Η Σαρλίζ Θερόν σε σκηνή από τη «Φλεγόμενη κοιλάδα» του Γκιγέρμο Αριάγα
Την περασμένη Τετάρτη η 65η κινηματογραφική Μόστρα σήκωσε την αυλαία της χρησιμοποιώντας το δυνατότερο χαρτί της. Η άφιξη του Τζορτζ Κλούνεϊ και του Μπραντ Πιτ για την (εκτός συναγωνισμού) παγκόσμια πρεμιέρα της τελευταίας ταινίας των αδελφών Τζόελ και Ιθαν Κοέν «Burn after reading» - μια πινακοθήκη ηλιθίων ενταγμένων σε μια ιστορία «κατασκοπείας» - υπήρξε θείο δώρο για τους διοργανωτές. Κανέναν δεν φάνηκε να απασχολεί το γεγονός ότι οι ίδιοι ακριβώς σταρ απασχολούσαν και πέρυσι τη Μόστρα - ο μεν Κλούνεϊ ως «Μάικλ Κλέιτον», ο δε Πιτ ως Τζέσε Τζέιμς με τη «Δολοφονία του Τζέσε Τζέιμς από τον δειλό Ρόμπερτ Φορντ».
Πέρυσι, την ίδια περίπου εποχή, η Τίλντα Σουίντον καθόταν και πάλι στο πλευρό του Τζορτζ Κλούνεϊ στο Φεστιβάλ Βενετίας. Και με την ερμηνεία της στο «Μάικλ Κλέιτον» του Τόνι Γκίλροϊ κέρδισε τελικά το Οσκαρ Β' γυναικείου ρόλου. Αν και η Σουίντον είναι ένα από τα καλύτερα στοιχεία στην τελευταία ταινία των Κοέν «Burn after reading», πιθανότητες να κερδίσει υποψηφιότητα στα Οσκαρ δεν έχει.
Απ' ό,τι φαίνεται, όμως, έχουν κάποιες άλλες ηθοποιοί σε ένα φεστιβάλ που, πρώτον, τα πρόσφατα χρόνια έχει γίνει αποδυτήριο των Οσκαρ (θυμηθείτε τις περιπτώσεις των «Καληνύχτα και καλή τύχη», «Το μυστικό του Brokeback Mountain», «Στην κοιλάδα του Ηλά», «Ο Διάβολος φοράει Prada» που ξεκίνησαν την καριέρα τους από τη Μόστρα) και, δεύτερον, πλημμυρίζει από ταινίες με ανεβασμένο το γυναικείο φύλο.
Οι γυναίκες έχουν καλύτερους ρόλους από τους άντρες και ο όρος «ασθενές φύλο» δείχνει πλέον εντελώς ξεπερασμένος.
Χθες π.χ. προβλήθηκε η «Φλεγόμενη κοιλάδα» («The burning plain») του Γκιγέρμο Αριάγα, ένα φιλμ πολλών ιστοριών - ο Αριάγα είναι ο σεναριογράφος της «Βαβέλ» - εστιασμένων σε γυναίκες. Ανάμεσά τους ένα 16χρονο κορίτσι που προσπαθεί να μαζέψει τα συντρίμμια της θρυμματισμένης σχέσης των γονιών του, μια μεγαλύτερη γυναίκα η οποία θέλει να ξεπεράσει μια πληγή του παρελθόντος που έχει πάει πίσω τη ζωή της και ένα ζευγάρι μπλεγμένο σε μια θυελλώδη σχέση. Η Σαρλίζ Θερόν, η Κιμ Μπέισινγκερ και η Τζένιφερ Λόρενς συμπρωταγωνιστούν σε μοιρασμένους ρόλους σε μια ταινία που από μακριά αφήνει «οσκαρική» μυρωδιά.
Η Ανν Χάθαγουεϊ υποδύεται μια τοξικομανή στην ταινία «Η Ραχήλ παντρεύεται»
Η ερχόμενη Τετάρτη θα είναι η ημέρα της Ανν Χάθαγουεϊ, η οποία μετά την κωμική πορεία της σε ταινίες όπως «Ο Διάβολος φοράει Prada» και το εφετινό «Get smart» δηλώνει έτοιμη για σοβαρό δράμα όπως προβλέπεται να είναι το «Η Ραχήλ παντρεύεται» («Rachel gets married») του Τζόναθαν Ντέμι. Οικογενειακό «πορτρέτο», καταλύτης του οποίου είναι ένα ατίθασο κορίτσι (Χάθαγουεϊ) που έχει επιστρέψει σπίτι προκειμένου να παραστεί στον γάμο της αδελφής της. Η Χάθαγουεϊ έχει μιλήσει με μεγάλη υπερηφάνεια για αυτή την ταινία, όπου υποδύεται την τοξικομανή.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως είχε και η «πειραματική», εκτός συναγωνισμού ταινία του Ιρανού Αμπάς Κιαροστάμι «Shirin». Ολο το φιλμ είναι μια πινακοθήκη γυναικείων προσώπων ενώ παρακολουθούν στην αίθουσα την κινηματογραφική εκδοχή του διάσημου περσικού ποιήματος του Νεζαμί Γκανζεβί. Δεν βλέπουμε ποτέ τι συμβαίνει στην οθόνη παρά μόνο τις αντιδράσεις των θεατών που είναι όλες διάσημες θεατρικές και κινηματογραφικές ηθοποιοί του Ιράν αλλά και μια Ευρωπαία, η Ζυλιέτ Μπινός.
Στον εντός συναγωνισμού «Σπόρο του διχασμού» του Πάπι Κορσικάτο μια γυναίκα μαθαίνει ότι είναι έγκυος την ίδια ημέρα που αντιλαμβάνεται ότι ο σύζυγός της είναι στείρος. Πρωταγωνίστρια η πανέμορφη Ιταλίδα Κατερίνα Μουρίνο ή αλλιώς «το κορίτσι με το άλογο» στο «Casino Royale», εδώ σε κάτι εντελώς διαφορετικό που ενδέχεται να την οδηγήσει στις βραβεύσεις του ερχόμενου Σαββάτου.
Την περασμένη Πέμπτη τα φλας των φωτογράφων έπεσαν πάνω στη Νίνα Χος, ανερχόμενο ταλέντο από τη Γερμανία και πυρήνα της ταινίας του Κρίστιαν Πέτζολντ «Jerichow», όπου υποδύεται μια γυναίκα με σκοτεινό παρελθόν, διχασμένη ανάμεσα στην ασφάλεια του τούρκου συζύγου της και στον ξαφνικό έρωτα για τον γερμανό οδηγό του.
Γυναικείο θέμα όμως είναι και αυτό της γαλλικής ταινίας «Ο άλλος» («L' autre») των Πατρίκ-Μάριο Μπερνάρ και Πιερ Τριβιντίτς, όπου μια γυναίκα (Ντομινίκ Μπλαν) χωρίζει τον άντρα της για να βρει την ανεξαρτησία της αλλά στη συνέχεια ζηλεύει παθολογικά την καινούργια σχέση του.
Κλόντια Σίφερ
Από την Τετάρτη ως σήμερα, όμως, μόνο μία ακόμη (εκτός από το «Burn after reading», δηλαδή) υψηλών προδιαγραφών αμερικανική ταινία προβλήθηκε στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ και αυτή ήταν η «Φλεγόμενη κοιλάδα» του Γκιγέρμο Αριάγα, όπου πρωταγωνιστεί η Σαρλίζ Θερόν (ντεμπούτο στη σκηνοθεσία του σεναριογράφου των «21 γραμμαρίων», της «Βαβέλ», των «Τριών ταφών του Μελκιάδες Εστράδα»). Στην εβδομάδα δε που ξεκινά από αύριο η κατάσταση δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο σε ό,τι αφορά τον αμερικανικό κινηματογράφο, κάτι που μεταφράζεται σε λιγότερες αφίξεις αστέρων, τους οποίους, κακά τα ψέματα, η Μόστρα, όπως κάθε μεγάλο φεστιβάλ, έχει ανάγκη. Συν τοις άλλοις, τα πρόσωπα που φαίνεται να ξεχωρίζουν στις τρεις ακόμη αμερικανικές ταινίες που διεκδικούν τον Χρυσό Λέοντα είναι ο Μίκι Ρουρκ και η Ντέμπρα Γουίνγκερ, δόξες και οι δύο της δεκαετίας του '80 που αργότερα χάθηκαν!
