Thursday, December 18, 2008

ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΑΙΝΙΩΝ

ΚΡΙΤΙΚΗ: ΝΙΝΟΣ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗΣ

Μια θαυμάσια γαλλική ταινία, «Μια νύχτα των Χριστουγέννων» του Αρνό Ντεπλεσέν, και η λυρική, ιρανική ταινία, «Και τα σπουργίτια τραγουδούν» του Μαζίντ Μαζίντι δίνουν μιαν άλλη νότα στις γιορτάσιμες αυτές μέρες. Ακολουθούν οι ταινίες: «Μαδαγασκάρη 2», κινούμενα σχέδια των Ερίκ Ντάρνελ και Τομ ΜακΓκραθ, η ελληνική κωμωδία «Bank Bang» του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου, το ντοκιμαντέρ «Η πρώτη μου φορά» της Μαρίας Λεωνίδα, το φινλανδικό παραμύθι «Μια ιστορία για τον Ai-Βασίλη» του Γιούχα Γουολίσκι και η παιδική περιπέτεια «Απόδραση από τη χαμένη πόλη» του Τζιλ Κέναν. Ενδιαφέρον έχει το αφιέρωμα «50 χρόνια Κουβανική Επανάσταση» με την προβολή μιας σειράς εξαιρετικών ταινιών και ντοκιμαντέρ.
«Μια νύχτα Χριστουγέννων» του Αρνό Ντεπλεσέν
Un conte de Noel. Γαλλία, 2008. Σκηνοθεσία: Αρνό Ντεπλεσέν. Σενάριο: Αρνό Ντεπλεσέν, Εμανουέλ Μπορνιτέ. Ηθοποιοί: Κατρίν Ντενέβ, Ματιέ Αμαλρίκ, Εμανουέλ Ντεβός, Μελβίλ Πουπό, Κιάρα Μαστρογιάνι. 150' ****1/2 Η μάζωξη των μελών μιας δυσλειτουργικής οικογένειας για τις γιορτές των Χριστουγέννων σε μια ταινία δοσμένη με χιούμορ και ευρηματικότητα και με μια πινακοθήκη εξαιρετικών χαρακτήρων.

Η νέα αυτή ταινία του Αρνό Ντεπλεσέν («Εστέρ Καν», «Ρηγάδες για μια ντάμα»), γύρω από τα μέλη μιας δυσλειτουργικής οικογένειας, που μαζεύονται για τις γιορτές των Χριστουγέννων, δεν είναι απλά η καλύτερή του αλλά και μια από τις πιο συναρπαστικές που είδαμε τελευταία. Ταινία σίγουρα πολύπλοκη, κάθε άλλο παρά καταθλιπτική (παρ' όλο που ασχολείται και με τον θάνατο), που σε κρατάει από το πρώτο ώς το τελευταίο λεπτό, χάρη στον τρόπο με τον οποίο ο σκηνοθέτης προσεγγίζει τα πρόσωπά του, καθώς και στο χιούμορ και τη ζωντάνια του. Ζωντάνια που αντλεί τόσο από τον κλασικό κινηματογράφο -εκείνο του Ζαν Ρενουάρ- όσο κι εκείνο της νουβέλ βαγκ, μαζί και χαριτωμένες αναφορές σε διάφορες, κλασικές ταινίες (ανάμεσά τους και μία στον «Δεσμώτη του ιλίγγου» του Χίτσκοκ).

Επίκεντρο της ταινίας είναι η χριστουγεννιάτικη μάζωξη στο σπίτι των Βιγιάρ, όπου αρχίζουν να καταφτάνουν τα διάφορα μέλη της οικογένειας: ένα γαϊτανάκι στο οποίο παρελαύνουν παππούδες, γιαγιάδες, γιοι, κόρες, σύζυγοι, εγγόνια, φιλενάδα και άλλοι. Ανάμεσά τους, οι γονείς, η Ζουνό (Ντενέβ) και ο Αμπέλ, το «μαύρο πρόβατο» της οικογένειας, Ανρί, η καταθλιπτική κόρη, Ελιζαμπέτ, που δείχνει να μισεί, για κάποιον άγνωστο λόγο, τον Ανρί και ο έφηβος γιος της Ελιζαμπέτ, Πολ, που υποφέρει από μια διανοητική διαταραχή. Ομως, δεν είναι μόνο ο Πολ που είναι άρρωστος. Η Ζουνό κινδυνεύει να πεθάνει από καρκίνο του ήπατος κι ο Ανρί είναι ο μόνος -μαζί με τον άρρωστο Πολ- που έχει τον κατάλληλο μυελό οστών για τη μεταμόσχευση.

Εκεί που η ιστορία θα μπορούσε να πάρει μια στροφή προς το μελόδραμα, ο Ντεπλεσέν ξεπερνά τον σκόπελο, βάζοντας τα πρόσωπά του ν' αντιμετωπίζουν την κατάστασή τους με χιούμορ και στωικότητα. Παράδειγμα η Ζουνό (εξαιρετική η Κατρίν Ντενέβ), που περιφέρεται αδιάφορη, σαν να μη συμβαίνει τίποτα, προσφέροντας τη βοήθειά της σ' όλη την οικογένεια, ή ο σύζυγος Αμπέλ, ένας καλοκάγαθος «μπέμπης» που περνά την ώρα του ακούγοντας μουσική τζαζ. Ομως, ακόμη και σε στιγμές δραματικές, ο Ντεπλεσέν καταφέρνει να ανακαλύψει μιαν άλλη, πιο γενναιόδωρη, μαζί και σουρεαλιστική, πλευρά τους. Αυτό, σ' έναν μεγάλο βαθμό, οφείλεται στον χαρακτήρα του Ανρί: αλκοολικός, δηκτικός, απρόβλεπτος, επιθετικός, άλλοτε κυνικός κι άλλοτε στοργικός (όπως στις σκηνές του με τον Πολ), με τον Ματιέ Αμαρλίκ να δίνει με φινέτσα κι εξαιρετική άνεση τον ρόλο -προσέξτε τον στη σκηνή που, μεθυσμένος, περπατάει στο πεζοδρόμιο και ξαφνικά πέφτει, σαν σανίδα, στη μέση του δρόμου. Ο Ντεπλεσέν χρησιμοποιεί με ευρηματικότητα και φαντασία όλα τα μέσα που του παρέχει ο κινηματογράφος -αφήγηση, ομιλίες κατευθείαν στην κάμερα, στο στιλ συνεντεύξεων, πλούσιες μουσικές επιλογές από κλασικούς μέχρι μοντέρνα τζαζ, ακόμη και την «ίριδα» του βωβού κινηματογράφου- για να φτιάξει την όμορφη σε κάθε πλάνο της, πλούσια σε μορφή και περιεχόμενο, ταινία του.

Και τα σπουργίτια τραγουδούν

«Και τα σπουργίτια τραγουδούν» του Μαζίντ Μαζίντι
Avaze gonjeshk-ha/The Song of Sparrows. Ιράν, 2008. Σκηνοθεσία: Μαζίντ Μαζίντι. Σενάριο: Μαζίντ Μαζίντι, Μεχράν Κασάνι. Ηθοποιοί: Ρεζά Ναζί, Μαριάμ Ακμπάρι, Κάμραν Ντέγκχαν. 96' ***1/2 Η οδύσσεια ενός φτωχού οικογενειάρχη που για να ξεπληρώσει τα χρέη του μετατρέπεται σε ταξιτζή σε μια όμορφη, δοσμένη με χιούμορ και ποιητική διάθεση, συγκινητική ταινία.

Η διαφθορά ως αποτέλεσμα του καπιταλισμού και η ανεξέλεγκτη τεχνολογία είναι στο επίκεντρο της αλληγορικής αυτής, δοσμένης με ανθρωπιά και λυρισμό, ταινίας που σκηνοθέτησε ο Ιρανός Μαζίντ Μαζίντι («Τα παιδιά του ουρανού»). Η ταινία αφηγείται την ιστορία του Καρίμ, ενός μεσήλικα οικογενειάρχη, που, όταν απολύεται από εργάτης σε φάρμα στρουθοκαμήλων, μετατρέπει το μηχανάκι του σε ταξί, για να μπορέσει να ξεπληρώσει τα χρέη του. Δουλειά που τον φέρνει σ' επαφή με διάφορα πρόσωπα και, επηρεασμένος από τη ζωή ευημερίας της αστικής τάξης που βλέπει γύρω του, αρχίζει να μαζεύει και να στοιβάζει στην αυλή του διάφορα άχρηστα αντικείμενα. Μόνο ύστερα από ατύχημα, όταν αναγκάζεται να παραμείνει στο κρεβάτι, ο Καρίμ θ' ανακαλύψει τα ουσιαστικά πράγματα που του προσφέρει η ζωή.

Χρησιμοποιώντας ερασιτέχνες ηθοποιούς, ο Μαζίντι αφηγείται την ιστορία του με ωραίες, δοσμένες με οξυδέρκεια, συχνά με χιούμορ, σκηνές, από τις οποίες δεν λείπει και η ατόφια συγκίνηση. Ανάμεσα στις καλύτερες σκηνές, εκείνες με τα παιδιά -ανάμεσά τους και ο γιος του Καρίμ- που η δίψα για να αποκτήσουν χρήματα τους σπρώχνει να αρχίσουν να μαζεύουν χρυσόψαρα για να τα πολλαπλασιάσουν, χρυσόψαρα που, δυστυχώς, κάποια στιγμή, εξαιτίας ατυχήματος, τα χάνουν.

Μαδαγασκάρη 2

Madagascar 2. ΗΠΑ, 2008. Σκηνοθεσία: Ερίκ Ντάρνελ και Τομ ΜακΓκραθ. Με τις φωνές των: Μπεν Στίλερ, Κρις Ροκ, Σάσα Μπάρον Κοέν. 88' ** Διασκεδαστική ταινία κινουμένων σχεδίων, με τα άγρια ζώα της πρώτης ταινίας να... επιστρέφουν, άθελά τους, στην Αφρική.

Στη δεύτερη περιπέτεια της σειράς, τα άγρια ζώα αποφασίζουν, χρησιμοποιώντας ένα σαράβαλο αεροπλάνο -απομεινάρι του Β' Παγκοσμίου Πολέμου- να επιστρέψουν στη... ζεστασιά του ζωολογικού τους κήπου στη Νέα Υόρκη. Μόνο που το αεροπλάνο δεν προλαβαίνει και πέφτει στην... Αφρική, όπου τα ζώα είναι αναγκασμένα να επιβιώσουν πλάι σε άλλα, άγρια τη φορά αυτή, θηρία. Ευρηματικό, αρκετά διασκεδαστικό καρτούν, ιδιαίτερα για τα παιδιά, στην περίοδο των Χριστουγέννων. Η ταινία προβάλλεται και σε μεταγλωττισμένη κόπια.

Bank Bang

Ελλάδα, 2008. Σκηνοθεσία: Αργύρης Παπαδημητρόπουλος. Σενάριο: Βασίλης Χαραλαμπόπουλος. Ηθοποιοί: Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, Κώστας Βουτσάς, Δημήτρης Ημελλος, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Γεράσιμος Σκιαδαρέσης. *1/2 Διασκεδαστική, αν και χωρίς φαντασία ή φρεσκάδα, κωμωδία γύρω από δύο φουκαράδες που για να ξωφλήσουν το χρέος τους στη μαφία αρχίζουν να ληστεύουν τράπεζες.

Μια κωμωδία στο πνεύμα εκείνων του Ταραντίνο θέλησαν να φτιάξουν ο Βασίλης Χαραλαμπόπουλος (σενάριο) και ο Αργύρης Παπαδημητρόπουλος (σκηνοθεσία). Η ιστορία αφορά δυο αδέρφια, τον Μιχάλη και τον Νώντα, υπαλλήλους σε γραφείο κηδειών, που για να ξοφλήσουν το χρέος του Νώντα στην ελληνική μαφία αποφασίζουν να αρχίσουν να ληστεύουν τράπεζες. Ετσι αρχίζει η περιπέτειά τους (κωμική πάντα), με έναν αρχηγό της αστυνομίας και τον βοηθό του να ακολουθούν τα ίχνη τους για να τους συλλάβουν.

Παρά τις κάποιες κοινοτοπίες του, το σενάριο είναι αρκετά ενδιαφέρον, και σε κάποια σημεία προκαλεί το γέλιο, ενώ η σκηνοθεσία έχει γρήγορο ρυθμό, βοηθώντας έτσι στην εύκολη παρακολούθησή της. Η αδυναμία της βρίσκεται στη σκηνοθεσία που δεν έχει τίποτα το φρέσκο ή συναρπαστικό να προσφέρει, καταφεύγοντας συχνά (ιδιαίτερα στις σκηνές των ληστειών) στο στιλ των βίντεο-κλιπ. Καλοδεχούμενη η προσπάθεια να δοθεί στις σκηνές με τους δυο αστυνομικούς το παγωμένο χιούμορ των ταινιών του Ταραντίνο αν και, για την επιτυχία τους, χρειαζόταν μια εντελώς διαφορετική σκηνοθετική προσέγγιση.

Μια ιστορία για τον Αϊ-Βασίλη

Joulutarina. Φινλανδία, 2007. Σκηνοθεσία: Γιούχα Γουολίσκι. Σενάριο: Μάρκο Λάινο. Ηθοποιοί: Χάνου-Πέκα Μπγιόρκμαν, Οτο Γκούσταβσον, Γιόνας Ρίνε. 83 λεπτά ** Την ιστορία τού πώς γεννήθηκε ο Αϊ-Βασίλης αφηγείται η συμπαθητική αυτή φινλανδική ταινία. Πριν από εκατοντάδες χρόνια, στη Λαπωνία, ένα ορφανό παιδί, ο Νίκολας, αρχίζει να φτιάχνει παιχνίδια για τα παιδιά των οικογενειών. Αργότερα, κοντά σ' έναν κακότροπο ξυλουργό, ο Νίκολας θα συνεχίσει να φτιάχνει παιχνίδια, πείθοντας τελικά τον ξυλουργό να τα μοιράζουν μαζί στα παιδιά του χωριού κάθε Χριστούγεννα. Ομορφο χριστουγεννιάτικο παραμύθι που θ' αρέσει στα παιδιά.

Οι άλλες ταινίες

Η ΠΡΩΤΗ ΜΟΥ ΦΟΡΑ. Ελλάδα, 2008. Σκηνοθεσία-σενάριο: Μαρία Λεωνίδα. Φωτογραφία: Μαρία Λεωνίδα. Γιάννης Μισουρίδης, Στέλιος Αποστολόπουλος. *1/2 Με βάση το προσωπικό της ημερολόγιο εγκυμοσύνης, η σκηνοθέτρια του ντοκιμαντέρ παρακολουθεί τον εαυτό της και μερικές άλλες γυναίκες, στη διάρκεια της κυοφορίας, καταγράφοντας τα διάφορα αισθήματά τους: τους δισταγμούς, τους φόβους, τις αγωνίες αλλά και τα σχέδια, τα όνειρα και τις ελπίδες τους. Ντοκιμαντέρ που παρακολουθείται με πολύ ενδιαφέρον -που αξίζει να δουν όλες οι έγκυες (ή υποψήφιες έγκυες), μαζί με τους συντρόφους τους.

ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΠΟΛΗ. (City of Ember). ΗΠΑ, 2008. Σκηνοθεσία: Τζιλ Κέναν. Σενάριο: Κάρολιν Τόμσον, από μυθ. Ζαν ΝτιΠρο. Ηθοποιοί: Μπιλ Μάρεϊ, Τιμ Ρόμπινς, Σάουαρς Ρόναν, Μάρτιν Λάνταου. 95' * Η «Χαμένη πόλη» του τίτλου είναι μια πόλη βυθισμένη στα έγκατα της Γης από την εποχή που, για άγνωστο λόγο, η επιφάνεια του πλανήτη έχει καταστραφεί. Δύο θαρραλέα παιδιά, η Λίνα και ο Ντον, με τη βοήθεια ενός μαγικού κουτιού, όπου κρύβεται η ιστορία της πόλης, θα βρουν, παρά τις προσπάθειες σατανικών ανθρώπων, τον τρόπο να σώσουν τελικά την πόλη. Περιπέτεια για εφήβους που έμπνευσή της φαίνεται να είναι ο «Ιντιάνα Τζόουνς»...
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 18/12/2008

No comments: