Προς κατεδάφιση ο κινηματογράφος «Αστρον». Η τοπική κοινωνία, όμως, θέλει να κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο

Ενας ακόμα ιστορικός κινηματογράφος της Αθήνας, το «Αστρον» στην καρδιά των Αμπελοκήπων, κινδυνεύει να κατεδαφιστεί. Επαψε να λειτουργεί με το τέλος της περσινής σεζόν και οι ιδιοκτήτες του επεξεργάζονται ιδέες για την αξιοποίησή του.

Το ενδεχόμενο κατεδάφισης ή αλλαγής χρήσης του χώρου κινητοποίησε την τοπική κοινωνία, που προωθεί την κήρυξή του σε διατηρητέο μνημείο από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού.

Κινητοποίηση για τη διάσωση του κινηματογράφου «Αστρον»

• Η εκπνοή, σήμερα, της πρώτης άδειας κατεδάφισης που είχαν εξασφαλίσει οι ιδιοκτήτες του «Αστρον» της λεωφόρου Κηφισίας δεν ισοδυναμεί με τη σωτηρία του ιστορικού χειμερινού κινηματογράφου των Αμπελοκήπων. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι το Κοινό Συνεγγυητικό Κεφάλαιο Ασφάλειας Χρηματιστηριακών Συναλλαγών, ιδιοκτήτης του «Αστρον» από το 1972, θα επιχειρήσει να ανανεώσει την άδεια άμεσα, προκειμένου να μη διαταραχθεί η προοπτική αξιοποίησης ενός οικοπέδου-φιλέτου στη λεωφόρο Κηφισίας.

• Και με το «Αστρον» επαναλαμβάνεται η γνωστή ιστορία. Το σοβαρό ενδεχόμενο κατεδάφισης ενός κινηματογράφου με αρχιτεκτονικές αρετές (έργο του γνωστού αρχιτέκτονα Σόλωνα Κυδωνιάτη -1906-2001- με έντονη 50’s σφραγίδα και αρ ντεκό επιρροές) κινητοποιεί την τοπική κοινωνία που σπεύδει να σώσει ένα σχεδόν καταδικασμένο ορόσημο μιας ακόμα γειτονιάς της Αθήνας. Αλλά το «Αστρον» δεν είναι ένας οποιοσδήποτε κινηματογράφος της Αθήνας. Εγκαινιάστηκε την παραμονή των Φώτων του 1957. Ηταν ο πρώτος αυτόνομος κινηματογράφος των Αμπελοκήπων, ζωντανό τεκμήριο της εξάπλωσης της μεταπολεμικής Αθήνας προς τα βόρεια. Το «Αστρον» καθιέρωσε, μαζί με μια μικρή ομάδα άλλων «συνοικιακών» σινεμά της πρωτεύουσας, την αποκέντρωση της πρώτης προβολής. Και ήταν από τους πολύ λίγους κινηματογράφους που μια θέση στον εξώστη κόστιζε ακριβότερα από την αντίστοιχη στην πλατεία. Ο εξώστης ήταν απλά κεκλιμένος, χωρίς σκαλοπάτια, και επέτρεπε άμεση και αμφιθεατρική θέαση της οθόνης. Στα επιπλέον πλεονεκτήματα του εξώστη του «Αστρον» το ιδιαίτερα ευρύχωρο φουαγιέ με μεγάλες τζαμαρίες που βλέπουν στη λεωφόρο Κηφισίας. Φυσικά όλα αυτά λίγη αξία έχουν σήμερα γιατί ο εξοπλισμός του «Αστρον» έχει καταστραφεί. Απομένει κυρίως η χαρακτηριστική πρόσοψη σε μια ζωηρή απόχρωση του μωβ και το περιστρεφόμενο αστέρι στο ψηλότερο σημείο του κτιρίου, κάποτε ορατό από πολύ μακριά. Αρκούν, όμως, για να κινητοποιήσουν δεκάδες ανθρώπους με αιχμή τον Πολιτιστικό - Περιβαλλοντολογικό Σύλλογο Κέντρου Αμπελοκήπων. Οι προσπάθειές τους επικεντρώνονται στην κατάθεση τεκμηριωμένου φακέλου στην αρμόδια υπηρεσία νεωτέρων μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού προκειμένου να κηρυχθεί διατηρητέο το κτίριο. Υπενθυμίζεται ότι το γειτονικό «Ανεσις» προστατεύεται με σχετική απόφαση.

• Ταυτόχρονα βρίσκεται σε εξέλιξη πρωτοβουλία προκειμένου να εμπλακεί και ο Δήμος Αθηναίων στην υπόθεση του «Αστρον»: υποστηρίζοντας μια δημοτική πολιτιστική λειτουργία (δημοτικός κινηματογράφος για την περιοχή των Αμπελοκήπων) που θα μπορούσε να φιλοξενηθεί στο εσωτερικό του ιστορικού σινεμά. Την πρόταση επεξεργάστηκε ο δημοτικός σύμβουλος της «Συμπαράταξης για την Αθήνα» κ. Μανόλης Δανδουλάκης και αναμένεται η απάντηση της πλειοψηφίας.

• Το «Αστρον» είναι ο πιο πρόσφατος κρίκος στην αλυσίδα αποψίλωσης μιας δυναμικής κινηματογραφικής πιάτσας της Αθήνας όπως υπήρξαν κάποτε οι Αμπελόκηποι. Σταμάτησε τη λειτουργία του τον Μάιο του 2008, όπως και το γειτονικό «Πλάζα» που ήδη διαμορφώνεται σε σούπερ μάρκετ. Το μεγαλύτερο θέμα παραμένει η οδυνηρή αδυναμία μας να υποστηρίξουμε σαν πόλη και σαν κοινωνία τόπους, θεσμούς, χώρους με πολιτισμικό βάθος και αξία. Αυτή είναι η μεγαλύτερη πληγή.

• Του Δημητρη Pηγοπουλου, Η Καθημερινή, 24/04/2009