Η γοητεία της γυναικείας ωριμότητας

Πρόσφατες επιτυχημένες ταινίες δείχνουν ότι αποδυναμώνεται ένα από τα πιο ανθεκτικά ταμπού της κινηματογραφικής βιομηχανίας

The Observer

Οταν ένας κινηματογραφικός σταρ ξελογιάζει κάποια 20 ή 30 χρόνια νεότερή του στην οθόνη, το κοινό δεν εντυπωσιάζεται ούτε στο ελάχιστο. Πρόκειται, άλλωστε, για μια καθιερωμένη κινηματογραφική σύμβαση. Αν ωστόσο το «ώριμο» αστέρι είναι γυναίκα, η αντίδραση του κοινού είναι δυσκολότερο να προβλεφθεί. Να όμως που το Χόλιγουντ, το οποίο εδώ και πολύ καιρό κατηγορείται για σεξισμό λόγω του τρόπου με τον οποίο χειρίζεται τις γυναίκες ηθοποιούς, φαίνεται επιτέλους έτοιμο να αγγίξει ένα θέμα που άλλοτε το θεωρούσε σχεδόν ταμπού: το σεξ και η εξηντάρα γυναίκα.

Η Σιγκούρνι Γουίβερ, η οποία πρωταγωνιστεί στη νέα υπερπαραγωγή επιστημονικής φαντασίας «Avatar», αποκάλυψε ότι στην επόμενη ταινία της θα παίξει την ερωμένη ενός ηθοποιού με λίγο παραπάνω από τα μισά της χρόνια. Στο «Cedar Rapids», η Γουίβερ, 60 ετών, παίζει απέναντι στον κωμικό ηθοποιό Εντ Χελμς, ο οποίος υποδύεται τον 35χρονο πρώην μαθητή της. Η ηθοποιός, η οποία βγήκε στο κινηματογραφικό προσκήνιο πριν από 30 χρόνια με το «Alien», είπε πρόσφατα ότι πιστεύει πως οι σχέσεις ανάμεσα σε ώριμες γυναίκες και πολύ νεότερους άνδρες είναι πολύ πιο συνηθισμένες απ’ όσο πιστεύουν οι κινηματογραφικοί παραγωγοί. Και πρόσθεσε ότι είναι ευχαριστημένη που παίζει αυτόν τον ρόλο στο «Cedar Rapids», για να προβάλει το γεγονός πως οι γυναίκες στα εξήντα τους μπορούν να είναι ελκυστικές και σεξουαλικά ενεργές.

Πιο ελκυστικές

Τα σχόλια της Γουίβερ ακολουθούν την επιτυχία της Μέριλ Στριπ στην κομεντί «Είναι μπερδεμένο». Στον ρόλο της Τζέιν Αντλερ, μιας γυναίκας η οποία, παρ’ ότι σε προχωρημένη ηλικία, είναι τελικά πιο ελκυστική για τον πρώην άντρα της από τη νεαρή του «σύζυγο-τρόπαιο», η Στριπ (που έκλεισε κι αυτή τα 60) σπάει τον άγραφο κανόνα της κινηματογραφικής βιομηχανίας που λέει ότι το κοινό δεν θέλει να βλέπει μεγάλης ηλικίας γυναίκες σε σεξουαλική δραστηριότητα. Από το 1967, όταν η Αν Μπάνκροφτ έκανε θραύση παίζοντας τη Μίσες Ρόμπινσον στον «Πρωτάρη» του Μάικ Νίκολς, ελάχιστα ήταν τα κινηματογραφικά πορτρέτα σεξουαλικά ελκυστικών γυναικών μεγάλης ηλικίας. Για τους άντρες ηθοποιούς, βέβαια, δεν υπάρχουν τέτοιοι περιορισμοί –μπορούν να παίζουν τους εραστές και έχοντας περάσει τα 70, όπως αποδεικνύει πλήθος ταινιών.

Το «Είναι μπερδεμένο» το έγραψε και το σκηνοθέτησε η Νάνσι Μέγιερς, η οποία έχει αποκτήσει τώρα φήμη σταυροφόρου σ’ αυτό το πεδίο, μετά την επιτυχία που είχε η ρομαντική κομεντί του 2003 «Κάλλιο αργά παρά αργότερα», με την Νταϊάν Κίτον.

Οταν το μιούζικαλ «Μάμα Μία!», επίσης με πρωταγωνίστρια τη Μέριλ Στριπ, έγινε τεράστια εμπορική επιτυχία το 2008, η ηθοποιός εξέφρασε τη δυσαρέσκειά της για την ανικανότητα, όπως είπε, του Χόλιγουντ να κάνει ταινίες που παίρνουν στα σοβαρά τις ώριμες γυναίκες. Τώρα η επιτυχία της καινούργιας της ταινίας γιορτάζεται από το Vanity Fair, το οποίο την έχει στο εξώφυλλο του τεύχους Ιανουαρίου. Μέσα στο περιοδικό, η Στριπ εκφράζει την έκπληξή της για τους ρόλους που παίζει αυτόν τον καιρό: «Είναι απίστευτο! Είμαι εξήντα χρόνων και παίζω ρόλους πρωταγωνίστριας σε αισθηματικές κομεντί! Η Μπέτι Ντέιβις ήταν 42 ετών όταν γύρισε το “Ολα για την Εύα” και 54 όταν γύρισε το “Τι συνέβη στην Μπέιμπι Τζέιν”, ερμηνεύοντας μιαν αποκρουστική ηλικιωμένη γυναίκα».

«Μαύρη» κομεντί

Δεν επιτράπηκε μόνο στην Στριπ να εμφανιστεί στο κρεβάτι με τον συμπρωταγωνιστή της, Αλεκ Μπόλντουιν, αλλά Χολιγουντιανοί παραγωγοί υποστηρίζουν τώρα και το σχέδιο της Γκόλντι Χόουν να γράψει, να σκηνοθετήσει και να πρωταγωνιστήσει σε μια αντισυμβατική «μαύρη» κομεντί για μια γυναίκα προχωρημένης ηλικίας που προσπαθεί να συνέλθει από τον θάνατο του συζύγου της. Η 64χρονη ηθοποιός έχει δώσει μάχη με τα στούντιο επί τρία χρόνια στην προσπάθειά της να κάνει την ταινία και τώρα το «Ashes to Ashes» («Χους εις χουν») έχει προγραμματιστεί να προβληθεί φέτος.

Οπως έχει πει, το φτάσιμο στην ηλικία των 60 ήταν μεγάλο ορόσημο στην καριέρα της. «Εχει γίνει δυσκολότερο να πείσω παραγωγούς για τις ιδέες μου. Το Χόλιγουντ φοβάται, γιατί τα περισσότερα φιλμ στα οποία ποντάρουν οι παραγωγοί είναι θεαματικές περιπέτειες που κοστίζουν 180 εκατ. δολάρια», λέει. «Αν όμως δεις τις γυναικείες ταινίες και τον δείκτη κερδοφορίας τους, θα εκπλαγείς. Δεν γίνονται πολλές ταινίες από και για γυναίκες, αλλά το ποσοστό επιτυχίας τους σε σύγκριση με τις “ανδρικές” είναι πολύ μεγαλύτερο. Κανένας δεν το προσέχει αυτό».

Υπάρχουν κι άλλες σταρ που σημειώνουν ταμειακή επιτυχία ενώ διανύουν την έβδομη δεκαετία της ζωής τους. Η 63χρονη Σαρλότ Ράμπλινγκ θα πρωταγωνιστήσει κι αυτή φέτος σε μια ερωτική κωμωδία. Η Αγγλίδα ηθοποιός έχει επικρίνει παλιότερα τον τρόπο που μεταχειρίζεται το Χόλιγουντ τις μεγάλες σε ηλικία γυναίκες. «Το σύστημα στην Ευρώπη διαφέρει πολύ από το χολιγουντιανό. Δεν είναι τόσο βάρβαρο απέναντι στη γυναικεία ωριμότητα».

Η Γκλεν Κλόουζ, 62 ετών, κέρδισε ένα βραβείο ΕΜΜΥ τον Σεπτέμβρη για την ερμηνεία της στο ρόλο μιας αδίστακτης δικηγόρου στην τηλεοπτική σειρά «Damages». Στην ομιλία της είπε ότι βλέπει να ανοίγει μια νέα εποχή τρισδιάστατων ρόλων για μεσήλικες γυναίκες. «Αποδεικνύεται πλέον ότι οι πολύπλοκες, δυνατές, ώριμες γυναίκες είναι σέξι, διασκεδαστικές και μπορούν να πάρουν πάνω τους την παράσταση».

Προκατάληψη

Παρά την πρόοδο που σημειώνεται τελευταία, η κινηματογραφική βιομηχανία έχει πολύ δρόμο να διανύσει αν θέλει να διορθώσει τη μεροληψία υπέρ των «σέξι» ανδρών αστέρων. Μια έρευνα από την Ενωση Κινηματογραφικών Ηθοποιών διαπίστωσε ότι οι γυναίκες ηλικίας άνω των 40 παίρνουν μόνο το 11% όλων των διαθέσιμων κινηματογραφικών και τηλεοπτικών ρόλων. Παρ’ όλο που ο αριθμός αυτός είναι κάπως ανεβασμένος σε σχέση με το 9% στις αρχές του ’90, οι άρρενες ηθοποιοί άνω των 40 εξακολουθούν να παίρνουν πάνω από το ένα τέταρτο των ρόλων στις ΗΠΑ.

Σύμφωνα με την Γκόλντι Χόουν, η ίδια και η Νταϊάν Κίτον, που πρωταγωνίστησαν μαζί με την Μπέτι Μίντλερ στην επιτυχημένη «Λέσχη των χωρισμένων γυναικών» το 1996, αγωνίστηκαν εις μάτην για να γυριστεί ένα σίκουελ της ταινίας.

Η Κίτον συνοψίζει ίσως καλύτερα τις ελπίδες και τους φόβους των Χολιγουντιανών συνομηλίκων της: «Θα ήταν καλό για όλους να πάψουμε να είμαστε κολλημένοι σ’ αυτό το ηλίθιο κλισέ, ότι οι ηλικιωμένοι άντρες επιθυμούν αποκλειστικά και μόνο τις νέες γυναίκες. Είναι παράλογο να κατηγοριοποιούνται όλοι οι άντρες μ’ αυτόν τον τρόπο». [Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 24/01/2010]