Ματιές στα Βαλκάνια - Τουρκία

Η Τουρκάλα σκηνοθέτης Γεσίμ Ουστάογλου

(ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Τετάρτη 19 Νοέμβρη 2008. Της συνεργάτριάς μας Ιφιγένειας ΚΑΛΑΝΤΖΗ).--

Οκτώ ταινίες εκπροσωπούν την Τουρκία στο αφιέρωμα «Ματιές στα Βαλκάνια», με τις νεότερες δουλειές των γνωστών από τα μέσα του '90, Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν, Γεσίμ Ουστάογλου κ.ά. Αλλά και εκπροσώπους μιας νέας γενιάς, όπως τον Ουγιγκάρ Ασάν («Καβούκι»), τον Εζκαν Αλπέρ («Φθινόπωρο»), τον Χουσεγίν Καράμπεϊ («Είσαι ο Μάρλον μου κι ο Μπράντο μου») και τον Νεζίχ Υνέν («Τα χαμένα τραγούδια της Ανατολίας»).

• Η νέα ταινία «Τρεις πίθηκοι» του Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν («Σύννεφα του Μάη» και «Μακριά») κέρδισε στις Κάννες το Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας. Η μοιχεία και οι ενοχικές συνέπειες ωθούν μια οικογένεια να συμπεριφέρεται όπως οι τρεις πίθηκοι: δε μιλάει, δεν ακούει, δε βλέπει.

Η σιωπή και οι ελάχιστοι διάλογοι συμπυκνώνονται σε μια εσωτερική ένταση, στην εξαιρετική ερμηνεία των ηθοποιών. Με τον αργό ρυθμό μέσα από στατικά πλάνα, την ελλειπτική κινηματογραφική αφήγηση, τους μεμονωμένους έντονους ήχους και τη φλου αισθητική, ο σκηνοθέτης χτίζει ένα υποβλητικό ψυχολογικό δράμα, με στοιχεία θρίλερ.

• Η Γεσίμ Ουστάογλου («Ταξίδι στον ήλιο» και «Περιμένοντας τα σύννεφα») είναι μέλος της φετινής Κριτικής Επιτροπής. Στη νέα της ταινία «Το κουτί της Πανδώρας», τρία μεσήλικα αδέρφια, αποξενωμένα μεταξύ τους, ξανασμίγουν όταν η ηλικιωμένη μητέρα τους παθαίνει Αλτσχάιμερ.

Ενα σκληρό θέμα, δοσμένο με τρυφερότητα μέσα απ' τη συγκλονιστική ερμηνεία της Τσίλα Σέλτον, στο ρόλο της ηλικιωμένης. Η ψυχολογική ένταση και η αποξένωση υπογραμμίζονται και από την αντιπαράθεση φυσικού και αστικού τοπίου, μέσα από όμορφα πανοραμικά πλάνα, λουσμένα σ' ένα υπέροχο φως. Η αργή κίνηση της κάμερας με συχνά στατικά πλάνα, και η υπέροχη θλιμμένη μουσική του Ζαν-Πιερ Μας, συμπληρώνουν τη συγκινητική ατμόσφαιρα.