Του ΝΙΝΟΥ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗ
 Δέσποινα Μπεμπεδέλη και Στέλιος Καυκαρίδης στην ταινία της Κορίννας Αβρααμίδου |
* Στην Κύπρο, το καλοκαίρι του 1974, παραμονή του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής, εκτυλίσσεται η ιστορία της συμπαθητικής, χαμηλού απ' ό,τι φαίνεται κόστους, ταινίας της Κορίννας Αβρααμίδου «Ο τελευταίος γυρισμός». Σε ένα χωριό κοντά στην Κερύνεια, δυο αδέρφια είναι ερωτευμένα με την ίδια γυναίκα, ο ένας απολιτικός και ο άλλος παίρνει μέρος στον αγώνα ενάντια στην ΕΟΚΑ Β' και στα χουντικά εκείνα στοιχεία που προσπαθούσαν να επιβάλουν τη δική τους, καταστροφική για το νησί, λύση. Παρά τις κάποιες αφέλειες στο σενάριο (κοινότοπες καταστάσεις και διάλογοι), η σκηνοθέτρια, στην πρώτη της αυτή μεγάλου μήκους ταινία, αντιμετωπίζει με ειλικρίνεια, αμεσότητα και ζεστασιά το θέμα της, αναπλάθοντας πειστικά την περίοδο. Πιάνει τον παλμό τής τότε εποχής μέσα από σκηνές που καταγράφουν από τη μια τη σχέση ανάμεσα στα πρόσωπα του ερωτικού τριγώνου και τη φαινομενικά ειδυλλιακή περίοδο ενός ανέμελου καλοκαιριού, που πίσω του υποβόσκει η αγωνία των απλών ανθρώπων για την όλη πολιτική πορεία, κι από την άλλη, την προετοιμασία των ακροδεξιών για το χουντικό πραξικόπημα, που οδήγησε στην τουρκική εισβολή.
 Μαρίνα Καλογήρου και Γιώργος Καραμίχος, στην ταινία του Πάνου Καρκανεβάτου «Καλά κρυμμένα μυστικά - Αθανασία», που διαλέγει έναν πολύ αργό ρυθμό για να αφηγηθεί την ιστορία του |
* Εδώ και αρκετά χρόνια, ο Πάνος Καρκανεβάτος, με την ταινία του «Μεταίχμιο» (1994), παρά τις επιμέρους αδυναμίες της, είχε επιδείξει και ταλέντο και φαντασία. Με τη νέα του ταινία, «Καλά κρυμμένα μυστικά - Αθανασία», δείχνει να έχει αποκτήσει μια μεγαλύτερη σιγουριά στη σύνθεση των πλάνων και γενικά στη χρήση της κινηματογραφικής γλώσσας. Εκείνο που δεν καταλαβαίνω είναι γιατί, τη φορά αυτή, επέλεξε να αφηγηθεί μια ιστορία που δεν ξεπερνά την ηθογραφία. Η ιστορία νεαρής Ελληνοαμερικανίδας με Αμερικανό θετό πατέρα, που επιστρέφει σε ακριτικό νησί του Αιγαίου για να βρει και να γνωρίσει τον βιολογικό της πατέρα, δοσμένη με φλας-μπακ και παράλληλο μοντάζ, δεν ξεπερνά το συνηθισμένο φολκλόρ. Πόσω μάλλον που και από πλευράς ρεαλιστικής καταγραφής της εποχής (1978), δεν είναι και τόσο πετυχημένη.
Το πράγμα επιδεινώνεται με τον αργό ρυθμό που επέλεξε ο Καρκανεβάτος για να αφηγηθεί την ιστορία. Πέτυχε, όμως, στα επιμέρους στοιχεία: όπως τη φωτογραφία (Δημήτρης Κατσαΐτης), τη μουσική (Γιώργος Ανδρέου) και κάποιες από τις ερμηνείες (ανάμεσά τους κι εκείνες της Μαρίνας Καλογήρου και της Marina Koem). Τελικά, όμως, από ένα σημείο και μετά, η χωρίς ιδιαίτερο παλμό σκηνοθεσία του σε αφήνει αδιάφορο.
* Πολύ ενδιαφέρον το ντοκιμαντέρ «Θέμις» του Γκαστίν, που μου θύμισε παρόμοιες σκηνές από το βιβλίο «Η Θέμις έχει κέφια» του Δημήτρη Ψαθά. Ο σκηνοθέτης, με την άδεια του Πρωτοδικείου της Αθήνας, παρακολούθησε και κατέγραψε με την κάμερά του, διάφορες, όπως τις αποκαλεί, «κοινές δίκες»: ένα αντρόγυνο που χωρίζει, έναν ταξιτζή που χτύπησε πεζό με τον καθρέφτη του αυτοκινήτου, μια ομάδα Ρουμάνων γυναικών που κλέβουν έναν άντρα στο τρόλεϊ, δύο υπό περίθαλψη πρεζάκηδες, που πάνω τους η Αστυνομία έχει βρει μεγαλύτερη ποσότητα απ' όση τους επιτρέπεται, και αρκετά άλλα. Με έναν ιδιαίτερα εξερευνητικό φακό, συλλαμβάνει συχνά με χιούμορ τις λεπτομέρειες εκείνες που καταγράφουν με τον πιο άμεσο τρόπο τα μικρά, καθημερινά δράματα της ζωής, αλλά και μια κοινωνική κατάσταση που κάθε άλλο παρά ικανοποίηση και ευημερία δείχνει.
* Από τις ξένες ταινίες, αξίζει ν' αναφέρω τη φιλιππινέζικη ταινία «Serbis» του Μπριγιάντε Μεντόζα («Μέρες ανεξαρτησίας»), γύρω από μια οικογένεια που φροντίζει ένα κατεστραμμένο κινηματογράφο που περιορίζεται στην προβολή ταινιών πορνό. Ο Μεντόζα εστιάζει την κάμερά του στα προβλήματα (κοινωνικά, οικογενειακά, σεξουαλικά, καθώς και προβλήματα επαφής) των μελών της οικογένειας, φτιάχνοντας μια από τις πιο ωραίες και πρωτότυπες ταινίες του φετινού φεστιβάλ.
Το πράγμα επιδεινώνεται με τον αργό ρυθμό που επέλεξε ο Καρκανεβάτος για να αφηγηθεί την ιστορία. Πέτυχε, όμως, στα επιμέρους στοιχεία: όπως τη φωτογραφία (Δημήτρης Κατσαΐτης), τη μουσική (Γιώργος Ανδρέου) και κάποιες από τις ερμηνείες (ανάμεσά τους κι εκείνες της Μαρίνας Καλογήρου και της Marina Koem). Τελικά, όμως, από ένα σημείο και μετά, η χωρίς ιδιαίτερο παλμό σκηνοθεσία του σε αφήνει αδιάφορο.
* Πολύ ενδιαφέρον το ντοκιμαντέρ «Θέμις» του Γκαστίν, που μου θύμισε παρόμοιες σκηνές από το βιβλίο «Η Θέμις έχει κέφια» του Δημήτρη Ψαθά. Ο σκηνοθέτης, με την άδεια του Πρωτοδικείου της Αθήνας, παρακολούθησε και κατέγραψε με την κάμερά του, διάφορες, όπως τις αποκαλεί, «κοινές δίκες»: ένα αντρόγυνο που χωρίζει, έναν ταξιτζή που χτύπησε πεζό με τον καθρέφτη του αυτοκινήτου, μια ομάδα Ρουμάνων γυναικών που κλέβουν έναν άντρα στο τρόλεϊ, δύο υπό περίθαλψη πρεζάκηδες, που πάνω τους η Αστυνομία έχει βρει μεγαλύτερη ποσότητα απ' όση τους επιτρέπεται, και αρκετά άλλα. Με έναν ιδιαίτερα εξερευνητικό φακό, συλλαμβάνει συχνά με χιούμορ τις λεπτομέρειες εκείνες που καταγράφουν με τον πιο άμεσο τρόπο τα μικρά, καθημερινά δράματα της ζωής, αλλά και μια κοινωνική κατάσταση που κάθε άλλο παρά ικανοποίηση και ευημερία δείχνει.
* Από τις ξένες ταινίες, αξίζει ν' αναφέρω τη φιλιππινέζικη ταινία «Serbis» του Μπριγιάντε Μεντόζα («Μέρες ανεξαρτησίας»), γύρω από μια οικογένεια που φροντίζει ένα κατεστραμμένο κινηματογράφο που περιορίζεται στην προβολή ταινιών πορνό. Ο Μεντόζα εστιάζει την κάμερά του στα προβλήματα (κοινωνικά, οικογενειακά, σεξουαλικά, καθώς και προβλήματα επαφής) των μελών της οικογένειας, φτιάχνοντας μια από τις πιο ωραίες και πρωτότυπες ταινίες του φετινού φεστιβάλ.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 21/11/2008
No comments:
Post a Comment