Του ΝΙΝΟΥ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗ
Η ιστορία της Ελλάδας, αλλά και γενικότερα της Ευρώπης, παραμένει πάντα στο επίκεντρο των ταινιών του Θόδωρου Αγγελόπουλου -η ιστορία και οι επιπτώσεις της στο άτομο, αλλά και το πέρασμα του χρόνου και τα σημάδια που αφήνει στον άνθρωπο. Είναι τα πάντα επίκαιρα θέματα που συναντάμε και στη νέα του ταινία «Η σκόνη του χρόνου».
Μισέλ Πικολί, Γουίλεμ Νταφόε και (μια αγνώριστη, γερασμένη για τις ανάγκες της ταινίας) Ιρέν Ζακόμπ. Σκηνή από τη «Σκόνη του χρόνου» |
Με άξονα έναν Ελληνοαμερικανό σκηνοθέτη (Γουίλεμ Νταφόε) που γυρίζει σε ταινία την ιστορία των γονιών του, ο Αγγελόπουλος επιστρέφει, μέσα από διάφορα φλας-μπακ στο παρελθόν, για να μας παρουσιάσει το δράμα μιας γυναίκας, της Ελένης, κλεισμένης σε στρατόπεδο προσφύγων στην Τασκένδη, μακριά από τον αγαπημένο της. Με μια αφήγηση πολύπλοκη, και πάντα συναρπαστική, άλλοτε μέσα από επιστροφές στο παρελθόν και άλλοτε με φλας-φόργουορντ (προωθήσεις στο μέλλον), ο σκηνοθέτης φτιάχνει, με επιμονή και φαντασία, το μωσαϊκό της οδύσσειας μιας μερίδας του Ελληνισμού. Μέσα από τις διάφορες αναμνήσεις, ο Αγγελόπουλος προσπαθεί να καθαρίσει το τοπίο από την οποιαδήποτε σκόνη και να εξερευνήσει τον χρόνο και την πολυπλοκότητα των σχέσεων, για να φτάσει στην ουσία της ζωής: τον έρωτα και τη δύναμή του, την πίστη στην ελπίδα και τον αγώνα επιβίωσης.
Με εικαστικά έξοχες και δοσμένες με εκπληκτική φαντασία σκηνές (η θαυμάσια φωτογραφία είναι του Ανδρέα Σινάνου), αυτή τη φορά μικρότερες, πρέπει να πω, σε διάρκεια, με μια άνεση στο μοντάζ, που σου δίνει την ευκαιρία να αισθανθείς τα πρόσωπα και τα βιώματά τους, με την υποβλητική μουσική της Ελένης Καραΐνδρου (από τις καλύτερες που έχει γράψει), ο Αγγελόπουλος έφτιαξε την πιο ανθρώπινη, την πιο συγκινητική, και, ταυτόχρονα, μια από τις πιο ποιητικές και στοχαστικές, ταινίες του. Για τις πολλές άλλες αρετές της, μαζί και την ανεπανάληπτη ερμηνεία του Μπρούνο Γκανζ (στον ρόλο του συντρόφου που συμπαραστέκεται στην Ελένη στη διάρκεια της παραμονής της στην Τασκένδη), θα επανέλθουμε με την προβολή της στις αίθουσες.
Με εικαστικά έξοχες και δοσμένες με εκπληκτική φαντασία σκηνές (η θαυμάσια φωτογραφία είναι του Ανδρέα Σινάνου), αυτή τη φορά μικρότερες, πρέπει να πω, σε διάρκεια, με μια άνεση στο μοντάζ, που σου δίνει την ευκαιρία να αισθανθείς τα πρόσωπα και τα βιώματά τους, με την υποβλητική μουσική της Ελένης Καραΐνδρου (από τις καλύτερες που έχει γράψει), ο Αγγελόπουλος έφτιαξε την πιο ανθρώπινη, την πιο συγκινητική, και, ταυτόχρονα, μια από τις πιο ποιητικές και στοχαστικές, ταινίες του. Για τις πολλές άλλες αρετές της, μαζί και την ανεπανάληπτη ερμηνεία του Μπρούνο Γκανζ (στον ρόλο του συντρόφου που συμπαραστέκεται στην Ελένη στη διάρκεια της παραμονής της στην Τασκένδη), θα επανέλθουμε με την προβολή της στις αίθουσες.
Ρηνιώ Κυριαζή και Κωνσταντίνος Παπαχρόνης: το τραγικό ερωτευμένο ζευγάρι στους «Σκλάβους στα δεσμά τους» του Τ. Λυκουρέση |
* Στην ταινία «Σκλάβοι στα δεσμά τους» ο Τώνης Λυκουρέσης αφηγείται, με φόντο την Κέρκυρα και με βάση το ομότιτλο μυθιστόρημα του Κωνσταντίνου Θεοτόκη, τον οικονομικό και ηθικό ξεπεσμό μιας αρχοντικής οικογένειας στις αρχές του 20ού αιώνα και την παράλληλη άνοδο της νέας αστικής τάξης, μέσα από τον έρωτα της νεαρής αρχοντοπούλας Ευλαλίας Οφιομάχου με έναν ρομαντικό διανοούμενο. Τον έρωτα διαλύει ο πατέρας της, αναγκάζοντάς την να παντρευτεί έναν πλούσιο γιατρό και υποψήφιο βουλευτή δεξιού κόμματος.
Ο Λυκουρέσης παρακολουθεί από κοντά τα πρόσωπά του, καταγράφοντας τη συμπεριφορά και τις αντιδράσεις τους μέσα από διάφορες επιμέρους καταστάσεις: την καθημερινή, ήρεμη αρχικά, ζωή της οικογένειας ώς την αποκάλυψη του τεράστιου χρέους του πατέρα. Τον αναγκαστικό γάμο της Ευλαλίας και τα καινούργια χρέη, τη φορά αυτή, ενός από τους δυο γιους της οικογένειας. Τη σχέση του μεγαλύτερου γιου με μια γυναίκα παντρεμένη με ετοιμοθάνατο άντρα. Ενώ, παράλληλα, τονίζει τη σταδιακή, οπορτουνιστική άνοδο του γιατρού.
Η ταινία, μεγαλύτερη από δύο ώρες σε διάρκεια, θυμίζει κάπως τις τηλεοπτικές ιστορίες εποχής του BBC, ιδιαίτερα χάρη στην καλή αναπαράσταση της εποχής, με τα εξαιρετικά κοστούμια (Μπιάνκα Νικολαρείζη) και τα πετυχημένα σκηνικά (Κωνσταντίνος Ζαμάνης). Δυστυχώς, η αφήγηση, παρά τις στημένες με φροντίδα στη λεπτομέρεια σκηνές, παραμένει επίπεδη και σε κάποια σημεία αδικαιολόγητα αργή, προκαλώντας χάσματα στον ρυθμό, ενώ ο θεατής δεν «δένεται» συναισθηματικά με κανένα από τα πρόσωπα. Στις αρετές της, ορισμένες από τις ερμηνείες, ιδιαίτερα του Γιάννη Φέρτη (πατέρας), του Ακη Σακελλαρίου (γιατρός) και της Δήμητρας Ματσούκα (η κυρία Βαλσάμη).
* Με τη φανταστική συνάντηση ανάμεσα στον Πορτογάλο ποιητή Φερνάντο Πεσόα και τον Κωνσταντίνο Καβάφη καταπιάνεται ο Στέλιος Χαραλαμπόπουλος στο ντοκιμαντέρ του, «Τη νύχτα που ο Φερνάντο Πεσόα συνάντησε τον Κωνσταντίνο Καβάφη». Με το εύρημα της φανταστικής αυτής συνάντησης, ο σκηνοθέτης, ως σύγχρονος Σέρλοκ Χολμς, ψάχνει στα υποτιθέμενα «αρχεία» των δύο μεγάλων ποιητών για τα ίχνη της συνάντησης. Δημιουργεί για τον σκοπό αυτό κι έναν Ελληνα ταξιδευτή στην Αμερική, κρίκο της τόσο όμορφα και με ευρηματικότητα στημένης συνάντησης. Η ταινία, που συνδυάζει με επιτυχία το ντοκιμαντεριστικό στοιχείο με τη μυθοπλασία, μαζί με μερικά άλλα ενδιαφέροντα ντοκιμαντέρ του φεστιβάλ, δείχνει πως το είδος εξακολουθεί όχι μόνο να δημιουργεί νέα, ενδιαφέροντα έργα αλλά και να προσελκύει το ενδιαφέρον του κοινού.
Στις υπόλοιπες ενδιαφέρουσες ταινίες του τελευταίου διημέρου του φεστιβάλ ανήκει το εκπληκτικό ντοκιμαντέρ «Of Time and the City» του Τέρενς Ντέιβις και δύο ταινίες του Διεθνούς Διαγωνιστικού Τμήματος.
**Στο «Μια εβδομάδα μόνοι» της Σελίνα Μούργκα (Αργεντινή), ένας «άγνωστος» νέος ταράζει κάπως τα νερά της ζωής μιας ομάδας παιδιών πλούσιων οικογενειών, που ζουν για μια βδομάδα μόνοι σ' έναν περιορισμένο, αλλά άνετο χώρο, με σπίτια, σχολείο, πισίνες και χώρους ψυχαγωγίας.
* Οι «Ανεμοι του Σεπτέμβρη» του Τομ Σου-γιου Λιν (Ταϊβάν), νέου σκηνοθέτη, που ακολουθεί τον δρόμο που χάραξε ο Χου Χσιάο-Χσιέν, ήταν από τις καλύτερες ταινίες του διαγωνιστικού. Επίκεντρό της μια ομάδα μαθητών γυμνασίου, που αντιμετωπίζουν σχέσεις φιλίας και ενηλικίωσης στη διάρκεια μιας κρίσιμης κοινωνικής και πολιτικής περιόδου της Ταϊβάν -εκείνης του σκανδάλου του μπέιζμπολ του 1996, όταν επαγγελματίες παίκτες χρηματίζονταν από γκάνγκστερ.
