Απίθανες διαδρομές του μελοδράματος

• Η «Απίστευτη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον» και οι «Επτά ζωές», δύο ρεαλιστικές και ταυτόχρονα εξωπραγματικές ταινίες

Σήμερα το βράδυ στη Μέκκα του θεάματος το απίθανο και εξωπραγματικό διεκδικεί τα περισσότερα και σημαντικότερα Οσκαρ. Η «Απίστευτη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον» είναι μια ιδιαιτέρως πληκτική ταινία με μία και μοναδική πρωτοτυπία: ένας άνθρωπος γεννιέται γέρος και πεθαίνει παιδί. Επενδύει στη φήμη και την αρρενωπότητα του Μπραντ Πιτ με τρόπο πρωτόγνωρο για τα χολιγουντιανά δεδομένα, φέρνοντας το μελόδραμα στο προσκήνιο μέσα από μια αλληγορική ιστορία. Το τέλος και η αρχή είναι ταυτόσημα και η χρονική αναστροφή γίνεται για να τονιστεί η τραγικότητα της ζωής, που είναι μια κόλαση με μικρά και μεγάλα μαρτύρια. Απίστευτη και εξωπραγματική είναι η ιστορία και στις «Επτά ζωές», όπου ο Γουίλ Σμιθ προσγειώνεται ανώμαλα στον βάλτο ενός δακρύβρεχτου μελοδράματος. Εδώ το μαρτύριο του ανθρώπου είναι οι ενοχές, που τον οδηγούν σε ένα μονόδρομο για την εξιλέωση: τη θυσία.

• Ενοχή…

Πρόπερσι στο «Κυνήγι της ευτυχίας», που έφερε τον Σμιθ στην πεντάδα των υποψηφίων για το Οσκαρ, ο Ιταλός σκηνοθέτης Γκαμπριέλε Μουτσίνο αποτύπωσε προφητικά μια σημερινή εικόνα της Αμερικής με τη μεσαία τάξη στις ουρές των ταμείων ανεργίας και της κοινωνικής πρόνοιας. Αυτή η φανταστική εικόνα ήταν το φόντο μιας αληθινής ιστορίας, διαυγούς κι αισιόδοξης, για το αμερικανικό όνειρο. Ενας σύγχρονος Ιώβ (ο Κρις Γκάρντνερ, που η ζωή του αποτέλεσε έμπνευση για το σενάριο) υπομένει καρτερικά τη μοίρα του κυνηγώντας πενταροδεκάρες στους δρόμους και κρατώντας σφιχτά το χέρι του γιουθ του. Στο τέλος κερδίζει μια θέση στ’ όνειρο της Γουόλ Στριτ. Η κινηματογράφηση του άγχους της επιβίωσης και η ερμηνεία του Σμιθ δεν είχαν ανάγκη από μελοδραματικές κορόνες.

Σήμερα δεν συμβαίνει το ίδιο. Ο Μουτσίνο σκηνοθετεί ένα μελό γύρω από τη χριστιανική αγάπη, περιγράφοντας την πτώση ενός σούπερ επιτυχημένου άντρα σε μια επίγεια κόλαση ενοχών. Στις κρίσιμες καμπές της ιστορίας το φόντο παραπέμπει σε χαμένο παράδεισο με τους δυο πρωτόπλαστους στο κέντρο του. Οι «Επτά ζωές» ξεκινούν σαν ένας γρίφος για τον θεατή. Ενας καλοντυμένος άντρας, ο Μπεν Τόμας, επιλέγει επτά ανθρώπους (όσα και τα θανάσιμα αμαρτήματα) που «πληρούν τα κριτήριά του», όπως πληροφορούμαστε γενικόλογα, και εισβάλλει αδιάκριτα στη ζωή τους. Συστήνεται ως υπάλληλος της εφορίας και στα επτά υποψήφια «θύματά» του και στη συνέχεια αρχίζει να συμπεριφέρεται σαν ένας θεόσταλτος φύλακας–άγγελός τους. Η ταινία μοιάζει με παζλ που πρέπει να μπουν τα κομμάτια του το ένα μετά το άλλο στη σωστή θέση, για να μάθουμε ποιος πραγματικά είναι αυτός ο παράξενος καλός Σαμαρείτης. Η ταυτότητα του Μπεν είναι το ζητούμενο σε μια ιστορία που κυλάει ρεαλιστικά (και αδιάφορα) μέχρι τη θυσία και το θαύμα της αγάπης.

• …και αθωότητα

Τον ρεαλισμό χρησιμοποιεί και ο σκηνοθέτης του «Seven», Ντέιβιντ Φίντσερ, για να μεταφέρει στην οθόνη τη φανταστική ιστορία του Φ. Σκοτ Φιτζέραλντ. Το 1918 γεννιέται στη Νέα Ορλεάνη ένα βρέφος με ρυτίδες υπερήλικα από πατέρα βιομήχανο και μητέρα μια γυναίκα της κατώτερης τάξης. Η μητέρα πεθαίνει στη διάρκεια του τοκετού, και ο πατέρας στη συνέχεια εγκαταλείπει το «τέρας» στην εξώπορτα ενός γηροκομείου. Μια φιλεύσπλαχνη μαύρη, που μάταια προσπαθεί να γίνει μητέρα, περιμαζεύει τον «γέροντα» και του προσφέρει στοργή κι αγάπη. Τα χρόνια περνούν και ο Μπέντζαμιν Μπάτον (το τέρας) γίνεται ολοένα και περισσότερο η προσωποποίηση της αθωότητας, καθώς μικραίνει μέρα με την ημέρα για να καταλήξει στο τέλος στην τελειότητα: ένα πλάσμα με την αθωότητα της ψυχής ενός νεογέννητου παιδιού και τη σοφία ενός γέροντα.

Στο «Φόρεστ Γκαμπ» (άλλη μία απίθανη χολιγουντιανή ιστορία) ο Τομ Χανκς διατρέχει την Αμερική από το ’50 μέχρι το ’90 σαν ένας μοναχικός δρομέας μεγάλων αποστάσεων με την αφέλεια ενός παιδιού που το μυαλό του μένει στάσιμο στον χρόνο. Στην «Απίστευτη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον» ο Φίντσερ διατρέχει την Αμερική από τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι το φονικό πέρασμα του «Κατρίνα», αθροίζοντας παραλλαγές του μελοδράματος. Οι κοινωνικές διαφορές, η οικογένεια, ο πόλεμος, ο έρωτας είναι τα θέματα των επιμέρους κύκλων της ταινίας.

Δείτε

• Η απίθανη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον (2008)

Ο αποψινός μεγάλος πρωταγωνιστής των Οσκαρ (13 υποψηφιότητες) είναι η μετριότερη στιγμή στην καριέρα του σκηνοθέτη Ντέιβιντ Φίντσερ. Το σενάριο από τον Ερικ Ροθ («Φόρεστ Γκαμπ») βασίζεται στο ομότιτλο διήγημα του Φ. Σκοτ Φιτζέραλντ (από τις εκδόσεις Ερατώ). Παίζουν: Μπραντ Πιτ, Κέιτ Μπλάνσετ, Τίλντα Σουίντον. (Προβάλλεται στις αίθουσες)

• Επτά ζωές (2008)

Ο πρωτότυπος τίτλος, «Seven Pounds», αποδίδει ακριβώς το περιεχόμενο της ταινίας. Σημαίνει «Επτά λίβρες» (και όχι επτά λίρες) και αναφέρεται στο βάρος της σάρκας από το σώμα του Αντόνιο που ζήτησε ο Σάιλοκ για την αποπληρωμή του χρέους του Μπασάνιο στον σαιξπηρικό «Εμπορο της Βενετίας». Πρόκειται για τη δεύτερη ταινία που γύρισε στο Χόλιγουντ ο Ιταλός Γκαμπριέλε Μουτσίνο. Παίζουν: Γουίλ Σμιθ, Ροζάριο Ντόουσον, Γούντι Χάρελσον. (Στις αίθουσες από την Πέμπτη, 26/2)

• Ο Λαρς και η κούκλα του (2007)

Για την ακρίβεια, ο «Λαρς και το αληθινό κορίτσι» (Lars and the real girl). Μια ακόμη απίθανη ιστορία, από τις παρυφές του Χόλιγουντ αυτή τη φορά, ανάμεσα στο μελόδραμα και το ψυχολογικό δράμα. Ενας συνεσταλμένος νεαρός περιφέρει εδώ κι εκεί μια πλαστική κούκλα του σεξ, που τη φωνάζουν Μπιάνκα, και τη συστήνει ως μνηστή του! Ωσονούπω η Μπιάνκα γίνεται κάτι σαν μασκότ σε μια αμερικανική κωμόπολη. Ολοι την αποδέχονται σαν κάτι απολύτως φυσικολογικό για να μη διαταράξουν τον ψυχικό κόσμο του Λαρς. Εξαιρετικό σενάριο από τη Νάνσι Ολιβερ (ήταν στις υποψηφιότητες των περσινών Οσκαρ). Χωρίς έμπνευση η σκηνοθεσία του Κρεγκ Γκιλέσπι. Με τον Ράιαν Γκόσλινγκ. (Σε dvd από την Audio Visual)

• Του Δημητρη Μπουρα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 22/02/2009