντράνο; Έπειτα, για μια στιγμή. Α, κάτι θέλει να πει ο ποιητής. Όσο περνάει η ώρα τόσο ο ρεαλισμός εκπίπτει χάριν σουρεαλισμού. Στο τέλος, αιχμάλωτος της τέχνης αυτού του ντουέτου του μοναδικού. Μπράβο στα παιδιά. Με ελάχιστες ατάκες επιστρέφουν στη χρυσή, βουβή, εποχή.
Πολλές οι αρετές αυτού του απροσδόκητου κομψοτεχνήματος. Πρώτα απ΄ όλα το σώμα. Αφού χορεύουν, αυτονόητο είναι πως από το σώμα των ηθοποιών θα προκύψει η γλώσσα των δημιουργών. Οργανικά, λοιπόν, ενταγμένη στην ταινία η αναφορά στη βωβή κωμωδία και τη γαλλική παντομίμα. Χέρια, πόδια, αντί για ατάκες και για λόγια. Κοντά σ΄ αυτό και ένα δεύτερο σχόλιο κοινωνικό. Όσο το ζευγάρι- στην αρχή- είναι κουρδισμένο και τυποποιημένο, δηλαδή επίπλαστα ευτυχισμένο, ανάμεσά τους ουδεμία πραγματική επαφή. Γι΄ αυτό δεν ανταλλάσσουν ούτε μία κουβέντα στην καθημερινή τους ζωή.
Δεύτερη αρετή- εύστοχη κι αυτή-, το περιεχόμενο το κοινωνικό. Ο προγραμματισμός είναι μηχανικός. Εξαρτήματα και βίδες το προλεταριάτο των «Μοντέρνων καιρών». Εξαρτήματα και βίδες ενός κοινωνικού θεσμού τα μοντέρνα ζευγάρια που για να κοροϊδέψουν την πλήξη τους χορεύουν Latin. Ο Ντομινίκ Αμπέλ και η Φιόνα Γκόρντον ενσωματώνουν τον Τσάρλι Τσάπλιν στη σημερινή πραγματικότητα. Όχι μόνο στην εργασία αλλά και στη συζυγική κατοικία. Μηχανάκια μια ζωή. Τρώμε, πίνουμε, ντυνόμαστε, γδυνόμαστε, κοιμόμαστε, ξυπνάμε. Αλλά τίποτα δεν αισθανόμαστε. Ο ένας από εδώ, ο άλλος από εκεί. Η αλλοτρίωση είναι αόρατη, υπόγεια και κρυφή. Γι΄ αυτό η «γλώσσα» της ταινίας είναι βουβή. Εξαιρετική επιλογή.
Τρίτη και καθόλου τελευταία αρετή, η αισθητική. Τρία τα βασικά, τα πρωταρχικά κριτήρια για να μετρήσεις το μπόι μιας ταινίας. Ομοιογένεια, αφαίρεση, συμπύκνωση. Και τα τρία αφομοιωμένα και εφαρμοσμένα από το λαμπερό ντουέτο αυτής της μελαγχολικής ρούμπας. Α ξέχασα, το τελευταίο, πλην όμως καθόλου αδιάφορο και τυχαίο. Ο χορόςκαι είναι διαπιστωμένο αυτό, αρκεί μια επίσκεψη σ΄ ένα χοροδιδασκαλείο για να πειστείς- δεν έχει να κάνει με το βάρος, την ομορφιά, τα καλλίγραμμα σώματα και τα κιλά. Ο χορός είναι απελευθερωτικός.
Ίσως η απόλυτη μέθοδος συμφιλίωσης με τα κιλά σου.
Την ηλικία, τη διαφορετικότητα και την προσωπικότητά σου. Έτσι ο χορός είναι λυτρωτικός. Γι΄ αυτό ερωτικός και γι΄ αυτό ταυτόχρονα και συλλογικός αλλά και προσωπικός. Το εγώ επιβεβαιώνεται και «λειώνει» μέσα από το συλλογικό. Και με διακόσια κιλά μπορώ να πετάξω. Και το κορίτσι που ονειρεύεται Μπραντ Πιτ να αγκαλιάσω!
«RUΜΒΑ»
Από το πουθενά κι όμως διαμάντι καθαρό Παντομίμα, Μπάστερ Κίτον, κόμικς και Ζακ Τατί Σώμα με ελάχιστα λόγια Η καλύτερη κομεντί του καλοκαιριού
ΒΑΘΜΟΙ=7 (Let΄s dance!)
Ώρα για τσάι
Κι ερχόμαστε στην ευπρεπέστατη βρετανική αριστοκρατία, με μια κομεντί από θεατρικό του Νόελ Κάουαρντ (1899-1973) που το λένε «Εasy Virtue», δηλαδή «Ένας ονειρεμένος γάμος», με σκηνοθέτη τον Αυστραλό Στέφαν Έλιοτ και καστ από την κουκλάρα Τζέσικα Μπίελ, τον Κόλιν Φερθ και την Κρίστιν Σκοτ Τόμας μέχρι τον Μπεν Μπαρνς.
Το πλεονέκτημα της θεατρικής γραφής είναι η καλοστημένη πεπονόφλουδα με την οποία ο Κάουαρντ περιποιείται τη βρετανική υπεροψία. Το μειονέκτημα της κινηματογραφικής παραλλαγής είναι η ακατάσχετη φλυαρία. Ας τα πάρω από την αρχή. Νεαρός, γόνος σπουδαίας αριστοκρατικής φάρας του ΄30, επιστρέφει στον οικογενειακό πύργο παρέα με την Αμερικανίδα σύζυγό του που την παντρεύτηκε χωρίς την άδεια των γονιών του. Κι ενώ ο πατήρ το ΄χει ρίξει στο κάπνισμα και τον χαβαλέ, κάνοντας έτσι λευκή απεργία στον θεσμό της οικογενειοκρατίας, η μητέρα, μια ψηλομύτα, αρχίζει να βάζει τρικλοποδιές προκειμένου να απομυθοποιήσει την Αμερικανίδα. Και πράγματι το καταφέρνει και πράγματι ο γιόκας της αρχίζει την αγαπημένη του να μην την καλοβλέπει. Τότε ορμάει η ξανθιά και όλα αλλάζουν ριζικά. Πεθερά και νύφη δεν πρέπει να μένουν στο ίδιο σπίτι!
Η παραγωγή υποδειγματική. Ψιλοβελονιά από την πρώτη στιγμή. Το καστ υψηλής υποκριτικής. Άπαντες οι συνεργάτες, από τα κοστούμια μέχρι τις κομμώσεις, της πρώτης κατηγορίας. Το πρόβλημα αρχίζει και τελειώνει με τη σκηνοθεσία. Προφανώς ο Έλιοτ εξέλαβε τον εκσυγχρονισμό ως κάτι εντελώς μηχανικό. Κόβουμε, ράβουμε και με το γρήγορο μοντάζ ανανεώνουμε. Πλάνη απύθμενη. Αποτέλεσμα; Από τη βαρεμάρα να πηγαινοέρχεσαι προς νερού σου. Αν με την κοπτική καταφέρναμε να κάνουμε μια ταινία σύγχρονη και προσιτή, τότε η σκηνοθεσία δεν θα ήταν Τέχνη, αλλά Μηχανική!
«Ένας ονειρεμένος γάμος»
Πεθερά εναντίον νύφης Συμβαίνει και στην αριστοκρατία τη βρετανική Κουκλάρα η Τζέσικα Μπίελ Βαρετή η καλλιγραφία η βρετανική
Ό,τι για την «Επίθεση στον συρμό» πάνω- κάτω τα ίδια ισχύουν και για το θριλεράκι «Πέραν πάσης υποψίας» (Βeyond a reasonable doubt) του Πίτερ Χάιμς με τους Μάικλ Ντάγκλας, Τζέσε Μέτκαλφ, Άμπερ Τάμπλιν. Κι αυτό είναι ριμέικ κλασικής υπογραφής τού Φριτς Λανγκ και του 1956, με Ντάνα Άντριους και Τζόαν Φοντέν. Κι αυτό είναι πλαστικό, καμωμένο στο «πόδι» το οικονομικό. Κι αυτό, μασουλώντας ποπ κορν με ονοματεπώνυμο γνωστό: Μάικλ Ντάγκλας 65 πατημένων χρονών!
Με την παντομίμα του Μαρσέλ Μαρσό. Την αθάνατη και βουβή μελαγχολία του Μπάστερ Κίτον. Τη λαϊκή λυρική ευαισθησία του Άκι Καουρισμάκι. Το γλυκόπικρο σχόλιο του Ζακ Τατί. Και με την επιτηδευμένη σχηματοποίηση του κόμικς. Όλα αυτά μαζί στο «Rumba», σε μια συνάθροιση εξαιρετική. Από δύο ονόματα που ουδείς άκουσε στην Ελλάδα μέχρι στιγμής: Ντομινίκ Αμπέλ και Φιόνα Γκόρντον. Αυτοί οι εμπνευστές, οι σεναριογράφοι, οι χορευτές, οι μοναδικοί πρωταγωνιστές. Οι άγνωστοι έσονται πρώτοι!
Κι ερχόμαστε στην ευπρεπέστατη βρετανική αριστοκρατία, με μια κομεντί από θεατρικό του Νόελ Κάουαρντ (1899-1973) που το λένε «Εasy Virtue», δηλαδή «Ένας ονειρεμένος γάμος», με σκηνοθέτη τον Αυστραλό Στέφαν Έλιοτ και καστ από την κουκλάρα Τζέσικα Μπίελ, τον Κόλιν Φερθ και την Κρίστιν Σκοτ Τόμας μέχρι τον Μπεν Μπαρνς.
No comments:
Post a Comment