Η «εναλλακτική» ώθηση στο Φεστιβάλ των Καννών

Μια ταινία από την Τουρκία, «Τρεις μαϊμούδες» του Νούρι Μπίλγκε Τσεϊλάν στο διαγωνιστικό τμήμα και μια ταινία από την Ιρλανδία, «Πείνα» του νέου σκηνοθέτη Στιβ ΜακΚουίν, ο οποίος δεν έχει καμιά σχέση με τον γνωστό ηθοποιό, έδωσαν μια νέα δύναμη στο 61ο φεστιβάλ των Κανών, ύστερα από την κάπως υποτονική έναρξη του με την ταινία «Τύφλωση» του Μεϊρέγιες.

Με τη νέα του ταινία, που παίρνει κιόλας σημαντική θέση στα φαβορί για ένα από τα βραβεία του φεστιβάλ, ο Τσεϊλάν ("Σύννεφα του Μάη», «Κλίματα αγάπης") στρέφεται στο θέμα των ανθρωπίνων σχέσεων και συγκεκριμένα του ζευγαριού, φέρνοντας στο νου τις ταινίες του Αντονιόνι.

Οι «τρεις μαϊμούδες» του τίτλου είναι τα τρία μέλη μιας δυσλειτουργικής, λαϊκής τάξης (αντίθετα με τις ταινίες του Αντονιόνι) οικογένειας, που η απιστία της συζύγου, ενώ ο σύζυγος βρίσκεται στη φυλακή, οδηγεί σε τραγικό αδιέξοδο.

Ο Τσεϊλάν τοποθετεί την ιστορία του σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό περιβάλλον από το οποίο δεν λείπει η κριτική ματιά: από τη μια η διεφθαρμένη πολιτική (ο πολιτικός, με τον οποίο έχει δεσμό η σύζυγος, από την αρχή καλύπτει ένα «ατύχημά» του, για να σώσει την πολιτική του καριέρα) και η θρησκεία κι από την άλλη η καταπιεστική ζωή σε μια μεγαλούπολη όπως η Κωνσταντινούπολη (ο πατέρας που δέχεται να πάει φυλακή για να καλύψει το έγκλημα του πολιτικού, ο γιος που μπλέκει με επικίνδυνες συμμορίες).

Με σκηνές απλές, αργά, όμορφα στημένα πλάνα, με τις σιωπές και την κάμερα να επιμένει στις εκφράσεις, τη σωστή επιλογή των ήχων, ο Τσεϊλάν έφτιαξε την καλύτερη και πιο σφιχτοδεμένη ταινία του.

Συγκλονιστική, με ανατριχιαστικές σκηνές που στιγμές σε απωθούν, είναι η ταινία «Πείνα» του ΜακΚουίν, με την οποία έκανε έναρξη το τμήμα «Ενα κάποιο βλέμμα». Η ταινία, βασισμένη σε αληθινά γεγονότα, εκτυλίσσεται στη Βόρεια Ιρλανδία, το 1981, όταν φυλακισμένοι αγωνιστές του IRA, που ζητούσαν να τους αντιμετωπίζουν ως πολιτικούς και όχι ποινικούς, φυλακισμένους, αποφασίζουν να διαμαρτυρηθούν, παραμένοντας γυμνοί στα κελιά τους, με μια μόνο κουβέρτα και αρνούμενοι να πλένονται.

Ο σκηνοθέτης καταγράφει με λεπτομερή ρεαλισμό την κατάστασή τους αλλά και την αντιμετώπισή τους, συχνά άγρια και απάνθρωπη, από τους φύλακες, που φτάνουν στο σημείο να σκοτώσουν έναν απ' αυτούς. Ανάμεσα στους φυλακισμένους και ο Μπόμπι Σαντς, που, στη διάρκεια της φυλάκισής του, είχε εκλεγεί εκπρόσωπος των Ιρλανδών στη βρετανική Βουλή, και ο οποίος, μαζί με τους υπόλοιπους, αποφασίζει να αρχίσει απεργία πείνας μέχρι θανάτου, ο ίδιος πέθανε από πείνα ύστερα από 66 μέρες απεργίας.

Πρόκειται για μια ταινία που σοκάρει τόσο με τη συμπεριφορά των Αγγλων δεσμοφυλάκων όσο και με τις, συχνά ανυπόφορες στο ρεαλισμό τους, σκηνές της. Απίθανα καλή, για πρώτη ταινία, σκηνοθεσία και έξοχες όλες οι ερμηνείες.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