Saturday, September 20, 2008

Από την Κόλαση… στον ίματζ μέικερ

Του Δημητρη Μπουρα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Kυριακή, 21 Σεπτεμβρίου 2008

Χάος και ήρωες στα πρόθυρα της νευρικής κρίσης κυριαρχούν στις πρόσφατες χολιγουντιανές περιπέτειες καταιγιστικής δράσης. Το χάος δεν προκαλείται μόνον από τους συνήθεις κακούς της ιστορίας, αλλά και από τους υπερήρωες–σωτήρες, που κάνουν όλη τη «βρώμικη δουλειά» και στη συνέχεια βάλλονται από τα μίντια και αντιμετωπίζονται με καχυποψία από τον μέσο πολίτη. Στον υπερεκτιμημένο «Σκοτεινό ιππότη», ο Μπάτμαν, που είναι αμφιλεγόμενος όσο ποτέ άλλοτε στα μάτια των πολλών, υπερισχύει του καταστροφικού Τζόκερ αλλά στο τέλος οι κοινοί θνητοί διακόπτουν την επικοινωνία μαζί του, καταστρέφοντας τον προβολέα με τον οποίο του στέλνουν SOS.

Στο θορυβώδες «Hellboy 2», ένας κερασφόρος γίγαντας, ο μυστικός κυβερνητικός πράκτορας «Κόκκινος», έχει κοκκινίσει πιο πολύ από τον συσσωρευμένο θυμό του, που δύσκολα τον ελέγχει, παρά από το καμίνι της Κόλασης απ’ το οποίο βγήκε. Συμπεριφέρεται σαν μαινόμενος ταύρος και κάθε πρωί τροχίζει τα κέρατα που φυτρώνουν στο κεφάλι του για να φέρει την εικόνα του πιο κοντά στην εικόνα που έχουν οι άνθρωποι για τον φύλακα άγγελό τους. Η νεαρή σύζυγός του, που ανάβει σαν φλεγόμενη βάτος όταν έρχεται σε κατάσταση υστερίας, τον κάνει έξω φρενών. Παρομοίως συμβαίνει κάθε φορά που ο αρχηγός της υπηρεσίας του τον προειδοποιεί να ’ναι διακριτικός και να μην εκτίθεται στα φλας της δημοσιότητας εν ώρα υπηρεσίας. (Ο «Κόκκινος» έχει ανάγκη την αποδοχή και απολαμβάνει στα κρυφά τη δόξα του, παρακολουθώντας τα κατορθώματά του στα ρεπορτάζ της τηλεόρασης.)

Το άνισο «Hancock» ξεκινάει πιο φιλόδοξα και με πρωτοτυπία. Ο σούπερμαν αποδομείται, με τις συνοπτικές διαδικασίες μιας εφετζίδικης παρωδίας, και στη συνέχεια επαναφέρεται στην τάξη του πολιτικώς ορθού, με τη βοήθεια ενός επικοινωνιολόγου - διαφημιστή.

  • Ο Τζόκερ…

«Ο,τι δεν σε σκοτώνει, σε κάνει παράξενο» λέει, παραφράζοντας τον Νίτσε, ο Τζόκερ. Δεν είναι ο συνηθισμένος κακός της γκανγκστερικής περιπέτειας. Σημειολογικά παραπέμπει σε έναν αλλόκοτο κλόουν. Εναν μπαλαντέρ, που δεν βρίσκει καμιά θέση στην παρτίδα, όπου όλοι, κλέφτες και αστυνόμοι, ξέρουν μέχρι πού φτάνουν τα όριά τους ώστε να μην καταστραφούν οι ισορροπίες ολόκληρου του παιχνιδιού. Ο Μπάτμαν κατά κάποιο τρόπο μπλοφάρει όταν αλλάζει πρόσωπο. Ο Τζόκερ είναι η προσωποποίηση της διαφορετικότητας, γι’ αυτό και αποτελεί μια αληθινή απειλή και για τους κλέφτες και τους αστυνόμους. Δεν είναι ευάλωτος σε πειρασμούς και σε αδυναμίες που κάνουν συνήθως τους ανθρώπους κακούς στις ταινίες. Δεν είναι άπληστος, δεν τον ενδιαφέρουν το χρήμα και η εξουσία. Δεν είναι ένας παρανοϊκός με διαταραγμένο ψυχισμό, σαν τον «Σχιζοφρενή δολοφόνο με το πριόνι», αλλά «τέρας» που προκαλεί την απόλυτη αναρχία. Ο Τζόκερ μεγάλωσε στο χάος της διαλυμένης οικογένειας και έχει βαλθεί να καταστρέψει τον κόσμο στον οποίο ο ίδιος δεν έχει –ούτε θα ’χει– καμιά θέση. Η Γκόθαμ Σίτι δεν κινδυνεύει και τόσο από τους κοινούς εγκληματίες, ούτε από αστυνόμους και εισαγγελείς που συμπεριφέρονται σαν θερμοκέφαλοι καουμπόηδες. Τρομάζει απ’ το γέλιο αυτού του τερατόμορφου κλόουν, που απειλεί τη λογική συνοχή του κόσμου.

  • …ο διαβολάκος…

Ο Χέλμποϊ, ή «Κόκκινος» όπως τον αποκαλούν οι οικείοι του, εξωτερικά μοιάζει να έχει προέλθει από διασταύρωση του διαβόλου με τον Ρόμποκοπ. Ενας σατανάς με καρδιά καλοκάγαθου αγγέλου, ταγμένος να διασφαλίζει ότι δεν θα υπάρξει χάος επί της γης. Ο Γκιγιέρμο ντελ Τόρο, ο σκηνοθέτης του «Hellboy 2», μας τον συστήνει με χιούμορ, στην αρχή σαν ένα μοναχικό παιδί με καλπάζουσα φαντασία και κατόπιν σαν έναν άντρα που αφήνει πίσω του τον θυμό μιας δύσκολης εφηβείας. Ο «διαβολάκος» που μεγάλωσε με τα παραμύθια, στο τέλος της περιπέτειας ωριμάζει και χειραφετείται. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με τους υπόλοιπους χαρακτήρες του «Hellboy 2», που αναζητούν την ταυτότητά τους και τον κόσμο στον οποίο πραγματικά ανήκουν. Ο Ντελ Τόρο φέρνει σε αντιπαράθεση τον ορατό κόσμο, που τον χαρακτηρίζει η απληστία, με τον κόσμο της φαντασίας και του παραμυθιού, όπου τα πάντα υπόκεινται σε σταθερές αξίες που χάνονται στα βάθη του χρόνου.

Το μοναδικό ενδιαφέρον στοιχείο της ταινίας είναι η εμμονή του Ντελ Τόρο στο φανταστικό (και όχι τόσο στα ψηφιακά εφέ), η οποία αποτυπώνεται στο ντεκόρ, στη ρομαντική, ενίοτε, ατμόσφαιρα και στο βλέμμα της συμπάθειας που έχει για τα τερατόμορφα πλάσματά του. Οι πρωταγωνιστές του κρύβονται στο σκοτάδι, στο ενδιάμεσο της φαντασίας και της πραγματικότητας. Αλλόκοτα πλάσματα με υπερφυσικές δυνάμεις, που νιώθουν μια πρωτόγνωρη έλξη για τον αθέατο κόσμο των ξωτικών και των τεράτων και απομακρύνονται ηρωικά από τον κόσμο των δύσπιστων ανθρώπων, τους οποίους τάχθηκαν να υπηρετούν ως ειδική στρατιωτική ομάδα.

  • …και ο Σούπερ Γκούφι

Ο Χάνκοκ, στην ομώνυμη κωμική περιπέτεια, έχει εμφάνιση γκάνγκστα ράπερ και είναι γκαφατζής, με επιδόσεις σαν και αυτές του Σούπερ Γκούφι. Κυκλοφορεί με βρώμικη βερμούδα στους δρόμους του Λος Αντζελες. Κοιμάται στα παγκάκια αγκαλιά με ένα μπουκάλι ουίσκι. Βρίζει χυδαία, μοιράζει σφαλιάρες σε θρασύτατα παιδιά, όπως δέρνει ο Οβελίξ τους Ρωμαίους. Γκρεμίζει τα πάντα στο πέρασμά του, όταν σπεύδει, συνήθως απρόσκλητος, να επιβάλει τον νόμο. Ο δήμαρχος της πόλης, ο αρχηγός της αστυνομίας και τα μίντια ζητούν την κεφαλή του επί πίνακι. Ποιος, όμως, θα στριμώξει έναν σούπερμαν που πετάει σαν Στελθ και σταματάει αμαξοστοιχίες με τα μπράτσα του; Η μόνη λύση είναι ο διάλογος και η συνεργασία. Ο Χάνκοκ πείθεται από έναν ιδεαλιστή διαφημιστή να δεχτεί τις υπηρεσίες του ως ίματζ μέικερ και να αντιστρέψει σε επικοινωνιακό επίπεδο το εις βάρος του κλίμα!

Πράγματι, ο Χάνκοκ παραδίδεται οικειοθελώς στη Δικαιοσύνη στη διάρκεια μιας συνέντευξης Τύπου και μπαίνει στη φυλακή να τιμωρηθεί για το χάος που προκάλεσαν οι γκάφες του. Οταν το έγκλημα φουντώνει στην πόλη, συνέπεια της απουσίας του, βγαίνει με αναστολή, φοράει στολή αντί για βερμούδα και αρχίζει το έργο. Η επανένταξή του ολοκληρώνεται όταν κλείνει τους παλιούς λογαριασμούς του με μια θηλυκή υπερήρωα, που τυγχάνει σύζυγος του ίματζ μέικερ.

ΔΕΙΤΕ

Σκοτεινός ιππότης Του Κρίστοφερ Νόλαν

Ο τελευταίος Μπάτμαν, με τον Κρίστιαν Μπέιλ στον ρόλο του ανθρώπου–νυχτερίδα και τον Χιθ Λέτζερ να ενσαρκώνει τον καλύτερο μέχρι σήμερα Τζόκερ, στον ρόλο που έμελλε να ’ναι και ο τελευταίος της σύντομης ζωής του. Ο Τζόκερ του Λέτζερ ακροβατεί διαρκώς ανάμεσα σε ένα ευρηματικό σκανδαλιάρικο παιδί, που δεν είναι σε θέση να συνειδητοποιήσει τις συνέπειες των πράξεών του, και σε έναν παράφρονα και κυνικό μισάνθρωπο. Εναν τρομοκράτη, εάν επιχειρήσουμε την αναγωγή της φαντασίας στην τρέχουσα πολιτική πραγματικότητα, χωρίς καμία προοπτική ένταξης στον κόσμο της νομιμότητας. (Εχει κόψει 333.000 εισιτήρια πανελλαδικά και συνεχίζει να προβάλλεται.)

Hellboy 2: η χρυσή στρατιά, Του Γκιγιέρμο ντελ Τόρο

Η δεύτερη κινηματογραφική περιπέτεια του ήρωα που γεννήθηκε στις σελίδες ενός κόμικ της Dark Horse Comics από την πένα του Μάικ Μινιόλα. Ο Γκιγιέρμο ντελ Τόρο κάνει αναφορές στον Πόλεμο των Κόσμων του Χ. Τ. Γουέλς, στον Αρχοντα των Δαχτυλιδιών και στον Δράκουλα. Στους κεντρικούς ρόλους ο Ρον Πέρλμαν και η Σέλμα Μπλερ. (Προβάλλεται στις αίθουσες.)

Hancock. Του Πίτερ Μπεργκ

Καταιγιστική δράση, χιούμορ και ύμνος στο πολιτικώς ορθόν. Ο Γουίλ Σμιθ ενσαρκώνει έναν γκαφατζή σούπερμαν, τον Χάνκοκ, που προκαλεί χάος όπου βάζει το χέρι του. Ο Χάνκοκ, που περιφέρεται σαν αλήτης στους δρόμους του Λος Αντζελες, ξαναβρίσκει τη δημοτικότητά του και επανεντάσσεται στο πάνθεον των υπερηρώων–σωτήρων χάρις σε έναν ίματζ μέικερ. (Προβάλλεται στις αίθουσες.)

No comments: