Η μούσα του Λάνθιμου λάμπει ξανά στις Κάνες

• AΓΓΕΛΙΚΗ ΠΑΠΟΥΛΙΑ ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΡΥΣΟ ΦΟΙΝΙΚΑ 

Κάνες, Βενετία, Oσκαρ. Ο Γιώργος Λάνθιμος, κορυφαίος των νέων Ελλήνων δημιουργών σήμερα, έχει περπατήσει στα κόκκινα χαλιά των σπουδαιότερων κινηματογραφικών διοργανώσεων.

Η Αγγελική Παπούλια με τον Γιώργο Λάνθιμο στην πρεμιέρα της ταινίας «Αλπεις», το 2011 στη Βενετία.

Στην επιστροφή του στην πρώτη γραμμή των διακρίσεων φέτος με τη νέα του ταινία «Τhe lobster» που τον καθιστά διεκδικητή για πρώτη φορά του Χρυσού Φοίνικα της Κρουαζέτ, τον συνοδεύει η Αγγελική Παπούλια, σταθερό σημείο αναφοράς για τις τρεις σημαντικότερες ταινίες της φιλμογραφίας του.
Η Αγγελική Παπούλια είναι η δυναμική «μούσα» του Λάνθιμου, αναπόσπαστο κομμάτι της ομάδας του. Είναι η «Μεγαλύτερη Κόρη» του «Κυνόδοντα», υποψήφια το 2010 για το Οσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας, η «Νοσοκόμα» στις «Αλπεις», που βραβεύτηκαν για το σενάριό τους στο Φεστιβάλ της Βενετίας το 2011 καθώς και η «Ακαρδη Γυναίκα» στο «The lobster», την πρώτη αγγλόφωνη ταινία του Ελληνα σκηνοθέτη, που μοιραία συγκρίνεται με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, ο οποίος το 1998 πήρε τη μεγάλη διάκριση των Κανών με το «Μια αιωνιότητα και μια μέρα».

Επιβλητική, ψυχρή, απόμακρη, βίαιη αλλά και απρόσμενα τρυφερή και μελαγχολική στη μεγάλη οθόνη, καταγράφεται ως ηθοποιός-σοκ, πρότυπο μιας «σχολής» που μεταμορφώνει τους κανόνες της κινηματογραφικής υποκριτικής. Με μία μόνο άξαφνη κίνηση, που έχει καταγραφεί στις πιο βάναυσες και απρόσμενες του ελληνικού σινεμά, θα είναι για πάντα το κορίτσι που επιχειρεί να σπάσει τα οικογενειακά δεσμά, σπάζοντας μπροστά στον καθρέφτη το δόντι της.

Σκηνές όπως αυτή του «Κυνόδοντα», την έχουν βγάλει έξω από τα όρια των παράδοξων ρόλων της και την έχουν καταστήσει μούσα, όχι μόνο του Λάνθιμου αλλά και ολόκληρου του κινηματογραφικού ρεύματος που ονομάστηκε greek weird wave με εκρηκτικούς ρόλους όπως στην πρόσφατη «Εκρηξη» του Σύλλα Τζουμέρκα και παλιότερα στο «Σπιρτόκουτο» του Γιάννη Οικονομίδη το 2002, την ταινία που την έφερε στο προσκήνιο.

Στο 68ο Φεστιβάλ των Κανών, που ξεκινάει στις 13 Μαΐου, η Παπούλια θα είναι στο team του «The lobster» δίπλα σε σταρ του παγκόσμιου σινεμά όπως ο Κόλιν Φάρελ και η Ρέιτσελ Βάις. Πώς όμως βλέπει η ίδια τη συνεργασία της με τον σκηνοθέτη που καθόρισε τη φιλμική της πορεία; «Το δύσκολο για μένα κάθε φορά είναι να υπηρετήσω και να ακολουθήσω τον τρόπο που ο Γιώργος έχει διαλέξει για να αφηγηθεί την ταινία. Κυρίως να αφεθώ σε αυτό. Του έχω μεγάλη εμπιστοσύνη, και στα γυρίσματα αισθάνομαι ότι θα μπορούσα να κάνω οτιδήποτε. Είναι πολύ ευχάριστα να δουλεύουμε μαζί και συχνά πολύ αστεία», μας είχε πει σε παλιότερη συνέντευξη με αφορμή την επιτυχία των «Αλπεων».

Στον «Κυνόδοντα», στον ρόλο της μεγαλύτερης κόρης της οικογένειας.

Πρωτοποριακή προσέγγιση
Ο τρόπος δουλειάς της ομάδας των συνεργατών του σκηνοθέτη είναι σίγουρα κάτι που ιντριγκάρει. Η «κλινική» ματιά του στο άδυτο της ανθρώπινης φύσης είναι πρωτοποριακή, σε κάνει να αναρωτιέσαι πώς πετυχαίνει το επιθυμητό αποτέλεσμα. «Οταν δουλεύουμε με τον Γιώργο Λάνθιμο, λέξεις όπως "ηρωίδα" δεν υφίσταται. Δεν συζητάμε καθόλου για τους "ρόλους". Δεν ασχολούμαστε καθόλου με την ψυχολογία τους. Στα γυρίσματα δημιουργείται μια συνθήκη που επιτρέπει να είσαι εκεί χωρίς να χρειάζεται να υποδυθείς κάτι. Αυτό δεν είναι εύκολο, αλλά ταυτόχρονα είναι πολύ απελευθερωτικό», είχε τονίσει η ηθοποιός στην ίδια κουβέντα.

Σε σκηνή από παράσταση της θεατρικής ομάδας «Blitz».

Απελευθερωτική κίνηση πάντως στην καριέρα της Αγγελικής Παπούλια στάθηκε η δημιουργία των Blitz, της θεατρικής ομάδας της ίδιας και των Χρήστου Πασσαλή και Γιώργου Βαλαή, που έγινε από το μηδέν το 2004 και έντεκα χρόνια μετά αποτελεί την κύρια βιοποριστική τους ασχολία, το μέσο που τους στέλνει κάθε χρόνο σε περιοδείες στα μεγάλα φεστιβάλ (η τελευταία τους παράσταση είναι το έργο «Vanya. Δέκα χρόνια μετά»). Η άνθηση γι' αυτούς ήρθε στη δίνη της οικονομικής κρίσης. Τα δύσκολα χρόνια ήταν πριν από την εποχή που η Ελλάδα ζούσε την περίοδο των παχιών αγελάδων.

Οι ίδιοι γράφουν, σκηνοθετούν και παίζουν στα έργα τους. «Εχω ταλαιπωρηθεί αρκετά όσον αφορά τα οικονομικά. Για μένα πάντα ήταν δύσκολα, αφού οι επιλογές που έκανα δεν είχαν να κάνουν με τα χρήματα», έχει παραδεχτεί η ηθοποιός, που αντιστάθηκε σθεναρά την τελευταία δεκαετία στην τηλεόραση και τα σίριαλ, προτιμώντας τα μπαρ όταν χρειάστηκε για να βγάλει τα προς το ζην.
Γεννημένη το 1975, απόφοιτη της θεατρικής σχολής «Εμπρός», η ίδια προχωρά με επιμονή στις επιλογές της όπως παραδέχεται στις λίγες συνεντεύξεις που παραχωρεί κατά καιρούς. Και μπορεί τα φώτα της ελληνικής δημοσιότητας μπορεί να μην την κερδίζουν, ωστόσο τα φλας στο κόκκινο χαλί έχουν ανάψει γι' αυτήν κατ' επανάληψη.

Στα γυρίσματα του «The lobster» στο πλευρό του Κόλιν Φάρελ.

Διεθνής αναγνώριση
Ο κινηματογράφος, «άγνωστο πεδίο, ακόμα συναρπαστικό και αθώο», κατά την αντίληψή της, συνεχίζει να της προσφέρει αναγνώριση και ευκαιρίες ζωής. Μέσα από ολιγάριθμες αλλά ουσιαστικές επιλογές (από το 1999 ως σήμερα, μετράει πέντε μικρού μήκους ταινίες καθώς και έξι μεγάλου μήκους).

«Αυτό που με έχει επηρεάσει είναι η γνωριμία μου και η συνεργασία μου με τον Γιώργο Λάνθιμο και τους συνεργάτες του. Είναι πολύ σημαντικό που καταφέραμε αυτές οι δύο ταινίες (ο "Κυνόδοντας" και οι "Αλπεις") να έχουν τόση αποδοχή και τόση απήχηση σε πολλές χώρες στον κόσμο», έλεγε στον απόηχο των δύο πρώτων επιτυχιών του Ελληνα σκηνοθέτη. Η διεθνοποίηση του Λάνθιμου και η διεκδίκηση του Χρυσού Φοίνικα δημιουργούν καινούργια δεδομένα για την Αγγελική Παπούλια. Για το «The lobster» γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα λόγω της ελλειπτικής σύνοψης της ταινίας και μέχρι αυτή να πραγματοποιήσει την παγκόσμια πρεμιέρα της στις Κάνες. Ωστόσο, οι προοπτικές για μια διεθνή καριέρα για την ηθοποιό είναι ξανά στα σπάργανα, έτοιμες να αποδώσουν καρπούς, αν εκείνη φυσικά το επιλέξει.

Η αποκάλυψη των ασπρόμαυρων αφισών της ταινίας, με τους πρωταγωνιστές Κόλιν Φάρελ και Ρέιτσελ Βάις εναλλάξ να κρατούν «άδειες αγκαλιές», έγινε δεκτή με ενθουσιασμό.

Διεθνή εγκώμια για την αφίσα και...
...πρωτιά από τα γραφεία στοιχημάτων
Λίγες ημέρες πριν από την πρεμιέρα του Φεστιβάλ των Κανών, το «The lobster», στα ελληνικά «Ο αστακός» (όπως θα βγει στις ελληνικές αίθουσες την προσεχή σεζόν), έχει αποκτήσει τη δυναμική του «δημοφιλούς αουτσάιντερ» για τον Χρυσό Φοίνικα. Τα ξένα μέσα διερωτώνται τι επιφυλάσσει η παράξενη υπόθεση που συνυπογράφει ο Γιώργος Λάνθιμος με τον Ευθύμη Φιλίππου και όλοι θέλουν να δουν: «Σε ένα δυστοπικό μέλλον, οι άνθρωποι που μένουν μόνοι, συλλαμβάνονται και μεταφέρονται στο Ξενοδοχείο. Εκεί είναι υποχρεωμένοι -σε διάστημα 45 ημερών- να βρουν κάποιον για να γίνουν ζευγάρι. Αν δεν τα καταφέρουν μετατρέπονται σε ζώο της επιλογής τους. Ενας άντρας μεταφέρεται στο Ξενοδοχείο και απελπισμένος δραπετεύει στο Δάσος όπου ζουν οι Μοναχικοί. Εκεί ερωτεύεται μια γυναίκα κόντρα στους κανόνες των Μοναχικών».

«Είναι από τις πιο μυστηριώδεις του διαγωνιστικού προγράμματος», δήλωσε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ Τιερί Φρεμό τον Απρίλιο, σχολιάζοντας εκτός των άλλων πως είναι «μέρος της παράδοσης των ταινιών που δεν καταλαβαίνεις τα πάντα, αλλά είναι συναρπαστικές με τον τρόπο που σκηνοθέτης, σεναριογράφοι και ηθοποιοί, όπως ο Κόλιν Φάρελ και η Ρέιτσελ Βάις, δημιουργούν νέες μορφές αφήγησης εντελώς ακραίες».

Περίπου έναν μήνα μετά τις δηλώσεις του Φρεμό, ο «Αστακός» έρχεται πρώτος στα διαδικτυακά στοιχήματα για τον Χρυσό Φοίνικα. Το γνωστό πρακτορείο Paddypower θεωρεί το φιλμ νικητή του φεστιβάλ με απόδοση 5/1, ενώ ακολουθούν σε απόσταση αναπνοής οι ταινίες «Umimachi diary» του Χιροκάζου Κορεέντα και «Louder than bombs» του Χοακίμ Τρίερ.

Γιώργο Λάνθιμο ψηφίζει και το Paris Match. Αποκαλεί «ονειρεμένο» το καστ της πρώτης αγγλόφωνης ταινίας του «ταλαντούχου Ελληνα δημιουργού» και εξηγεί ότι αποτελεί την «πιο τρελή επιλογή και γι' αυτό την πιο ενδιαφέρουσα του διαγωνιστικού τμήματος». Ο αρθρογράφος διαπιστώνει κοινό τόπο ανάμεσα στο μαύρο χιούμορ που λατρεύουν οι Αμερικανοί αδελφοί Κοέν, στην προεδρία της κριτικής επιτροπής φέτος και το στυλ του Λάνθιμου. «Προσθέστε σε αυτά ένα σενάριο ήδη πριμοδοτημένο, έναν δημιουργό που έχει ήδη μια υποψηφιότητα για Οσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας και θα έχετε ένα δυνατό αουτσάιντερ», καταλήγει.

ΑΝΤΑ ΔΑΛΙΑΚΑ, ΕΘΝΟΣ, 10/05/2015