“Gran Torino”. Σκηνοθεσία: Κλιντ Ίστγουντ
Ο 79χρονος σήμερα Κλιντ Ιστγουντ είναι από μόνος του ένα μεγάλο κεφάλαιο, όχι πλήρως αποκωδικοποιημένο, του παγκόσμιου κινηματογράφου, σε μια μοναδική διαδρομή, που ουσιαστικά ξεκινά το 1964, όταν ερμήνευσε τον θρυλικό “Άνθρωπο χωρίς όνομα" στο “Για μια χούφτα δολάρια” του Σέρτζιο Λεόνε, τον μυθολογικό ήρωα που έρχεται από το πουθενά, ως απόλυτος δραματουργικός καταλύτης, περιβεβλημένος με επιτηδευμένο φορμαλισμό, "απελευθερώνοντας το γουέστερν από τα δεσμά της αμερικανικής ηθικολογίας", όπως έγραψε η Αμερικανίδα κριτικός Πωλίν Καέλ, και φτάνει στο προσωπικό του πέρασμα στη σκηνοθεσία το 1971 - “Play misty for me”, “Bird” “Οι Ασυγχώρητοι”, “Οι γέφυρες του Μάντισον”, “Million dollar baby”, “Γράμματα από την Ιβοτζίμα”, κινηματογραφικά διαμάντια σε μια καριέρα με απίστευτες διακυμάνσεις, αλλά και σταθερή ωρίμανση...
Στην τελευταία του ταινία, με τον τίτλο “Gran Torino” (παρεμπιπτόντως, και για όσους έσπευσαν να διαμαρτυρηθούν για τον... αποκλεισμό της, η ταινία θα είναι υποψήφια για τα Οσκαρ της επόμενης χρονιάς) πρωταγωνιστεί ξανά ο ίδιος, ως συνταξιούχος εργάτης αυτοκινητοβιομηχανίας. Είναι ο Γουόλτ Κοβάλσκι, πολωνικής καταγωγής, δύσθυμος χαρακτήρας και εξαιρετικά συντηρητικός στις απόψεις του βετεράνος του πολέμου της Κορέας, περνάει τις μέρες του επισκευάζοντας το σπίτι του, πίνοντας μπίρα και πηγαίνοντας μια φορά τον μήνα στο κουρείο. Η γυναίκα έχει πεθάνει, με τελευταία της επιθυμία ο Γουόλτ να εξομολογηθεί επιτέλους στον παπά της ενορίας... Εκείνος όμως νιώθει κοντά του πλέον μονάχα το γέρικο σκυλί του, την Νταίζη. Στη γειτονιά του είναι πια εντελώς απομονωμένος: Οι παλιοί γείτονές του έχουν μετακομίσει ή πέθαναν και έχουν αντικατασταθεί από Ασιάτες μετανάστες, τους οποίους ο Γουόλτ απεχθάνεται. Τα πάντα γύρω του φθαρμένα, “ξεπερασμένα”, τα πρόσωπα ξένα, ο Γουόλτ περιμένει μονάχα το τέλος.
Μέχρι τη νύχτα που κάποιος προσπαθεί να κλέψει το κρυφό καμάρι του, ένα Gran Torino του '72 -“Δεν τα φτιάχνουν πια όπως τότε”. Ο υποψήφιος κλέφτης είναι ο ντροπαλός έφηβος γείτονάς του Τάο (Μπι Βανγκ), που μια συμμορία της περιοχής τον υποχρέωσε, σαν “δοκιμασία”, να κλέψει το αυτοκίνητο.
Ο Γουόλτ όμως εμποδίζει την κλοπή, ακυρώνει τα σχέδια της συμμορίας και γίνεται άθελά του ο ήρωας της γειτονιάς - ειδικά στα μάτια της μητέρας και της μεγαλύτερης αδερφής του Τάο, της Σου, η οποία επιμένει ότι ο Τάο πρέπει τώρα να δουλέψει για τον Γουόλτ προκειμένου να εξιλεωθεί. Ο Γουόλτ αρχικά δεν θέλει να έχει καμία σχέση με όλους αυτούς τους ανθρώπους, όμως τελικά υποχωρεί και βάζει τον μικρό να κάνει κάποιες μικροεπισκευές που θα αναμορφώσουν τη γειτονιά...
Μέσα από την φυσική ευγένεια και τον αυθορμητισμό του Τάο και της οικογένειάς του, ο Γουόλτ, αυτός ο “συνταξιούχος Κάλαχαν”, αρχίζει σιγά-σιγά να συνειδητοποιεί πως “αντικειμενικά” βρίσκεται πιο κοντά σε αυτούς τους βασανισμένους ανθρώπους- μετανάστες της διπλανής πόρτας παρά στα ίδια του τα παιδιά και τα εγγόνια. Θα “βγάλει” τελικά έξω, στο φως, το καταπιεσμένο καλύτερο κομμάτι του εαυτού του, όπως κρυμμένο κρατούσε για χρόνια και το καμάρι του, το Gran Torino. Θα δώσει την απάντηση στο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι νέοι φίλοι του με έναν φαινομενικά “καουμπόικο” τρόπο -όμως όχι, αυτή τη φορά ο “επιθεωρητής Κάλαχαν” θυσιάζεται, ως μάρτυρας... Η πρώτη σκέψη που έρχεται μετά στο μυαλό είναι ότι ΄'και πάλι” ο Κλιντ Ισγουντ επέλεξε μια “προσωπική”, μοναχική λύση, περιφρονώντας τις συλλογικότητες, έστω με καλές προθέσεις. Πάλι λάθος. Η ακραία “θυσία” του δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει εάν δεν κατάφερνε να αφυπνίσει την κοινότητα των μεταναστών, που καταγγέλλουν πια τους τραμπούκους... Είναι πράγματι εντυπωσιακό ότι το έργο του μεγάλου αυτού δημιουργού συνεχίζει να εξελίσσεται, ανατρέποντας το αξιακό σύστημα που ο ίδιος είχε εγκαθιδρύσει στο παρελθόν. Πόσοι δημιουργοί μπορούν σήμερα να κάνουν κάτι ανάλογο;
“Μικρές ελευθερίες”. Σκηνοθεσία: Κώστας Ζάπας. Να μια ελληνική ταινία που θα σας κάνει να αναθεωρήσετε πολλές από τις απόψεις σας για το ελληνικό σινεμά: Χαρακτήρες στα όρια του ρεαλισμού και της υπέρβασής του, με δάνεια από το ΄”θέατρο της σκληρότητας”. Ένας αυταρχικός άντρας κάπου στην αθέατη πλευρά της ελληνικής επαρχίας εμπορεύεται μετανάστες και νεαρές πόρνες από τις Βαλκανικές χώρες. Δεν διστάζει να εκπορνεύσει και την ανήλικη κόρη του, ενώ σήμερα φαίνεται να έχει σειρά και ο γιος του. Λόγος παραληρηματικός, σώματα που υποφέρουν και βιώνουν τη σεξουαλικότητα σαν βαθιά πληγή, κάμερα στο χέρι, ανορθόδοξα καδραρίσματα, σινεμά με τη λογική της γροθιάς στο στομάχι του θεατή.
“Καρουζέλ”. Σκηνοθεσία: Σταμάτης Τσαρουχάς. Κοινωνικό δράμα, με θέμα την ιστορία μιας νέας γυναίκας που, κουβαλώντας τα ψυχολογικά τραύματα του παρελθόντος (τον βιασμό που υπέστη στα εφηβικά της χρόνια) αγωνίζεται να “κερδίσει” τη ζωή της. Φωτογράφος στο επάγγελμα, αφιερώνει πολύ χρόνο στη φροντίδα ανήλικων παιδιών που έχουν κακοποιηθεί, ενώ συγχρόνως, για βιοποριστικούς λόγους, έχει ανοίξει μαζί με μια φίλη της ένα καφέ. Ομως, κάποιες περίεργες συμπτώσεις αρχίζουν να ξαναφέρνουν στην επιφάνεια τα τραύματα της ηρωίδας... Δυστυχώς η σκηνοθεσία αλλά και το άτεχνο σενάριο δεν μπορούν να ανταποκριθούν ικανοποιητικά στην “εσωτερικότητα” της ιστορίας, και περιορίζονται σε μια “καταγραφή” των εξωτερικών χαρακτηριστικών.
“Επτά ζωές”. Σκηνοθεσία: Γκαμπριέλ Μουτσίνο. Ο Γουίλ Σμιθ ευθύνεται για τον θάνατο επτά ατόμων σε τροχαίο -ανάμεσά τους και η αγαπημένη του γυναίκα. Προσπαθώντας να εξιλεωθεί, και να “χαρίσει” επτά “κομμάτια ζωής” σε ανθρώπους που τα έχουν ανάγκη, “κλέβει” την ταυτότητα του αδελφού του που έχει πρόσβαση σε εκατομμύρια φακέλους προσωπικών δεδομένων. Δαιδαλώδης σκηνοθεσία, με αναφορές στα “21 γραμμάρια” που μένουν στα μισά της διαδρομής...
“Γκίνες”. Σκηνοθεσία: Αλέξης Καρδαράς. Ο καλός ηθοποιός Γιώργος Πυρπασόπουλος χαραμίζεται εδώ σε μια, επιεικώς, “σουρεαλιστική” ελληνική ταινία... Γκαντέμης χαρτοπαίχτης με το παρατσούκλι «Γκίνες» αναζητάει χρυσάφι θαμμένο σε κάποια ερημική ταβέρνα..
“Push, το επικίνδυνο χάρισμα”. Σκηνοθεσία: Πολ ΜακΓκίγκαν. Μέτριο θρίλερ επιστημονικής φαντασίας, που κινείται στον χώρο της κατασκοπίας, με ήρωες ανθρώπους που διαθέτουν τηλεπαθητικές και “παραφυσικές” ικανότητες.
“Μια ιστορία με θέμα την αγάπη”. Σκηνοθεσία: Όλε Μπόρνενταλ. Μια γυναίκα με απώλεια μνήμης. Ένας άντρας που θέλει να ξεχάσει τη βαρετή ζωή του. Μια γυναίκα που θέλει να κρατήσει τον άντρα που αγαπάει... Είναι βέβαιο ότι ο έρωτας προϋποθέτει την απώλεια της ταυτότητάς σου, την εξιδανίκευση του παρόντος; Ο Δανός σκηνοθέτης Ολε Μπόρνενταλ αναπτύσσει με στοιχεία θρίλερ την ιστορία ενός άντρα που θέλει να αλλάξει τη ζωή του και βρίσκει στον έρωτα μια “έξοδο κινδύνου”... Επιτήδευση στη σκηνοθεσία, που γρήγορα αναγκάζει τον θεατή σε υπερ-προσπάθεια, αν δεν παραιτηθεί γρήγορα...
“Μέρες θυμού”. Σκηνοθεσία: Όλε Κρίστιαν Μάντσεν. Δανέζικη παραγωγή, που εμβαθύνει στο σκοτεινό ιστορικό παρελθόν της χώρας κατά την περίοδο της ναζιστικής κατοχής, με επίκεντρο την ιστορία των δύο πιο γνωστών αντιστασιακών εκείνης της περιόδου. Μεγάλη εισπρακτική επιτυχία στις αίθουσες της Δανίας.
- Τερζής Κ., Η Αυγή, 26/02/2009
No comments:
Post a Comment