Wednesday, November 19, 2008

Αποπαίδι... του Φεστιβάλ ο Ελληνικός Κινηματογράφος

49ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

«Τρεις στιγμές» του Πέτρου Σεβαστίκογλου
(ΡΙ<ΟΣΠΑΣΤΗΣ, Πέμπτη 20 Νοέμβρη 2008, Του απεσταλμένου μας ΝΙΚΟΥ ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ).--

Με το θορυβώδη ποταμό προβολών, διαλέξεων, εκθέσεων, πάρτι, κλπ., πού να βρεθεί καιρός και χώρος στο Φεστιβάλ, στις εφημερίδες και τα άλλα ΜΜΕ, για την ελληνική ταινία. Η ελληνική ταινία είναι ο κράχτης για την επιτυχία του Φεστιβάλ. Ωστόσο, υπό το πνεύμα του κοσμοπολιτισμού και των εθνικών κόμπλεξ των υπευθύνων, που κρύβουν το βλαχοχωριατισμό προσποιούμενοι τους Ευρωπαίους, η ελληνική ταινία τυχαίνει ελάχιστης προβολής!

Η παραπάνω διαπίστωση δε βοηθά όταν μένει απλή διαπίστωση! Εδώ και χρόνια ακούγεται μια μουρμούρα, που παραμένοντας μουρμούρα για πολύ, καταντάει αρρώστια. Από τον εκάστοτε υπουργό Πολιτισμού μέχρι τον πιο μικρό μικρομηκά, όλοι παραδέχονται ότι η ελληνική ταινία είναι το αποπαίδι του Φεστιβάλ. Αλλά κανένας, ούτε η πολιτεία, ούτε οι κινηματογραφικοί φορείς, ούτε πρόσωπα, εκτός από εξαιρέσεις, δεν αναλαμβάνουν σημαντικές και δυναμικές πρωτοβουλίες ανατροπής αυτής της άθλιας κατάστασης. Η ηττοπάθεια, σχεδόν, έχει επιβληθεί!

Ποιος γνωρίζει ότι στα πλαίσια του Φεστιβάλ - και όχι στον κορμό του, όπως έπρεπε - φέτος προβάλλονται 63 ελληνικές ταινίες; Σχεδόν κανένας, αφού όλοι οι «προβολείς» είναι στραμμένοι στα ...λαμπερά γεγονότα. Υπ' αυτές τις συνθήκες, οι 22 ταινίες μυθοπλασίας, τα 7 ντοκιμαντέρ, οι 6 βραβευμένες μικρού μήκους, οι 8 νέων σκηνοθετών, οι 8 του digital και οι 12 του αφιερώματος στον Μάνο Ζαχαρία, έγιναν ...υποστυλώματα, για να στηριχτεί ο Ολιβερ Στόουν (δεν είναι ο μόνος) και να προωθήσει την ...άσφαιρη ταινία του για τον Μπους.

Προσθέτοντας σε όλα τα παραπάνω και τις ίδιες τις ελληνικές ταινίες, εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων, τις μεγάλες αδυναμίες στη φόρμα και κυρίως στο περιεχόμενο των περισσότερων ταινιών, όποιος θέλει να δει, θα διαπιστώσει το πρόβλημα. Πρόβλημα μεγάλης εθνικής σημασίας. Αλλά κανείς υπεύθυνος νοιάζεται. Οι ελληνικές οθόνες, συνεχώς, κατακλύζονται από φθήνιες και τηλεοπτικές αντιγραφές. Η παρέμβαση των γραφείων διανομής, που έχουν, πια, περάσει και στην παραγωγή, κάνει τα πράγματα ακόμα χειρότερα. Ο σοβαρός ελληνικός κινηματογράφος -με αυτές τις συνθήκες- είναι καταδικασμένος σε αργό θάνατο. Ο φορμαλισμός, ο ατομισμός, το καλαμπούρι, τα άνευρα εσώψυχα, ο χαβαλές και η χοντρή πλάκα είναι η γενική κατεύθυνση, ο γενικός προσανατολισμός του ελληνικού κινηματογράφου.

Τα πράγματα, βέβαια, είναι, ακόμα, αναστρέψιμα! Η ανατροπή, ωστόσο, δε θα έρθει από τα πάνω, από την πολιτεία. Αυτή έχει πνιγεί μέσα στις ανομίες και έχει βραχυκυκλωθεί μέσα στα οικονομικο-πολιτικά σκάνδαλα. Εξάλλου, αυτή η πολιτεία, αυτού του είδους η πολιτεία, είναι εχθρός του ωραίου και ωφέλιμου. Η ανατροπή θα έρθει, πρέπει να έρθει, από τους ίδιους τους δημιουργούς. Τη ζωή την αλλάζουν όσοι δε θέλουν τέτοια ζωή. Οσοι έχουν λόγους να την αλλάξουν.

Το Διαγωνιστικό Τμήμα

Η δεύτερη ελληνική ταινία του Διαγωνιστικού Τμήματος είναι οι «Τρεις στιγμές», του Πέτρου Σαβαστίκογλου (γιος των Γιώργου Σεβαστίκογλου και Αλκης Ζέη). Ο σκηνοθέτης (γεννήθηκε στη Μόσχα το 1959) έχει κατακτήσει το εικαστικό μέρος της κινηματογραφικής τέχνης. Πάσχει, όμως, όπως όλοι σχεδόν οι φορμαλιστές, όσον αφορά στη σαφήνεια του περιεχομένου και στην αφήγηση.

Οι «Τρεις στιγμές» έχουν εξαιρετική αισθητική. Υπάρχουν σπάνιες εικόνες, όπως της βροχής και άλλες που δημιουργούν έναν ξεχωριστό εκφραστικό κόσμο. Εικόνες γεμάτες ποίηση. Ωστόσο, η μεγάλη σύγχυση στην αφήγηση, η έλλειψη καθαρού λόγου, αλλά και η εσωστρέφεια της ιστορίας τους, κάνουν τον απαιτητικό θεατή να δυσανασχετεί και να λυπάται, γιατί βλέπει ένα θαυμάσιο κοστούμι (φόρμα) να ντύνει ένα διαμελισμένο, αποδυναμωμένο σώμα (περιεχόμενο). Να λυπάται που δεν έγινε κατορθωτή η αρμονία (φόρμα - περιεχόμενο), ενώ υπήρχαν οι προϋποθέσεις.

Πριν από την προβολή των «Τριών στιγμών», στο «Ολύμπιον», προβλήθηκε η ταινία του ιδιόμορφου Γιαπωνέζου δημιουργού Τακέσι Κιτάνο, «Ο Αχιλλέας και η χελώνα». Και εδώ φορμαλισμός. Ομως, με καθαρό λόγο και καθαρούς στόχους. Η οθόνη γέμισε καθαρή και αισιόδοξη ποίηση. Το ίδιο και η αίθουσα, που ανταποκρίθηκε με ένα ζεστό και παρατεταμένο χειροκρότημα.

No comments: