Sunday, April 29, 2007

Οι "300" του Ζακ Σνάιντερ προσβάλλουν...



Οι Ιρανοί μιλούν για συνωμοσία μέσω Χόλιγουντ και κατηγορούν ότι το φιλμ ευθυγραμμίζεται με τον αμερικανικό ψυχρό πόλεμο εναντίον του Ιράν. Ρεκόρ με 70 εκατ. δολάρια στις ΗΠΑ

Μία μέρα αφότου πιστοποιήθηκε πως το «300» του Ζακ Σνάιντερ είναι το πρώτο μεγάλο μπλοκμπάστερ της χρονιάς (στην Ελλάδα και στην Αμερική έσπασε όλα τα ρεκόρ στο ντεμπούτο του), οι Ιρανοί εξαπολύουν δριμύτατο «κατηγορώ» κατά της παραγωγού εταιρείας Warner Bros. Την κατηγορούν για αντι-ιρανικά αισθήματα τα οποία διαφαίνονται μέσα από τους «300» της.

Ο Τζαβάντ Σαμκαντρί, σύμβουλος του προέδρου Μαχμούντ Αχμαντινεζάντ σε ζητήματα τέχνης, μίλησε για ξεκάθαρη προσβολή της περσικής κουλτούρας και ευθυγράμμιση του φιλμ με τον αμερικανικό ψυχρό πόλεμο εναντίον του Ιράν. Παράλληλα, κριτικοί σε ειδική εκπομπή του ειδησεογραφικού δικτύου Χαμπάρ υποστήριξαν πως μετά τους Γερμανούς, τους Ιάπωνες, τους Ρώσους και τους Αραβες, οι Ιρανοί φαίνεται να έχουν γίνει ο νέος «κακός» στις παραγωγές του Χόλιγουντ στο πλαίσιο μιας αμερικάνικης πολιτικής συνομωσίας, η οποία υλοποιείται μέσω του Χόλιγουντ και έχει ως αφετηρία τις συνεχιζόμενες πολιτικές διενέξεις μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Τεχεράνης.

Στην Ελλάδα, πάντως, το φιλμ επικροτείται από τους θεατές. Τι κι αν το «έθαψαν» οι Ελληνες κριτικοί στην πλειονότητά τους, οι 139 ελληνικές αίθουσες που φιλοξένησαν τη «μάχη των Θερμοπυλών κατά Σνάιντερ», από το πανελλαδικό άνοιγμά της στις 8 Μαρτίου, έκοψαν 325.000 εισιτήρια ως και την Κυριακή (11/3). Ετσι, οι σύγχρονοι «300» πέρασαν στην ιστορία ως η ταινία με το μεγαλύτερο εισπρακτικό ρεκόρ στο άνοιγμά της επί ελληνικού εδάφους, καταρρίπτοντας το προηγούμενο της περιπέτειας «Οι πειρατές της Καραϊβικής: Το σεντούκι του νεκρού» (215.000 εισιτήρια).

Ρεκόρ ανοίγματος για τον μήνα Μάρτιο έκανε το φιλμ και στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου οι κριτικοί κυρίως διχάστηκαν (συγκέντρωσε 70 εκατομμύρια δολάρια από τις 9 έως τις 11 Μαρτίου, με το 60% του κοινού να αποτελείται από νεαρούς που έχουν περάσει την εφηβεία). Τα επίσημα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι κατέρριψε το προηγούμενο ρεκόρ Μαρτίου που κατείχε η ταινία κινουμένων σχεδίων «Η εποχή των παγετώνων 2: Η απόψυξη» (68 εκατομμύρια δολάρια). Επιπλέον, μετά το «Μatrix reloaded» και τα «Πάθη του Χριστού» που είχαν πάρει τον χαρακτηρισμό «R» (απαγορεύεται η είσοδος κάτω των 17 χωρίς συνοδεία γονέων), το «300» γίνεται η τρίτη ταινία με τον ίδιο χαρακτηρισμό που κάνει εντυπωσιακή πρεμιέρα στην κατηγορία της.

Την ώρα που το Ιράν μιλά για παρέκκλιση από την ιστορία και διαμαρτύρεται για τη μονοδιάστατη απεικόνιση των Περσών στην ταινία («ως άσχημα και βίαια πλάσματα παρά ως ανθρώπινα όντα»), ένας μεγάλος αριθμός Ιρανών που ζουν στο εξωτερικό έχουν αρχίσει παγκόσμια εκστρατεία μέσω e-mail όπου διαμαρτύρονται στη Warner Bros για την προσβολή που διέπραξε απέναντι στην ιστορία και τον περσικό πολιτισμό. (Έθνος, 13.3.2007. ΒΛΕΠΕ και Εικόνες).«300» νικητές στις αίθουσες. Εισπρακτικό ρεκόρ όλων των εποχών με 325.000 εισιτήρια τις πρώτες 4 μέρες

Ρεκόρ όλων των εποχών σημείωσαν οι κινηματογραφικοί «300» με την έξοδό τους στις αίθουσες, φτάνοντας μέσα μόλις σε τέσσερις ημέρες προβολής και σε 139 αίθουσες, τα 325.000 εισιτήρια! Η ταινία του Ζακ Σνάιντερ με την ιστορία της μάχης των Θερμοπυλών έχει αναγκάσει ακόμη και τους αιθουσάρχες της επαρχίας να κάνουν μεσημεριανές και μεταμεσονύκτιες προβολές για να καλύψουν τη ζήτηση εισιτηρίων, ενώ η πρόβλεψη είναι ότι δεν είναι ανέφικτο να ξεπεραστεί το ρεκόρ της «Λούφα και παραλλαγή», αφού ήδη παρατηρούνται επαναληπτικές επισκέψεις των νεαρών κυρίως θεατών. Το προηγούμενο ρεκόρ τετραημέρου ήταν τον περασμένο Αύγουστο όταν το δεύτερο μέρος των «Πειρατών της Καραϊβικής» είχε φτάσει τα 220.000 εισιτήρια το πρώτο τετραήμερο.

Εξαιρετικά εντυπωσιακό ήταν και το αμερικανικό άνοιγμα της ταινίας. Κατά το πρώτο τριήμερο, οι «300» έφτασαν τα 70 εκατομμύρια δολάρια, ρεκόρ για ταινία που κάνει πρεμιέρα τον Μάρτιο. Οι υψηλές εισπράξεις έκαναν τον υπεύθυνο της εταιρείας μετρήσεων του αμερικανικού box office να πει ότι «το καλοκαίρι έφτασε φέτος νωρίς. Τέτοια νούμερα μόνο σε καλοκαιρινές ταινίες σημειώνονται». Τα 70 εκατομμύρια δολάρια των «300» ήταν περισσότερα από τις εισπράξεις όλων μαζί των υπόλοιπων ταινιών της πρώτης δεκάδας. Εντονες αντιδράσεις ωστόσο, εκφράζονται από το Ιράν για τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζονται οι Πέρσες στην ταινία. Ο Τζαβάντ Σαμκαντρί, σύμβουλος του προέδρου Μαχμούντ Αχμεντινετζάντ σε ζητήματα τέχνης, δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων Fars ότι η ταινία είναι μια προσβολή για την περσική κουλτούρα και ευθυγραμμίζεται με τον αμερικανικό «ψυχολογικό πόλεμο» εναντίον του Ιράν. (Η Καθημερινή, 13.3.2007). ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ: Η Τεχεράνη καταδικάζει ως «αντι-ιρανική» την ταινία «300», Ο Λεωνίδας και το μήλο της Μαρίας Κατσουνάκη, Οι «300» στον 21ο αιώνα του Γεωργίου Π. Μαλούχου

Και στα Νέα (13.3.2007): Καταδικάζουν τους «300» ως εχθρούς του Ιράν. Ο Λεονάιντας και ο Ζέρξις στους «300». Ύστερα από χιλιάδες χρόνια, οι απόγονοι των Περσών, δηλαδή οι σημερινοί Ιρανοί, καταδικάζουν τους «300», την ταινία που βασίστηκε στο κόμικς του Φρανκ Μίλερ, ως «αντιιρανική», υποστηρίζοντας ότι παρεκκλίνει από την Ιστορία και προσβάλλει τους Πέρσες, που εμφανίζονται ως «άσχημα και βίαια πλάσματα». Ο Τζαβάντ Σαμκαντρί, σύμβουλος του προέδρου Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ σε ζητήματα τέχνης, δήλωσε ότι η ταινία ευθυγραμμίζεται με τον αμερικανικό «ψυχολογικό πόλεμο» εναντίον του Ιράν. Και το ειδησεογραφικό δίκτυο Χαμπάρ οργάνωσε ειδική εκπομπή με αφορμή τους «300». Είπαν λοιπόν ότι η ταινία συνδέεται με τις συνεχιζόμενες πολιτικές διενέξεις μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Τεχεράνης για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και πως μετά τους Γερμανούς, τους Ιάπωνες, τους Ρώσους και τους Άραβες, οι Ιρανοί φαίνεται να έχουν γίνει ο νέος «κακός» στις χολιγουντιανές παραγωγές. Γι' αυτό και οι Ιρανοί που ζουν στο εξωτερικό άρχισαν να αποστέλλουν e-mails διαμαρτυρίας προς την κινηματογραφική εταιρεία.Η άλλη άποψη στον Ριζοσπάστη (14.3.2007): Οργή των Ιρανών για τους «300». [Στη φωτογραφία: Αρχαίος Ιρανός, κατά το Χόλιγουντ]. Τις αναπόφευκτες αντιδράσεις είχαν οι σαφείς στοχεύσεις του ιμπεριαλισμού μέσω της χολιγουντιανής υπερπαραγωγής «300», που δήθεν «πραγματεύεται» τη μάχη των Θερμοπυλών. Την εύλογη οργή των Ιρανών (σ.σ. αντίθετα με την ελληνική απάθεια για την προκλητική ακύρωση κάθε ιστορικότητας και αισθητικής από τις αμερικανικές παραγωγές, που «δανείζονται» την ελληνική αρχαιότητα για να τη μετατρέψουν σε τηλεοπτικό «βίντεο - παιχνίδι») εξέφρασε ο ιρανικός Τύπος.

«Το Χόλιγουντ κηρύσσει τον πόλεμο στους Ιρανούς», γράφει στο πρωτοσέλιδό της η εφημερίδα «Αγιαντέχ-Νο». Σύμφωνα με την εφημερίδα, «το μήνυμα προς το θεατή είναι πως το Ιράν, το οποίο αποτελεί τώρα μέρος του "άξονα του κακού", είναι εδώ και καιρό μια πηγή κακού και πως οι πρόγονοι των Ιρανών είναι οι άγριοι και ανόητοι φονιάδες που περιγράφονται στο "300"».

Ο Τζαβάντ Σαμαγνταρί, σύμβουλος πολιτιστικών θεμάτων του προέδρου Μαχμούντ Αχμαντινεζάντ, εξέλαβε την ταινία σαν «αμερικανικό ψυχολογικό πόλεμο εναντίον του Ιράν». «Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι του πολιτισμού πίστεψαν ότι θα μπορούσαν να αντλήσουν πνευματική ικανοποίηση λεηλατώντας το ιστορικό παρελθόν του Ιράν και προσβάλλοντας αυτό τον πολιτισμό», δήλωσε.

Τρεις βουλευτές ζήτησαν από το υπουργείο Εξωτερικών να διαμαρτυρηθεί επισήμως εναντίον της παραγωγής και της διανομής αυτής της «αντι-ιρανικής χολιγουντιανής ταινίας», ενώ ένας 30χρονος Ιρανός που είδε την ταινία, ο Αλί, εξήγησε πως «οι Ιρανοί έχουν γίνει πολύ ευαίσθητοι, αφού εδώ και 30 χρόνια παρουσιάζονται σαν να ήταν απολίτιστοι τρομοκράτες».

Ιρανοί χρήστες του Ιντερνετ κυκλοφόρησαν διακήρυξη, επικρίνοντας την ταινία «300», επειδή, μεταξύ άλλων, ο περσικός στρατός παρουσιάζεται σαν συμμορία «τεράτων χωρίς ανθρώπινο χαρακτήρα». Σε κάθε περίπτωση, η ταινία αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του ρόλου του πολιτιστικού ιμπεριαλισμού ως «προκεχωρημένου φυλακίου» των γεωστρατηγικών, επιθετικών στόχων του.

Στο Έθνος (14.3.2007): «Ο Ξέρξης, η παιδεραστία, τα τέρατα και ο Εφιάλτης». Η μάχη των Θερμοπυλών ήταν πραγματική αλλά πόσο κοντά στην πραγματικότητα είναι το «300»; Καθόλου, απαντά ένα άρθρο της καναδικής εφημερίδας «Τορόντο Σταρ», που κάνει λόγο για παραχάραξη της Ιστορίας, ενισχύοντας την παραφιλολογία γύρω από την πολύκροτη περιπέτεια του Ζακ Σνάιντερ. Μια παραφιλολογία που συνεχίζεται, καθώς ειδήμονες δημοσιοποιούν τις απόψεις τους γύρω από την ιστορική ακρίβεια της ταινίας, οι Ελληνες τρέχουν για να τη δουν και τα εγχώρια blogs του Διαδικτύου έχουν πάρει φωτιά από τα χιλιάδες e-mail θεατών που στο σύνολό τους την εκθειάζουν.

Εν προκειμένω, λάδι στη φωτιά ρίχνει το άρθρο του Εφρέμ Λιτλ, αναπληρωτή καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, που είδε την ταινία και αποφάσισε να αναφερθεί εκτενώς στις ανακρίβειές της επισημαίνοντας πως ο τρόπος με τον οποίο το «300» εξυψώνει τη σπαρτιατική κοινωνία είναι προβληματικός έως και ανησυχητικός. Το σκεπτικό του θα ικανοποιήσει τους Ιρανούς που μιλούν για υποκινούμενο από τους Αμερικανούς «ψυχολογικό πόλεμο εναντίον της χώρας τους», αλλά μάλλον θα απογοητεύσει τα εθνικιστικά αισθήματα όσων αναπτερώθηκαν από το φιλμ.

Ο κύριος Λιτλ, λοιπόν, κάνει μια σύντομη αναδρομή στη σπαρτιατική κοινωνία (τους είλωτες που δούλευαν στη σκλαβιά για να μπορούν οι ελεύθεροι Σπαρτιάτες να είναι επαγγελματίες στρατιώτες, τη σπαρτιατική εκπαίδευση που περιλάμβανε και την παιδεραστία). Τονίζει δε, πως ως σήμερα γνωρίζουμε λίγα για τον βασιλιά Λεωνίδα και καμία πηγή δεν δίνει στοιχεία για την παράνομη συνωμοσία του να πάει κόντρα στους πέντε εφόρους, τους ανώτατους αξιωματούχους της Σπάρτης, που στην ταινία φαίνονται σαν γερασμένοι λεπροί, ώστε να αντιμετωπίσει με τους επίλεκτους τριακόσιους τους Πέρσες στις Θερμοπύλες.

«Καταλαβαίνω την κινηματογραφική ανάγκη για καλοσχηματισμένους κοιλιακούς», λέει ο Εφρέμ Λιτλ, αλλά όχι γιατί οι Πέρσες είναι τέρατα σε αντίθεση με τους Σπαρτιάτες που είναι εντελώς ανθρώπινοι. Ακόμη, γιατί ο Ξέρξης παρουσιάζεται σαν ομοφυλόφιλος; Σαν ένα έκτρωμα της φύσης, δηλαδή, τη στιγμή που η παιδεραστία ήταν συνηθισμένη στην αρχαία Σπάρτη. Στους «300» βέβαια, η ομοφυλοφιλία αποδίδεται αποκλειστικά στους Αθηναίους. Και ο Εφιάλτης, από σαφέστατα υγιής Λάκωνας δεν είναι παρά ένας παραμορφωμένος απόκληρος της κοινωνίας.

Στο Έθνος (16.3.2007): Lena Ηeadey: Μία γυναίκα για 300 άντρες!
Paper. Από τον Μανώλη Κρανάκη

Οσοι τη γνώριζαν από πριν, δεν εκπλήσσονται με τα όσα κολακευτικά τής «καταλογίζει» ο συμπρωταγωνιστής της, Τζέραλντ Μπάτλερ, ο οποίος υποδύεται τον Λεωνίδα στην κατά Χόλιγουντ εκδοχή της θρυλικής μάχης των Θερμοπυλών. «Η Λένα είναι τόσο σκληρή, τόσο προσγειωμένη και τόσο δυνατή... Και τόσο όμορφη... Στα μάτια της φαίνεται η σοφία που κρύβει μέσα της. Η Λένα έδωσε στη βασίλισσα της Σπάρτης, τη Γοργώ, ευφυϊα και φλόγα.»

«Καταδικασμένη» να γίνει αργά ή γρήγορα διάσημη, η Λένα Χέντι θα μπορούσε να είναι η Αντζελίνα Τζολί στη θέση της Αντζελίνα Τζολί. Για δύο και μόνο λόγους: πρώτον, γιατί υποδύεται μια βασίλισσα στη χολιγουντιανή εκδοχή μίας ακόμη πτυχής της ελληνικής ιστορίας (όπως η Αντζελίνα υποδύθηκε την Ολυμπιάδα στον Αλέξανδρο του Ολιβερ Στόουν) και, δεύτερον και κυριότερο, επειδή το κορμί της Χέντι είναι γεμάτο από τατουάζ πρώην εραστών, ερωτικά και λοιπά σύμβολα εσώτερης αυτοπεποίθησης.

Μόνο που στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος για τη Χέντι να γίνει η νέα Αντζελίνα Τζολί. Πολύ απλά γιατί μπορεί να είναι η νέα... Λένα Χέντι. Η Αγγλίδα που γεννήθηκε στις Βερμούδες επειδή ο αστυνομικός πατέρας της έπρεπε να μετακομίσει εκεί για την εκπαίδευσή του λίγο πριν από τη γέννησή της, το 1973, και θα επέστρεφε στην Αγγλία για να «περάσει εφηβεία» και να αποφοιτήσει τελικά από σχολή Υποκριτικής το 1994. Η νεαρή ηθοποιός που θα τραβούσε την προσοχή ενός casting agent σε ηλικία 15 ετών και που με τον πρώτο μεγάλο της ρόλο στο πλευρό του Τζέρεμι Αϊρονς το 1992 στο Waterland του Στίβεν Τζίλενχολ θα εκτοξευόταν αυτόματα στη λίστα με τα πιο υποσχόμενα νέα ταλέντα της Μεγάλης Βρετανίας. Και λίγο πριν 300 άντρες και μαζί ολόκληρος ο αντρικός πληθυσμός του πλανήτη πιουν νερό στο όνομά της, θα τολμούσε, αντίθετα από οποιαδήποτε ηθοποιό της γενιάς της, να πρωταγωνιστήσει σε μια ρομαντική κομεντί, στο ρόλο μιας γυναίκας που ερωτεύεται γυναίκα. Το Καλύτερα οι δυο μας υπήρξε ίσως η πιο ριψοκίνδυνη αλλά ταυτόχρονα ευφυής κίνηση για την καριέρα της, ανοίγοντας ορίζοντες σε όσους δεν γνώριζαν ακόμη τι εστί Λένα Χέντι, αποδεικνύοντας πως ό,τι είναι σέξι μπορεί να είναι ταυτόχρονα και δυναμικό.

Το 300 που ακολούθησε ήταν απλώς η δικαίωση. Η ευκαιρία που χρειάζεται κάθε «άγνωστος» ηθοποιός προκειμένου να μεταμορφωθεί εν μία νυκτί σε παγκόσμια είδηση. Και την ίδια στιγμή, η ιδανική επιλογή για το ρόλο της βασίλισσας Γοργούς, η οποία με παραδειγματική αυτοθυσία θα πείσει τους Σπαρτιάτες να υποστηρίξουν την επιχείρηση αυτοκτονίας του Λεωνίδα. Οπως περιγράφει και ο ίδιος ο δημιουργός του 300, κομίστας Φρανκ Μίλερ: «Οι γυναίκες της Σπάρτης είναι πολεμιστές της Σπάρτης, ακριβώς όπως οι άντρες. Στέλνουν τον άντρα πρώτα στη μάχη, αλλά μπορείς να δεις στην ταινία πως οι γυναίκες είναι αρκετά δυναμικές. Η Γοργώ είναι σε κάθε περίπτωση υπέροχη. Αυτή και ο Λεωνίδας προσέχουν ο ένας τον άλλον και στην πραγματικότητα η συμβολή της Γοργούς είναι καθοριστική στη στρατηγική. Υπάρχει πολύ μεγάλο συναισθηματικό βάθος και πνευματική αλληλεγγύη μεταξύ τους.»

Η ίδια η Χέντι είναι απλά ενθουσιώδης: «Το 300 ήταν μια καταπληκτική εμπειρία. Το να δουλεύεις με το blue και το greenscreen (σ.σ. έτσι ονομάζεται η τεχνική με την οποία οι ηθοποιοί παίζουν τους ρόλους τους χωρίς φόντο προκειμένου να προστεθεί αργότερα το φόντο από ηλεκτρονικό υπολογιστή) ήταν λίγο τρομακτικό. Συναισθηματικά δεν υπάρχει τίποτα με το οποίο μπορείς να συνδεθείς, εκτός από τον άλλο ηθοποιό. Δεν υπάρχει καρέκλα, τραπέζι τίποτα. Αλλά ο σκηνοθέτης, Ζακ Σνάιντερ, ήταν υπέροχος. Η Γοργώ είναι στην πραγματικότητα ένας πολύ δυνατός χαρακτήρας στην ταινία, κυρίως εξαιτίας όσων προσπαθεί να ξεπεράσει, έτοιμη ανά πάσα στιγμή να θυσιαστεί. Κάποιοι άνθρωποι έχουν εκ γενετής το χάρισμα να καταλήγουν σε αποφάσεις χωρίς πολλή ανάλυση. Ο μόνος τρόπος να φτάσεις εκεί είναι με την καρδιά και τα κότσια. Η Γοργώ είναι η καρδιά της Σπάρτης, είναι το ένστικτο της Σπάρτης και το ένστικτο μας οδηγεί συνήθως στη σωστή απόφαση.»

Οπως και το δικό της ένστικτο την έσπρωξε να φλερτάρει διακριτικά με το Χόλιγουντ (παίζοντας για παράδειγμα στους Αδερφούς Γκριμ του Τέρι Γκίλιαμ δίπλα στους Χιθ Λέτζερ και Μόνικα Μπελούτσι), να κάνει μαθήματα μποξ και να φεύγει από την πραγματικότητα χρησιμοποιώντας τις τεχνικές της γιόγκα που έμαθε στην Ινδία. Σίγουρη πως αυτό που έχει πάντοτε σημασία στη ζωή είναι να βρίσκεσαι στο σωστό σημείο τη σωστή στιγμή: «Περισσότερο από οτιδήποτε πιστεύω πως η ζωή είναι θέμα σωστού timing. Ξέρω ακριβώς πως κάθε κατάσταση της ζωής μου υπήρξε αποτέλεσμα της ίδιας ερώτησης: Γιατί τώρα; Και κάθε φορά ήταν μια δοκιμασία ή ανάλογα μια υπέροχη στιγμή. Γι αυτό και η ζωή είναι τόσο υπέροχη.»

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ: Τέα Βασιλειάδου "Η ιστορία επαναλαμβάνεται στις... ψηφιακές Θερμοπύλες". Ημερησία, 10.3.2007

No comments: