- Να είσαι ρατσιστής και υποστηρικτής του γηπεδικού μότο «Δεν θα γίνεις Ελληνας ποτέ, Αλβανέ!» και να ανακαλύπτεις ότι ο Αλβανός μπογιατζής της γειτονιάς είναι αδερφός σου, δεν είναι και ό,τι το καλύτερο.
Τιτίκα Τσιριγκούλη, Κώστας Κορωναίος, Αντώνης Καφετζόπουλος, Γιώργος Σουμές και Παναγιώτης Σταματάκης: η μαμά, ο Σταύρος και η αραχτή σε πλαστικές καρέκλες παρέα του
Αυτό παθαίνει ο Σταύρος, δηλαδή ο Αντώνης Καφετζόπουλος, στην ταινία του Φίλιππου Τσίτου, «Ακαδημία Πλάτωνος», που χάρισε στο σκηνοθέτη Βραβείο Οικουμενικότητας και Γ' Βραβείο Νεότητας στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο, αλλά και στον πρωταγωνιστή της τη Λεοπάρδαλη Ανδρικής Ερμηνείας.
Είναι η ιστορία ενός ψιλικατζή σε υποβαθμισμένη γειτονιά της Αθήνας, κοντά στην Ακαδημία Πλάτωνος. Χωρισμένος και ταλαιπωρημένος, φροντίζει τη μητέρα του (Τιτίκα Τσιριγκούλη) που έχει πάθει εγκεφαλικό. Σέρνεται όλη μέρα στο μαγαζί του και πίνει φραπέδες παρέα με τους ομοϊδεάτες φίλους του, που στραβοκοιτάζουν τους Αλβανούς και του Κινέζους της γειτονιάς.
Είναι η δεύτερη ταινία του Φίλιππου Τσίτου. Είχε προηγηθεί το 2001 το «Sweet Home», που άνοιξε το Φεστιβάλ Βερολίνου, εκπροσωπώντας τη Γερμανία. Η «Ακαδημία Πλάτωνος» (σενάριο του Αλέξη Καρδαρά και του ίδιου), είναι όμως η πρώτη ελληνική του. Και το θέμα που επέλεξε, η μετανάστευση και η ξενοφοβία, δεν θα μπορούσε να μας αφορά περισσότερο...
- Οι ήρωές σας είναι όλοι συμπαθείς: από τον ρατσιστή Σταύρο και τους φίλους του, μέχρι τον Αλβανό Μαρεγκλέν. Δεν σκεφτήκατε να τους παρουσιάσετε πιο αντιπαθητικούς;
«Το γεγονός ότι ήμασταν ανέτοιμοι ως χώρα για να υποδεχτούμε τόσους μετανάστες, δεν μας επιτρέπει να τους τσουβαλιάζουμε σε βρώμικες μάντρες», λέει ο Φίλιππος Τσίτος
«Δεν μπορώ να πω ιστορίες για αντιπαθητικούς ανθρώπους. 'Η ακόμα κι αν ένας χαρακτήρας είναι αντιπαθητικός θα πω την ιστορία του από τη συμπαθητική πλευρά του. Θέλω να αγαπάω τους χαρακτήρες και να τους συμπονώ. Ακόμα κι αν είναι βιαστές ή δολοφόνοι. Σε όλους τους ανθρώπους υπάρχει κάτι για να τους συμπαθήσεις. Ισως εκεί βρίσκεται και η βαθιά τους αλήθεια. Το κακό είναι κι αυτό φυσικά μέσα μας. Αλίμονο. Μπορώ όμως να το διηγηθώ μόνο μέσα από το καλό».
- Διαλέξατε τον Αντώνη Καφετζόπουλο για τον ρόλο του ρατσιστή Σταύρου, έναν ηθοποιό που έχουμε ταυτίσει με εντελώς αντίθετη ιδεολογία, ακτιβιστή, αριστερό κ.λπ. Ηταν μια προβοκατόρικη επιλογή, κόντρα στο προφίλ του;
«Οταν λες ιστορίες, θέλεις ο θεατής να νιώσει τον ήρωα, να μπει μέσα του και να ταυτιστεί. Να γελάει όταν αυτός γελάει και να κλαίει, όταν εκείνος κλαίει. Αυτό που με οδήγησε στην επιλογή του Αντώνη, είναι το βάθος και το πλήθος των συναισθημάτων που είναι ικανός να μεταφέρει μόνο με μία ματιά από την οθόνη στον θεατή. Οι υπόλοιπές του ιδιότητες δεν αφορούν μια κινηματογραφική ταινία».
- Τι θα ψήφιζε ο Σταύρος στις εκλογές;
«Δεν θα πήγαινε να ψηφίσει. Δεν βγαίνει από τη γειτονιά του, παρά μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητο: για να πάει τη μαμά του στο γιατρό και για να δει την πρώην γυναίκα του. Πού να τρέχει τώρα σε εκλογικά κέντρα και τέτοια».
- Εχετε γνωρίσει τύπους σαν τον Σταύρο εδώ ή στη Γερμανία, όπου ήσασταν εσείς ο ξένος;
«Στην Ελλάδα υπάρχουν ένα σωρό τύποι σαν τον Σταύρο. Οσες και οι πλαστικές καρέκλες που βλέπετε ανά τη χώρα όταν περνάτε έξω από μαγαζάκια, καφενεία, μίνι μάρκετ και λοιπά. Η πιο ωραία ώρα για να το δείτε είναι το μεσημέρι, όταν έχουν πάει για ύπνο, και οι καρέκλες είναι κενές στις θέσεις τους και τους περιμένουν. Φυσικά και η Γερμανία έχει τέτοιους τύπους, αλλά δεν τους έκανα παρέα».
- Η ταινία αγγίζει ένα ευαίσθητο σημείο του Ελληνα, την ξενοφοφοβία και το ρατσισμό. Πιστεύετε ότι ο θεατής αντέχει ή διασκεδάζει βλέποντας τον εαυτό του στον καθρέφτη;
«Εννοείται. Είναι βαθύτατη ανάγκη μας να γελάμε με τον εαυτό μας. Αρκεί να γίνεται με αγάπη και χωρίς διάθεση κηρύγματος».
- Πιστεύετε ότι έχουμε αρχίσει να απαλλαγόμαστε ως κοινωνία από το σύνδρομο της ξενοφοβίας;
«Δεν νομίζω. 'Η για να το πω πιο θετικά, απαλλασσόμαστε με πολύ αργούς ρυθμούς. Ούτε η χώρα μας ούτε οι πολίτες ήταν έτοιμοι να υποδεχτούν ξαφνικά τόσους πολλούς ξένους. Εδώ καλά καλά δεν μπορούμε να φροντίσουμε τους εαυτούς μας, πού να σκεφτούμε ότι πρέπει να φτιάξουμε σταθμούς υποδοχής μεταναστών και δομές απορρόφησής τους από την κοινωνία, να προσέξουμε να μην γκετοποιούνται κτλ. κτλ. Ολα γίνονται αργά και τσαπατσούλικα».
- Ποιο πιστεύετε ότι είναι το όριο ανάμεσα στην αντανακλαστική αντίδραση -επειδή δεν ήταν έτοιμη η χώρα- και στο να γίνει κάποιος ρατσιστής;
«Δεν δικαιολογώ καμία ρατσιστική αντίδραση με το να λέω ότι δεν ήμασταν έτοιμοι. Δεν υπάρχει το όριο για το οποίο μιλάτε, διότι όσο ανέτοιμος και να είσαι για να υποδεχτείς κύματα ξένων, δεν παύεις να είσαι άνθρωπος. Και δεν τσουβαλιάζεις ξένους σε βρώμικες μάντρες, ούτε τιμωρείς τους ξένους εργάτες συγκομιδής σέρνοντάς τους στην πόλη για παραδειγματισμό».
- Τι σχέση έχει ο τίτλος της ταινίας «Ακαδημία Πλάτωνος» με το ένδοξο αρχαιοελληνικό μας παρελθόν;
«Είναι όπως λέμε: Ράδιο-Ταξί "Παρθενών", Ψησταριές "Λεωνίδας", Ντισκοτέκ "Σόκρατες" κτλ...».
- Στην ταινία σας υπάρχει αυτή η φοβερή σκηνή όπου οι Ελληναράδες κάθονται αραχτοί, πίνοντας τους φραπέδες τους, και σχολιάζουν τους εργατικούς Κινέζους , ποιος είναι πιο γρήγορος και ποιος πιο αργός. Είναι αυτό ένα σχόλιο για την ελληνική κοινωνία;
«Είναι σχόλιο. Οχι όμως για την ελληνική κοινωνία, αλλά για την κινέζικη».
- Είναι η «Ακαδημία Πλάτωνος» η άλλη όψη του «Sweet Home», όπου ο ήρωας ήταν ο ξένος, ενώ τώρα είναι αυτός του οποίου η ζωή αναστατώνεται από την εισβολή του ξένου;
«Και στις δύο ταινίες οι ήρωες είναι σε μια κρίσιμη στιγμή της ζωής τους. Διαπιστώνουν ότι ζούσαν μια ζωή που δεν τους άρεσε. Κάτι πρέπει να κάνουν. Κάτι πρέπει να αλλάξουν όσο είναι καιρός. Οι ιστορίες τους μοιάζουν ως προς αυτό. Ο ένας το βιώνει ως ξένος στη Γερμανία, ο άλλος ως Ελληνας που μαθαίνει ότι είναι Αλβανός».
* Βγαίνει την Πέμπτη στις αίθουσες. *
Monday, October 12, 2009
Ακόμα κι ένας Ελληναράς έχει τη συμπαθητική πλευρά του
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment