Τρόμος εξ Ανατολών

Της ΕΛΕΩΝΟΡΑΣ ΟΡΦΑΝΙΔΟΥ

Μετά τον «Γκοτζίλα», όλο και πιο πολλά ασιατικά θρίλερ γυρίζονται στην Αμερική. Δύο από αυτά έρχονται κι εδώ

Κάθε φορά που στην Ιαπωνία κυκλοφορεί ταινία με πρωταγωνιστή τον Γκοτζίλα, λένε ότι ο δείκτης Nikkei στο χρηματιστήριο του Τόκιο καταποντίζεται, χωρίς προφανή λόγο. Στην Αμερική, πάλι, η Γουόλ Στριτ έχει άλλα προβλήματα: δεν την επηρεάζει η αμερικανική εκδοχή του κτήνους (ο Κινγκ Κονγκ), αλλά χρηματιστές και μη -ένας στους τρεις Αμερικανούς- πιστεύουν σε τέρατα και φαντάσματα, κι ένας στους δέκα έχει δει... τουλάχιστον ένα στη ζωή του.

Ο Γκοτζίλα χάρη σε αυτή την αμερικανική ιδιαιτερότητα έκανε εύκολα την αμερικανική του απόβαση! Ηδη στα τέλη της δεκαετίας του '50 τα λαγωνικά του Χόλιγουντ τον πέρασαν από τον Ειρηνικό κάνοντάς του το απαραίτητο λίφτινγκ. Αφαίρεσαν, δηλαδή, τα περί ραδιενέργειας διότι ήταν λίγο άβολος ο μύθος ότι το τέρας είναι «παιδί» της Χιροσίμα, και άνοιξαν έναν νέο δρόμο για τον αμερικανικό τρόμο, κατευθείαν από την Απω Ανατολή.

Πλέον, ολοένα και συχνότερα τρομακτικές ιστορίες από τη Σεούλ, το Τόκιο ή το Χονγκ Κονγκ βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στην Αγρια Δύση, που παραδέχθηκε ότι ο Γκοτζίλα, τελικώς, νίκησε τον Κινγκ Κονγκ, κι έγινε κομμάτι της λαϊκής του κουλτούρας. Ο Γκοτζίλα τρόμαξε τους Αμερικανούς τελευταία φορά το 1998, στην ταινία του Ρόναλντ Εμεριχ, διότι μετά έγινε κουκλάκι, μπρελόκ, πετ με μπαταρίες, ηλεκτρονικό παιχνίδι και κουμπαράς! Αυτή ήταν η μοίρα του.

Ο Γκοτζίλα τελείωσε, αλλά άλλοι φόβοι καλλιεργήθηκαν αριστουργηματικά στο σινεμά της Ανατολής. Αρχικώς ιάπωνες, κορεάτες, κινέζοι και ταϊλανδοί σκηνοθέτες που γύριζαν τις ταινίες τους μόνο για το κοινό της χώρας τους, πλέον υπογράφουν και τις αμερικανικές εκδοχές της ίδιας ιστορίας. Δημιουργήθηκε, έτσι, ολόκληρη σχολή με ονοματεπώνυμο: j-movies.

Μια τέτοια ταινία θα δούμε αυτή την εβδομάδα, το «Μέσα από τον καθρέφτη» του Αλεξάντρ Αζά. Κι απέναντί της, ένα θρίλερ, το «Bangkok: Επικίνδυνη αποστολή», που προέρχεται από τη σχολή της βίας που πρωτοθαύμασε η Δύση κυρίως από τους Τζον Γου και Τακέσι Κιτάνο («Πυροτεχνήματα», «Σονατίνα», «The killer»).

* Στο «Μέσα από τον καθρέφτη» ο ντετέκτιβ Τζακ Μπάουερ του πολυβραβευμένου τηλεοπτικού «24», ο Κίφερ Σάδερλαντ δηλαδή, υποδύεται έναν πρώην αστυνομικό, τον Μπεν Κάρσον.

Ο Μπεν πιάνει δουλειά ως νυχτοφύλακας σε ένα κτίριο που είχε καταστραφεί στο παρελθόν από πυρκαγιά, γεγονός που αλλάζει ολόκληρη τη ζωή του. Κοιτάζοντας στους καθρέφτες αυτού του κτιρίου θα διαπιστώσει ότι κρύβουν τρομακτικά μυστικά και δυνάμεις που θα απειλήσουν αυτόν και την οικογένεια του.

Το πρωτότυπο «Μέσα από τον καθρέφτη» είναι κορεάτικο και στην τοπική αγορά πήγε εξαιρετικά. Το ξεχωριστό που έχει για τους Αμερικανούς είναι ότι η ασιατική του καταγωγή προσθέτει στον χειροπιαστό αμερικανικό φόβο στοιχεία πνευματικά, δίνοντας του μεταφυσικό χαρακτήρα.

Τρανταχτό πετυχημένο παράδειγμα τέτοιων ταινιών είναι το ιαπωνικό «The Ring», με πρώτη αμερικανική εκδοχή της το «Σήμα κινδύνου» με τη Ναόμι Γουάτς σε σκηνοθεσία Γκορ Βερμπίνσκι, το οποίο προβλήθηκε την περασμένη εβδομάδα από το ιδιωτικό κανάλι Star. Ηταν τόσο μεγάλη η αποδοχή της ταινίας από το αμερικανικό κοινό (έκανε ταμείο εκατόν είκοσι εννιά εκατομμύρια δολάρια), που εκλήθη για το σίκουελ ο ιάπωνας σκηνοθέτης του πρωτότυπου, Χιντέο Νακάτα, για να κάνει το αμερικανικό «Ring 2». Είχε ήδη γυρίσει στη χώρα του το ριμέικ, και τώρα πια έχει κάνει τόσα σίκουελ ων ουκ έστι αριθμός. Ο Νακάτα κατάφερε να πείσει τους θεατές πως τα απίθανα που έβλεπαν, μπορούν να συμβούν.

Είναι πολλά τα λεφτά

Τα δολάρια ήταν πολλά και το Χόλιγουντ ήθελε κι άλλα. Ανακάλυψε, λοιπόν, τη διάδοχο κατάσταση του «Ring», στο «Μάτι», την «Κατάρα», το «Dark water» και στο πρόσφατο «Στιγμιότυπα θανάτου» (Shutter). Πουθενά δεν ήταν σαν το πρωτότυπο, αλλά τα λεφτά ήλθαν, κι έχει γούστο να είσαι το Χόλιγουντ και να σ' τα φέρνει ένας κάποιος Μασαγιούκι Οτσιάι! Παντελώς άγνωστος, πολύ εξωτικός ακουγόταν και ο Τζον Γου πριν από δέκα τόσα χρόνια, ο οποίος από την Ασία ορμώμενος επίσης, έφερε λεφτά στα ταμεία, ανανεώνοντας το αστυνομικό θρίλερ και τις ταινίες δράσης.

Με τις συστάσεις και τις ευλογίες του Κουέντιν Ταραντίνο, η Ανατολή διά του Κιτάνο και του Γου στρογγυλοκάθισε στις οθόνες μας και απέδειξε ότι έκανε καλύτερο σινεμά και σε αυτό το είδος. Η αισθητική των ταινιών δράσης που ξαφνικά είχαν και ένα σοβαρό ψυχολογικό υπόβαθρο και τον πρωταγωνιστή ένα κλικ πριν την κατάθλιψη, δεν θα ήταν ποτέ ξανά ίδια.

* Για όποιον έχει δει το «Face off - Αδίστακτα πρόσωπα», την αμερικανική ταινία του Τζον Γου με τις χορογραφίες της αναμέτρησης Τραβόλτα - Κέιτζ, μπορεί να αντιληφθεί γιατί ο Κέιτζ ξαναγύρισε στην Ανατολή πρωταγωνιστώντας στο «Bangkok». Η πρωτότυπη ταϊλανδέζικη ταινία, την οποία σκηνοθέτησαν οι δίδυμοι αδερφοί Πανκ από το Χονγκ Κονγκ, έκοψε χιλιάδες εισιτήρια στην Κορέα και στα πέριξ.

Στην αμερικανική εκδοχή, πάλι υπό τη σκηνοθεσία των Πανκ, ο Νίκολας Κέιτζ υποδύεται έναν επαγγελματία δολοφόνο, τον Τζο, ο οποίος ταξιδεύει στην Μπανγκόκ για να σκοτώσει τέσσερις εχθρούς του ντόπιου βασιλιά του υποκόσμου.

Στο πρωτότυπο ο Τζο είναι κωφάλαλος, στο ριμέικ, κωφάλαλη είναι η κοπέλα που του αλλάζει τη ζωή. Και στις δύο περιπτώσεις είναι ένας αδίστακτος άνθρωπος που τον αλλάζουν η περιπέτεια, οι σύντροφοι του και η πόλη, η Μπανγκόκ. Όσο φυσικά αυτό είναι εφικτό για το σινεμά της Ανατολής, όπου το ξεκάθαρο είναι πως τίποτα δεν είναι ξεκάθαρο και όπου κάθαρση δεν υπάρχει. Το κακό νικιέται μόνο για να επιστρέψει ισχυρότερο.

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ / 7 - 19/10/2008