Ο Γουόλτερ Έλιας Ντίσνεϊ [Walter Elias «Walt» Disney, 5 Δεκεμβρίου 1901 – 15 Δεκεμβρίου 1966] ήταν Αμερικανός επιχειρηματίας, σκιτσογράφος και παραγωγός ταινιών, που σφράγισε, ανέτρεψε και συνέβαλε στην εξέλιξη της κινηματογραφικής τέχνης. Ο Γoυόλτ Ντίσνεϊ ήταν γιος της Φλώρα και του Έλιας Ντίσνεϊ, έχοντας τρεις αδελφούς και μια αδελφή. Ο δημιουργός του Μίκυ Μάους, του Ντόναλντ Ντακ και μιας στρατιάς ακόμη ηρώων ήταν άνθρωπος τολμηρός, ισχυρός και πρωτοπόρος. Δεκατεσσάρων χρόνων άρχισε να σπουδάζει ζωγραφική στο Ινστιτούτο Τέχνης του Κάνσας Σίτι (Μιζούρι) και σε ηλικία 20 ετών άρχισε να εργάζεται σε ένα καλλιτεχνικό στούντιο στην ίδια πόλη[1].
Ο Γουόλτ Ντίσνεϊ έγινε ιδιαίτερα γνωστός ως επιτυχημένος παραμυθάς και δημιουργός ταινιών κινουμένων σχεδίων. Ως συνιδρυτής αρχικά της Walt Disney Productions (ο άλλος ιδρυτής ήταν ο αδελφός του, Ρόι Ντίσνεϊ) και μέχρι σήμερα κολοσσού Walt Disney Company έχει γίνει ένας από τους πιο διάσημους παραγωγούς στην ιστορία του κινηματογράφου. Η τεχνική και τα πρόσωπα μεταβάλλονταν σταδιακά. Από τον Όσβαλντ τον κούνελο και τις βουβές σειρές στον Μίκυ Μάους.
«Έπρεπε ο Μίκι να είναι απλός στον σχεδιασμό του«, είπε κάποτε ο Ντίσνεϊ εξηγώντας τον τρόπο προσέγγισης: «Τα αυτιά του ήταν στρογγυλά, ο κορμός του είχε το σχήμα αχλαδιού και τα πόδια του κατέληγαν σε δύο μεγάλες πατούσες, όπως ενός παιδιού που χρησιμοποιεί τα παπούτσια του πατέρα του. Δεν θέλαμε να του δώσουμε χέρια ποντικού, γιατί έπρεπε να θυμίζει άνθρωπο. Έτσι του φορέσαμε γάντια και του αφαιρέσαμε ένα δάκτυλο, γιατί τα πέντε έμοιαζαν υπερβολικά σε ένα τόσο μικρό σώμα«.
Όσο για τη φωνή του χρειάστηκαν πολλές δοκιμές για να καταλήξουν στην καλύτερη λύση: στον ίδιο τον Ντίσνεϊ. Έτσι ο Μίκυ απέκτησε μία ισχνή, ένρινη φωνή. Το Στίμποουτ Ουίλι (Steamboat Willie, 1928), μία παρωδία του Απόφοιτος Κολλεγίου (Steamboat Bill Jr., 1928) με τον Μπάστερ Κίτον, ήταν η πρώτη ομιλούσα παραγωγή. «Ο Μίκυ ήταν ο Ουόλτ και ο Ουόλτ ήταν ο Μίκυ«, υποστήριζαν οι συνεργάτες του. Η πρώτη αυτή ταινία, διάρκειας 7½ λεπτών, πρωτοπαρουσιάστηκε στο Κόλονι Θίατερ της Νέας Υόρκης στις 18 Νεμβρίου του 1928[2]. Οι κριτικές ήταν διθυραμβικές. Σε λίγες εβδομάδες ο Μίκυ Μάους ήταν διάσημος στην Αμερική και τρία χρόνια αργότερα ήταν κυρίαρχος όλου του κόσμου.
Με την ιστορική σειρά των Silly Symphonies (Τρελούτσικων Συμφωνιών) έκαναν την εμφάνισή τους και άλλοι πρωταγωνιστές του Ντίσνεϊ. Το 1934 σε ένα δεύτερο ρόλο, στην αρχή, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά ο Ντόναλντ[3]. Το ντεμπούτο δεν ήταν τόσο εντυπωσιακό, αλλά προϊόντος του χρόνου η πάπια με τη βραχνή φωνή, τα ασυγκράτητα νεύρα, τη διαρκή ατυχία και τις απανωτές εκρήξεις, πήρε τη θέση της δίπλα στο έξυπνο και φιλοσοφημένο ποντίκι. Νέοι τύποι σχεδιάστηκαν, όλοι δημοφιλείς: η Μίννι Μάους, ο Πλούτο, ο Γκούφυ, τα τρία γουρουνάκια[4]. Όλα ανθρωπόμορφα και ρεαλιστικά, αποτέλεσμα προσεκτικής παρατήρησης και δημιουργικής φαντασίας. Παράλληλα η αρχική βιοτεχνία εξελίχθηκε σε βιομηχανία για να καθιερωθεί ως αυτοκρατορία. Το 1934 το καλλιτεχνικό και τεχνικό προσωπικό ξεπερνούσε τα 700 άτομα. Όλοι εργάζονταν εντατικά κάτω από τη σιδερένια πυγμή του Ουώλτ Ντίσνεϊ.
Εκτός από την παραγωγή ταινιών η εταιρία προώθησε και εμπορικές επιχειρήσεις (παιχνίδια, ρούχα, βιβλία κ.ο.κ.) με σήμα κατατεθέν πάντα τους περιζήτητους ήρωες. Στην πρώτη μεγάλου μήκους ταινία, Η Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι(Snow White and the Seven Dwarfs, 1937), εφαρμόστηκαν νέες τεχνικές (όπως το πολυπλάνο για λήψεις με πολλαπλά επίπεδα βάθους) και δαπανήθηκαν κολοσσιαία για την εποχή ποσά (1.500.000 δολάρια, περίπου)[5]. Η ταινία γνώρισε τεράστια επιτυχία και έφερε στα ταμεία εκείνης της χρονιάς (1938) 8.000.000 δολάρια, ποσό που θεωρήθηκε πρωτοφανές. Ακολούθησε ο Πινόκιο (Pinocchio, 1940) και μετά η Φαντασία (Fantasia, 1940), ένα θέαμα πρωτοποριακό, βασισμένο στην κλασική μουσική και την εικόνα, ένα ταξίδι ψυχεδελικό, που θεωρείται έως σήμερα αξεπέραστο και ίσως το μεγαλύτερο επίτευγμα του Ντίσνεϋ στο χώρο του κινουμένου σχεδίου. Ο Ντάμπο (Dumbo, 1941), η μικρότερη ταινία μεγάλου μήκους της εταιρείας με θέμα ένα ανθρωπόμορφο ελεφαντάκι, ο Μπάμπι (Bambi, 1942), που αφηγείται την ζωή ενός ελαφιού από τότε που η μητέρα του σκοτώθηκε από τους κυνηγούς ως την ενηλικίωσή του και μια μεγάλη πυρκαγιά στο δάσος, το Σαλούδος Αμίγκος (Saludos Amigos, 1943), μια σπονδυλωτή ταινία όπου κινούμενα σχέδια εμφανίζονταν μαζί με ανθρώπους, οι Τρεις Καμπαλέρος (The Three Caballeros, 1945), όπου έγινε το ίδιο εγχείρημα, το Μουσική και Χαρά (Make Mine Music, 1946), το Ώρα για Διασκέδαση (Fun and Fancy Free, 1947), που περιελάμβανε δυο μικρές ταινιούλες (Μπόνγκο-Bongo και Ο Μίκυ και η Φασολιά-Mickey anf the Beanstalk), και το Νοσταλγικές Μελωδίες (Melody Time), τρεις σπονδυλωτές ταινίες, τον Ίκαμποντ και ο κύριος Τοντ (The Adventures of Ichabont and Mr.Tod, 1949), η Σταχτοπούτα (Cinderella, 1950), η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων (Alice in the Wonderland, 1951) ο Πήτερ Παν (Peter Pan, 1953) η Λαίδη και ο Αλήτης (Lady and the Tramp, 1955), η Ωραία Κοιμωμένη (Sleeping Beauty, 1959), τα 101 σκυλιά της Δαλματίας (One Hundred and One Dalmatians, 1961), το Σπαθί του Βασιλιά Αρθούρου (The Sword in the Stone, 1963), η Μαίρη Πόππινς (Mary Poppins, 1964) ήταν μερικές από τις επιτυχίες, που η μία μετά την άλλη απέφεραν στον Ουόλτ Ντίσνεϊ 22 συνολικά Όσκαρ.
Ο Ντίσνεϊ έφερε επίσης επανάσταση στο χώρο των θεματικών πάρκων με την πρωτοποριακή του δημιουργία, την Ντίσνεϋλαντ.
Ο Ουόλτ Ντίσνεϊ έφυγε από τη ζωή στις 15 Δεκεμβρίου 1966, σε ηλικία 65 ετών, από καρκίνο του πνεύμονα. «Θα ήθελα το όνομα Ντίσνεϋ να είναι συνώνυμο με θεάματα ποιότητας που απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες«, είχε δηλώσει, αφήνοντας μια άτυπη διαθήκη στους κληρονόμους του[6].
Παραπομπές
- Biography of Walt Disney (1901-1966), Film Producer The Kankas City Public Library
- Broadway Theatre The Shubert Organization
- Donald Duck Encyclopædia Britannica
- Adrian Danks, Huffing and Puffing about Three Little Pigs, Senses of Cinema
- Michael Barrier, Hollywood Cartoons : American Animation in Its Golden Age, Οξφόρδη: Oxford University Press (1999), ISBN 0-19-516729-5
- Ο Μίκι Μάους μένει ορφανός, Ιστορικό Λεύκωμα 1966, σελ. 132-135, Καθημερινή (1997)
No comments:
Post a Comment