Ο Όλιβερ Στόουν τάραξε τα νερά

Μονοπώλησε τη χθεσινή μέρα του Φεστιβάλ με το masterclass το πρωί και τη συνέντευξη Τύπου μετά

Του Παναγιωτη Παναγοπουλου, Η Καθημερινη, Tετάρτη, 19 Nοεμβρίου 2008

Προκλητικός, φωνακλάς, μαχητής, προβοκάτορας; Πολλούς χαρακτηρισμούς μπορεί να δώσει κανείς στον Ολιβερ Στόουν και κατά συνέπεια και στο έργο του. Γεγονός είναι ότι με κάθε του ταινία, καταφέρνει να απασχολεί το κοινό και τα Μέσα. Το ίδιο έγινε χθες και στη Θεσσαλονίκη, όπου ο Αμερικανός σκηνοθέτης μονοπώλησε το ενδιαφέρον. Λες και δεν υπήρχε χθες άλλη εκδήλωση του Φεστιβάλ. Τα πάντα είχαν να κάνουν με τον Στόουν. Το masterclass το πρωί, και η συνέντευξη Τύπου το μεσημέρι ήταν τα γεγονότα της ημέρας.

Μαχητής

Ταλαιπωρημένος και άυπνος από το τζετ λαγκ και τις απανωτές υποχρεώσεις, ο 62χρονος σκηνοθέτης έφτασε στην αποθήκη Γ για τη συνέντευξη Τύπου, για να μιλήσει για την ταινία του «W.», τη ματιά του επάνω στη θητεία και την προσωπικότητα του απερχόμενου Αμερικανού προέδρου, Τζορτζ Μπους. Από τον οποίο έχει και προσωπική εμπειρία. «Ημασταν συμφοιτητές στο Yale, αλλά δεν είχαμε συναντηθεί ποτέ. Τον γνώρισα, είπε, όταν ήταν κυβερνήτης του Τέξας και μού έκανε εντύπωση η αυτοπεποίθηση, η αυθάδεια και ο μηχανισμός δύναμης και χρήματος που υπήρχε πίσω του. Στις εκλογές του 2000 δεν είχα καμία αμφιβολία ότι θα κερδίσει».

Ο τρόπος με τον οποίο κυβέρνησε ο Μπους ήταν που έκανε τον Στόουν να πάρει την απόφαση να κάνει μια ακόμη ταινία για Αμερικανό πρόεδρο, μετά από τον «JFK» και τον «Νίξον». «Εχοντας κάνει τρεις ταινίες για τον πόλεμο του Βιετνάμ, γνώριζα ότι δεν μπορούσα να κάνω ακόμη μια πολεμική ταινία για το Ιράκ. Θέλησα λοιπόν να ασχοληθώ με αυτή τη μικρή ομάδα προσώπων γύρω από τον Μπους, που λάμβανε τις αποφάσεις. Από το 2004 και μετά έφτασε σε όλα τα άκρα. Πάτησε όλα τα κουμπιά που δεν είχαν πατηθεί. Ετσι, δεν μπορούσα να κάνω αλλιώς, παρά να κάνω μια ταινία γι' αυτό».

Ο Στόουν πάντως δεν μοιράζεται την αισιοδοξία του υπόλοιπου κόσμου μετά από την εκλογή του Μπαράκ Ομπάμα. «Ολοι έχουμε προσδοκίες για αλλαγές, αλλά εγώ δεν είμαι δημοσιογράφος, είμαι δραματουργός. Η Αμερική έχει γίνει ένα κράτος Εθνοφυλακής, μια αυτοκρατορία με βάσεις σε περισσότερες από εκατό χώρες. Πώς θα μπορέσει ο Ομπάμα να διαχειριστεί αυτό το βάρος; Πώς θα μπορέσει να μεταφέρει χρήματα από την άμυνα, το ένα τέταρτο του προϋπολογισμού στην υποδομή της χώρας, τη στιγμή που η Αμερική έχει επενδύσει τα πάντα στο να ελέγχει τον υπόλοιπο κόσμο;». Πιο δύσκολα απ' όλα αλλάζουν οι αντιλήψεις σε μια χώρα γιγαντισμού και αρκετά συντηρητική, όπως η Αμερική. «Ζούμε μια τρομερή αντίφαση», σημειώνει ο Στόουν. «Από τη μια πλευρά κυριαρχεί η βία και η απληστία και από την άλλη απευθυνόμαστε στον Χριστό».

Και για το έργο του Μπους, ωστόσο, ο Στόουν δεν πιστεύει ότι η ευθύνη ανήκει σε ένα πρόσωπο. «Δεν πιστεύω στη θεωρία του ενός προσώπου. Είναι προϊόν μιας κατάστασης που ακολουθεί η Αμερική, να ελέγχει με πολέμους και εισβολές. Ο Μπους, που έχει πολιτικό παππού τον Νίξον και πατέρα τον Ρέιγκαν -ο πραγματικός του πατέρας πίστευε περισσότερο στη διπλωματία- χρησιμοποίησε την 11η Σεπτεμβρίου και χρησιμοποίησε εν ψυχρώ τον φόβο για να επανεκλεγεί. Ο Ρούζβελτ έλεγε ότι το μόνο που πρέπει να φοβόμαστε είναι ο φόβος, αλλά οι Αμερικανοί ξεχνούν εύκολα».

Οι απώλειες της χώρας στο Ιράκ έχουν και τη θετική τους πλευρά σύμφωνα με τον Αμερικανό σκηνοθέτη. «Αν ο Μπους πετύχαινε στο Ιράκ, θα ακολουθούσε το Ιράν, η Βενεζουέλα, ίσως και η Κούβα. Μπορεί να χρειαζόμαστε αυτή την αποτυχία για να σταματήσει η Αμερική να θεωρεί τον εαυτό της αυτοκρατορία». Και ταινίες, όπως ο «W.» τι μπορούν άραγε να καταφέρουν; «Οχι πολλά. Ισως μόνο να κάνουν τον κόσμο να αντιλαμβάνεται μεταμφιεσμένους λύκους, όπως η Σάρα Πέιλιν».