Monday, April 6, 2009

Κώστας Γαβράς: Η μάνα μου έλεγε: «μακριά από την πολιτική»

Γεγονός παγκόσμιας εμβέλειας τα 40 χρόνια του «Ζ». Ο Κώστας Γαβράς τιμήθηκε την Τετάρτη από τον Κάρολο Παπούλια και το Σάββατο έδωσε συνέντευξη στην «Guardian»

Βασίλης Βασιλικός, Ειρήνη Παπά και Κώστας Γαβράς στην τελετή προς τιμήν του σκηνοθέτη στο Γαλλικό Ινστιτούτο

Βασίλης Βασιλικός, Ειρήνη Παπά και Κώστας Γαβράς στην τελετή προς τιμήν του σκηνοθέτη στο Γαλλικό Ινστιτούτο

  • Το «Ζ», η θρυλική πολιτική ταινία του Κώστα Γαβρά, που βασίστηκε στο ομώνυμο βιβλίο του Βασίλη Βασιλικού για τη δολοφονία του βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη, συμπλήρωσε σαράντα χρόνια ζωής. Αυτές τις μέρες επαναπροβάλλεται σε Αμερική και Ευρώπη, ενώ την περασμένη Τετάρτη έγινε τιμητική προβολή του ιστορικού φιλμ στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών (10ο Γαλλόφωνο Φεστιβάλ Κινηματογράφου), παρουσία του διεθνούς Ελληνα σκηνοθέτη και αρκετών συντελεστών της ταινίας.
  • Ανάμεσα σε όσους βρέθηκαν στην προβολή ήταν ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας, ο Μίκης Θεοδωράκης, η Ειρήνη Παπά, ο Βασίλης Βασιλικός, η Μαρία Φαραντούρη, ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Χρήστος Σαρτζετάκης (ήταν ο νεαρός ανακριτής, που συνέβαλε στη διαλεύκανση της δολοφονίας Λαμπράκη και τον υποδύθηκε μοναδικά στο φιλμ ο Ζαν-Λουί Τρεντινιάν), ο υπουργός Πολιτισμού Αντώνης Σαμαράς και πλήθος κόσμου.
  • Πριν από την προβολή της ταινίας ο Γάλλος συγγραφέας και δημοσιογράφος της «Le Monde» Πιερ Ασουλίν συντόνισε τη συζήτηση μεταξύ του σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά και του συγγραφέα Βασίλη Βασιλικού, ενώ σχόλια έκαναν ο Χρήστος Σαρτζετάκης και ο Μίκης Θεοδωράκης. Στη συνέχεια ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας απένειμε τιμητικό βραβείο στον Κώστα Γαβρά για την εξαιρετική συμβολή του στις ελληνογαλλικές σχέσεις και στην ακτινοβολία του γαλλόφωνου κινηματογράφου.
  • Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης των 40 χρόνων από τη δημιουργία του «Ζ» (ανάμεσα στα βραβεία που πήρε ήταν και το Οσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας το 1969) ο Κώστας Γαβράς έδωσε μια συνέντευξη-ποταμό στην εφημερίδα «Γκάρντιαν» με τίτλο «Γαλλική αντίσταση». «Ολο το σινεμά είναι πολιτικό, ακόμα και οι ταινίες δράσεις με ήρωες που προσπαθούν να σώσουν τον πλανήτη μ' ένα όπλο», λέει. Μιλάει για τα δύσκολα παιδικά του χρόνια στην Ελλάδα. Για τις πολιτικές περιπέτειες του πατέρα του, ο οποίος μετά τον πόλεμο κυνηγήθηκε από τη Δεξιά, επειδή συμμετείχε στην Αντίσταση κατά των Γερμανών, και για τη μητέρα του, η οποία είχε αναγκαστεί να καθαρίζει σπίτια για να επιβιώσουν.
  • «Η μητέρα μου συνήθιζε να λέει "μείνε μακριά από την πολιτική" επειδή ο πατέρας μου φυλακίστηκε για τις πολιτικές του πεποιθήσεις. Αν, όμως, απορρίψεις την πολιτική, απορρίπτεις πολλών ειδών σχέσεις. Η χειρότερη κοινωνική πληγή είναι ο ατομικισμός», προσθέτει ο Γαβράς.
  • Οσο για το «Ζ», ο σκηνοθέτης τονίζει ότι γυρίστηκε την κατάλληλη στιγμή, γι' αυτό είχε και τόσο μεγάλη απήχηση διεθνώς. «Τα γεγονότα του Μάη του '68 ήταν ακόμα νωπά στη σκέψη μας». Οι απόψεις του για την Αριστερά και γενικότερα για τις ιδεολογίες της ουτοπίας δεν είναι, πάντως, οι καλύτερες. «Η γενιά μου, στο τέλος της δεκαετίας του '40 στην Ελλάδα, θεώρησε ότι ο κομμουνισμός ήταν μια λύση. Τουλάχιστον στην Ανατολική Ευρώπη ήταν ένα δικτατορικό σύστημα που δεν σεβόταν την ανθρώπινη ύπαρξη, αν εξαιρέσουμε εκείνη των κομματικών αρχηγών. Οι κοινωνίες βρίσκονται σ' έναν διαρκή αγώνα για αλλαγή. Δεν πιστεύω ότι μια κοινωνία μπορεί να γίνει ποτέ παράδεισος».
  • Ο Κώστας Γαβράς δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στα γεγονότα του περασμένου Δεκέμβρη που αναστάτωσαν την Ελλάδα: «Το οικονομικό, κοινωνικό και εκπαιδευτικό σύστημα δεν έχει αλλάξει αρκετά. Οι νέοι άνθρωποι δεν αποδέχονται ότι οι κυβερνήσεις -δεξιές ή σοσιαλιστικές- μπορούν να κρατήσουν τις υποσχέσεις τους. Δεν μπορούν να δεχτούν, επίσης, ότι οι κυβερνήσεις προτιμούν να δίνουν τόσα εκατομμύρια στις τράπεζες και όχι στην εκπαίδευση».

No comments: