Τελευταίες ευκαιρίες της κοινωνίας

• ΚΡΙΤΙΚΗ. Του Παύλου Θ. Κάγιου

• ΤΑ ΝΕΑ: Πέμπτη 16 Ιουλίου 2009

• Και οι νέες ταινίες και οι επανεκδόσεις φωτίζουν με φανταχτερά και μελανά χρώματα την κοινωνία γύρω μας...

• Η αισθηματική κομεντί, με ανάλαφρη διάθεση και σταρ πρωταγωνιστές, είναι είδος που το ξέρει απ΄ έξω κι ανακατωτά το Χόλιγουντ από την αρχή της ίδρυσής του. Και στις «Διακοπές στη Ρώμη» («Roman holiday»), 1953, έχουμε ένα αληθινό διαμαντάκι αυτού του είδους. Έχει βέβαια κι έναν σκηνοθέτη που έχει γράψει ιστορία στο Χόλιγουντ.

Τον Γουίλιαμ Γουάιλερ (1902-1981), από την ένδοξη φουρνιά των Ευρωπαίων- γεννήθηκε στην Ελβετίαπου πήγαν στην Αμερική και απογείωσαν τον χολιγουντιανό κινηματογράφο. Και ο Γουάιλερ αποδείχτηκε μετρ σε όλα τα είδη κινηματογράφου, με πάνω από 60 ταινίες στο ενεργητικό του- με 118 υποψηφιότητες για Όσκαρ!- πολλές από τις οποίες έκαναν παγκόσμια επιτυχία και σε τρεις από αυτές κέρδισε το Όσκαρ σκηνοθεσίας και έναν Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών!

Η αισθηματική κομεντί χρειάζεται φυσικά και τους ανάλογους σταρ για να λάμψει- σε κανένα άλλο είδος κινηματογράφου δεν είναι τόσο σημαντικός ο ρόλος τους. Κι εδώ πετυχαίνει διάνα: η Όντρεϊ Χέπμπορν- νεαρή και άσημη τότε, που κέρδισε όμως το Όσκαρ ερμηνείας- και ο γόης Γκρέγκορι Πεκ. Η πρώτη, λοιπόν, είναι νεαρή και όμορφη πριγκίπισσα που πλήττει από τις απανωτές υποχρεώσεις της- χοροί, συναντήσεις με εστεμμένους κι άλλα τέτοια... κουραστικά- και αποφασίζει να σπάσει τα δεσμά.

Σε μια επίσημη επίσκεψή της στη Ρώμη, το σκάει και υπό την επήρεια του ηρεμιστικού που της έχουν χορηγήσει προκειμένου να αντέξει το σκληρό πρόγραμμά της βρίσκεται να κοιμάται σε ένα παγκάκι. Εκεί τη συναντά ο νεαρός ανταποκριτής Γκρέγκορι Πεκ- χαρτοπαίκτης και μποέμ τύπος...- που να γνωρίζει ποια είναι, της παραχωρεί το φτωχικό του δωμάτιο για να ξεκουραστεί. Την επομένη κι ενώ όλοι ψάχνουν την πριγκίπισσα, το ζευγάρι περνάει μια υπέροχη ημέρα όπου ο Πεκ την ξεναγεί στην Αιώνια Πόλη με βέσπα...

Η ταινία χάρισε παγκόσμια αναγνώριση στη νεαρή κι άσημη έως τότε Όντρεϊ Χέπμπορν, χαρίζοντάς της Όσκαρ για την ερμηνεία της και κάνοντάς την αστέρι πρώτου μεγέθους. Αλλά η ταινία κέρδισε Όσκαρ και για το σενάριό της, που το έγραψε ο Ντάλτον Τράμπο, άλ λη μυθική μορφή του Χόλιγουντ που σκηνοθέτησε το επαναστατικό «Ο Τζόνι πήρε το όπλο του», τον έφαγε η «μαύρη λίστα» του Μακάρθι και από τότε έγραψε σενάρια για πάνω από 50 ταινίες. Δίπλα στην Όντρεϊ Χέπμπορν, ο σοβαρός και γοητευτικός Γκρέγκορι Πεκ σε μία από τις σπάνιες ανάλαφρες ερμηνείες του, γοητευτικός στον ρόλο τού νεαρού και μποέμ δημοσιογράφου.

Τρίτος «πρωταγωνιστής» δίπλα τους, η Ρώμη της δεκαετίας του ΄50, φωτογραφημένη από τον Ενρί Αλεκάν και με τη μουσική του Ζορζ Ορίκ. Φιλμ που είχε κερδίσει μία Χρυσή Σφαίρα, βραβείο γυναικείας ερμηνείας από τους κριτικούς της Νέας Υόρκης και ήταν υποψήφιο για 10 Οscar. Ταινία που έχει ανακηρυχθεί μία από τις 10 καλύτερες ρομαντικές κομεντί στην ιστορία του κινηματογράφου.

«Διακοπές στη Ρώμη»

Έρωτας στην Αιώνια Πόλη με σταρ που λάμπουν παντοτινά Τρία Όσκαρ: ερμηνείας Όντρεϊ Χέπμπορν, σεναρίου Ντάλτον Τράμπο, κοστουμιών

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ: 7 (έρωτας, το νόημα της ζωής)

• Kατά της εξουσίας

Πολιτική και προφητική, δυστυχώς, ήταν η ταινία «Το μίσος» (La haine) του νεαρού, το ΄95, σκηνοθέτη Ματιέ Κασοβίτς που «προανήγγελλε», τα αιματηρά γεγονότα του Παρισιού του 2006 με τη βίαιη εξέγερση των μεταναστών στα γκέτο. Αλλά και της ελληνικής «εξέγερσης» των 16χρονων τον Δεκέμβριο του 2008. Γιατί, εδώ, μπορεί να μην είχαμε εξέγερση μεταναστών, αλλά το βίαιο και «τυφλό» ξέσπασμα κατά της εξουσίας ήταν της ίδιας «λογικής»...

Τρεις φίλοι- ένας Εβραίος, ένας μαύρος κι ένας Αλγερινός- που ζουν σ΄ ένα γκέτο στα προάστια του Παρισιού βρίσκουν τυχαία ένα όπλο. Ένας φίλος τους, βαριά τραυματισμένος, ύστερα από σύγκρουση με την αστυνομία, βρίσκεται στο νοσοκομείο και κινδυνεύει να πεθάνει. Οι τρεις οργισμένοι αντι-ήρωες περιπλανιούνται στους δρόμους του Παρισιού, ορκισμένοι να πάρουν εκδίκηση και να σκοτώσουν αστυνομικό, στην περίπτωση που ο φίλος τους δεν επιζήσει από τα χτυπήματα. Μαθαίνουν από την τηλεόραση ότι έχει πεθάνει. Η ώρα της βίαιης σύγκρουσης πλησιάζει.

Το μίσος διαγράφεται έντονα στα μάτια τους, μίσος εναντίον του κράτους και της αστυνομίας. Το όπλο βρίσκεται στα χέρια τους. Η ώρα της εκδίκησης έχει φτάσει... «Δεν χρειάστηκε να αναρωτηθώ, όπως οι περισσότεροι, γιατί αυτά τα παιδιά παίρνουν τα περίστροφα και πυροβολούν περαστικό αστυνομικό. Το ένιωσα. Η βία κυκλοφορεί ελεύθερα σε κάθε μεγάλη πόλη. Δεν θέλω ο κόσμος να νομίσει ότι η ταινία είναι εναντίον των αστυνομικών, αλλά εναντίον κάθε μορφής αστυνόμευσης» είχε δηλώσει ο ίδιος ο σκηνοθέτης. Και καταφέρνει να «μετατρέψει» την Πόλη του Φωτός, το Παρίσι, σε κόλαση.

Με ασπρόμαυρα, «τυφλά» και παγωμένα σαν τον θάνατο πλάνα και μακριά από κοινωνική ανάλυση ή φτηνή δημαγωγία. Με ευέλικτη και «μετωπική» κάμερα, ορμάει στην κόλαση της εξέγερσης με διάθεση να στραγγαλίσει και τους αστυνομικούς και τους εφησυχασμένους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κρίμα μόνο που η μετέπειτα σκηνοθετική πορεία του δεν ήταν ισάξια του εκρηκτικής δύναμης της πρώτης του ταινίας. Λες να ήταν σαν την έκρηξη της τυφλής βίας που περιγράφει συγκλονιστικά στη ταινία του; Δυστυχώς, πάντως, η πραγματικότητα γύρω μας δείχνει ότι η Δύση είναι ακόμα στην αρχή αυτής της «εποχής του μίσους»...

«Το μίσος»

Η εποχή των δολοφόνων έφερε την τυφλή βία και το μίσος Αν δεν θέλει η ελληνική κοινωνία να ζήσει ανάλογες εξεγέρσεις, ας κοιτάξει να αφομοιώσει παρά να περιθωριοποιήσει τους μετανάστες...

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ: 10 («εικόνα σου είμαι κοινωνία και σου μοιάζω»)

• Τινέιτζερ... βρικόλακας

Μετά τη μόδα που έφεραν στο σινεμά οι εναέριες χορογραφίες των μαχητών κάθε είδους ανατολικής πολεμικής τέχνης, έρχεται η σειρά κάθε είδους ταινίας με βρικόλακες να κάνει μόδα τα... βαμπίρ. Σε αυτή την «αντίληψη» κινείται η «Βlood: Ο τελευταίος βρικόλακας» («Βlood»).

Έχουμε και λέμε: η Σάγια φαινομενικά είναι μια όμορφη κοπέλα, 16 χρονών, κάτω από την επιφάνεια όμως είναι βρικόλακας 400 ετών. Αναλαμβάνει την αποστολή να ενταχθεί σε μια αμερικανική στρατιωτική σχολή στο Τόκιο και να ανακαλύψει ποιος από τους φοιτητές είναι δαίμονας. Αυτό όμως που δεν γνωρίζει είναι πως την περιμένουν αποκαλύψεις που δεν είχε φανταστεί, ενώ όλα οδηγούν σε μια αιματηρή μονομαχία. ..

Σκηνοθέτης της ταινίας είναι ο 40αρης Γάλλος Κρις Ναόν, σπεσιαλίστας διαφημίσεων και video clips. Στα 15 του χρόνια έφυγε από το σπίτι του για να εγγραφεί σε μια καλλιτεχνική σχολή στο Παρίσι. Στα 19 του, σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία μικρού μήκους και ακολούθησε η δεύτερη δύο χρόνια μετά. Σε ηλικία 25 ετών, ίδρυσε τη δική του εταιρεία παραγωγής που έκανε διαφημιστικά, video clips και ταινίες μικρού μήκους. Όλα αυτά «υπέρ» του. Αλλά μέχρι εδώ. Τίποτα παραπάνω.

«Βlood: Ο τελευταίος βρικόλακας»

Από τη δημοφιλή ταινία κινουμένων σχεδίων «Βlood: Τhe last vampire»

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ: 3 (ψηφιακά... δαγκώματα)

• Πάρτι πριν την «κρεμάλα»

Για να κάνεις «ανατρεπτική κωμωδία» θέλει κότσια και «ελεύθερα χέρια». Κάτι που στην περίπτωση του σκηνοθέτη Τοντ Φίλιπς και της κωμωδίας του «Τhe hangover» δεν γνωρίζουμε αν διαθέτει. Γιατί; Επειδή έχουμε μια κωμωδία μεγάλης χολιγουντιανής εταιρείας που δύσκολα ρισκάρει στο τολμηρό, αλλά και επειδή δεν ξέρουμε τι θα κατάφερνε ο σκηνοθέτης αν είχε αφεθεί ελεύθερος να δράσει... Επομένως, η ταινία του είναι απλώς μια... κωμωδιούλα με καμία πρωτοτυπία ή ανατροπή. Δύο μέρες πριν από τον γάμο του, ο Νταγκ (Τζάστιν Μπάρθα) πηγαίνει στο Λας Βέγκας με τους κολλητούς του, Φιλ και Στου (Μπράντλεϊ Κούπερ, Εντ Χελμς) και τον μέλλοντα και τριχωτό κουνιάδο του Άλαν (τον παίζει ο «δικός» μας Ζακ Γαλιφιανάκης), για ένα ξέφρενο πάρτι εργένηδων που ορκίζονται ότι θα τους μείνει αξέχαστο... Την επόμενη μέρα το πρωί όμως, όταν οι τρεις φίλοι του γαμπρού ξυπνούν με δυσκολία και βαρύ

«ΤΗΕ ΗΑΝGΟVΕR»

Ανδρικές εξορμήσεις που δεν τις θυμάται κανείς Ανδρικές ανασφάλειες, γυναικείες «αφέλειες»

Βαθμολογία: 2

(όλα του γάμου φτιαχτά)

κεφάλι, διαπιστώνουν ότι δεν θυμούνται τίποτα. Η πολυτελής σουίτα τους είναι σε μαύρα χάλια και ο γαμπρός έχει γίνει καπνός. Χωρίς να έχουν ιδέα για το τι μπορεί να έχει συμβεί και χωρίς ιδιαίτερο χρόνο στη διάθεσή της, η τριάδα θα πρέπει να θυμηθεί όλες τις εσφαλμένες αποφάσεις της προηγούμενης νύχτας που οδήγησαν σ΄ αυτή την κατάσταση, ελπίζοντας να βρουν τον Νταγκ και να γυρίσουν στο Λος Άντζελες έγκαιρα για τον γάμο... Αν έχεις διάθεση για χαβαλέ, περνάς καλούτσικα...

• Χορός στο σινεμά

O Βιμ Βαντεκέιμπους ανήκει στην αιχμή του δόρατος της παγκόσμιας σύγχρονης χορογραφικής δημιουργίας, κύριος εκπρόσωπος της σχολής τής Φλάνδρας μαζί με τον Γιαν Φαμπρ και την Αν Τερέζα Ντε Κεερσμάκερ. Εδώ και 14 χρόνια με τον καλλιτεχνικό οργανισμό Ultima Vez, αποκλειστικό όχημα υλοποίησης των σχεδίων του, ανανεώνει τη γλώσσα του χορού, ανατρέποντας πολλές από τις καθιερωμένες φόρμες έκφρασης. Τα έργα του Βαντεκέιμπους ξεπερνούν κατά πολύ τον απλουστευμένο όρο του dance film συνιστώντας αυτοτελείς προτάσεις για ένα μοντέρνο σινεμά. Το «Βlush» και το «Ηereafter» αποτελούν την επιτομή του σινεμά τού Βαντεκέιμπους. Το «Βlush» είναι μια μοντέρνα μεταφορά του μύθου της Ευρυδίκης, ένα εκθαμβωτικό, πολυτάραχο ταξίδι από την υπέροχη Κορσική ώς ένα καταγώγιο των Βρυξελλών. Στο «Ηereafter» («Επέκεινα»), το τελευταίο μέχρι σήμερα φιλμ του Βαντεκέιμπους, η μυθοπλασία γίνεται πιο εμφατική από κάθε άλλη ταινία του. Πρόκειται για την ιστορία μιας απομονωμένης κοινότητας, όπου ο πατριάρχης- τύραννος δίνει εντολή για βρεφοκτονία. Αξίζει να σημειωθεί πως ανάμεσα στους χορευτές- ηθοποιούς των ταινιών του Βαντεκέιμπους ξεχωρίζει η Λίντα Καπετανέα η οποία, μαζί με τον Γιόζεφ Φρούτσεκ, συνεχίζει την καριέρα της στην Ελλάδα με την ομάδα Rootless Root.

«Βlush»- «Ηereafter»

Κάτι παραπάνω από dance film

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ: ΓΙΑ «ΕΙΔΙΚΟ» ΚΟΙΝΟ

• Ο συνθέτης και η «γεροντοκόρη»

Κάτι που διακρίνει αρκετούς μεγάλους ξένους σταρ είναι πως παραμένουν «ανοιχτοί» σε νέες προτάσεις νέων ή άγνωστων σκηνοθετών. Όπως εδώ που είπαν αμέσως «ναι» στον Τζόελ Χόπκινς, ο οποίος ξεκινούσε να κάνει τη δεύτερη ταινία του. Τι ήταν αυτό που έπεισε τους Ντάστιν Χόφμαν, Έμα Τόμσον να παίξουν στο φιλμ «Τελευταία ευκαιρία» («Last chance harvey») του νέου και άγνωστου σκηνοθέτη Τζόελ Χόπκινς; Μα, φυσικά, το σενάριο- γραμμένο από τον ίδιο τον σκηνοθέτη. Ένα πραγματικά υποδειγματικό σενάριο κοινωνικής κομεντί.

Ο Ντάστιν Χόφμαν, λοιπόν, που ζει στη Νέα Υόρκη και εργάζεται ως συνθέτης μουσικής για τηλεοπτικά σποτ, απειλείται με απόλυση από το αφεντικό του...

Ταξιδεύει στο Λονδίνο το Σαββατοκύριακο για να παραστεί στον γάμο της κόρης του αλλά κι εκεί «τρώει» πόρτα... Συν τοις άλλοις χάνει την πτήση του, ταυτόχρονα με τη δουλειά του.

Απελπισμένος πλέον καταλήγει στο μπαρ του αεροδρομίου, όπου συναντά την Έμα Τόμσον, μια 40χρονη «γεροντοκόρη», υπάλληλο της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας που δεν έχει ελεύθερο χρόνο παρά για τα ατελείωτα τηλεφωνήματα που δέχεται από τη μητέρα της. Η αμοιβαία συμπάθεια που δημιουργείται, θα καταλήξει σε μια ιδιαίτερη σχέση που θα μεταμορφώσει τη μονότονη ζωή και των δύο...

Όταν ερωτεύεσαι σε μεγαλύτερη ηλικία είναι κάτι πολύ ισχυρό και συναρπαστικό, ιδίως όταν δεν γνωρίζεις τι θα σου συμβεί. Οι δύο ήρωες του έργου έχουν «παραιτηθεί» από την αναζήτηση του έρωτα και ξέρουν ότι έχουν ελάχιστες ευκαιρίες να δουν τη ζωή αλλιώς... Ώσπου φωτίζεται η ζωή τους από αγάπη. Μια ερωτική ιστορία με ανθρώπους που όχι μόνο δεν είναι τέλειοι, αλλά είναι και σιτεμένοι. Κάτι που σπανίζει στον χολιγουντιανό κινηματογράφο γιατί «δεν πουλάει». Επιτέλους, βλέπεις να ερωτεύονται δύο άνθρωποι που δεν τα έχουν όλα!

Γέννημα- θρέμμα του Λονδίνου, ο σκηνοθέτης- σεναριογράφος Τζόελ Χόπκινς μοιράζει τον χρόνο του μεταξύ Λονδίνου και Νέας Υόρκης. Η πρώτη του ταινία «Jump Τomorrow»κέρδισε το βραβείο ΒΑFΤΑ, άνοιξε το φεστιβάλ Sundance και απέσπασε το βραβείο κοινού στο φεστιβάλ Ντοβίλ. Και οι δύο διάσημοι σταρ πρωταγωνιστές της ταινίας του δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους, πέρα από τετριμμένες ή επαναλαμβανόμενες εκφράσεις.

«Τελευταία ευκαιρία»

Έρωτας, το νόημα της ζωής σε όλες τις ηλικίες Αισθηματική κομεντί με αληθινούς

ήρωες Οι σταρ «εξανθρωπίζονται»

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ: 6 (ένα γλυκό συναίσθημα)