Οι ταινίες της εβδομάδας: Η απόλυτη καταστροφή!

• Του Δημήτρη Δανίκα, ΤΑ ΝΕΑ: Πέμπτη 12 Νοεμβρίου 2009
  

Εντυπωσιάστηκα. Καθηλώθηκα. Σχεδόν... έφυγα. Μωρέ, τι είναι τούτο το πράγμα; Ταινία ή πύραυλος με εξωγήινο εκτοξευτήρα; Όμως στα τελευταία τριάντα λεπτά βαρυστομάχιασα. Οι μπαγάσηδες ξέρουν, όσο κανείς άλλος, το βλέμμα σου να διακορεύουν. Έλα όμως που το παρακάνουν. Έλα που στο φινάλε αντί να βλέπεις, έχεις την αίσθηση πως καταβροχθίζεις πλαστικό χάμπουργκερ king size!

Το «έλα να δεις» δεν λέει απολύτως τίποτα μπροστά σ΄ αυτήν την υπέρτατη τεχνολογία αμερικανικής κοπής. Ο χαμός μπροστά σ΄ αυτό το θηρίο το εσχατολογικό είναι απλώς ένας ψίθυρος τρυφερός. Εδώ τελειώνουν τα λόγια, σιωπά η οποιαδήποτε χολιγουντιανή ανωτερότητα και βλέπει πόρτα ακόμα και του Σπίλμπεργκ η αφηγηματική ικανότητα. Το «2012» η απόλυτη αυριανή, διαστημική και εικονική καταστροφή. Η Βίβλος μεταφέρθηκε στην σημερινή πραγματικότητα. Ο Νώε εκτοξεύτηκε στην Αμερική. Η Γη, με ό,τι έχει πάνω της, ένας Τιτανικός που βυθίζεται στη στιγμή!

Αδύνατον να περιγράψω. Αδύνατον με λόγια να εντυπωσιάσω. Ουρανοξύστες επίπεδου Δίδυμων Πύργων να κουτουλάνε μεταξύ τους και να σωριάζονται σαν τραπουλόχαρτα.. Όλα μα όλα τα οικοδομήματα σε κάθε γωνιά του πλανήτη να μετατρέπονται σε σκόνη και να εξαερώνονται. Η γέφυρα (ας πούμε) ΡίουΑντίρριου να βουλιάζει και να καταβροχθίζεται από αόρατο θηρίο. Λεωφόροι ατελείωτων χιλιομέτρων να χοροπηδάνε χούλα χουπ και στη συνέχεια να εξαφανίζονται στα έγκατα της Γης. Το Άγαλμα της Ελευθερίας, ο πύργος του Άιφελ και κάθε πασίγνωστο μνημείο να τεμαχίζονται όπως ο μπακλαβάς από το χέρι της γιαγιάς (όχι, ευτυχώς η Ακρόπολη γλιτώνει από το βιβλικό πριόνι). Και σαν κερασάκι σ΄ αυτήν τη μεγαλειώδη, υπερθεαματική και πρωτοφανή εικονική καταστροφολάγνα τούρτα, ένα τσουνάμι ύψους 1.500 μέτρων στο Έβερεστ σκαρφαλώνει και κάθε βουνό στον πάτο του βυθού το σέρνει και στο τέλος το πλακώνει. Οh my God, τετέλεσται. Φινάλε η Γη. Μάς τελείωσε η ανθρώπινη φυλή!

Λάθος. Διότι οι κυβερνήσεις Αμερικής, Ρωσίας, Γαλλίας, Βρετανίας, Ινδίας κ.ο.κ. (πάλι απουσιάζει η Ελλάδα του Καραμανλή!) κατασκευάζουν στην Κίνα, με μεροκάματα πείνας, τέσσερις θωρακισμένες κιβωτούς από χιλιάδες στρώσεις ατσάλι και τεχνολογία Κρόνου και Άδη. Διαστάσεων η κάθε μία, όσο η Πελοπόννησος με τα Κύθηρα μαζί. Τέσσερις Τιτανικοί. Κing size κι αυτοί. Με επιβάτες τριών κατηγοριών. Η πρώτη από κυβερνητικούς. Σα να λέμε Ομπάμα, Σαρκοζί, Μπράουν, Μέρκελ και οι παρέες τους. Όχι, εξ όσων είδα, ούτε Γιώργος ούτε Καραμανλής. Σου λέει, ό,τι και να γίνει εμείς στο ίδιο έργο πρωταγωνιστές μέχρι την τελευταία, του πλανήτη, αναπνοή. Η επιβίωση του «είδους» απόλυτα ταυτισμένη με την κυβερνητική συνέχεια τη σημερινή. Καμία ελπίδα για αλλαγή.

Η δεύτερη κατηγορία με πλάσματα επεξεργασμένα και τεσταρισμένα, από την αφρόκρεμα της Αρίας φυλής. Το φάντασμα του Χίτλερ πλανιέται πάνω από τα ερείπια αυτής της απόλυτης καταστροφής. Κάθε ανθρώπινο «μίασμα» στον πάτο της Γης. Ρεπλίκες οι επίγονοί μας. Και τέλος, η τρίτη κατηγορία. Αποτελούμενη από ζάμπλουτους, μαικήνες, βιομηχάνους και μεγιστάνες. Έκαστος εκ των οποίων αγοράζει εισιτήριο επιβίβασης και επιβίωσης με ένα δισ. δολάρια. Ο νέος κόσμος από παλιό, φθαρμένο, μουχλιασμένο, υλικό. Κυβερνήσεις, πολυεθνικές και ρεπλίκες ανθρώπινες ώστε στο μέλλον- το όποιο μέλλον- να μην ταράζουν, να μη διεκδικούν, να πορεύονται υπάκουα σαν καλοκουρδισμένα ρομπότ. Το Αύριο ολότελα εφιαλτικό!

Η προφητεία αυτής της ολοκληρωτικής εσχατολογίας προκύπτει από την διασταύρωση των μάγων των Μάγια με τις «Πύλες του ανεξήγητου» του Κ. Χαρδαβέλα. Να γελάσω; Αμ δε! Από δέος θα τα χάσω. Η προφητεία λοιπόν «λέει» ότι ο Αρμαγεδδών καταφθάνει με ημερολογιακή ακρίβεια: 12-12-2012. Μετράμε μέρες δηλαδή. Τότε- έλεγαν οι Μάγια προ χιλιάδων χρόνων- με την ευθυγράμμιση των πλανητών θα συμβεί ο απόλυτος βιβλικός «σεισμός». Ο Ήλιος θα μας βομβαρδίζει με απίστευτες και ατελείωτες εκρήξεις ηλιακής ενέργειας. Ο φλοιός της Γης θα συρρικνώνεται και θα μετακινηθεί και οι δύο Πόλοι θα αλλάξουν θέση. Αποτέλεσμα; Θα βυθιστούμε, όλοι, στον πάτο της Γης. Γιγαντιαία παλιρροιακά κύματα θα καταπιούν οτιδήποτε βρουν μπροστά τους. Από τον Λευκό Οίκο και τη Γουόλ Στριτ μέχρι το Σινικό Τείχος και το Κρεμλίνο. Το μόνο που μας μένει- λέω εγώ- είναι μια ευθανασία και θάνατος αξιοπρεπής! Ο Γερμανός- από Στουτγάρδη του 1955- Ρόλαντ Έμεριχ αποδεικνύεται ανώτερος όλων των Αμερικανών σκηνοθετών. Με τρία ρεκόρ: «Ημέρα Ανεξαρτησίας» το πρώτο. «Μετά την επόμενη Μέρα», το δεύτερο. Και «10.000 π.Χ.» το τρίτο. Αυτός δεν είναι σκηνοθέτης. Είναι ο ζωντανός ορισμός των οπτικών εφέ. Το στοίχημα που έβαλε ήταν να καταβροχθίσει με μια μπουκιά τον «Τιτανικό». Και όχι μόνο αυτό. Το «2012» είναι το άθροισμα και ο πολλαπλασιασμός όλων των υπερπαραγωγών «καταστροφής» από συστάσεως Χόλιγουντ. Σεισμοί, εμπρησμοί, τυφώνες, αεροδρόμια, πόλεμοι των κόσμων, τα πάντα είναι εδώ. Ποτ πουρί με τεχνολογία μοναδική. Τα οπτικά εφέ από μόνα τους διεκδικούν θέση σε Μουσείο τεχνολογίας. Πάμε τώρα στις ιδεολογικές, πολιτικές και κοινωνικές πονηριές.

Εδώ και το ψητό.

Η μεταφυσική, δηλαδή η επερχόμενη καταστροφή, χρησιμοποιείται για προειδοποίηση υλιστική.

Σα να λέει «μάγκες, φάγαμε, ήπιαμε, αφοδεύσαμε. Καιρός να πληρώσουμε. Η φύση εκδικείται». Παμπόνηρος ο τύπος.

Σε δύο βάρκες διαρκώς. Με το ένα πόδι στη μία, με το άλλο στην άλλη. Παράδειγμα. Η πολιτική ηγεσία της Αμερικής χωρισμένη στα δύο. Από εδώ ο καλός και μαύρος πλανητάρχης (Ντάνι Γκλόβερ). Από εκεί ο κακός, κυνικός και βάρβαρος πολιτικός (Όλιβερ Πλατ). Ο πλανητάρχης παραμένει στο πόστο του και πεθαίνει με το ποίμνιό του. Ο κακός και λευκός πολιτικός (ας πούμε ο Μπους) την κοπανάει στην κιβωτό του. Το Χόλιγουντ προσαρμόζεται στην εποχή Ομπάμα. Παμπόνηρο και το ανθρώπινο, πρωταγωνιστικό, «ντεκόρ». Με δύο παράλληλες ιστορίες. Η πρώτη αποτελείται από μια εν διαστάσει οικογένεια. Λευκή οικογένεια. Έχει σημασία αυτό. Ο πρώην σύζυγος (Τζον Κιούζακ) τρέχει σαν πύραυλος. Να σώσει παιδιά μαζί με την πρώην σύζυγο καθώς και τον εραστή της. Αλτρουιστής και ήρωας μαζί.

Η δεύτερη παράλληλη ιστορία συναρμολογείται από δύο επιστήμονες της Αστροφυσικής. Ινδός ο πρώτος. Αυτός ο βασικός ανιχνευτής της επερχόμενης καταστροφής. Του Τρίτου Κόσμου ο Έμεριχ. Ο δεύτερος είναι μαύρος Αμερικανός. Οι έσχατοι έσονται πρώτοι. Είπαμε. Το Χόλιγουντ προσαρμόζεται και με τον Ομπάμα πορεύεται. Αν κοντά σ΄ αυτά βάλουμε και την Κίνα που κατασκευάζει τις κιβωτούς της επιβίωσης και της φυγής, ε τότε σα να λέμε τέσσερις οι δυνάμεις της μελλοντικής Γης. Ο Τρίτος Κόσμος. Οι μαύροι. Οι Κινέζοι. Και οι καλοί, οικογενειάρχες Αμερικάνοι! Η κρίση μοιάζει σαν οξυγονοκολλητής. Αφήστε τα μίση και πιάστε το αίσθημα και την καλή, ανθρώπινη φύση. Και τέλος, όλα αυτά, καταλήγουν και υποκρύπτουν βιβλική και θρησκευτική εσχατολογία. Ό,τι και να κάνει και οπουδήποτε, ακόμα και στο Διάστημα, ο Άνθρωπος να φτάσει, τις θεϊκές δυνάμεις αποκλείεται να υπερκεράσει. Το ηθικοπλαστικό μήνυμα είναι το απόλυτο στερεότυπο των χολιγουντιανών ταινιών. Να ΄μαστε καλά παιδιά σ΄ ένα σύστημα αχόρταγο και κανιβαλικό. Πατρίς- Θρησκεία - Οικογένεια. Το πλαστικό αλλά εύγεστο μπιφτέκι σ΄ ένα γιγαντιαίο χάμπουργκερ που ύστερα από μιάμιση ώρα σού κάθεται σαν βαρίδι στον λαιμό. Επειγόντως δύο σόδες να συνέλθει το στομάχι!

«2012»

Αρμαγεδδών σε τρία χρόνια Η Βίβλος hi-tech παραμύθι Η απόλυτη καταστροφή

ΒΑΘΜΟΙ = 6 (αχόρταγο, καθηλωτικό αλλά στο τέλος βαρετό)

Ταινιάρα με τα όλα της

Όποιος πιστεύει πως μία ακόμα μίζερη, γραφική, ακαταλαβίστικη, από το Ιράν, ταινία θα δει, πλανάται πλάνην σκληράν. Αντέστε να δείτε επειγόντως «Darbareye Εlly» (Τι απέγινε η Έλι). Θα μπορούσε οπουδήποτε στον δυτικό κόσμο το ίδιο πράγμα να συμβεί. Μάθημα σεναρίου. Μάθημα υποκριτικής. Μάθημα παραγωγής. Μάθημα σκηνοθεσίας. Υπόδειγμα τέχνης κινηματογραφικής!

Αρχίζει σαν χαρούμενη, ανέμελη εκδρομή. Τελειώνει με εσωτερικό στριπτίζ. Αρχίζει σαν κομεντί, συνεχίζει πορευόμενο με θρίλερ, τελειώνει σαν δράμα κοινωνίας και ανθρώπινης υποκρισίας. Συμβάσεις οι ανθρώπινες σχέσεις είναι εκεί. Φιλία, έρωτας, συνοικέσιο, ψέμα, προδοσία. Με οκτώ νοματαίους, από τέσσερις του κάθε φύλου. Για ένα τριήμερο σε μια εγκαταλελειμμένη- όπως το Ιράν- παραθαλάσσια οικία που μέσα στην εξέλιξη αυτής της αναπάντεχης μικρής τραγωδίας, μεταμορφώνεται σε φυλακή!

Η δραματουργία, εξωτερικά, παρακολουθεί και καταγράφει τα δρώμενα χωρίς να εκβιάζει συμπεράσματα, ηθικοπλαστικά μηνύματα και κοινωνικά διδάγματα. Αυτή η υπέρτατη Αρχή μιας κινηματογραφίας ηθικής. Η ανεμπόδιστη ροή των γεγονότων. Μέσα από εκεί θα προκύψουν οι «αναστεναγμοί». Έτσι μια Παρασκευή τέσσερα ζευγάρια μαζί με τα κουτσούβελά τους καταλήγουν σ΄ ένα ακατοίκητο σπίτι δίπλα στη θάλασσα την ερημική. Όλοι παντρεμένοι. Εκτός από δύο διαθέσιμους και μεταξύ τους άγνωστους. Ο άντρας φίλος της παρέας. Το κορίτσι- η Έλι - είναι νεοφερμένη. Έτσι το weekend αυτών των μικρομεσαίων αστών, έχει και έναν δεύτερο, υπόγειο, προορισμό. Να γνωριστούν, μπας και τα φτιάξουν ο φίλος με την «άγνωστη» Έλι. Πρόθεση ανιδιοτελής και θετική. Συμβαίνει!

Μόλις η παρέα τακτοποιηθεί, αρχίζουν να εμφανίζονται μερικά απρόβλεπτα περιστατικά. Ας πούμε, η Έλι θέλει να φύγει αλλά η φίλη της σχεδόν δεν της το επιτρέπει. Όλα με τις καλύτερες προθέσεις. Να τα φτιάξει το κορίτσι με τον φίλο που μένει στη Γερμανία. Έτσι σε μια στιγμή που τα μικρά παίζουν στην παραλία, η Έλι εξαφανίζεται από τη σκηνή. Έτσι, ένα από τα παιδιά παραλίγο να πνιγεί. Έτσι ο παραλίγο πνιγμός και η εξαφάνισή της ξένης προκαλεί απίστευτη, δικαιολογημένη ταραχή. Γιατί κανείς δεν μπορεί να ξέρει αν η Έλι δραπέτευσε από την παρέα τη φιλική ή πνίγηκε στην προσπάθειά της να σώσει το παιδί. Έτσι στη συνέχεια αποκαλύπτεται πως η φιλοξενούμενη δεν ήταν τόσο διαθέσιμη για μια καινούργια σχέση. Κι έτσι οι φίλοι αναγκάζονται να τηλεφωνήσουν στον αρραβωνιαστικό της. Κι έτσι εκείνος εμφανίζεται σαν αδελφός της. Κι έτσι κουβάρι κάθε σχέση.

Η Σεπιντέ έλεγε ψέματα γιατί ήξερε πως η Έλι είχε μια κάποια σχέση. Ψέματα και ο φερόμενος ως αδελφός που στην πραγματικότητα είναι κάποιος αρραβωνιαστικός. Ίσως ψέματα κι αυτό γιατί η εξαφανισμένη Έλι δεν ήθελε αυτήν τη σχέση. Ψεύτικη και υποκριτική η σύμβαση του γάμου. Μικρά ψέματα παντού. Οι πάντες συμβαλλόμενοι με κοινωνικές, επιδερμικές συμβάσεις χωρίς ίχνος αυθεντικής σχέσης. Η εκδρομή του μικροαστισμού στην υποκρισία του καιρού. Μοναδική εξαίρεση η Έλι. Η εξαίρεση εξαφανισμένη. Ίσως πνιγμένη. Οπωσδήποτε για πάντα χαμένη. Το μικρομεσαίο στρώμα του μουσουλμανικού Ιράν πορεύεται όπως ακριβώς κάθε αντίστοιχο, ανθρώπινο μόριο του χριστιανικού, δυτικού κόσμου. Έξω κούκλα. Μέσα πανούκλα!

Ο Ασγκάρ Φαραντί επιδίδεται σε ένα αόρατο ρεσιτάλ κινηματογραφικής αισθητικής. Με εφαλτήριο την ακαδημαϊκή παράδοση και εκτοξευτήρα την πρωτοπορία. Παρέα με τον Μικελάντζελο Αντονιόνι της «Περιπέτειας» και τον Ρόμπερτ Όλτμαν. Όλοι και όλα παίζουν σ΄ αυτό το διαμάντι το κινηματογραφικό. Το καστ υποδειγματικό. Καταφέρνει ο αθεόφοβος να μεταμορφώσει τη μουσουλμανική μαντίλα σε αισθησιακή καλύπτρα και την άλλη στιγμή σε απαραίτητο, ενδυματολογικό εξάρτημα αρχαίας τραγωδίας. Και κοντά σε όλα αυτά η απίστευτη εσωτερική ρυθμολογία. Το ίδιο τέμπο να κλιμακώνεται αργά, υπόγεια, συστηματικά. Εσωτερικά το ηφαίστειο να εκραγεί. Εξωτερικά μια ιστορία καθημερινή. Η τέλεια σύνθεση. Μοναδική. Μαζί με τη «Λευκή κορδέλα» η δεύτερη καλύτερη επιλογή!

«Τι απέγινε η Έλι»

Γνωριμία σε μια εκδρομή Δράμα και θρίλερ μαζί Μάθημα σεναρίου, σκηνοθεσίας και υποκριτικής

ΒΑΘΜΟΙ = 9 (σχεδόν αριστούργημα)

«Πάπισσα» σαν τηλεταινία

Τελευταία πρεμιέρα η «Πάπισσα Ιωάννα» (Ρope Joan) του Σόνκε Βόρτμαν με Γιοχάνα Βόκαλεκ, Τζον Γκούντμαν, Ντέιβιντ Γουέναμ και Ίαν Γκλεν. Το στόρι γνωστό και σκανδαλιστικό. Το 853 μ.Χ., ο Τζοβάνι Ανγκλίκο, φημισμένος δάσκαλος και θεραπευτής, αναγορεύεται Πάπας πασών των Καθολικών εκκλησιών. Ύστερα από δύο χρόνια, γυναίκα το αρσενικό. Και μάλιστα έγκυος. Πανικός!

ΒΑΘΜΟΙ = ΚΑΛΟΦΤΙΑΓΜΕΝΗ ΤΗΛΕΤΑΙΝΙΑ

Η Νέα Υόρκη από 11 σκηνοθέτες

Εβδομάδα τριών καλών προορισμών. Με τρίτο το «Νew Υork Ι love you» των έντεκα- πολυεθνικών- σκηνοθετών: Φατίχ Ακίν, Σικάρ Καπούρ, Γιεν Ζιάνγκ, Μίρα Ναΐρ, Σούντζι Ιβάι, Ιβάν Ατάλ, Μπρετ Ράτνερ, Άλεν Χιούζ, Νάταλι Πόρτμαν, Τζόσουα Μάρστον, Ράντι Μπαλσμάιερ. Το διά ταύτα εντελώς Feel good. Very Good!

Μοιάζει με τουριστική καμπάνια διαφημιστική. Μπορεί. Κι έτσι ακόμα, μπράβο. Να μου ζήσει η πανούργα παραγωγή. Ένας κόσμος εντελώς μυθικός. Μια πόλη τόσο μα τόσο αισθησιακή, ανθρώπινη, καλλιτεχνική και ερωτική. Μπροστά της η Θεσσαλονίκη είναι μια τρίχα και μισή. Sorry, Θεσσαλονικείς. Μεταφέρω την αίσθηση. Με κάρφωσε από την πρώτη στιγμή. Τόσο μα τόσο πολύ που το πρώτο πράγμα που έκανα, μόλις βγήκα από την προβολή, ήταν να τραβήξω για το πρώτο δισκοπωλείο να αγοράσω ένα από τα πιο μαγευτικά soundtrack που άκουσα τα τελευταία χρόνια. Τζίφος. «Τι είναι αυτό», με ρώτησαν με βλέμμα που βάραγε στον τοίχο σα να τους ζητούσα το τελευταίο μοντέλο Μagnum. «Τρώγεται;».

Το μέγιστο πλεονέκτημα αυτής της συνωμοσίας της ερωτικής, είναι η σύνθεση των μικρών περιστατικών. Τα κάνει να φαίνονται σαν ένα ολοκληρωμένο μοτίβο που επαναλαμβάνεται, με διαφορετικό τέμπο και αλλιώτικο ρυθμό. Το ένα μέσα στο επόμενο, το επόμενο στο επερχόμενο και το τελευταίο με το πρώτο σαν όλα από την αρχή. Κύκλοι επάλληλοι αλλά και εφαπτόμενοι μαζί. Με βασικό άξονα Βoy meets girl. Τίποτα όμως συμβατικό. Όλα σχεδόν με φαντασία και πρωτοτυπία αυθεντική. Βest of all, η συνάντηση ενός αποτυχημένου συγγραφέα (Ίθαν Χοκ) με μια θεά, από διασταύρωση Ασίας με Αμερική (Μάγκι Κιου), έξω από ένα μπαρ, για να τραβήξουν μια απαγορευμένη- με τσιγάρο- ρουφηξιά. Η ποταμιαία, παρορμητική και σαρωτική παρλάτα του Ίθαν Χοκ, το καλύτερο καμάκι που από καιρό είχα να δω. Να το αντιγράψω, να το χρησιμοποιήσω, να «σκοτώσω». Μιλάμε για το απόλυτο φλερτ που θα έκανε ακόμα και το πιο επτασφράγιστο στρείδι να πέσει και να ανοίξει χωρίς κανέναν δισταγμό! Α, ξέχασα. Προς ενημέρωσή σας. Παίζουν ανάμεσα στους άλλους, εμφανιζόμενοι ελάχιστα λεπτά: Σου Κι, Τζούλι Κρίστι, Σία ΛεΜπεφ, Άντι Γκαρσία, Νάταλι Πόρτμαν, Ορλάντο Μπλουμ, Κριστίνα Ρίτσι, Κρις Κούπερ, Ρόμπιν Ράιτ Πεν, Τζέιμς Κάαν, Ολίβια Θέρλμπι και πολλοί άλλοι. Ειλικρινά θα το ξαναδώ!

«Νew Υork Ι love you»

Σπονδυλωτό αλλά και ερωτικό Αίσθημα, μαγεία, φαντασία Το soundtrack δεν παίζεται

ΒΑΘΜΟΙ = 7 (magic)