Κηλίδες ζωής στο παγωμένο χιόνι

• Ενα βαμπίρ - εξολοθρευτής άγγελος σε μία απρόβλεπτη ταινία τρόμου από τη Σουηδία

• ΚΡΙΤΙΚΗ
  
• ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΟΥΡΑΣ
  
• Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Πέμπτη, 19 Mαρτίου 2009

• Η πιο μεγάλη έκπληξη της χρονιάς έρχεται από τους πάγους της Σουηδίας με τον πιο ερωτικό μύθο που γέννησε η λογοτεχνία του υπερφυσικού, τον μύθο του Δράκουλα, παραλλαγμένο και προσαρμοσμένο στη σύγχρονη εποχή, ένα τραγικό πλάσμα που είναι καταδικασμένο να υπάρχει αιώνια ανάμεσα στους ζωντανούς και τους νεκρούς. Ξυπνάει σαν φάντασμα σε αυτή τη λευκή ζώνη και «ζει» ένα επαναλαμβανόμενο μαρτύριο, καθώς η ψυχή του δεν θα βγει ποτέ απ’ τη σάρκα του (που γεννιέται και πεθαίνει διαρκώς) και δεν θα πετάξει κοντά στην αγαπημένη του που είναι νεκρή. Στο «Ασε το κακό να μπει» ένα μοναχικό βαμπίρ με εμφάνιση κοριτσιού, αλλά με διφορούμενο φύλο και με ηλικία μονίμως στα 12, η Ελι, ζει ένα μαρτύριο γιατί δεν μπορεί να αγγίξει ένα αγόρι απ’ τον κόσμο των ζωντανών. Κατά τον πρωτότυπο τίτλο της ταινίας «Let the right one in», το βαμπίρ ταιριάζει κουτί σ’ έναν κόσμο διαλυμένων ή νεκρών ανθρώπινων σχέσεων όπου το άγγιγμα είναι παγερό και η επαφή πληγώνει. Το «Ασε το κακό να μπει» μόνον κατά τα φαινόμενα ανήκει στο είδος της ταινίας τρόμου. Στην πραγματικότητα είναι ένα συμπαγές κοινωνικό δράμα, στιγματισμένο από μερικές κηλίδες αίματος που δίνουν μια νότα ζωής σε ένα τοπίο κάτασπρο απ’ το χιόνι.

Ο σίριαλ κίλερ...

• Η δράση λαμβάνει χώρα σε μια κωμόπολη της Σουηδίας των αρχών του ’80 και κυλάει με αργούς ρυθμούς (το στυλ του Ακι Καουρισμάκι θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια επιρροή). Ενα βαμπίρ που εξωτερικά θυμίζει Ολιβερ Τουίστ και ένας μυστηριώδης μεσήλικας που μοιάζει άλλοτε με σίριαλ κίλερ κι άλλοτε με παιδεραστή, φτάνουν εκεί ένα χειμωνιάτικο βράδι. Βολεύουν τα πράγματά τους στο διαμέρισμα μιας πολυκατοικίας-φυλακής που βλέπει σε μια παιδική χαρά και καλύπτουν πρόχειρα το παράθυρο μ’ ένα χαρτόνι. Κατόπιν ο άντρας βγαίνει απ’ το διαμέρισμα προς αναζήτηση «τροφής». Πηγαίνει για κυνήγι στο διπλανό χιονισμένο δάσος όπου εντοπίζει το θήραμά του (έναν έφηβο), το αναισθητοποιεί με χλωροφόρμιο και σαν χασάπης του στραγγίζει το αίμα: το ελιξίριο της νεότητας της 12χρονης Ελι που τις επόμενες ημέρες θα πιάσει φιλίες μ’ ένα αγόρι που κατοικεί στο διπλανό διαμέρισμα - τον ξανθό Οσκαρ που είναι μελαγχολικός και θυμωμένος...

...και ρεαλιστικός εφιάλτης

• Η ανανέωση του βαμπιρικού μύθου ξεκινάει από μια ανατροπή που αφορά τον άξονα της ταινίας, που είναι ο Οσκαρ και όχι το βαμπίρ. Με τον Οσκαρ αρχίζει και τελειώνει αυτή η λιτή κι ανορθόδοξη ιστορία γύρω από το τέλος της αθωότητας σε έναν κόσμο όπου το συναίσθημα είναι θαμμένο στους πάγους και η ζωή μοιάζει σαν σε νεκρική ακινησία. Στην παγερή και εχθρική μικρή σουηδική πόλη το καλό και το κακό είναι συμπληρωματικές όψεις ενός εφιάλτη που περιγράφεται ρεαλιστικά. Ο εφιάλτης για τον εύθραυστο και απροστάτευτο Οσκαρ δεν είναι το βαμπίρ της διπλανής πόρτας, αλλά η διαλυμένη οικογένεια και ο μικρόκοσμος των συμμαθητών του στο σχολείο που τον αντιμετωπίζουν σαν σάκο του μποξ. Ο Οσκαρ, που βγαίνει από την παιδική ηλικία αφήνοντας πίσω του ένα τραύμα, θα πρέπει να πάψει να ’ναι παθητικός αλλά και να μάθει να διαχειρίζεται σωστά τον θυμό του, εάν θέλει να επιβιώσει στην εφηβεία όπου τα πράγματα θα’ ναι πιο άγρια. Σε αυτή την κρίσιμη καμπή της ζωής του Οσκαρ ο καλύτερος δάσκαλος γι’ αυτόν δεν είναι ο γυμναστής του στο σχολείο που προσπαθεί να τον σκληραγωγήσει, αλλά η Ελι, που του διδάσκει με τον τρόπο της πως το κακό είναι ενίοτε ένα όπλο για τη ζωή.

• Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Τόμας Αλφρεντσον κάνει μια βαθιά τομή στο κέλυφος της βαμπιρικής μυθολογίας για να απελευθερώσει τη ψυχή της και να την οδηγήσει σ’ ένα ρεαλιστικό περιβάλλον. Στη συνέχεια κλιμακώνει την ιστορία του παιδιού που ερωτεύτηκε το βαμπίρ μέσα από τα κλισέ ενός σπλάτερ που γίνεται ολοένα και πιο γκροτέσκ. Το υπερφυσικό είναι σαν ένας εξόριστος σ’ ένα γκούλαγκ του παγωμένου ευρωπαϊκού Βορρά.