Ενας νεαρός σερβιτόρος στην Άνδρο αμίλητος άκουγε την Αννέτα Παπαθανασίου να διηγείται το δύσκολο έργο της κινηματογράφησης στο Αφγανιστάν για τις ανάγκες του ντοκιμαντέρ «Καντίρ - Ενας Αφγανός Οδυσσέας». Οταν η ζωηρή διήγηση τελείωσε, ο μικρός είπε στη σκηνοθέτιδα: «Δεν έχω ακούσει τόσο ωραία ιστορία».
Η δουλειά μου στο εξωτερικό δελτίο της «Ε» με έχει εξοικειώσει με όσα διαδραματίζονται στο Αφγανιστάν σχεδόν από την εποχή της σοβιετικής κατοχής. Ένας τόπος μαγικός, γεμάτος πολιτισμό, αλλά έρμαιο θρησκευτικών ακροτήτων, επιδιώξεων εξουσίας των φυλών και μιας ατέλειωτης παρτίδας σκακιού στρατηγικής μεγάλων δυνάμεων. Σε ένα τέτοιο φόντο γεννιούνται και μεγαλώνουν παιδιά. Πολλά από αυτά θα πάρουν σύντομα τον δρόμο της αναζήτησης μιας καλύτερης τύχης σε έναν άλλο τόπο, όπου, αν είναι τυχερά και φτάσουν, θα αντιμετωπιστούν αδιακρίτως ως «λαθρομετανάστες» και όχι ως πρόσφυγες, που είναι.
Ο Καντίρ έκανε χρόνια για να φτάσει στην Ελλάδα και να μπορέσει να ορθοποδήσει. Ηταν τυχερός. Οχι μόνο γιατί γλίτωσε από νάρκες, συνοροφύλακες και άγριες θάλασσες, αλλά και γιατί κατάφερε να επιστρέψει στην πατρίδα του για να δει τους δικούς του.
Εχοντας επίγνωση ότι η πραγματικότητα δεν θέλει δραματοποίηση για να μιλήσει στην ψυχή και ότι ένας άνθρωπος, όπως ο Καντίρ, που ταξίδεψε χρόνια για να βρει μια καλύτερη ζωή, δεν χρειάζεται καθοδήγηση για να πει την ιστορία του, η Παπαθανασίου ουσιαστικά τον ακολούθησε. Δεν χρειάζεται να σκηνοθετήσεις, με την έννοια του στησίματος, ένα Αφγανάκι με κόκκινο σκουφάκι, που γεμίζει την εικόνα, ή τον πωλητή μπούρκας στην Καμπούλ, που συμβουλεύει τον Καντίρ να προσέχει για να μη χάσει τη σκηνοθέτιδά του μέσα στο πλήθος, αφού όλες οι γυναίκες -όπως κι εκείνη- φορούν την ίδια γαλάζια μπούρκα. Η ιστορία του Καντίρ και της ομάδας της Παπαθανασίου, που προβάλλεται αποκλειστικά στον «Μικρόκοσμο» (Συγγρού 106), είναι μια όμορφα ειπωμένη ιστορία.
Η δουλειά μου στο εξωτερικό δελτίο της «Ε» με έχει εξοικειώσει με όσα διαδραματίζονται στο Αφγανιστάν σχεδόν από την εποχή της σοβιετικής κατοχής. Ένας τόπος μαγικός, γεμάτος πολιτισμό, αλλά έρμαιο θρησκευτικών ακροτήτων, επιδιώξεων εξουσίας των φυλών και μιας ατέλειωτης παρτίδας σκακιού στρατηγικής μεγάλων δυνάμεων. Σε ένα τέτοιο φόντο γεννιούνται και μεγαλώνουν παιδιά. Πολλά από αυτά θα πάρουν σύντομα τον δρόμο της αναζήτησης μιας καλύτερης τύχης σε έναν άλλο τόπο, όπου, αν είναι τυχερά και φτάσουν, θα αντιμετωπιστούν αδιακρίτως ως «λαθρομετανάστες» και όχι ως πρόσφυγες, που είναι.
Ο Καντίρ έκανε χρόνια για να φτάσει στην Ελλάδα και να μπορέσει να ορθοποδήσει. Ηταν τυχερός. Οχι μόνο γιατί γλίτωσε από νάρκες, συνοροφύλακες και άγριες θάλασσες, αλλά και γιατί κατάφερε να επιστρέψει στην πατρίδα του για να δει τους δικούς του.
Εχοντας επίγνωση ότι η πραγματικότητα δεν θέλει δραματοποίηση για να μιλήσει στην ψυχή και ότι ένας άνθρωπος, όπως ο Καντίρ, που ταξίδεψε χρόνια για να βρει μια καλύτερη ζωή, δεν χρειάζεται καθοδήγηση για να πει την ιστορία του, η Παπαθανασίου ουσιαστικά τον ακολούθησε. Δεν χρειάζεται να σκηνοθετήσεις, με την έννοια του στησίματος, ένα Αφγανάκι με κόκκινο σκουφάκι, που γεμίζει την εικόνα, ή τον πωλητή μπούρκας στην Καμπούλ, που συμβουλεύει τον Καντίρ να προσέχει για να μη χάσει τη σκηνοθέτιδά του μέσα στο πλήθος, αφού όλες οι γυναίκες -όπως κι εκείνη- φορούν την ίδια γαλάζια μπούρκα. Η ιστορία του Καντίρ και της ομάδας της Παπαθανασίου, που προβάλλεται αποκλειστικά στον «Μικρόκοσμο» (Συγγρού 106), είναι μια όμορφα ειπωμένη ιστορία.
ΕΡΣΗ ΒΑΤΟΥ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 10/11/2008
No comments:
Post a Comment