Εκ πρώτης όψεως η μείωση των αμερικανικών συμμετοχών στη Μόστρα αποδεικνύει στην πράξη ότι κινηματογράφος δεν είναι μόνο Χόλιγουντ. «Οταν κάνουμε την επιλογή των ταινιών δεν κρίνουμε σύμφωνα με την εθνικότητα μιας ταινίας αλλά σύμφωνα με τα συναισθήματα και την αισθητική μας» είπε άλλωστε στη συνέντευξη Τύπου της Κριτικής Επιτροπής ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Μόστρα Μάρκο Μίλερ. Η δήλωση ωστόσο έγινε ενώ ο Μίλερ είχε ρωτηθεί για τους λόγους της αδυναμίας του προγράμματος σε ό,τι αφορά τις ταινίες-κράχτες που, είτε το θέλουμε είτε όχι, είναι οι αμερικανικές. Θεμιτή και σωστή η άποψη του Μίλερ. Στην πράξη όμως η σκληρή πραγματικότητα είναι διαφορετική.
Γιατί, αν είναι να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, ο διεθνής Τύπος αδιαφορεί πέρα για πέρα για την ποιότητα της καινούργιας ταινίας του Αιθίοπα Χαϊλέ Γκεριμά «Teza», του Τούρκου Σεμίχ Κεπάνογλου «Sut», του Αλγερινού Ταρίκ Τεγκούια «Gabbia», του Κινέζου Γιου Λικ Βάι «Πλαστική πόλη», του Γερμανού Βέρνερ Σρέτερ «Η νύχτα του σκύλου» και του συμπατριώτη του Κρίστιαν Πέτζχολντ «Jerichow». Αυτό όμως είναι το βασικό υλικό εφέτος στη Βενετία. Μικρές ταινίες δημιουργών από διάφορα σημεία του κόσμου τα ονόματα των οποίων δεν λένε απολύτως τίποτε όχι μόνο στο κοινό αλλά και στους ίδιους τους δημοσιογράφους. Μιλώντας με αρκετούς συναδέλφους είδα, πρώτον, ότι έχουν απορρίψει εκ των προτέρων το πρόγραμμα (λάθος, αφού δεν έχουν δει τις ταινίες) και, δεύτερον, ότι η διαμονή τους στο Λίντο εφέτος θα είναι πολύ μικρότερη σε σχέση με περασμένες χρονιές. Γιατί; Γιατί δεν υπάρχουν ονόματα. Ο Μίλερ ήταν και άτυχος με τις ήδη υπάρχουσες ταινίες, αφού ο Ρέιφ Φάινς, π.χ., ο οποίος πρωταγωνιστεί στο «The hurt locker» της Κάθριν Μπίγκελοου, δεν θα κάνει το πέρασμά του για την καθιερωμένη προώθηση της ταινίας.
Είναι πιθανόν στην εικόνα αυτή να αντανακλάται η γενικότερη κρίση του πρόσφατου αμερικανικού κινηματογράφου. Ως γνωστόν, από πέρυσι τον Νοέμβριο και για πολλούς μήνες η αμερικανική κινηματογραφική βιομηχανία ταλαιπωρήθηκε πολύ εξαιτίας της απεργίας των σεναριογράφων, η οποία εφέτος το καλοκαίρι έδωσε τη σκυτάλη της στην απεργία των ηθοποιών. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, ο Μάρκο Μίλερ έκανε μία ακόμη επισήμανση που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη. «Οπως σε όλα, έτσι και στον κινηματογράφο, ρόδα είναι και γυρίζει. Υπάρχουν χρονιές με πλούσια αμερικανική συμμετοχή και χρονιές με όχι και τόσο πλούσια». Προφανώς η εφετινή ανήκει στη δεύτερη κατηγορία.
Ιταλία και νοσταλγία
Νίνα Χος
Η προβολή του εγχώριου κινηματογράφου εφέτος στη Μόστρα δεν έχει προηγούμενο. Υπάρχουν ημέρες που μπορείς να μετρήσεις από πέντε ως οκτώ ιταλικές ταινίες στα διαφορετικά προγράμματα.
Ξεκινώντας και μόνο από το διαγωνιστικό τμήμα βρίσκουμε τέσσερις συμμετοχές της Ιταλίας, ένα νούμερο-ρεκόρ: «Ο πατέρας της Τζιοβάνα» του βετεράνου Πούπι Αβάτι, η «Τέλεια ημέρα» του Τούρκου Φερζάν Οζπετέκ, ο οποίος εδώ και χρόνια ζει και εργάζεται στην Ιταλία, η «Γη των ερυθρόδερμων» του Χιλιανού Μάρκο Μπετσίς και ο «Σπόρος της διαφωνίας» του Πάπι Κορσικάτο. Είναι σχεδόν μαθηματικά αδύνατον να μη φύγει κάποια από αυτές τις ταινίες με βραβείο.
Κατερίνα Μουρίνο
«Δεν ήθελε η ταινία του να προβληθεί εκτός συναγωνισμού» ήταν η απάντηση του Μάρκο Μίλερ στην ερώτηση γιατί «Η σκόνη του χρόνου» του Θόδωρου Αγγελόπουλου δεν έχει ενταχθεί σε κανένα πρόγραμμα της 65ης Μόστρα.
Θυμίζουμε ότι πριν από λίγο καιρό είχε προκύψει ζήτημα σχετικό με την απουσία της ταινίας από τη Βενετία αφού η ταινία δεν προβλήθηκε ούτε στις Κάννες.
Πάντως ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Βενετίας απέφυγε να δώσει ξεκάθαρη απάντηση στην ερώτηση «γιατί η ταινία δεν επελέγη για το εντός συναγωνισμού πρόγραμμα;». «Θα πρέπει να ρωτήσετε την επιτροπή που κρίνει ποιες ταινίες θα μπουν εντός και ποιες όχι» είπε. Ως γνωστόν, βέβαια, οι καλλιτεχνικοί διευθυντές έχουν την τελευταία λέξη στις επιλογές του πιο κρίσιμου τμήματος των φεστιβάλ που είναι το διαγωνιστικό τμήμα. Τα συμπεράσματα δικά σας. Από πλευράς μεγάλων φεστιβάλ, πάντως, το επόμενο βήμα θεωρητικά λέγεται Φεστιβάλ Βερολίνου. Μήπως όμως ήδη ακούγεται μια αρνητική γνώμη για την ταινία;
Με τον τρόπο του βέβαια ο Τεό ήταν παρών στη Μόστρα. Μιλώντας στους δημοσιογράφους για τον ρόλο του ως προέδρου της εφετινής Κριτικής Επιτροπής του διαγωνιστικού τμήματος ο Βιμ Βέντερς είπε ότι ως δάσκαλος κινηματογράφου έχει εντυπωσιαστεί από «την όρεξη που δείχνουν οι μαθητές μου για τον παλιό κινηματογράφο». Και έφερε ως παράδειγμα τις ταινίες του Αγγελόπουλου. «Οταν τους έδειξα ταινίες του Τεό Αγγελόπουλου, είχα πιστέψει ότι θα βαρεθούν. Και όμως τα μεγάλης διάρκειας πλάνα τούς συγκίνησαν και ήθελαν να κάνουν το ίδιο και αυτοί».
No comments:
Post a Comment