Ο Λυκουρέσης παρακολουθεί από κοντά τα πρόσωπά του, καταγράφοντας τη συμπεριφορά και τις αντιδράσεις τους μέσα από διάφορες επιμέρους καταστάσεις: την καθημερινή, ήρεμη αρχικά, ζωή της οικογένειας ώς την αποκάλυψη του τεράστιου χρέους του πατέρα. Τον αναγκαστικό γάμο της Ευλαλίας και τα καινούργια χρέη, τη φορά αυτή, ενός από τους δυο γιους της οικογένειας. Τη σχέση του μεγαλύτερου γιου με μια γυναίκα παντρεμένη με ετοιμοθάνατο άντρα. Ενώ, παράλληλα, τονίζει τη σταδιακή, οπορτουνιστική άνοδο του γιατρού.
Η ταινία, μεγαλύτερη από δύο ώρες σε διάρκεια, θυμίζει κάπως τις τηλεοπτικές ιστορίες εποχής του BBC, ιδιαίτερα χάρη στην καλή αναπαράσταση της εποχής, με τα εξαιρετικά κοστούμια (Μπιάνκα Νικολαρείζη) και τα πετυχημένα σκηνικά (Κωνσταντίνος Ζαμάνης). Δυστυχώς, η αφήγηση, παρά τις στημένες με φροντίδα στη λεπτομέρεια σκηνές, παραμένει επίπεδη και σε κάποια σημεία αδικαιολόγητα αργή, προκαλώντας χάσματα στον ρυθμό, ενώ ο θεατής δεν «δένεται» συναισθηματικά με κανένα από τα πρόσωπα. Στις αρετές της, ορισμένες από τις ερμηνείες, ιδιαίτερα του Γιάννη Φέρτη (πατέρας), του Ακη Σακελλαρίου (γιατρός) και της Δήμητρας Ματσούκα (η κυρία Βαλσάμη).
* Με τη φανταστική συνάντηση ανάμεσα στον Πορτογάλο ποιητή Φερνάντο Πεσόα και τον Κωνσταντίνο Καβάφη καταπιάνεται ο Στέλιος Χαραλαμπόπουλος στο ντοκιμαντέρ του, «Τη νύχτα που ο Φερνάντο Πεσόα συνάντησε τον Κωνσταντίνο Καβάφη». Με το εύρημα της φανταστικής αυτής συνάντησης, ο σκηνοθέτης, ως σύγχρονος Σέρλοκ Χολμς, ψάχνει στα υποτιθέμενα «αρχεία» των δύο μεγάλων ποιητών για τα ίχνη της συνάντησης. Δημιουργεί για τον σκοπό αυτό κι έναν Ελληνα ταξιδευτή στην Αμερική, κρίκο της τόσο όμορφα και με ευρηματικότητα στημένης συνάντησης. Η ταινία, που συνδυάζει με επιτυχία το ντοκιμαντεριστικό στοιχείο με τη μυθοπλασία, μαζί με μερικά άλλα ενδιαφέροντα ντοκιμαντέρ του φεστιβάλ, δείχνει πως το είδος εξακολουθεί όχι μόνο να δημιουργεί νέα, ενδιαφέροντα έργα αλλά και να προσελκύει το ενδιαφέρον του κοινού.
Στις υπόλοιπες ενδιαφέρουσες ταινίες του τελευταίου διημέρου του φεστιβάλ ανήκει το εκπληκτικό ντοκιμαντέρ «Of Time and the City» του Τέρενς Ντέιβις και δύο ταινίες του Διεθνούς Διαγωνιστικού Τμήματος.
**Στο «Μια εβδομάδα μόνοι» της Σελίνα Μούργκα (Αργεντινή), ένας «άγνωστος» νέος ταράζει κάπως τα νερά της ζωής μιας ομάδας παιδιών πλούσιων οικογενειών, που ζουν για μια βδομάδα μόνοι σ' έναν περιορισμένο, αλλά άνετο χώρο, με σπίτια, σχολείο, πισίνες και χώρους ψυχαγωγίας.
* Οι «Ανεμοι του Σεπτέμβρη» του Τομ Σου-γιου Λιν (Ταϊβάν), νέου σκηνοθέτη, που ακολουθεί τον δρόμο που χάραξε ο Χου Χσιάο-Χσιέν, ήταν από τις καλύτερες ταινίες του διαγωνιστικού. Επίκεντρό της μια ομάδα μαθητών γυμνασίου, που αντιμετωπίζουν σχέσεις φιλίας και ενηλικίωσης στη διάρκεια μιας κρίσιμης κοινωνικής και πολιτικής περιόδου της Ταϊβάν -εκείνης του σκανδάλου του μπέιζμπολ του 1996, όταν επαγγελματίες παίκτες χρηματίζονταν από γκάνγκστερ.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 24/11/2008
No comments:
Post a Comment