49ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (14-23 Νοεμβρίου)
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΡΟΥΖΑΚΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ / 2 - 01/11/2008
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΡΟΥΖΑΚΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ / 2 - 01/11/2008
Ενα γοητευτικό ταξίδι στην πολυεθνική χώρα του σινεμά υπόσχεται το 49ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (14 με 23 Νοεμβρίου). Οι πολυβραβευμένοι Βέλγοι αδερφοί Ζαν Πιερ και Λικ Νταρντέν, ο καινοτόμος Βρετανός Τέρενς Ντέιβις, ο Βραζιλιάνος Βάλτερ Σάλες και ο δις βραβευμένος με Οσκαρ Αργεντινός συνθέτης Γκουστάβο Σανταολάγια καταφθάνουν. Ο σύγχρονος τουρκικός κινηματογράφος, μια τολμηρή ματιά στο σινεμά της Μέσης Ανατολής και η δυναμική του νέου ρουμανικού κινηματογράφου κυριαρχούν στα αφιερώματα. Στους μεγάλους τιμώμενους φέτος συγκαταλέγονται ο αινιγματικός μετρ του ιαπωνικού σινεμά Τακέσι Κιτάνο και ο «τσάρος» του ελληνικού κινηματογράφου Μάνος Ζαχαρίας με πλήρη αφιερώματα στο έργο τους. Ας κάνουμε μια πρώτη χαλαρή βόλτα στο φεστιβαλικό πανόραμα, με στάσεις σε ταινίες και πρόσωπα. Αφού υπενθυμίσουμε ότι ο κεντρικός κορμός της διοργάνωσης, δηλαδή το Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα με ξένες και τουλάχιστον δύο ελληνικές πρώτες ή δεύτερες ταινίες, δεν έχει ακόμα ανακοινωθεί.
*ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΑΝΤΑΟΛΑΓΙΑ: Η μουσική του Αργεντινού συνθέτη είναι συνδεδεμένη με μερικές από τις σημαντικότερες ταινίες των τελευταίων χρόνων: «Ημερολόγια Μοτοσικλέτας» (Σάλες), «Βαβέλ» (Ινιαρίτου), «Brokeback Mountain» (Λι). Ερχεται παρέα με τον Βάλτερ Σάλες, που δύο χρόνια πριν ήταν και πάλι στο φεστιβάλ για το αφιέρωμα στο βραζιλιάνικο σινεμά. Αυτή τη φορά θα παρουσιάσει τη νέα του ταινία «Linha de passe» που σκηνοθέτησε μαζί με την Ντανιέλα Τόμας σε μουσική του Σανταολάγια. Θα ξανασυνεργαστούν στην πολυαναμενόμενη κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος του Τζακ Κέρουακ «Στο δρόμο». Από την Αργεντινή καταφτάνει και η παραγωγός, σεναριογράφος και σκηνοθέτις Λίτα Σάντιτς. Θα παρουσιάσει το ντοκιμαντέρ «Cafe de los Maestros» του Μιγκέλ Κόχαν με θέμα την επανένωση από τον Σανταολάγια ενός θρυλικού αργεντίνικου συγκροτήματος τάνγκο σε μια μοναδική συναυλία στο Μπουένος Αϊρες.
«Στον καιρό του κομήτη» του Φατμίρ Κότσι
*Ο ΚΙΤΑΝΟ ΚΑΙ Η ΜΑΤΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ: Τιμητικό «Χρυσό Αλέξανδρο» για το σύνολο του έργου του θα παραλάβει ο κορυφαίος Ιάπωνας σκηνοθέτης και καλτ τηλεοπτική περσόνα Τακέσι Κιτάνο. Εκτός από το masterclass που θα δώσει, ο βραβευμένος και με Χρυσό Λέοντα («Πυροτεχνήματα», 1997) δημιουργός θα παρουσιάσει και τη νέα του ταινία «Ο Αχιλλέας και η χελώνα». Σ' αυτήν επιστρατεύει χιούμορ και συναίσθημα για να σχολιάσει τον μάταιο αγώνα του δημιουργού για αναγνώριση με βασικό ήρωα έναν ερασιτέχνη ζωγράφο.
*Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΤΕΡΕΝΣ ΝΤΕΪΒΙΣ: Στους καινοτόμους φετινούς προσκεκλημένους και ο Βρετανός Τέρενς Ντέιβις. Εκπροσωπεί έναν κινηματογράφο πολυσύνθετο, αταξινόμητο, απαλλαγμένο από αφηγηματικές συμβάσεις. Θέματα των βιωματικών ταινιών του το παράδοξο του χρόνου και η αποσπασματική φύση της ανθρώπινης μνήμης. Ανάμεσα στις ταινίες που προβάλλονται στο Φεστιβάλ, βρίσκεται και η αριστουργηματική «Distant Voices, still lives» (Μακρινές φωνές, νεκρές ζωές, 1988) καθώς και η τελευταία δουλειά του «Of time and city», ένα λυρικό πορτρέτο για τη γενέτειρά του, το Λίβερπουλ. Ο Τέρενς Ντέιβις κατάγεται από οικογένεια καθολικών Ιρλανδών. Μεγάλωσε σ' ένα εξαιρετικά καταπιεστικό περιβάλλον όπου το δίπολο «αρσενικό» (στο πρόσωπο του αυταρχικού και βάναυσου πατέρα του) και «θηλυκό» (στο πρόσωπο της προστατευτικής και στοργικής μητέρας του) αντιπροσωπεύουν το απόλυτο κακό απέναντι στο απόλυτο κακό.
Οι αδελφοί Λικ και Ζαν Πιερ Νταρντέν
*ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΙ ΒΡΕΤΑΝΟΙ ΕΦΟΡΜΟΥΝ ΣΤΟ ΣΙΝΕΜΑ: Το ανατρεπτικό δίδυμο των Αγγλων κινηματογραφιστών Κριστίν Μολόι και Τζο Λόουλορ, που αυτοαποκαλούνται «οπτιμιστές σε απόγνωση», διερευνά τα όρια της κινούμενης εικόνας. Οι «Ημέρες Ανεξαρτησίας» φιλοξενούν δύο πειραματικές ταινίες τους, το «Civic Life», απρόβλεπτη τοιχογραφία της αστικής ζωής, και την πρώτη τους μεγάλου μήκους απόπειρα, «Helen», με θέμα την υπαρξιακή ταυτότητα μέσα από την ιστορία μιας εφήβου που καλείται να πάρει μέρος στην αναπαράσταση ενός εγκλήματος. Οι δύο δημιουργοί προέρχονται από τον χώρο του πειραματικού θεάτρου και των παραστατικών τεχνών. Το πέρασμά τους στην κινούμενη εικόνα ενισχύθηκε από μια ισχυρή επιθυμία να διευρύνουν τα όρια των εκφραστικών τους μέσων.
*ΟΥΣΜΑΝ ΣΕΜΠΕΝ, ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΟΥ ΣΙΝΕΜΑ: Η αφρικανική ήπειρος δίνει δυναμικό «παρών» μέσα από τη ρετροσπεκτίβα στο έργο του πρόσφατα χαμένου Ουσμάν Σεμπέν. Γεννημένος στη Σενεγάλη το 1923, μετοίκησε στη Γαλλία όπου υπήρξε μαχόμενος συνδικαλιστής, διανοούμενος και πολιτικός ακτιβιστής. Η σχέση του με το σινεμά ενισχύθηκε από την ανάγκη του να απευθυνθεί στους συμπατριώτες του, καθώς ο αναλφαβητισμός δεν επέτρεπε στον αφρικανικό λαό να έχει πρόσβαση στο συγγραφικό του έργο. Θα προβληθούν όλες του οι ταινίες από την πρώτη του «Le noir de...» (1966) μέχρι το κύκνειο άσμα του «Moolaade» (2003), τολμηρά φιλμ που έδωσαν φωνή στους Αφρικανούς που θέλησαν να έρθουν σε ρήξη με την εξουσία και το κατεστημένο της χώρας. Θα 'ρθει και ο γιος του, Αλέν για να μιλήσει για τον πατέρα του και να παρουσιάσει τα σχέδια του Μουσείου Ουσμάν Σεμπέν που θα είναι έτοιμο στο Ντακάρ σε δύο χρόνια.
Ο Μπρούνο Γκαντζ στην ταινία του Θ. Αγγελόπουλου «Η σκόνη του χρόνου»
*Η ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΚΑΝΕΙ ΤΑΙΝΙΕΣ: Ο αλυτρωτισμός, οι πολιτικές διενέξεις, ο θρησκευτικός φανατισμός και οι ζοφερές συνέπειες του πολέμου δεν θα μπορούσαν να λείπουν από τη θεματολογία των ταινιών του πρώτου αφιερώματος που διοργανώνει το φεστιβάλ στο σινεμά της Μέσης Ανατολής. Ο Ιρακινός Μοχάμεντ Αλ Νταρατζί στο φιλμ «Ahlaam» σκιαγραφεί ένα συνταρακτικό πορτρέτο των τραυματιών πολέμου σ' ένα βομβαρδισμένο ψυχιατρικό άσυλο στη Βαγδάτη, ενώ το «Under the bombs» του Λιβανέζου Φιλίπ Αρακτιντζί ακολουθεί το σπαρακτικό ταξίδι μιας μητέρας που αναζητά στα συντρίμμια των ισραηλινών βομβαρδισμών στον Λίβανο τον γιο της.
*ΑΣΤΕΡΙΑ ΜΙΑΣ ΗΜΙΣΕΛΗ-ΝΟΥ:Το σύγχρονο τουρκικό σινεμά δεν εκπροσωπείται μόνο από τον Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν, διάσημο σκηνοθέτη του ψυχολογικού δράματος «Τρεις πίθηκοι», που έφυγε φέτος από τις Κάνες με βραβείο σκηνοθεσίας. Θα δούμε και την «Τελεία» (dot), το νέο φιλμ του Ντερβίς Ζαΐμ, γυρισμένο σε μονοπλάνο, που ενώνει το έγκλημα και την τιμωρία με την ισλαμική καλλιγραφία. Αλλά και το «Κουτί της Πανδώρας» της Γιεσίμ Ουστάογλου, ταινία για την επιρροή του καπιταλισμού στο σύγχρονο οικογενειακό μοντέλο, το «Είσαι ο Μάρλον μου κι ο Μπράντο» του Χουσεγίν Καράμπεϊ, μια δυνατή ιστορία αγάπης με φόντο τον πόλεμο στο Ιράκ, και το «Γάλα» του Σεμίχ Καπλάνογλου για τη δύσκολη πορεία της χώρας προς τον εκμοντερνισμό.
*ΜΙΑ ΥΠΕΡΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΝΤΑΡΕ: Θεαματική είναι η επιστροφή του Αλβανού Φατμίρ Κότσι που το 2001 αποχώρησε θριαμβευτικά από τη Θεσσαλονίκη με τον «Χρυσό Αλέξανδρο» για το φιλμ «Τίρανα ώρα μηδέν». Φέτος το «Βαλκανικό Πανόραμα» φιλοξενεί το νέο του φιλμ «Στον καιρό του κομήτη», την πιο ακριβή έως τώρα κινηματογραφική παραγωγή της Αλβανίας, μια ελεύθερη μεταφορά του μυθιστορήματος του Ισμαήλ Κανταρέ «Μαύρη χρονιά». Ο Κότσι επικεντρώνεται στις ποικίλες πολιτικές και κοινωνικές συγκρούσεις μετά την απελευθέρωση της Αλβανίας από τους Οθωμανούς στις αρχές του 20ού αιώνα.
*ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΜΟΥΝΤΖΙΟΥ ΤΙ; Ο «Χρυσός Φοίνικας» που πήρε το 2007 ο Κριστιάν Μουντζίου («4 μήνες, 3 βδομάδες και 2 ημέρες») προκάλεσε μεγάλο ενδιαφέρον για τον ρουμανικό κινηματογράφο. Στη νέα άνθησή του επικεντρώνεται αφιέρωμα στις μικρού μήκους ταινίες νέων Ρουμάνων δημιουργών. Οι διαπροσωπικές σχέσεις, η πτώση των παραδοσιακών αξιών, οι σύγχρονες συγκρούσεις αναγνωρίζονται στη θεματολογία τους. Ανάμεσά τους και οι βραβευμένες «Megatron» του Μαριάν Κριζάν («Χρυσός Φοίνικας», μικρού μήκους 2008) και το σοκαριστικό «Ωραία μέρα για κολύμπι» του Μπογκτάντ Μουστάτα («Χρυσή Αρκτος», μικρού μήκους 2008).
«Of time and city», η νέα ταινία του Τέρενς Ντέιβις
*ΟΙ 7 ΠΡΩΤΑΡΗΔΕΣ: Στο «νέο αίμα» του ελληνικού σινεμά στρέφει το ενδιαφέρον της η ολοκαίνουργια ενότητα του φεστιβάλ με τίτλο «Ελλάδα: Η επόμενη γενιά». Ρίχνει τους προβολείς της σε εφτά Ελληνες, ελπιδοφόρους κινηματογραφιστές που ετοιμάζουν την πρώτη τους μεγάλου μήκους ταινία. Πρόκειται για τους Αρη Μπαφαλούκα, Σύλλα Τζουμέρκα, Παναγιώτη Φαφούτη, Μαργαρίτα Μαντά, Μπουγιάρ Αλιμάνι, Χρήστο Νικολέρη και Βαρδή Μαρινάκη. Πέρα από τις προβολές των μικρού μήκους ταινιών ή των ντοκιμαντέρ τους το φεστιβάλ τούς εντάσσει και σε όλες τις αναπτυξιακές δράσεις του, όπως το Φόρουμ συμπαραγωγών Crossroads.
*ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΟΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ: Η αναζήτηση μιας ουτοπικής συμβίωσης και τα εναλλακτικά μοντέλα συνύπαρξης στον σύγχρονο κόσμο είναι δύο από τα θέματα που εντοπίζονται στις ταινίες της ενότητας «Focus», που φέτος φιλοξενούνται κάτω από τον τίτλο «Κοινόβιο 2008». Ο απόηχος του κινήματος των χίπις και του Μάη του '68 συναντά το αδιέξοδο της σύγχρονης ζωής, έντονο και στο φιλμ «Tout est parfait» του Ιβ Κριστιάν Φουρνιέ, όπου ο έφηβος ήρωας δυσκολεύεται να διαχειριστεί την ομαδική αυτοκτονία των κολλητών του.
*ΘΑ ΞΑΝΑΦΑΜΕ ΤΗ ΣΚΟΝΗ ΤΟΥ: Στα μεγάλα γεγονότα συγκαταλέγεται και η παγκόσμια πρεμιέρα της νέας ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Η σκόνη του χρόνου», που έχει προγραμματισθεί στο κλείσιμο του φεστιβάλ. Τι σημασία έχει αν η τυπολατρία του ΥΠΠΟ την απέκλεισε από τα Κρατικά Κινηματογραφικά Βραβεία Ποιότητας; Το «Ολύμπιον» τον περιμένει ανυπόμονα, αυτόν, το κινηματογραφικό του ταξίδι στη Ρωσία και τη σπουδαία πρωταγωνιστική του ομάδα (Μπρούνο Γκαντζ, Γουίλεμ Νταφόε, Ιρέν Ζακόμπ). Την ώρα, πάντως, που γραφόταν αυτό το ρεπορτάζ η στάση του ΥΠΠΟ για τη συμμετοχή της στα Κρατικά Βραβεία παρέμενε μετέωρη και ομιχλώδης.
«Τρεις πίθηκοι» του Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν
*ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑΖΙΟ ΑΙΜΑ: Εφτά ελληνικές ταινίες πρωτοεμφανιζόμενων σκηνοθετών θα ανοίξουν τα χαρτιά τους στη Θεσσαλονίκη. Ποιος θα είναι ο φετινός Αλέξανδρος Βούλγαρος ή Θάνος Αναστόπουλος; Ποιος θα κερδίσει από θεατές και κριτικούς τον τίτλο της «αποκάλυψης» της χρονιάς; Κάποιοι, πάντως, ήδη μας προετοιμάζουν για ωραίες εκπλήξεις. Πρόκειται για τις ταινίες: «Κι ενώ το σκάφος εκινδύνεψε» του Ελευθέριου Κατσαρού, «Προς το παρόν» του Αντώνη Καλογιάννη, «Ο γιος του Τσάρλι» του Κάρολου Ζωναρά, «Ο τελευταίος γυρισμός» της Κορίνας Αβρααμίδου, «Τρυφερότητα» του Παναγιώτη Καραμήτσου και «Without» του Αλέξανδρου Αβρανά. Εκπλήξεις.
«Ο Αχιλλέας και η χελώνα» του Τακέσι Κιτάνο
*ΕΚΘΕΤΕΙ ΚΑΙ Ο ΓΙΑΝΝΑΡΗΣ: Ποικίλου ενδιαφέροντος είναι και οι φετινές παράλληλες εκδηλώσεις. Η θρυλική σενεγαλέζικη «Ορχήστρα Baobab» (μάμπο, αφροπόπ, λάτιν τζαζ) θα παίξει στον «Μύλο». Ενώ στις εκθέσεις που θα πλαισιώσουν το φεστιβάλ αναγνωρίζουμε ονόματα κορυφαίων Ελλήνων και ξένων δημιουργών. Ανάμεσά τους ο Κροάτης multimedia artist και κινηματογραφιστής Ιβάν Λαντισλάβ Γκαλέτα, ο Ρώσος εικαστικός και κινηματογραφιστής Ρουστάμ Χαμντάνοφ, ο κορυφαίος Μεξικανός διευθυντής φωτογραφίας Γκαμπριέλ Φιγκουερόα και οι Ελληνες Κυριάκος Κατζουράκης, Μάνος Ζαχαρίας και Κωνσταντίνος Γιάνναρης. *,
«Linha de passe» του Βάλτερ Σάλες
*Ο,ΤΙ ΔΕΝ ΞΕΡΑΜΕ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΤΑΡΝΤΕΝ: Οι Βέλγοι αδερφοί, προσφάτως βραβευμένοι με το κινηματογραφικό βραβείο Lux του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, έρχονται για ένα μεγάλο αφιέρωμα στο έργο τους. Θα δώσουν κι ένα ξεχωριστό masterclass για τις τεχνικές, το σενάριο και την παραγωγή των ταινιών τους. Με δύο «Χρυσούς Φοίνικες» («Ροζέτα» και «Το παιδί») και μια δημιουργική πορεία τριάντα ετών οι Ζαv Πιερ και Λικ Νταρντέν κατάφεραν να αλλάξουν την όψη του ρεαλιστικού σινεμά. Με δωρική αμεσότητα (λιτοί διάλογοι, κάμερα στο χέρι, ερασιτέχνες ηθοποιοί) έστρεψαν τη ματιά τους στους παρίες, στους άνεργους και στους μετανάστες. Στη Θεσσαλονίκη θα προβληθούν και οι πρώιμες και σχεδόν άγνωστες ταινίες τους «Falsch» (1986) και «Je pense a vous» (1992) καθώς και η τελευταία τους δουλειά «Le silence de Lorna», η οποία απέσπασε και το βραβείο σεναρίου στο πρόσφατο Φεστιβάλ των Κανών.
*ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΑΝΤΑΟΛΑΓΙΑ: Η μουσική του Αργεντινού συνθέτη είναι συνδεδεμένη με μερικές από τις σημαντικότερες ταινίες των τελευταίων χρόνων: «Ημερολόγια Μοτοσικλέτας» (Σάλες), «Βαβέλ» (Ινιαρίτου), «Brokeback Mountain» (Λι). Ερχεται παρέα με τον Βάλτερ Σάλες, που δύο χρόνια πριν ήταν και πάλι στο φεστιβάλ για το αφιέρωμα στο βραζιλιάνικο σινεμά. Αυτή τη φορά θα παρουσιάσει τη νέα του ταινία «Linha de passe» που σκηνοθέτησε μαζί με την Ντανιέλα Τόμας σε μουσική του Σανταολάγια. Θα ξανασυνεργαστούν στην πολυαναμενόμενη κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος του Τζακ Κέρουακ «Στο δρόμο». Από την Αργεντινή καταφτάνει και η παραγωγός, σεναριογράφος και σκηνοθέτις Λίτα Σάντιτς. Θα παρουσιάσει το ντοκιμαντέρ «Cafe de los Maestros» του Μιγκέλ Κόχαν με θέμα την επανένωση από τον Σανταολάγια ενός θρυλικού αργεντίνικου συγκροτήματος τάνγκο σε μια μοναδική συναυλία στο Μπουένος Αϊρες.
«Στον καιρό του κομήτη» του Φατμίρ Κότσι
*Ο ΚΙΤΑΝΟ ΚΑΙ Η ΜΑΤΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ: Τιμητικό «Χρυσό Αλέξανδρο» για το σύνολο του έργου του θα παραλάβει ο κορυφαίος Ιάπωνας σκηνοθέτης και καλτ τηλεοπτική περσόνα Τακέσι Κιτάνο. Εκτός από το masterclass που θα δώσει, ο βραβευμένος και με Χρυσό Λέοντα («Πυροτεχνήματα», 1997) δημιουργός θα παρουσιάσει και τη νέα του ταινία «Ο Αχιλλέας και η χελώνα». Σ' αυτήν επιστρατεύει χιούμορ και συναίσθημα για να σχολιάσει τον μάταιο αγώνα του δημιουργού για αναγνώριση με βασικό ήρωα έναν ερασιτέχνη ζωγράφο.
*Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΤΕΡΕΝΣ ΝΤΕΪΒΙΣ: Στους καινοτόμους φετινούς προσκεκλημένους και ο Βρετανός Τέρενς Ντέιβις. Εκπροσωπεί έναν κινηματογράφο πολυσύνθετο, αταξινόμητο, απαλλαγμένο από αφηγηματικές συμβάσεις. Θέματα των βιωματικών ταινιών του το παράδοξο του χρόνου και η αποσπασματική φύση της ανθρώπινης μνήμης. Ανάμεσα στις ταινίες που προβάλλονται στο Φεστιβάλ, βρίσκεται και η αριστουργηματική «Distant Voices, still lives» (Μακρινές φωνές, νεκρές ζωές, 1988) καθώς και η τελευταία δουλειά του «Of time and city», ένα λυρικό πορτρέτο για τη γενέτειρά του, το Λίβερπουλ. Ο Τέρενς Ντέιβις κατάγεται από οικογένεια καθολικών Ιρλανδών. Μεγάλωσε σ' ένα εξαιρετικά καταπιεστικό περιβάλλον όπου το δίπολο «αρσενικό» (στο πρόσωπο του αυταρχικού και βάναυσου πατέρα του) και «θηλυκό» (στο πρόσωπο της προστατευτικής και στοργικής μητέρας του) αντιπροσωπεύουν το απόλυτο κακό απέναντι στο απόλυτο κακό.
Οι αδελφοί Λικ και Ζαν Πιερ Νταρντέν
*ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΙ ΒΡΕΤΑΝΟΙ ΕΦΟΡΜΟΥΝ ΣΤΟ ΣΙΝΕΜΑ: Το ανατρεπτικό δίδυμο των Αγγλων κινηματογραφιστών Κριστίν Μολόι και Τζο Λόουλορ, που αυτοαποκαλούνται «οπτιμιστές σε απόγνωση», διερευνά τα όρια της κινούμενης εικόνας. Οι «Ημέρες Ανεξαρτησίας» φιλοξενούν δύο πειραματικές ταινίες τους, το «Civic Life», απρόβλεπτη τοιχογραφία της αστικής ζωής, και την πρώτη τους μεγάλου μήκους απόπειρα, «Helen», με θέμα την υπαρξιακή ταυτότητα μέσα από την ιστορία μιας εφήβου που καλείται να πάρει μέρος στην αναπαράσταση ενός εγκλήματος. Οι δύο δημιουργοί προέρχονται από τον χώρο του πειραματικού θεάτρου και των παραστατικών τεχνών. Το πέρασμά τους στην κινούμενη εικόνα ενισχύθηκε από μια ισχυρή επιθυμία να διευρύνουν τα όρια των εκφραστικών τους μέσων.
*ΟΥΣΜΑΝ ΣΕΜΠΕΝ, ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΟΥ ΣΙΝΕΜΑ: Η αφρικανική ήπειρος δίνει δυναμικό «παρών» μέσα από τη ρετροσπεκτίβα στο έργο του πρόσφατα χαμένου Ουσμάν Σεμπέν. Γεννημένος στη Σενεγάλη το 1923, μετοίκησε στη Γαλλία όπου υπήρξε μαχόμενος συνδικαλιστής, διανοούμενος και πολιτικός ακτιβιστής. Η σχέση του με το σινεμά ενισχύθηκε από την ανάγκη του να απευθυνθεί στους συμπατριώτες του, καθώς ο αναλφαβητισμός δεν επέτρεπε στον αφρικανικό λαό να έχει πρόσβαση στο συγγραφικό του έργο. Θα προβληθούν όλες του οι ταινίες από την πρώτη του «Le noir de...» (1966) μέχρι το κύκνειο άσμα του «Moolaade» (2003), τολμηρά φιλμ που έδωσαν φωνή στους Αφρικανούς που θέλησαν να έρθουν σε ρήξη με την εξουσία και το κατεστημένο της χώρας. Θα 'ρθει και ο γιος του, Αλέν για να μιλήσει για τον πατέρα του και να παρουσιάσει τα σχέδια του Μουσείου Ουσμάν Σεμπέν που θα είναι έτοιμο στο Ντακάρ σε δύο χρόνια.
Ο Μπρούνο Γκαντζ στην ταινία του Θ. Αγγελόπουλου «Η σκόνη του χρόνου»
*Η ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΚΑΝΕΙ ΤΑΙΝΙΕΣ: Ο αλυτρωτισμός, οι πολιτικές διενέξεις, ο θρησκευτικός φανατισμός και οι ζοφερές συνέπειες του πολέμου δεν θα μπορούσαν να λείπουν από τη θεματολογία των ταινιών του πρώτου αφιερώματος που διοργανώνει το φεστιβάλ στο σινεμά της Μέσης Ανατολής. Ο Ιρακινός Μοχάμεντ Αλ Νταρατζί στο φιλμ «Ahlaam» σκιαγραφεί ένα συνταρακτικό πορτρέτο των τραυματιών πολέμου σ' ένα βομβαρδισμένο ψυχιατρικό άσυλο στη Βαγδάτη, ενώ το «Under the bombs» του Λιβανέζου Φιλίπ Αρακτιντζί ακολουθεί το σπαρακτικό ταξίδι μιας μητέρας που αναζητά στα συντρίμμια των ισραηλινών βομβαρδισμών στον Λίβανο τον γιο της.
*ΑΣΤΕΡΙΑ ΜΙΑΣ ΗΜΙΣΕΛΗ-ΝΟΥ:Το σύγχρονο τουρκικό σινεμά δεν εκπροσωπείται μόνο από τον Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν, διάσημο σκηνοθέτη του ψυχολογικού δράματος «Τρεις πίθηκοι», που έφυγε φέτος από τις Κάνες με βραβείο σκηνοθεσίας. Θα δούμε και την «Τελεία» (dot), το νέο φιλμ του Ντερβίς Ζαΐμ, γυρισμένο σε μονοπλάνο, που ενώνει το έγκλημα και την τιμωρία με την ισλαμική καλλιγραφία. Αλλά και το «Κουτί της Πανδώρας» της Γιεσίμ Ουστάογλου, ταινία για την επιρροή του καπιταλισμού στο σύγχρονο οικογενειακό μοντέλο, το «Είσαι ο Μάρλον μου κι ο Μπράντο» του Χουσεγίν Καράμπεϊ, μια δυνατή ιστορία αγάπης με φόντο τον πόλεμο στο Ιράκ, και το «Γάλα» του Σεμίχ Καπλάνογλου για τη δύσκολη πορεία της χώρας προς τον εκμοντερνισμό.
Οι σκηνοθέτες του τμήματος «Greece Generation Next» Μαρ. Μαντά, Β. Μαρινάκης, Σ. Τζουμέρκας, Μπουγιάρ Αλιμάνι, Α. Μπαφαλούκας, Χρ. Νικολέρης και Παν. Φαφούτης
*ΜΙΑ ΥΠΕΡΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΝΤΑΡΕ: Θεαματική είναι η επιστροφή του Αλβανού Φατμίρ Κότσι που το 2001 αποχώρησε θριαμβευτικά από τη Θεσσαλονίκη με τον «Χρυσό Αλέξανδρο» για το φιλμ «Τίρανα ώρα μηδέν». Φέτος το «Βαλκανικό Πανόραμα» φιλοξενεί το νέο του φιλμ «Στον καιρό του κομήτη», την πιο ακριβή έως τώρα κινηματογραφική παραγωγή της Αλβανίας, μια ελεύθερη μεταφορά του μυθιστορήματος του Ισμαήλ Κανταρέ «Μαύρη χρονιά». Ο Κότσι επικεντρώνεται στις ποικίλες πολιτικές και κοινωνικές συγκρούσεις μετά την απελευθέρωση της Αλβανίας από τους Οθωμανούς στις αρχές του 20ού αιώνα.
*ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΜΟΥΝΤΖΙΟΥ ΤΙ; Ο «Χρυσός Φοίνικας» που πήρε το 2007 ο Κριστιάν Μουντζίου («4 μήνες, 3 βδομάδες και 2 ημέρες») προκάλεσε μεγάλο ενδιαφέρον για τον ρουμανικό κινηματογράφο. Στη νέα άνθησή του επικεντρώνεται αφιέρωμα στις μικρού μήκους ταινίες νέων Ρουμάνων δημιουργών. Οι διαπροσωπικές σχέσεις, η πτώση των παραδοσιακών αξιών, οι σύγχρονες συγκρούσεις αναγνωρίζονται στη θεματολογία τους. Ανάμεσά τους και οι βραβευμένες «Megatron» του Μαριάν Κριζάν («Χρυσός Φοίνικας», μικρού μήκους 2008) και το σοκαριστικό «Ωραία μέρα για κολύμπι» του Μπογκτάντ Μουστάτα («Χρυσή Αρκτος», μικρού μήκους 2008).
«Of time and city», η νέα ταινία του Τέρενς Ντέιβις
*ΟΙ 7 ΠΡΩΤΑΡΗΔΕΣ: Στο «νέο αίμα» του ελληνικού σινεμά στρέφει το ενδιαφέρον της η ολοκαίνουργια ενότητα του φεστιβάλ με τίτλο «Ελλάδα: Η επόμενη γενιά». Ρίχνει τους προβολείς της σε εφτά Ελληνες, ελπιδοφόρους κινηματογραφιστές που ετοιμάζουν την πρώτη τους μεγάλου μήκους ταινία. Πρόκειται για τους Αρη Μπαφαλούκα, Σύλλα Τζουμέρκα, Παναγιώτη Φαφούτη, Μαργαρίτα Μαντά, Μπουγιάρ Αλιμάνι, Χρήστο Νικολέρη και Βαρδή Μαρινάκη. Πέρα από τις προβολές των μικρού μήκους ταινιών ή των ντοκιμαντέρ τους το φεστιβάλ τούς εντάσσει και σε όλες τις αναπτυξιακές δράσεις του, όπως το Φόρουμ συμπαραγωγών Crossroads.
*ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΟΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ: Η αναζήτηση μιας ουτοπικής συμβίωσης και τα εναλλακτικά μοντέλα συνύπαρξης στον σύγχρονο κόσμο είναι δύο από τα θέματα που εντοπίζονται στις ταινίες της ενότητας «Focus», που φέτος φιλοξενούνται κάτω από τον τίτλο «Κοινόβιο 2008». Ο απόηχος του κινήματος των χίπις και του Μάη του '68 συναντά το αδιέξοδο της σύγχρονης ζωής, έντονο και στο φιλμ «Tout est parfait» του Ιβ Κριστιάν Φουρνιέ, όπου ο έφηβος ήρωας δυσκολεύεται να διαχειριστεί την ομαδική αυτοκτονία των κολλητών του.
*ΘΑ ΞΑΝΑΦΑΜΕ ΤΗ ΣΚΟΝΗ ΤΟΥ: Στα μεγάλα γεγονότα συγκαταλέγεται και η παγκόσμια πρεμιέρα της νέας ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Η σκόνη του χρόνου», που έχει προγραμματισθεί στο κλείσιμο του φεστιβάλ. Τι σημασία έχει αν η τυπολατρία του ΥΠΠΟ την απέκλεισε από τα Κρατικά Κινηματογραφικά Βραβεία Ποιότητας; Το «Ολύμπιον» τον περιμένει ανυπόμονα, αυτόν, το κινηματογραφικό του ταξίδι στη Ρωσία και τη σπουδαία πρωταγωνιστική του ομάδα (Μπρούνο Γκαντζ, Γουίλεμ Νταφόε, Ιρέν Ζακόμπ). Την ώρα, πάντως, που γραφόταν αυτό το ρεπορτάζ η στάση του ΥΠΠΟ για τη συμμετοχή της στα Κρατικά Βραβεία παρέμενε μετέωρη και ομιχλώδης.
«Τρεις πίθηκοι» του Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν
*ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑΖΙΟ ΑΙΜΑ: Εφτά ελληνικές ταινίες πρωτοεμφανιζόμενων σκηνοθετών θα ανοίξουν τα χαρτιά τους στη Θεσσαλονίκη. Ποιος θα είναι ο φετινός Αλέξανδρος Βούλγαρος ή Θάνος Αναστόπουλος; Ποιος θα κερδίσει από θεατές και κριτικούς τον τίτλο της «αποκάλυψης» της χρονιάς; Κάποιοι, πάντως, ήδη μας προετοιμάζουν για ωραίες εκπλήξεις. Πρόκειται για τις ταινίες: «Κι ενώ το σκάφος εκινδύνεψε» του Ελευθέριου Κατσαρού, «Προς το παρόν» του Αντώνη Καλογιάννη, «Ο γιος του Τσάρλι» του Κάρολου Ζωναρά, «Ο τελευταίος γυρισμός» της Κορίνας Αβρααμίδου, «Τρυφερότητα» του Παναγιώτη Καραμήτσου και «Without» του Αλέξανδρου Αβρανά. Εκπλήξεις.
«Ο Αχιλλέας και η χελώνα» του Τακέσι Κιτάνο
*ΕΚΘΕΤΕΙ ΚΑΙ Ο ΓΙΑΝΝΑΡΗΣ: Ποικίλου ενδιαφέροντος είναι και οι φετινές παράλληλες εκδηλώσεις. Η θρυλική σενεγαλέζικη «Ορχήστρα Baobab» (μάμπο, αφροπόπ, λάτιν τζαζ) θα παίξει στον «Μύλο». Ενώ στις εκθέσεις που θα πλαισιώσουν το φεστιβάλ αναγνωρίζουμε ονόματα κορυφαίων Ελλήνων και ξένων δημιουργών. Ανάμεσά τους ο Κροάτης multimedia artist και κινηματογραφιστής Ιβάν Λαντισλάβ Γκαλέτα, ο Ρώσος εικαστικός και κινηματογραφιστής Ρουστάμ Χαμντάνοφ, ο κορυφαίος Μεξικανός διευθυντής φωτογραφίας Γκαμπριέλ Φιγκουερόα και οι Ελληνες Κυριάκος Κατζουράκης, Μάνος Ζαχαρίας και Κωνσταντίνος Γιάνναρης. *,
No comments:
Post a Comment