Saturday, February 14, 2009

Ιρέν Ζακόμπ: «Η αγάπη μάς κρατάει ζωντανούς»

Η ΓΑΛΛΙΔΑ ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΙΡΕΝ ΖΑΚΟΜΠ ΜΙΛΑΕΙ ΣΤΑ «ΝΕΑ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΚΟΝΤΑ ΣΤΟΝ ΘΟΔΩΡΟ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ

Ευδιάθετη, χαμογελαστή, φιγουρίνι σκέτο, λαλίστατη κι ας ήταν εξαντλητικό το ταξίδι της έως την Ελλάδα. Χωρίς ίχνος σκόνης, κούρασης και με τον χρόνο να της έχει φερθεί πολύ τρυφερά, η Ιρέν Ζακόμπ μίλησε για την ταινία «Η σκόνη του χρόνου», τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, την Ελένη της, για το πώς κρατήθηκε, παρά τα όσα πέρασε, από την υπέρτατη δύναμη που τη λένε αγάπη αλλά και για την πορεία του ευρωπαϊκού σινεμά.

Τι περιθώριο έχει ο ηθοποιός να αναπτυχθεί σε μια ταινία που φέρει την υπογραφή ενός σημαντικού σκηνοθέτη;

«Όταν δουλεύεις με έναν σκηνοθέτη με εκτόπισμα όπως του Θόδωρου Αγγελόπουλου, βεβαίως είναι πανταχού παρόν και το όραμά του για την ταινία. Ο ηθοποιός είναι ενταγμένος σε αυτό. Και λειτουργεί όπως το βιολί ή το φλάουτο σε μια μεγάλη ορχήστρα. Έχει τον ρόλο του, τον ξεχωριστό, όμως συνάμα είναι ενταγμένο σε ένα σύνολο.

Υπάρχουν πολλές παράμετροι σε ένα γύρισμα που πρέπει να συνεκτιμώνται και ο ηθοποιός πρέπει να είναι έτοιμος- να μπει στη σκηνή όταν το ζητήσει ο σκηνοθέτης. Επομένως, νομίζω πως η πορεία του είναι συνυφασμένη με την πορεία της ταινίας».

Μιλά και χειρονομεί, το σώμα της πάλλεται όταν αναφέρεται στην Ελένη, την ηρωίδα της, την οποία όμως δεν είχε προλάβει να δει έως εκείνη τη στιγμή στην οθόνη;

Σύμφωνοι,αλλά η αίσθησή σας ποια είναι;Θα είναι στην οθόνη όπως την είχατε στο μυαλό σας και την παρουσιάσατε στην κάμερα;

«Στα γυρίσματα η εικόνα που έχεις για τον ήρωα που υποδύεσαι είναι δεμένη με την περιπέτεια της ιστορίας. Πάντα όμως αποτελεί έκπληξη αυτό που εν τέλει βλέπεις ως θεατής. Συχνά βλέποντας ταινία στην οποία παίζω οι άλλοι θεατές με βοηθούν, μου δίνουν το "κλειδί", να ανακαλύψω πτυχές του χαρακτήρα του ήρωα που, αν και αναδεικνύονται, δεν έχω προσέξει ούσα στη δίνη της δουλειάς».

Η «Σκόνη του χρόνου» είναι η ερωτική ιστορία τριών ανθρώπων, ο έρωτας των οποίων άντεξε πάνω από ιδεολογίες και κοινωνικοπολιτικά οράματα στον 20ό αιώνα. Δοκίμασαν απογοητεύσεις, χωρισμούς, κυνηγητά, αγανάκτησαν.

Πού εκφράζεται αυτή η αγανάκτηση γύρω μας σήμερα;

Κάθε μέρα βλέπω ανθρώπους μακριά από τα παιδιά τους, τα σπίτια τους, είτε γιατί έχουν ξενιτευτεί σε αναζήτηση δουλειάς ή διότι έχουν διαφορετικές πολιτικές πεποιθήσεις από τις επικρατούσες στη χώρα τους και ενδεχομένως κάποιοι να απειλούνται από πολιτικούς αντιπάλους τους. Είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, μικροί, ανώνυμοι για εμάς τους άλλους, ήρωες που δουλεύουν στα σπίτια μας για να στείλουν χρήματα στις οικογένειές τους, παλεύουν, αγωνίζονται. Σαν την Ελένη που πίστευε ότι πολλά έπρεπε να αλλάξουν στον κόσμο. Ερωτεύτηκε, έμεινε έγκυος, βρέθηκε στην εξορία, το νήμα όμως δεν το έχασε, πώς να το πω, τον μίτο της Αριάδνης. Αυτό την κράτησε. Άλλοι όμως το χάνουν, απελπίζονται και θυμώνουν. Εκείνοι που το κρατούν, εν τέλει, μπορούν και ξαναβλέπουν μετά το σκοτάδι την ελπίδα. Απογοήτευση και ελπίδα πάνε μαζί στη ζωή, όπως είναι δεμένα παρελθόν και παρόν στην ταινία. Η αγάπη είναι ο δρόμος, το νήμα που λέγαμε και είναι σαν Θεία Χάρη να το έχεις, είναι ευλογία.

Αυτό που λέτε ισχύει στις μέρες μας;

Συμβαίνει, νομίζω, κάθε μέρα. Η Ελένη, για παράδειγμα, χάνει τον γιο της, τα πάντα και τους πάντες. Περνά είκοσι χρόνια στην εξορία, αλλά παραμένει ζωντανή από την πρόκληση της αγάπης. Το μυστήριο της ελπίδας και της πίστης βεβαίως υπάρχει και σήμερα. Είναι αξιοθαύμαστη η δύναμη της αγάπης που κρατά τους ανθρώπους δεμένους μεταξύ τους. Αλλά και οι φίλοι είναι σημαντικό κεφάλαιο. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να πετύχει κάτι χωρίς φίλους. Δείτε την Ελένη. Είχε την αγάπη, αλλά χωρίς τον Ζακόμπ, τον άνθρωπο που τη στήριξε στη Ρωσία και εν τέλει την αγάπησε, δεν θα τα είχε καταφέρει.

info: Η ταινία «Η σκόνη του χρόνου» του Θόδωρου Αγγελόπουλου προβάλλεται σε δέκα αθηναϊκούς κινηματογράφους. Παίζουν οι Γουίλεμ Νταφόε, Μισέλ Πικολί, Ιρέν Ζακόμπ, Μπρούνο Γκαντς.

Πώς βλέπει τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο; Έχει τη θέση που του αξίζει;

«Σχολές σινεμά μπορεί να μην υπάρχουν όπως παλιά, διακρίνω όμως μια πολυσυλλεκτικότητα», λέει η Ιρέν Ζακόμπ. «Δεν υπάρχει ένα ρεύμα μόνο. Υπάρχουν πολλοί, αξιόλογοι σκηνοθέτες, με διαφορετικές οπτικές και μεθόδους. Οι ειλικρινείς προθέσεις και προσεγγίσεις είναι σημαντικές και αξίζουν προσοχής. Πολλοί σκηνοθέτες θεωρούν πρόκληση να λειτουργήσουν υπό καθεστώς απόλυτης ελευθερίας. Έχουν ταινίες του ανεξάρτητου κινηματογράφου, φιλμ χαμηλού κόστους, ακριβές μεν αλλά ποιοτικές ταινίες, αλλά είναι και ο εμπορικός κινηματογράφος που πολλές φορές υπερκαλύπτει άλλες παραγωγές. Από την άλλη, τα οικονομικά δεν μπορείς να τα παραβλέψεις, ειδικά αυτή την περίοδο. Πάντα όμως θα υπάρχουν ενδιαφέροντες σκηνοθέτες».

Γιατί ο αμερικανικός κινηματογράφος έχει εκτοπίσει τον ευρωπαϊκό;

Θέλει πολλή κουβέντα το ζήτημα αυτό. Δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανείς πως οι Ευρωπαίοι σκηνοθέτες δεν έχουν καταθέσει τα όπλα. Αντιστέκονται και προσπαθούν να κρατήσουν τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο μέσα στις κινηματογραφικές αίθουσες. Η πίεση είναι μεγάλη. Προσωπικώς αποφεύγω τα μπλοκμπάστερ, δεν με αφορούν. Προτιμώ να δω μια ρομαντική κωμωδία, ένα φιλμ του ανεξάρτητου σινεμά, μια ταινία χαμηλού κόστους.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ

Γεννήθηκε στις 15 Ιουλίου 1966 ● Είναι κόρη του γνωστού Γάλλου φυσικού Μορίς Ζακόμπ ● Η πρώτη της εμφάνιση στον κινηματογράφο ήταν το 1987 στην ταινία του Λουί Μαλ «Αντίο παιδιά» ● Τη γνωρίσαμε ως μούσα του Κριστόφ Κισλόφσκι ● Εντυπωσίασε με την ερμηνεία της στη «Διπλή ζωή της Βερόνικα» (1991) και στην «Κόκκινη ταινία» (1993) του αείμνηστου Πολωνού σκηνοθέτη ● Τη σεζόν 2000-2001 συμπρωταγωνιστούσε με τον Μακόλεϊ Κάλκιν στο έργο «Μadame Μelville» στο Vaudeville Τheatre του Λονδίνου, κρατώντας τον ομώνυμο ρόλο ● Με τον Γουίλεμ Νταφόε είχε συνεργαστεί στην εξωτική περιπέτεια εποχής «Victory» (1994)

Γράφει ο Χρήστος Ν.Ε. Ιερείδης, Τα Νέα, 14/02/2009

No comments: