Thursday, November 5, 2009

Ο Κόπολα σκηνοθετεί τη σχέση του με τον αδελφό του

  • Ενας «Αταίριαστος» για τον νέο αιώνα είναι το «Τetro», μια από τις πιο προσωπικές ταινίες του αμερικανού σκηνοθέτη
  • ΤΟΥ I. ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗ | ΤΟ ΒΗΜΑ, Πέμπτη 5 Νοεμβρίου 2009

Το σύμπαν του «Τetro» (2009, ΗΠΑ/ Ιταλία/ Ισπανία/ Αργεντινή), της τελευταίας ταινίας του Φράνσις Κόπολα - και, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, μια από τις πιο προσωπικές της καριέρας του - είναι γεμάτο από θλιμμένα πρόσωπα, τσακισμένες οικογενειακές σχέσεις, ψυχές με ουλές και λερωμένες αναμνήσεις. Σε πρώτο πλάνο βρίσκεται ο βαρύθυμος κεντρικός ήρωας της ιστορίας, ο Τέτρο ( Βίνσεντ Γκάλο ), ένας απογοητευμένος άνθρωπος που για κάποιον λόγο έχει εγκαταλείψει την πατρίδα του, τις ΗΠΑ, και έχει αποσυρθεί στο Μπουένος Αϊρες.

Στη ζωή του «εισβάλλει» ο νεότερος αδελφός του ( Αλντεν Εχρενράιχ ), καμαρότος κρουαζιεροπλοίου, ο οποίος έχει χρόνια να τον δει και δείχνει αποφασισμένος να λύσει το μυστήριο της αποξένωσής του.

Κάπου φυλαγμένες σε ένα σεντούκι βρίσκονται οι σημειώσεις που όλα αυτά τα χρόνια ο Τέτρο κρατούσε και οι οποίες ίσως κρύβουν μέσα τους ένα σπουδαίο έργο...

Ο Κόπολα, ο οποίος δεν έχει κρύψει το γεγονός ότι πηγή των εμπνεύσεών του εν προκειμένω υπήρξε η σχέση με τον αδελφό του, «ντύνει» την ταινία με οιδιπόδεια συμπλέγματα, χορευτικά νούμερα με τραβεστί σε καμπαρέ και εκκεντρικές φιγούρες, όπως ο φρικτός πατέρας των αδελφών ( Κλάους Μαρία Μπραντάουερ ) και μια κριτικός τέχνης ( Κάρμεν Μάουρα ) η οποία καλείται να κρίνει το έργο του Τέτρο όταν αυτό ανεβαίνει σε ένα φεστιβάλ της Παταγωνίας.

Κ άπου νιώθεις βυθισμένος σε προηγούμενες ταινίες του Κόπολα- κυρίως τον «Αταίριαστο»-, σε έργα του Τενεσί Γουίλιαμς , στην αρχαία τραγωδία αλλά και στον παρδαλό κόσμο των ταινιών του Φεντερίκο Φελίνι. Ακόμη και το Μπουένος Αϊρες του Κόπολα δεν έχει τη λάμψη και τον φαντασμαγορικό αέρα που πολλοί από εμάς έχουμε σχηματίσει στο μυαλό μας, αλλά παρουσιάζεται ως μια σκοτεινή και ομιχλώδης πόλη, με ύποπτα σοκάκια και μυστηριώδεις φιγούρες να περιφέρονται ανάμεσά τους. Ολα αυτά βέβαια ενίοτε σου δίνουν την εντύπωση ότι ο πλούτος ιδεών του Κόπολα βρίσκεται εκεί απλώς και μόνο για να προσθέσει εξωτική χροιά στην ούτως ή άλλως ατμοσφαιρική ασπρόμαυρη φωτογραφία- με την εξαίρεση των έγχρωμων φλασμπάκ.

Εν ολίγοις, μια ταινία που, ίσως να μην κατακτήσει θέση ανάμεσα στις κορυφαίες στιγμές του δημιουργού των «Νονών» και της «Αποκάλυψης τώρα», αποδεικνύει όμως ότι στα 70 του χρόνια ο δημιουργός της παραμένει σκηνοθέτης ανήσυχος και ευφάνταστος.

ΣΤΙΣ ΑΙΘΟΥΣΕΣ

«Ζευγάρια στα βαθιά» («Couples retreat», ΗΠΑ, 2009) τουΠίτερ Μπίλινγκσλεϊ. Για να ανανεώσουν τις προβληματικές σχέσεις τους, τέσσερα ζευγάρια αποφασίζουν να πάνε διακοπές παρέα σε εξωτικό νησί. Εκεί βέβαια μόνο διακοπές δεν θα κάνουν. Το ένα εμπόδιο ακολουθεί το άλλο: κολύμπι με καρχαρίες, αυστηρό πρόγραμμα που πρέπει να ακολουθηθεί κατά γράμμα, ψυχανάλυση, γκρίνια κ.ο.κ. Χαριτωμένη αλλά όχι και τόσο ασυνήθιστη κωμωδία, με κυρίαρχη μορφή τονΒινς Βον (αριστερά στη φωτογραφία) του οποίου το αξιαγάπητο στυλ μπορεί να «σηκώσει» ακόμη και μια ασημαντότητα. Επιτυχημένο επίσης το «πέρασμα» τουΖαν Ρενόστον ρόλο του ιδρυτή του θερέτρου.

«Μεταφυσική δραστηριότητα» («Ρaranormal activity», ΗΠΑ, 2009) τουΟρεν Πέλι. Νεαρό ζευγάρι μεσοαστών μετακομίζει σε ήσυχο σπίτι των προαστίων το οποίο, όπως όλα δείχνουν, απειλείται από δαιμονικά πνεύματα. Η κοπέλα (Κέιτι Φέδερστον) δείχνει να φοβάται ακόμη περισσότερο, αφού σε όλη τη ζωή της ένιωθε «στοιχειωμένη» από άγνωστες δυνάμεις. Αποφασισμένο να λύσει το μυστήριο του σπιτιού, το ζευγάρι αποφασίζει να καταγράψει τα πάντα χρησιμοποιώντας μια υψηλής ευκρίνειας κάμερα την οποία μεταφέρει κυρίως ο άνδρας (Μίκα Σλόουτ). Το αποτέλεσμα είναι ένα «Βlair witch project» δωματίου που καταλήγει κουραστικό καθώς, έτσι όπως είναι γυρισμένο, θυμίζει κινηματογραφικό reality show. Νεκρές κατσίκες και φουτουριστικοί αντικαταστάτες

Μια ταινία που φέρει τον ασυνήθιστο τίτλο «Οι άντρες που κοιτούν επίμονα κατσίκες» («Τhe men who stared at goats», 2009, ΗΠΑ) αυτομάτως προκαλεί περιέργεια. Ο τίτλος αυτής της αντιπολεμικής σάτιρας την οποία σκηνοθέτησε στο ντεμπούτο του ως σκηνοθέτης ο ηθοποιός και σεναριογράφος Γκραντ Χέσλοφ («Καληνύχτα, και καλή τύχη») αναφέρεται σε μια ειδική ομάδα αμερικανών στρατιωτών που υποτίθεται ότι έχουν εκπαιδευτεί στο να πολεμούν αποκλειστικά με το μυαλό τους. Ισχυρίζονται ότι έχουν τη δυνατότητα να περνούν μέσα από τους τοίχους ή να σκοτώνουν κατσίκες και χάμστερ με τη σκέψη. Ποιος ξέρει, μπορεί και ανθρώπους... Η ιστορία εστιάζει στη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα σε έναν ανταποκριτή του πολέμου στο Ιράκ ( Γιούαν Μακ Γκρέγκορ ) και ένα πρώην μέλος της παραπάνω ομάδας ( Τζορτζ Κλούνεϊ ). Μέσα από την περιπέτειά τους μαθαίνουμε για τη δημιουργία της ομάδας και την παράσταση εδώ κλέβει ο ιδρυτής της, ένας βετεράνος του πολέμου στο Βιετνάμ, ο οποίος μετετράπη σε χίπη προτού απορροφηθεί ξανά από τον στρατό για να διδάξει τις μεταφυσικές δυνατότητές του. Αυτός ο ήρωας με την τεράστια κοτσίδα αποδεικνύεται ο πιο αβανταδόρικος ρόλος της ταινίας χάρη στον ηθοποιό που τον υποδύεται, τον Τζεφ Μπρίτζες , ο οποίος μας θύμισε μια παραλλαγή του ήρωα που ο ίδιος έπαιξε στον «Μεγάλο Λεμπόφσκι» των αδελφών Κόεν. Χωρίς να είναι σπουδαία ταινία, το «Οι άντρες που κοιτούσαν επίμονα κατσίκες» έχει ορισμένες πολύ αστείες στιγμές, όπως εκείνες όπου ο Κλούνεϊ αμπελοφιλοσοφεί για τη ζωή και το πεπρωμένο. Ηταινία βγαίνει στις αίθουσες αύριο.

Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο στο φουτουριστικό θρίλερ του Τζόναθαν Μόστοου «Οι αντικαταστάτες» («Surrogates», 2009, ΗΠΑ) είναι η εποχή στην οποία εκτυλίσσεται: μια κοινωνία όπου οι άνθρωποι έχουν το «προνόμιο» να ζουν από απόσταση, ή αλλιώς μέσα από ρομποτικούς αντικαταστάτες των εαυτών τους. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να παραμένει σπίτι του αφήνοντας στον αντικαταστάτη τη «βρώμικη δουλειά» της καθημερινότητας- με άλλα λόγια την ίδια την ζωή. Η ταινία άλλωστε είναι μια ελεύθερη μεταφορά του κόμικ του Ρόμπερτ Βεντίτι, το οποίο με τη σειρά του υπήρξε καλλιτεχνικό αποτέλεσμα μιας κοινωνιολογικής έρευνας που απέδειξε ότι αρκετοί παίκτες των πρώτων διαδικτυακών παιχνιδιών ταυτίστηκαν τόσο πολύ με τον διαδικτυακό χαρακτήρα τους ώστε τελικά κατέστρεψαν τη ζωή τους. Ολα αυτά βέβαια δύσκολα θα μπορούσαν να στήσουν μια ταινία ως απλά φιλοσοφικά ερωτήματα. Οπότε εισχωρεί το στοιχείο της αστυνομικής ίντριγκας: ο αντικαταστάτης ενός πράκτορα του FΒΙ ( Μπρους Γουίλις ) βρίσκεται μπλεγμένος σε μια συνωμοσία πίσω από το φαινόμενο των αντικαταστατών στην οποία τον βασικό ρόλο παίζει ο δημιουργός τους, ένας ιδιοφυής επιστήμονας ( Τζέιμς Κρόμγουελ ) και μια ομάδα ανθρώπων που έχει επιλέξει να ζει απαλλαγμένη από την τεχνολογία. Η ταινία ακολουθεί τα χνάρια προγενέστερών της μελλοντολογικών περιπετειών όπως η «Ολική επαναφορά», το «Μinority report» και ο «Εξολοθρευτής» αλλά δυσκολεύεται στην ανάπτυξή της, επειδή πολύ συχνά το σενάριο σε μπερδεύει για να καταλήξει σε σπαζοκεφαλιά πολύ κουραστική για να ασχοληθείς με τη λύση της.

No comments: