Sunday, December 12, 2010

«Ζόμπι είναι τα ανθρώπινα λάθη»

  • Το 1968 ο άγνωστος τότε Τζορτζ Ρομέρο γύρισε, με τη βοήθεια μερικών φίλων του (που ο καθένας έβαλε από δέκα χιλιάδες δολάρια), τη «Νύχτα των ζωντανών νεκρών», μια μαυρόασπρη ταινία τρόμου με ζόμπι, που ήταν ταυτόχρονα πολιτικό σχόλιο πάνω στη δεκαετία και τις ανατροπές της.
«Τα ζόμπι είναι η υπογραφή μου. Θα μπορούσα να κάνω μια ταινία με άλλου είδους καταστροφές αλλά... είμαι δεμένος με τα ζόμπι. Είναι πολύ αξιόπιστα όντα, μπορείς να τα κάνεις ό,τι θέλεις» λέει ο Τζορτζ Ρομέρο για τη νέα του ταινία.
Η ταινία στοίχισε μόλις 100 χιλιάδες δολάρια, κατάφερε να γίνει «καλτ» και να βγάλει αρκετά μεγάλο κέρδος, με αποτέλεσμα ν' ανοίξει το δρόμο στον Ρομέρο για σειρά ταινιών τρόμου με πρωταγωνιστές πάντα τα ζόμπι. Κάθε μια τους έδινε, παράλληλα, και μια διαφορετική πλευρά της πορείας της κοινωνίας. Στην καινούρια του, έκτη ταινία της σειράς, «Επιζώντας από τους απέθαντους» (Survival of the Dead), που πρωτοείδαμε στο Φεστιβάλ Βενετίας, ο Ρομέρο ακολουθεί μια ομάδα επιζησάντων από την εισβολή των ζόμπι που αναζητούν καταφύγιο σ' ένα νησί στη Βόρειο Αμερική. Και βρίσκει την ευκαιρία να καταπιαστεί με τον ρατσισμό, τον υπερπληθυσμό και την καταστροφή του πλανήτη. Συναντήσαμε τον 70χρονο σκηνοθέτη και μας μίλησε για την ταινία του και τις απόψεις του για το είδος.

  • Παλιές και νέες κοινωνίες


- Τι σας τράβηξε σ' αυτή την ιστορία;

«Αρχισα να τη σκέφτομαι εδώ και μερικά χρόνια, βλέποντας ότι οι ΗΠΑ αναμειγνύονται στον πόλεμο του Ιράκ και του Αφγανιστάν και μπλέκονται με διάφορες εθνότητες που βρίσκονται σε συνεχή διαμάχη και αλληλοσκοτώνονται. Σκέφτηκα ακόμη τη Βόρειο Ιρλανδία και άλλες χώρες όπου υπάρχουν τέτοιες συγκρούσεις κι όπου οι άνθρωποι σχεδόν έχουν ξεχάσει από πού ξεκίνησε η διαμάχη. Το μόνο που γνωρίζουν είναι ότι είναι εχθροί. Ηθελα να κάνω κάτι γι' αυτό. Μάζεψα τα διάφορα τμήματα παραγωγής και τους είπα ότι υπάρχει κάτι το ελκυστικό στη μορφή του γουέστερν, γιατί στην αμερικανική μυθολογία το γουέστερν αφορά την επιβίωση του ατόμου. Ενώ οι ταινίες με ζόμπι αφορούν νέες κοινωνίες, καταπιάνονται με την επανάσταση. Σκέφτηκα πως θα ήταν μια καλή σύζευξη. Καθίσαμε όλοι και παρακολουθήσαμε το γουέστερν «Μεγάλοι ορίζοντες». Και αποφασίσαμε να κάνουμε την ταινία μας σαν κι εκείνη.

- Προσθέσατε όμως και θέματα όπως ο λιμός, ο υπερπληθυσμός...

«Γιατί όλα αυτά σήμερα υπάρχουν, δυστυχώς, γύρω μας».

- Οι χαρακτήρες σας είναι σύνθετοι...

«Δεν υπάρχουν καλοί ή κακοί. Τα πράγματα είναι πάντα μπερδεμένα, αυτή είναι η πραγματικότητα».

- Αναφέρεστε επίσης στη θρησκεία.

«Επρεπε να το βάλω κι αυτό, ιδιαίτερα με τον θρησκευτικό φανατισμό που έχει αναπτυχθεί αυτήν την εποχή στη Βόρειο Αμερική».

- Τα ζόμπι στις πρόσφατες ταινίες σας έχουν γίνει πιο... δραστήρια, λες και αυτή θα είναι τελικά η νέα κοινωνία.

«Οι πρώτες τέσσερις ταινίες μου με ζόμπι ανήκουν στην ίδια κατηγορία. Ενώ με το Diary of the Dead αρχίζει μια νέα σειρά, πάμε πίσω, παίρνουμε ένα μικρό χαρακτήρα και τον ακολουθούμε και αργότερα ίσως πάρω έναν άλλο μικρό χαρακτήρα και να τον ακολουθήσω. Εχω ιδέες για δύο ακόμη ταινίες. Να εκφράσω τις ιδέες μου μέσα από αυτή την κοινωνία των ζόμπι και ίσως να φτιάξω ένα βιβλίο με κανόνες γι' αυτά. Ομως έχω κι άλλες ιδέες για ταινίες που δεν αφορούν ζόμπι».

- Σαν τι;

«Ερωτικές ιστορίες... Εξαρτάται αν τις θέλουν. Τα στούντιο στηρίζονται αποκλειστικά στα οικονομικά. Μια ταινία μπορεί να κάνει λεφτά και μια άλλη όχι».

- Αλλά τι ήταν εκείνο που σας έκανε να στραφείτε σε ταινίες με ζόμπι;

«Φτιάξαμε την πρώτη, τη "Νύχτα των ζωντανών νεκρών", που την προβάλαμε σε μικρές αίθουσες σ' ολόκληρη τη χώρα και βγάλαμε αρκετά λεφτά. Υστερα την ξεχάσαμε για ένα διάστημα. Ηταν βασικά οι Ευρωπαίοι, οι Γάλλοι και οι Ιταλοί που ξετρελάθηκαν μ' αυτήν. Ετσι οι αμερικανοί κριτικοί άρχισαν να γράφουν γι' αυτήν και ξαφνικά άρχισε να ξαναπροβάλλεται. Πρόσεξαν τη φορά αυτή και τις πολιτικές αναφορές που υπήρχαν. Πρέπει να πω ότι ορισμένες ήταν αρκετά εμφανείς. Είμαστε παιδιά της δεκαετίας του '60, τύποι οργισμένοι, θέλαμε ν' αλλάξουμε τα πράγματα. Ολα είχαν αρχίσει να γίνονται χειρότερα και στην ταινία υπάρχει αυτή η σκοτεινή πλευρά, η απογοήτευση, το πρόβλημα των μαύρων, οι φυλετικές συγκρούσεις. Γι' αυτό βάλαμε πρωταγωνιστή τον αφροαμερικανό ηθοποιό Ντουέιν. Τη νύχτα που βάλαμε την κόπια στο αυτοκίνητο και την πήραμε στη Νέα Υόρκη για προβολή, ακούσαμε στο ραδιόφωνο ότι είχε δολοφονηθεί ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ!»

- Κάνατε, όμως, δέκα χρόνια να ξαναγυρίσετε τέτοια ταινία.

«Επειτα από περίπου δέκα χρόνια έμαθα πως κάποιοι άνθρωποι είχαν φτιάξει ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο στην Πενσυλβανία. Ετσι σκέφτηκα την επόμενη ταινία. Συμπτωματικά μου τηλεφώνησε από την Ιταλία και ο Ντάριο Αρτζέντο. Με ρώτησε αν ήθελα να φτιάξω άλλη μία ταινία με ζόμπι και το συνδυάσαμε. Πήγα στη Ρώμη, έγραψα το σενάριο και το γυρίσαμε. Εκεί πια χρησιμοποιούσα τις ιστορίες με ζόμπι ως μεταφορά για πράγματα που συμβαίνουν σήμερα. Τα ζόμπι μπορούν να εκπροσωπούν οποιαδήποτε καταστροφή».

- Οι γυναίκες έχουν ξεχωριστό ρόλο στις ταινίες σας, ιδιαίτερα στην καινούρια.

«Ναι, γιατί εξακολουθώ ακόμη να απολογούμαι για την πρώτη ταινία (γελά), όπου η γυναίκα έπεφτε κάθε τόσο κάτω και ήταν ανίσχυρη. Αλλά κοιτάξτε: Σ' όλες αυτές τις ταινίες μου δεν προσπάθησα να ξανα-ανακαλύψω τα ζόμπι. Υπάρχουν τόσες πολλές άλλες ερμηνείες. Ζόμπι υπάρχουν και στα βιβλία του Στίβεν Κινγκ αλλά εκεί παρουσιάζονται νεκρά. Στις δικές μου ταινίες τρέχουν. Ο τρόμος εξαρτάται από τον τρόπο που θα τα χειριστείς. Οταν μεγάλωνα με τα κόμικς τρόμου δεν τα διάβαζα για να τρομάξω, αλλά για να γελάσω, μ' εκείνο το χαζό νευρικό γελάκι. Κι αυτό το γελάκι προσπαθώ να μεταφέρω με τις ταινίες μου. Στην πραγματικότητα, αναφέρομαι στα λάθη που κάνουν οι άνθρωποι. Μερικές φορές έκανα τα ζόμπι ήρωες. Οπως στη "Μέρα των νεκρών", που είναι η αγαπημένη μου ταινία».

- Δηλαδή, οι επιδράσεις σας ήταν βασικά από τα κόμικς τρόμου;

«Ναι, αλλά και από τις παλιές ταινίες τρόμου της Γιουνιβέρσαλ, της δεκαετίας του '40, όπως το "Cat People" ("Οι άνθρωποι γάτες"). Αυτές πράγματι με τρόμαζαν. Μου αρέσουν οι ταινίες τρόμου. Αλλά "έκλεβα" περισσότερο από τον Ορσον Γουέλς, τις ταινίες που γύρισε για τον Σέξπιρ, και από "Τα παραμύθια του Οφμαν" του Μάικλ Πάουελ.

- Ποιους σκηνοθέτες αγαπάτε σ' αυτό το είδος;

«Τη στιγμή αυτή τον Γκιγέρμο ντελ Τόρο. Μου αρέσει πάντα και ο Τζον Κάρπεντερ. Και ακόμα ο Αρτζέντο, με τον οποίο έχουμε γίνει φίλοι».

- Πιστεύετε πως οι ταινίες τρόμου μπορούν να χρησιμεύσουν ως κάθαρση;

«Λειτουργούν και έτσι, ιδιαίτερα οι πρώτες μου ταινίες. Οι τελευταίες κάνουν ακριβώς το αντίθετο. Σε οδηγούν ολοένα και πιο βαθιά. Ομως βάζω και χιούμορ. Ισως αυτό βοηθά στην κάθαρση».

- Τα βιντεογκέιμ έχουν παίξει ρόλο στην επιτυχία των ταινιών αυτών;

«Το αντίθετο: Τα βιντεογκέιμ εμπνέονται από τις ταινίες. Κρατούν τα ζόμπι ζωντανά. Αν ρωτήσεις ένα παιδί, θα σου πει: Ναι, τα ξέρω τα ζόμπι, μόλις σκότωσα 300...». (γελά)

- Τι σας κάνει να επιστρέφετε στα ζόμπι;

«Είναι η υπογραφή μου. Θα μπορούσα να κάνω μια ταινία με άλλου είδους καταστροφές αλλά... είμαι δεμένος με τα ζόμπι. Είναι πολύ αξιόπιστα όντα, μπορείς να τα κάνεις ό,τι θέλεις».

- Εχετε κάποια σχέδια που δεν έχετε ακόμα καταφέρει να γυρίσετε;

«Υπάρχουν αρκετά (γελά), αλλά τα κρατώ μυστικά. Δεν ξέρω πόσες ταινίες θα μπορέσω ακόμη να γυρίσω. Είναι και θέμα ηλικίας. Δεν έχω πια το σθένος να κάνω αγώνα με τα στούντιο. Εχω πια δύο θαυμάσιους συνεργάτες και φτιάχνω τις ταινίες όπως ακριβώς τις θέλω». *

No comments: