Thursday, October 1, 2009

Ο «Αντίχριστος» προκαλεί, διχάζει, εκνευρίζει

Η χαοτική, ενοχλητικά ωμή αλλά και θαρραλέα ταινία του Λαρς φον Τρίερ προβάλλεται από σήμερα και στην Ελλάδα

  • ΤΟΥ Ι. ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗ | ΤΟ ΒΗΜΑ, Πέμπτη 1 Οκτωβρίου 2009

Θα μου ήταν εύκολο να πετάξω τον «Αντίχριστο» (Δανία/Γαλλία/Γερμανία/Σου- ηδία/Ιταλία/Πολωνία, 2009) στον Καιάδα. Αλλά αν το έκανα δεν θα ήμουν ειλικρινής. Ξέρω ότι πολύς κόσμος θα τα χάσει με το ωμό, βάναυσο, σαδιστικό θέαμα της τελευταίας ταινίας του Λαρς φον Τρίερ. Θα εκνευριστεί από τον πρόλογο, όπου σε αργή κίνηση και υπό τη συνοδεία τρυφερής μουσικής ένα βρέφος πέφτει από το παράθυρο και σκοτώνεται. Είναι σαν να βλέπω κάποιους να χασκογελούν στη θέα του Εωσφόρου με τη μορφή ομιλητικότατου λύκου να λέει «το χάος βασιλεύει ». Ακόμη και η σκηνή του Γουίλεμ Νταφόε ενώ προσπαθεί να σύρει το πόδι του, στη γάμπα του οποίου βρίσκεται σφηνωμένο ένα βαρίδι, τι άλλο παρά μειδίαμα μπορεί να προκαλέσει μέσα στην τραγικότητά της;

Ολα αυτά, όμως, και άλλα πολλά, ακραία και εκνευριστικά, δεν παύουν να είναι το αποτέλεσμα μιας βαρβάτης σκηνοθεσίας, ειλικρινούς και θαρραλέας. Ολες οι σκηνές δικαιολογούν απόλυτα την ύπαρξή τους σε μια ταινία στην οποία όντως βασιλεύει το χάοςμοιάζει να είναι πολλές ταινίες μαζί-, διατηρεί όμως τη δική της αυτονομία, το δικό της μοναδικό ύφος, το δικό της μυστήριο.

Ο ψυχαναλυτής Νταφόε και η Σαρλότ Γκενσμπούργκ υποδύονται το ζεύγος που, για να ξεφύγει από την τραγωδία του χαμού του παιδιού του, απομονώνεται στη φύση. Γκρο πλάνα σε άσχημα πρόσωπα που πονούν σωματικά και ψυχικά. Κεφάλια χτυπούν σε σκληρές επιφάνειες... και εσύ πονάς περισσότερο. Δέντρα από τα οποία ξεφυτρώνουν χέρια, δάση που θυμίζουν κόλαση, ο Νταφόε κάτι σαν σύγχρονος Ιησούς, η Γκενσμπούργκ η απόλυτη μήτρα, η πηγή του Κακού, αλλά και η προσωποποίηση της φύσης.

Κ αι στο τέλος, εξουθενωμένος, φθάνεις στο σημείο να αναρωτηθείς: Τι είναι αυτό το κλειστοφοβικό ντελίριο αίματος, σπέρματος και ψυχανάλυσης; Μια ψυχεδελική ανοησία που θέλει να μας δουλέψει ψιλό γαζί ή μήπως ένα κρυφό αριστούργημα με βαθιά νοήματα το οποίο, πολλά χρόνια από σήμερα, θα το αντιμετωπίζουμε με δέος; Δυστυχώς δεν έχω την απάντηση. Αλλά ξέρω ότι είδα την ταινία πριν από πέντε μήνες και εξακολουθώ να τη σκέφτομαι. Οχι ευχάριστα, αλλά τη σκέφτομαι.

  • ΣΤΙΣ ΑΙΘΟΥΣΕΣ

  • «Πεθαίνω στα γέλια» («Funny Ρeople», ΗΠΑ, 2009) του Τζαντ Απατοου.
Αυτή η απροσδόκητα μεγάλη επιτυχία του εφετινού καλοκαιριού στις ΗΠΑ δεν πολυκατάλαβα γιατί προκάλεσε τόσο θόρυβο. Ούτε ιδιαιτέρως αστεία είναι ούτε ιδιαιτέρως δραματική, ενώ κινείται σε ρυθμούς χελώνας. ΟΑνταμ Σάντλερ(αριστερά στη φωτογραφία) πρωταγωνιστεί σε ρόλο διάσημου αλλά βαριεστημένου κωμικού ο οποίος, όταν αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται να πεθάνει, αλλάζει νοοτροπία και προσπαθεί να γεμίσει τις τελευταίες ημέρες του με νόημα, αναπτύσσοντας μια παράξενη σχέση φιλίας με τον νέο βοηθό του (Σεθ Ρόγκαν, δεξιά στη φωτογραφία). Ο τίτλος είναι σαφώς ειρωνικός, αφού στην ουσία παρακολουθούμε ιστορίες ανθρώπων που δουλειά τους είναι να προσφέρουν γέλιο- αν και μόνο αστείοι δεν είναι στη ζωή τους. Αυτό όμως δεν στάθηκε αρκετό για να στηρίξει την ταινία, της οποίας το μεγαλύτερο μειονέκτημα είναι ότι ποτέ δεν απογειώνεται, άρα ποτέ δεν σε απογειώνει.
  • «G-Force» (ΗΠΑ, 2009) τουΧόιτ Γίτμαν.
Χάμστερ με ικανότητες Τζέιμς Μποντ πρωταγωνιστούν σε αυτή την παιδική ταινία που θα προβληθεί μόνο μεταγλωττισμένη, με τις φωνές των Ζέτας Μακρυπούλια,Γιώργου Καραμίχου κ.ά. Καμία αντίρρηση, αφού το φιλμ απευθύνεται σε παιδιά. Αν όμως υπάρχει ένας λόγος για να το δει κάποιος άνω των 15 ετών είναι για να ακούσει τονΝίκολας Κέιτζ, τονΣαμ Ρόκγουελ,τηνΠενέλοπε Κρουςκαι τονΣτιβ Μπουσέμινα δανείζουν τη φωνή τους σε χαριτωμένα ποντικάκια. Επομένως, μια- δυο κόπιες σε original μορφή δεν θα έβλαπταν κανέναν. Συμμετέχει και η αποκάλυψη της ταινίας «Τhe Ηangover», ο ελληνικής καταγωγήςΖακ Γκαλιφιανάκης. ? «Fame» (ΗΠΑ, 2009) τουΚέβιν Ταντσαρόεν . Οι ανησυχίες, τα όνειρα, οι επιτυχίες αλλά και οι αποτυχίες ομάδας σπουδαστών της Σχολής Καλών Τεχνών της Νέας Υόρκης. Ριμέικ του «Fame» (1980), το οποίο στη συνέχεια έγινε και δημοφιλής τηλεοπτική σειρά. Διασκεδαστικό για το είδος του και κάπως πιο ανήσυχο από τις δύο ταινίες «Step up». Ολα τα παιδιά ερμηνεύουν καλά τον ρόλο τους. Ανάμεσά τους οι Κέι Παναμπέικερ,Αννα Μαρία Πέρεζ ντε Τάγκλε,Νατούρι Νότον.

  • «Τhe informant» (2009) του Στίβεν Σόντερμπεργκ
Το ελκυστικότερο στοιχείο στην ομιχλώδη «υπόθεση οικονομικού εγκλήματος Μαρκ Γουίτακερ » (του στελέχους της αγροτικής βιομηχανίας Αrcher Daniels Μidland το οποίο το 1992 έγινε πληροφοριοδότης του FΒΙ προκειμένου να αποκαλύψει σκάνδαλά της) είναι ο ίδιος ο Γουίτακερ. Ποιο ήταν το κίνητρό του; Τον ενδιέφερε όντως η προαγωγή; Γιατί άλλαζε διαρκώς τα λεγόμενά του, φέρνοντας σε σημείο απόγνωσης τους πράκτορες του FΒΙ που είχαν αναλάβει την υπόθεση; Ο,τι πρέπει για τον Ματ Ντέιμον (στη φωτογραφία), έναν ηθοποιό ο οποίος μας συνηθίζει σε ρόλους αινιγματικών προσώπων που δεν βγάζουν εύκολα στην επιφάνεια τα πραγματικά τους συναισθήματα («Ο ταλαντούχος κύριος Ρίπλεϊ», «Ο πληροφοριοδότης», «Ο καθοδηγητής»). Εδώ παρουσιάζει μια εξαιρετικά προσεγμένη ερμηνεία και ενδεχομένως να κερδίσει υποψηφιότητα στα προσεχή Οσκαρ.

  • «Το Κακό 2- Στην εποχή των ηρώων» (2009) του Γιώργου Νούσια
Το πρώτο «Κακό», επίσης του Γιώργου Νούσια, ήταν ένα μικρό σοκ. Ελληνικό zombie movie; Γίνονται τέτοια πράγματα; Και όμως άρεσε. Και να πού σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά, βλέπουμε τη συνέχειά του! Τι είναι όμως το «Κακό 2»; Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια πιο ώριμη εκδοχή της πρώτης, τραχιάς ταινίας. Ενα φιλμ που ενώ βρίσκεται στο ίδιο κλίμα με το πρώτο, δείχνει σε επίπεδο παραγωγής πιο σταθερό, πιο αποφασιστικό. Η λαμπερή φωτογραφία κάνει το θέαμα πιο εύπεπτο και ναι, πιο... ευχάριστο. Τα εφέ εντυπωσιάζουν και σε φέρνουν στο σημείο να χειροκροτήσεις, όπως στη σκηνή όπου ο Ανδρέας Κοντόπουλος συναγωνίζεται σε ταχύτητα μια σφαίρα. Τέλος, οι ιδέες είναι περισσότερο ψαγμένες, αφού η ταινία αναφέρει ότι η ρίζα του Κακού βρίσκεται στην αρχαιότητα, άρα η απόλυτη μόλυνση βρίσκεται στα σπλάχνα της ίδια της ελληνικής κοινωνίας. Προσέξτε, τέλος, το πέρασμα του Μπίλι Ζέιν σε ρόλο εξολοθρευτή ζόμπι. Μπορεί και να είναι η καλύτερη ερμηνεία του.

  • «Το κορίτσι με το τατουάζ» (2009) του Νιλς Αρντεν Οπλεφ
Περίμενα πώς και πώς την κινηματογραφική μεταφορά του πρώτου μέρους της τριλογίας «Μillennium» του δανού συγγραφέα-δημοσιογράφου Στιγκ Λάρσον (1954 - 2006), βιβλίου που δεν με άφησε σε ησυχία το περασμένο καλοκαίρι. Δεν ξετρελάθηκα, ούτε και βαρέθηκα. Μπερδεύτηκα σε κάποια σημεία γιατί, παρά τις περικοπές από το ογκώδες βιβλίο (660 σελίδες, εκδόσεις Ψυχογιός), στα 150 λεπτά της η ταινία είναι φορτωμένη με πολλά καθώς παρακολουθεί τις έρευνες ενός σταρ δημοσιογράφου ( Μίκεαλ Νίκβιστ ) και μιας ερευνήτριας ασφαλιστικής εταιρείας ( Νοόμι Ραπάσε ) να ανακαλύψουν τον δολοφόνο της ανιψιάς μεγιστάνα στη Σουηδία. Ωστόσο δεν εμβαθύνει λίγο παραπάνω στην ουσία: τη σήψη μιας ολόκληρης κοινωνίας μέσα από την ανάλυση των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών μηχανισμών που παράγουν το σύγχρονο έγκλημα. Ολα αυτά, δηλαδή, που έκαναν το βιβλίο τόσο ενδιαφέρον.

No comments: