Μόνοι στο σπίτι

• Μια οικογένεια μεγαλώνει τα παιδιά της εντελώς απομονωμένα από τον έξω κόσμο. Ο «Κυνόδοντας» του Γιώργου Λάνθιμου, που θα συμμετάσχει στο «Ενα κάποιο βλέμμα» των Κανών, είναι μια περίεργη ταινία. Εκεί βρίσκεται, όμως, και η γοητεία της

• Είναι πάντα ευχάριστη είδηση όταν μια ελληνική ταινία ταξιδεύει στις Κάνες.

Η Αγγελική Παπούλια, η έγκλειστη κόρη σε πολυτελές σπίτι με πισίνα, στη συγκεκριμένη σκηνή της ταινίας έχει και καλυμμένα μάτια

• Πόσο μάλλον όταν ο σκηνοθέτης της είναι ένας από τους πιο ταλαντούχους δημιουργούς της νέας γενιάς, ο Γιώργος Λάνθιμος. Η ταινία του «Κυνόδοντας» θα προβληθεί στο τμήμα «Ενα κάποιο βλέμμα» του Φεστιβάλ των Κανών (13-24 Μαΐου). Το κινηματογραφικό του ντεμπούτο, η πειραματική «Κινέττα» (2005), είχε προβληθεί στα Φεστιβάλ του Βερολίνου (Φόρουμ) και του Τορόντο.

• Το «περίεργο» στόρι είναι το εξής: Μια οικογένεια ζει σε μια μονοκατοικία. Ενας ψηλός φράχτης οριοθετεί τον κόσμο των παιδιών (2 κορίτσια κι ένα αγόρι), τα οποία δεν έχουν βγει ποτέ έξω από αυτόν. Οι γονείς τα ανατρέφουν με μια αυτοσχέδια πειραματική μέθοδο. Τα παιδιά πιστεύουν πως τα αεροπλάνα που πετάνε είναι παιχνίδια και ότι τα ζόμπι είναι μικρά κίτρινα λουλούδια. Ο μόνος άνθρωπος που μπαίνει στο σπίτι είναι η Χριστίνα, για να κατευνάζει τις σεξουαλικές ορμές του γιού. Αυτή, όμως, είναι που τους φέρνει σε επαφή με την πραγματικότητα, κάτι που δεν θα γίνει χωρίς συνέπειες...

• Δεν πρόκειται απαραίτητα για μια ταινία-σχόλιο πάνω στην οικογένεια ούτε κάνει λόγο για νέες συμπεριφορές, όπως ίσως συμπεραίνει κανείς. «Δεν είχα σκοπό να σχολιάσω το στερεότυπο της οικογένειας. Θα μπορούσε η συνθήκη της ιστορίας να ισχύει και σε άλλες ομάδες, ακόμα και μικρότερες, όπως σε ένα ζευγάρι. Οταν κάνω μια ταινία δεν σκέφτομαι τον στόχο της. Τη συνθέτουν μεμονωμένες σκέψεις. Στο τελικό αποτέλεσμα μπορεί ο καθένας να έχει τη δική του ερμηνεία», μας λέει ο 35χρονος σκηνοθέτης.

• Μήπως θέλει να κάνει ένα σχόλιο πάνω στην ελευθερία σε μια εποχή που ίσως ζούμε την ασυδοσία της; «Η ελευθερία δεν είναι μονόπλευρη έννοια. Υπάρχει και η ψευδαίσθηση των ελευθεριών», λέει.

Γ. Λάνθιμος: Ο «Κυνόδοντας» δεν είναι κλειστοφοβική ταινία, έχει και χιούμορ»

• Σίγουρα όμως, μια «πρώτη ύλη» κρύβεται πίσω από το σενάριο, που συνυπογράφει με τον Ευθύμη Φιλίππου. «Παίζουν ρόλο αυτά που προσλαμβάνεις και από άσχετα πράγματα ή από συζητήσεις για το πώς είναι η οικογένεια και πώς διατηρούνται οι σχέσεις μέσα σ' αυτήν. Καμιά φορά, επίσης, ανακαλύπτουμε ότι έχουμε λάθος εντύπωση για τα πράγματα, που οφείλεται στις εμπειρίες, τη μόρφωση, το περιβάλλον μας», εξηγεί.

• Η γραμμική εξέλιξη της ιστορίας δεν μπαίνει απαραίτητα σε πρώτο πλάνο για τον Γιώργο Λανθιμο. Στον «Κυνόδοντα» έχει μεγαλύτερη σημασία «το αποτέλεσμα της συνθήκης που έχουν επιβάλει οι γονείς στα παιδιά, τι τελικά αυτά πιστεύουν και ποια είναι η καθημερινότητα τους».

• Οσο για τη σχέση του κοφτερού κυνόδοντα με τον τίτλο της ταινίας, έχει να κάνει με μία από τις ιστορίες που λένε οι γονείς στα παιδιά τους. «Δεν πρόκειται για ιστορίες τρόμου», διευκρινίζει ο Γιώργος Λάνθιμος. «Δεν φοβίζουν τα παιδιά για να μη βγουν έξω. Είναι δεδομένο το ότι πρέπει να μένουν μέσα στο σπίτι. Εχει όλες τις ανέσεις, κήπο και πισίνα γιατί είναι εύπορη οικογένεια. Δεν είναι κλεισμένοι σε κανά υπόγειο», λέει. Ούτε πρόκειται για κλειστοφοβική ταινία, έχει χιούμορ, βεβαιώνει ο σκηνοθέτης της.

• Κι αν είναι μόλις η δεύτερη ταινία του, ο Γιώργος Λάνθιμος έχει μεγάλη θητεία πίσω από την κάμερα. Εχει σκηνοθετήσει πολλά βιντεοκλίπ (Χαρούλα Αλεξίου, Σάκη Ρουβά κ.ά.). «Το έκανα παλιότερα ως χόμπι γιατί ήθελα να κάνω κάτι πιο ελεύθερο και ενδιαφέρον. Αλλά αυτές οι παραγωγές δεν έχουν χρήματα. Το μπάτζετ των βιντεοκλίπ είναι... για να τραβήξεις γάμο», λέει.

• Η υπογραφή του επιπλέον βρίσκεται σε αμέτρητες διαφημίσεις. Ούτε χαμένος χρόνος είναι («η διαφήμιση με έχει βοηθήσει φοβερά στο τεχνικό κομμάτι), ούτε ενοχή τού δημιουργεί. «Είναι ένας κομπλεξισμός που δεν νομίζω ότι χρειάζεται. Ενας σκηνοθέτης που κάνει σινεμά δεν ζει σ' αυτό τον κόσμο μόνιμα. Βλέπει τηλεόραση, ακούει μουσική, κάνει αθλητισμό, βόλτες», λέει.

• Αν κρίνουμε από τη μινιμαλιστική και ατμοσφαιρική «Κινέττα», ίσως είναι περίεργο πώς ένας σκηνοθέτης, γαλουχημένος στη διαφήμιση, μπορεί να αφήνει πίσω τη λογική της, που στηρίζεται συχνά στο εφέ και τον εντυπωσιασμό. Ο σκηνοθέτης δίνει την απάντηση: «Τα έχω κάνει τόσο πολύ ώστε ούτε με εντυπωσιάζουν ούτε με γοητεύουν. Οταν είσαι μέσα σε όλο αυτό και έρθει η ώρα να γυρίσεις δική σου ταινία, καταλαβαίνεις καλύτερα τι θέλεις να κάνεις. Εχεις και ένα ακόμη αβαντάζ, την ευκολία να αντιμετωπίζεις τις δυσκολίες. Ετσι, δεν ασχολείσαι με τα τεχνικά ζητήματα και επικεντρώνεις στην ουσία».

Στον «Κυνόδοντα» παίζουν: Χρήστος Στέργιογλου, Μισέλ Βάλεϊ, Αγγελική Παπούλια, Χρήστος Πασσαλής, Μαίρη Τσώνη, Αννα Καλαϊτζίδου. *

• Της ΧΡΥΣΟΥΛΑΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ, Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 27 Απριλίου 2009