49ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Του ΝΙΝΟΥ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗ
Μέρα του Ολιβερ Στόουν σήμερα με την προβολή, εκτός συναγωνισμού, της ταινίας του «W», ενός εξαιρετικά ενδιαφέροντος πορτρέτου του αποχωρούντος προέδρου των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους. Συνδυάζει οικογενειακές σκηνές με την πολιτική δραστηριότητά του, ιδιαίτερα στην περίοδο της προετοιμασίας και πραγματοποίησης του πολέμου του Ιράκ. Ο Τζος Μπρόλιν δίνει μιαν εκπληκτική ερμηνεία στον ρόλο ενός από τους χειρότερους προέδρους των Ηνωμένων Πολιτειών.
**Στις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες αμερικανικές ταινίες του Φεστιβάλ και η ανεξάρτητη, βραβευμένη στο Φεστιβάλ του Σάντανς (Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής), «Παγωμένο ποτάμι», γύρω από μια φτωχή, μοναχική γυναίκα που αγωνίζεται να μεγαλώσει τα παιδιά της στη σύγχρονη κοινωνία της «ευημερίας», φτάνοντας στο σημείο να αναμιχθεί σε παράνομη μεταφορά μεταναστών από Καναδά σε ΗΠΑ. Η ταινία πετυχαίνει να συνδυάσει το ρεαλιστικό, ημι-ντοκιμαντερίστικο στοιχείο με την ατμόσφαιρα του φιλμ νουάρ, με την πρωταγωνίστρια Μελίσα Λίο («21 γραμμάρια») να δίνει μια, με ζεστασιά και δύναμη, ερμηνεία θυμίζοντας εκείνες της Τζίνα Ρόουλαντς.
 Στιγμές στιγμές η ταινία του Σεβαστίκογλου θύμιζε Κώστα Φέρρη και Νίκο Νικολαΐδη -ή μήπως Μπέργκμαν και Φελίνι; (Σκηνή από τις «Τρεις στιγμές») |
**Στο Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ είδαμε τη δεύτερη ελληνική συμμετοχή, «Τρεις στιγμές» του Πέτρου Σεβαστίκογλου, με θέμα τον έρωτα σε τρεις διαφορετικές ηλικίες. Δυστυχώς μας απογοήτευσε. Με την προηγούμενη ταινία του, «Ανεμος στην πόλη», ο Σεβαστίκογλου είχε δείξει, εκτός από έναν ξεχωριστό τρόπο έκφρασης, και μια φρεσκάδα, που μας έκανε να περιμένουμε με ανυπομονησία τη νέα του δουλειά.
Οι «Τρεις στιγμές» προσπαθούν να δώσουν μιαν εικόνα του έρωτα μέσα από τρεις ηλικίες και τρία διαφορετικά ζευγάρια (ένα σε εφηβική ηλικία, το δεύτερο στη μέση ηλικία και το τρίτο ηλικιωμένο). Οπως καταλαβαίνει κανείς αρκετά γρήγορα, δεν είναι παρά το ίδιο στην πραγματικότητα ζευγάρι.
Ο Σεβαστίκογλου ξέρει να συνθέτει όμορφες εικόνες, σ' ένα συχνά ωραίο μοντάζ, με μια πετυχημένη ηχητική μπάντα, που δεν περιορίζεται μόνο στη μουσική, όπως για παράδειγμα οι πρώτες σκηνές, με το νεαρό ζευγάρι να τρέχει (το κορίτσι μέσα από τα βαγόνια του τρένου και ο νεαρός σ' έναν παράλληλο με το τρένο δρόμο) ή την άλλη στο φινάλε, με τη βροχή να σβήνει τα κεριά, ξεπλένοντας, συμβολικά, τις μνήμες. Οι σκηνές, όμως, αυτές συχνά, παρ' όλη την προσδοκία που δημιουργούν στον θεατή, δεν οδηγούν πουθενά. Σε άλλες, όπως εκείνες με τα ζευγάρια των διαφορετικών ηλικιών να μπλέκονται ή εκείνη με τις δύο γυναίκες, ντυμένες σε άσπρα, με διάφορα φτερά και νυφικά, να χορεύουν πάνω στο κρεβάτι, ο Σεβαστίκογλου θυμίζει Κώστα Φέρρη και Νίκο Νικολαΐδη (έμμεσα μήπως και Μπέργκμαν και Φελίνι;), χωρίς όμως να τις «δένει» λειτουργικά με την όλη αφήγηση.
Μία από τις μεγάλες αδυναμίες της ταινίας είναι και οι διάλογοι, συχνά ψευτο-ποιητικοί, που σε ορισμένα σημεία προκαλούν το γέλιο. «Είσαι γλυκός», λέει σε μια στιγμή η νεαρή, αγγίζοντας τυχαία με τα χείλη της το κορμί του νεαρού κι εκείνος της απαντά: «Είμαι ζαχαροπλάστης», πράγμα βέβαια που είναι, αλλά δυστυχώς ακούγεται γελοίο. Ο ποιητικός κινηματογράφος είναι πολύ δύσκολος και αν αποτύχεις τότε καταντά απαράδεκτος αν όχι γελοίος. Οσο πιο γρήγορα ο σκηνοθέτης ξεχάσει αυτή την ταινία και στραφεί σε κάτι πιο ουσιαστικό, τόσο το καλύτερο θα είναι για όλους. Οσο για τους ηθοποιούς του, όλοι κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν, χωρίς πάντα να το πετυχαίνουν.
Οι «Τρεις στιγμές» προσπαθούν να δώσουν μιαν εικόνα του έρωτα μέσα από τρεις ηλικίες και τρία διαφορετικά ζευγάρια (ένα σε εφηβική ηλικία, το δεύτερο στη μέση ηλικία και το τρίτο ηλικιωμένο). Οπως καταλαβαίνει κανείς αρκετά γρήγορα, δεν είναι παρά το ίδιο στην πραγματικότητα ζευγάρι.
Ο Σεβαστίκογλου ξέρει να συνθέτει όμορφες εικόνες, σ' ένα συχνά ωραίο μοντάζ, με μια πετυχημένη ηχητική μπάντα, που δεν περιορίζεται μόνο στη μουσική, όπως για παράδειγμα οι πρώτες σκηνές, με το νεαρό ζευγάρι να τρέχει (το κορίτσι μέσα από τα βαγόνια του τρένου και ο νεαρός σ' έναν παράλληλο με το τρένο δρόμο) ή την άλλη στο φινάλε, με τη βροχή να σβήνει τα κεριά, ξεπλένοντας, συμβολικά, τις μνήμες. Οι σκηνές, όμως, αυτές συχνά, παρ' όλη την προσδοκία που δημιουργούν στον θεατή, δεν οδηγούν πουθενά. Σε άλλες, όπως εκείνες με τα ζευγάρια των διαφορετικών ηλικιών να μπλέκονται ή εκείνη με τις δύο γυναίκες, ντυμένες σε άσπρα, με διάφορα φτερά και νυφικά, να χορεύουν πάνω στο κρεβάτι, ο Σεβαστίκογλου θυμίζει Κώστα Φέρρη και Νίκο Νικολαΐδη (έμμεσα μήπως και Μπέργκμαν και Φελίνι;), χωρίς όμως να τις «δένει» λειτουργικά με την όλη αφήγηση.
Μία από τις μεγάλες αδυναμίες της ταινίας είναι και οι διάλογοι, συχνά ψευτο-ποιητικοί, που σε ορισμένα σημεία προκαλούν το γέλιο. «Είσαι γλυκός», λέει σε μια στιγμή η νεαρή, αγγίζοντας τυχαία με τα χείλη της το κορμί του νεαρού κι εκείνος της απαντά: «Είμαι ζαχαροπλάστης», πράγμα βέβαια που είναι, αλλά δυστυχώς ακούγεται γελοίο. Ο ποιητικός κινηματογράφος είναι πολύ δύσκολος και αν αποτύχεις τότε καταντά απαράδεκτος αν όχι γελοίος. Οσο πιο γρήγορα ο σκηνοθέτης ξεχάσει αυτή την ταινία και στραφεί σε κάτι πιο ουσιαστικό, τόσο το καλύτερο θα είναι για όλους. Οσο για τους ηθοποιούς του, όλοι κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν, χωρίς πάντα να το πετυχαίνουν.
 Η Σαρλότ Ράμπλινγκ θυμάται για χάρη της Λυδίας Καρρά τη συνεργασία της με τον Μιχάλη Κακογιάννη στον «Βυσσινόκηπο». Από το ντοκιμαντέρ «Μια ζωή, μια εποχή - Μ. Κακογιάννης» |
**Στο ντοκιμαντέρ της Λυδίας Καρρά «Μια ζωή, μια εποχή-Μιχάλης Κακογιάννης» ο ίδιος ο σκηνοθέτης διηγείται τη ζωή και το έργο του στην κάμερα. Μια ζωή που ξεκίνησε από τη θητεία του στο ραδιόφωνο του BBC, για να συνεχιστεί αργότερα στον κινηματογράφο, με το «Κυριακάτικο ξύπνημα» και τις άλλες σημαντικές ταινίες που ακολούθησαν (μαζί και την τριλογία των τραγωδιών του) και στη συνέχεια στο θέατρο και την όπερα. Το ντοκιμαντέρ περιέχει και αποσπάσματα από τις ταινίες και τις παραστάσεις του, αλλά και σχόλια για τον άνθρωπο και τη δουλειά του από πρόσωπα που συνεργάστηκαν μαζί του. Μια ενδιαφέρουσα ταινία με πολλές, συχνά άγνωστες, πληροφορίες για τον Κακογιάννη, τον πρώτο σκηνοθέτη που, με ταινίες όπως η «Στέλλα», «Το κορίτσι με τα μαύρα» και «Το τελευταίο ψέμα», έβαλε το όνομα της Ελλάδας στον παγκόσμιο κινηματογραφικό χάρτη. *
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 19/11/2008
No comments:
Post a Comment