- Χωράνε 19 ταινίες σε 250 φωτογραφίες; Χωράει το έργο του Νίκου Κούνδουρου σε μια έκθεση φωτογραφίας; Σίγουρα όχι. Ομως το άρωμά του αναδύεται. Η αισθητική, η εικαστικότητά, η ιδιαίτερη γραφή του εκφέρεται με τις δυνατές εικόνες που ο ίδιος επέλεξε.
Το «Σημάδι της Αφροδίτης» («Μικρές Αφροδίτες») απέσπασε το 1963 το βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Βερολίνου
Ουσιαστικά ο Νίκος Κούνδουρος επέλεξε κινηματογραφικά καρέ (negatif) μεγέθους μόλις 35 χιλιοστών και με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας τα μεγέθυνε και τα εκτύπωσε σε μεγάλο φορμά (50x120 εκατοστά), ώστε να αποτελούν αυτόνομους πίνακες φωτογραφικής τέχνης. Και το πέτυχε.
«Ονόμασα stop carre την έκθεση, με την ελπίδα ο θεατής να θελήσει να πατήσει κάποιο αόρατο κουμπί και να τις βάλει σε κίνηση. Κρέμασα το ημερολόγιο 50 χρόνων παιδεμού με τα σχήματα, το φως και τα σκοτάδια της δουλειάς μου. Καταθέτω τα κατακερματισμένα κομμάτια της ζωής μου στον κινηματογράφο...», εξηγεί ο ίδιος.
Οι 250 φωτογραφίες εκτίθενται σε τρεις διαφορετικούς χώρους: από απόψε (και έως 6/12) στο μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς 138, από την ερχόμενη Τετάρτη (και έως 16/1) στο μουσείο Γ. Γουναρόπουλου (Γ. Γουναρόπουλου 6 & Φρυγίας στα Ιλίσια) και από την 1η Δεκεμβρίου (έως 31/12) στη νέα στέγη της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, στο κτίριο «Λαΐς» (Ιερά Οδός 48 & Μεγ. Αλεξάνδρου).
Το μεγάλο αφιέρωμα στον Ελληνα σκηνοθέτη περιλαμβάνει και προβολές των ταινιών του και στους τρεις χώρους, ομιλίες για το έργο του, ακόμη και μουσικές εκδηλώσεις. Οπως η συναυλία της Ντόρας Μπακοπούλου την 1η Δεκεμβρίου στην Ταινιοθήκη (στις 8 μ.μ.), με το έργο «Για μια μικρή λευκή αχιβάδα», που ο Μάνος Χατζιδάκις έχει αφιερώσει στον Νίκο Κούνδουρο.
Ο «ιδεολόγος της αταξίας», όπως ο ίδιος χαρακτηρίζει τον εαυτό του, εμφανίστηκε στον κινηματογράφο με τη «Μαγική πόλη» το 1954. Μας έδωσε 19 ταινίες, από τις οποίες αρκετές (όπως οι «Παράνομοι» ή το «Ποτάμι») απαγορεύτηκαν και ξεχάστηκαν δεκαετίες ολόκληρες σε αποθήκες. Ακόμη και ο αναγνωρισμένος «Δράκος», θυμόταν χθες, όταν πρωτοπαίχτηκε το 1956 κατέβηκε μετά από δύο κιόλας μέρες. «Για χρόνια ολόκληρα πλήρωνα στον Σπ. Σκούρα τα εισιτήρια που εγγυήθηκα ότι θα έκανα...», λέει.
«Για χρόνια πλήρωνα στον Σκούρα τα εισιτήρια που εγγυήθηκα ότι θα έκανα με τον "Δράκο"...», θυμήθηκε χθες ο Νίκος Κούνδουρος
Το 1963, όμως, ήρθε το «Σημάδι της Αφροδίτης», που απέσπασε στο φεστιβάλ του Βερολίνου το βραβείο σκηνοθεσίας, καθώς και το βραβείο της διεθνούς Ενωσης Κριτικών. «Και έγινα πλούσιος», είπε ο Νίκος Κούνδουρος. Περιέγραψε γλαφυρότατα πώς διαπραγματεύτηκε με τους Γερμανούς την πώλησή της. Ξεναγώντας μας, πάντως, στην έκθεση αποκαλύφθηκε μπροστά στις φωτογραφίες μιας άλλης ταινίας, του «Μπάιρον, μπαλάντα για ένα δαίμονα» (1992). «Ο,τι και να λένε, θεωρώ πως είναι ό,τι καλύτερο έχω κάνει...».
Τις φωτογραφίες τις «πείραξε», τις «διόρθωσε», όπως είπε. Σε κάποιες αφαίρεσε κάτι, ένα πρόσωπο για παράδειγμα, και σε άλλες πρόσθεσε. «Εβγαλα ότι δεν μου άρεσε και χωρίς σκόνη και παράσιτα τις παραδίδω...».
Η έκθεση, την οποία συνδράμει και η Διεθνής Συνομοσπονδία Κινηματογραφικών Αρχείων (FIAF), συνοδεύεται από ομώνυμο λεύκωμα (εκδόσεις Ergo).
Στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος ενδιαφέρον παρουσιάζει και το κινηματογραφικό αφιέρωμα (σε συνεργασία με το Ιδρυμα Μελίνα Μερκούρη), που εστιάζει στην ασπρόμαυρη περίοδο του δημιουργού. Πλαισιώνεται από μια επιλογή ταινιών (Ντασσέν, Μανθούλη, Θέου, Κύρου, Κακογιάννη, Γρηγορίου κ.ά.), οι οποίες «αποτυπώνουν την εμφάνιση του πρώτου κύματος του εγχώριου σινεμά d' auteur», σύμφωνα με τη γενική γραμματέα της Ταινιοθήκης, αναπλ. καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μαρία Κομνηνού. «Ηδη από τη δεκαετία του '50 της μετεμφυλιακής Ελλάδας, τα τρομερά αυτά παιδιά του πρώτου κύματος της κινηματογραφοφιλίας, συναντούν τους Τσαρούχη, Χατζιδάκι, Μαργαρίτα Λυμπεράκη, Θεοδωράκη και Βασιλικό και αρχίζει η πρώτη άνοιξη του ελληνικού κινηματογράφου», τόνισε.
* Info: είσοδος ελεύθερη και στους τρεις χώρους. Πληροφορίες: μουσείο Μπενάκη τηλ.: 210-3453111, Ταινιοθήκη τηλ.: 210-3609695, Μουσείο Γουναρόπουλου τηλ.: 210-7487657.
- , Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2009
No comments:
Post a Comment