Wednesday, February 25, 2009

Ο ΚΩΣΤΑΣ ΖΑΠΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ «ΜΙΚΡΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ»: «Η αμορφωσιά είναι ο ηγέτης της Ιστορίας»

Μπορεί να κοντεύουν 30 χρόνια που η Ελλάδα έχει μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά  «παραμένουμε μια βαλκανική χώρα, με τον θρησκευτικό φανατισμό των Εμιράτων και τη  διαφθορά της Λατινικής Αμερικής», διαπιστώνει ο Κώστας Ζάπας (κάτω), οι «Μικρές  ελευθερίες» του οποίου αγοράστηκαν για διεθνή διανομή από την εταιρεία του Λαρς Φον Τρίερ
«Το ελληνικό σινεμά νοσεί θεσμικά, διότι το βαθύτερο πρόβλημα των Ελλήνων είναι πολιτισμικό» πιστεύει ο κινηματογραφιστής Κώστας Ζάπας που οι «Μικρές ελευθερίες» του αγοράστηκαν για προώθηση από την εταιρεία του Λαρς φον Τρίερ
Κάνοντας τις τρεις, μέχρι τώρα, «πειραματικές» ταινίες του χωρίς να πάρει επιχορήγηση από κανέναν κρατικό ή ιδιωτικό φορέα, ο Κώστας Ζάπας είδε ξαφνικά το τελευταίο φιλμ του, τις «Μικρές ελευθερίες», να το αγοράζει για διεθνή εκμετάλλευση η Ζentropa, η εταιρεία του Λαρς Φον Τρίερ! Εκ των υστέρων, ήρθε και η αγορά για εσωτερική διανομή... Κάτι που κάνει τον ίδιο να πει: «Στην Ελλάδα όλοι παίρνουν, κανείς δεν δίνει. Αν φυσάει άνεμος δεξιά, πηγαίνουν προς τα δεξιά. Αν φυσάει αριστερά, γίνονται επαναστάτες. Εγώ θέλω να κάνω το έργο μου και φέρω την ευθύνη του. Οι θεσμοί γύρω από τον ελληνικό κινηματογράφο ακολουθούν το σοβιετικό μοντέλο. Υπάρχει κρατισμός, κρατικοδίαιτος συνδικαλισμός, ιεραρχία και λογοκρισία. Ένα καθεστώς. Κατά κάποιον τρόπο ζητάνε από τον σκηνοθέτη δήλωση φρονήματος»!

Έχουμε λοιπόν, για άλλη μία φορά, το γνωστό «ουδείς προφήτης στον τόπο του»... Ο Κώστας Ζάπας όμως ξέρει: «Αν πω ότι ο Μέγας Αλέξανδρος δεν ήταν ιμπεριαλιστής, δεν είχε σκοτώσει ούτε κουνούπι και ότι άλλαζε τις γυναίκες σαν τα πουκάμισα, όλοι θα με συμπαθήσουν».

Αλλά δεν τον ενδιαφέρει αυτό. «Η δική μου δουλειά είναι να παίρνω το αόρατο και να το κάνω ορατό. Και το αόρατο έχει νόμο. Γι΄ αυτό η γη συνεχίζει να γυρίζει σε ένα αχανές σύμπαν. Υπάρχει ισορροπία, θέλω να πω. Όταν ασχολούμαστε με την τέχνη, το πρώτο μας μέλημα δεν πρέπει να είναι η αναγνώριση, μπορούμε να υπάρξουμε και χωρίς το μπράβο».
  • Τι είναι εν τέλει οι «Μικρές ελευθερίες»;
Η ιστορία ενός αυταρχικού πατέρα στην ελληνική επαρχία που εκπορνεύει τα ίδια του τα παιδιά. Είναι μια ρεαλιστική ταινία. Εδώ που τα λέμε, πάντα τρώγαμε τα παιδιά μας σε αυτόν τον τόπο. Πόσοι δεν εκπορνεύτηκαν πολιτικά και μετά τους πέταξαν σαν τα κρέατα; Γιατί ο άνθρωπος είναι πολιτικό ον. Πληρώνει το τίμημα για τις πράξεις του. Από την Ιφιγένεια της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας μέχρι και σή μερα, η ίδια θυσία γίνεται, η ίδια απληστία για εξουσία, ο ίδιος φόβος του θεού. Ο αυταρχικός πατέρας της ταινίας είναι δίπλα μας, και τη Φανή, την ηρωίδα της ταινίας, μπορεί να τη χαιρετάμε κάθε πρωί. Όμως σιωπάμε. Προσπερνάμε τον συλλογικό άνθρωπο κι έτσι μας προσπερνάει ο πολιτισμός.
  • Ποιες είναι οι «ρίζες» που κάνουν τον πατέρα να εκπορνεύει την κόρη του στις «Μικρές ελευθερίες»;
Στην ταινία μου, ο πατέρας θύτης εκπορνεύει την κόρη θύμα. Όμως στο τέλος η κόρη γίνεται θύτης και ο πατέρας θύμα. Στη ναζιστική Γερμανία ο θύτης Χίτλερ οδήγησε τον γερμανικό λαό θύμα, όμως ο γερμανικός λαός έγινε θύτης ενάντια στους άλλους λαούς θύματα. Και στην τσαρική Ρωσία το ίδιο. Ο λαός θύμα επαναστατεί κατά του τσάρου θύτη, αλλά ο ίδιος ο λαός στο πρόσωπο του Στάλιν γίνεται θύτης. Ακόμα και σήμερα οι Εβραίοι θύματα του Ολοκαυτώματος, γίνονται θύτες κατά των Αράβων. Η ιστορία επαναλαμβάνεται σαν φάρσα.
  • Κυριαρχεί ακόμα το μοντέλο «πατρίδα, θρησκεία, οικογένεια» στην ελληνική κοινωνία;
Η αμορφωσιά είναι ο ηγέτης της Ιστορίας. Είμαστε μια ανθρωπότητα διαιρεμένη, συνοριακή, που έχει ανάγκη από πατρίδες, αλλά και αλαζονική, χρειαζόμαστε έναν θεό για να έχουμε κάπου να πάμε και μετά, λες και δεν φτάνει όσα καταστρέψαμε εδώ. Και τέλος, μια οικογένεια για να τα φυλάει όλα αυτά. Όσο για την Ελλάδα, είναι ένα εσωτερικό οικόπεδο, εμφυλιακό. Ακόμα δεν έχουμε ξεπεράσει το αίσθημα της δουλείας. Κοιτάξτε στην πολιτική. Η κυβέρνηση μιλάει για την αντιπολίτευση λες και είναι ο αντίχριστος και η αντιπολίτευση για την κυβέρνηση λες και είναι η κόρη του Σατανά!

ΙΝFΟ: Οι «Μικρές ελευθερίες» του Κώστα Ζάπα θα προβάλλονται από την Πέμπτη στους κινηματογράφους.

«Ας αποσυρθούν οι εμφυλιακοί»

  • Στο πρόσφατο Φεστιβάλ Βερολίνου είχαμε τρεις ελληνικές ταινίες. Πάει καλά, δηλαδή, το ελληνικό σινεμά;
Η συμμετοχή τριών ελληνικών ταινιών στο Φεστιβάλ του Βερολίνου είναι συμπτωματική. Οι δύο μεγάλοι Έλληνες σκηνοθέτες έχουν κλείσει τον κύκλο τους και όποια συμμετοχή τους στα φεστιβάλ αφορά την προσωπική τους μυθολογία. Όσο για τον νέο Έλληνα σκηνοθέτη (σ.σ. τον Πάνο Χ. Κούτρα), που δεν ενίσχυσαν οικονομικά, τέτοιες αποφάσεις είναι εμφυλιακές και όσοι τις παίρνουν πρέπει να αποσυρθούν από τη δημόσια πολιτική ζωή. Το έχω υποστεί προσωπικά. Το ελληνικό σινεμά νοσεί θεσμικά, διότι το βαθύτερο πρόβλημα των Ελλήνων είναι πολιτισμικό.
  • Του Παύλου Θ. Κάγιου, ΤΑ ΝΕΑ: Τετάρτη 25 Φεβρουαρίου 2009

No comments: