Ο Κιαροστάμι στην Τοσκάνη «διδάσκει» σινεμά στους Ευρωπαίους

Γουίλιαμ Σίμελ, Ζυλιέτ Μπινός στην ταινία «Copie conforme» του Αμπάς Κιαροστάμι.

• Κάννες, Αποστολή: ΚΩΣΤΑΣ ΤΕΡΖΗΣ, Η ΑΥΓΗ: 19/05/2010

«Copie conforme», «Επικυρωμένο, γνήσιο αντίγραφο», ο τίτλος της νέας ταινίας του μεγάλου Ιρανού σκηνοθέτη Αμπάς Κιαροστάμι, που ξεχωρίζει ωστόσο από όλες τις προηγούμενες δουλειές του γιατί είναι η πρώτη του σκηνοθεσία έξω από την πατρίδα του, μια ευρωπαϊκή συμπαραγωγή (ο συνάδελφός του Παναχί εξακολουθεί να είναι φυλακισμένος στην Τεχεράνη, παρά τη διεθνή εκστρατεία για την απελευθέρωσή του). Γυρισμένη στην Τοσκάνη, η ταινία έχει πρωταγωνιστές τη Ζυλιέτ Μπινός και τον Βρετανό βαρύτονο Γουίλιαμ Σίμελ, ο οποίος εμφανίζεται για πρώτη φορά στον κινηματογράφο (μια ριψοκίνδυνη επιλογή του Κιαροστάμι). Αρχικά ο προβληματισμός του σκηνοθέτη φαίνεται να αφορά «γενικά» τη σχέση του πρωτότυπου με το αντίγραφο στον χώρο της τέχνης, εξ ου και ο τίτλος της ταινίας. Ο ήρωας είναι ένας Άγγλος συγγραφέας που βρίσκεται στην Τοσκάνη για να παρουσιάσει την ιταλική έκδοση του νέου βιβλίου του πάνω στο θέμα αυτό κι εκεί θα γνωρίσει μια Γαλλίδα που ζει στην περιοχή διευθύνοντας μια γκαλερί έργων τέχνης. Θα περιπλανηθούν μαζί στο τουριστικό αλλά και ειδυλλιακό τοπίο της Τοσκάνης και ξεκινώντας από μια «παρεξήγηση» σε ένα καφέ, όπου η Ιταλίδα ιδιοκτήτρια θεωρεί ότι οι δυο τους είναι παντρεμένοι, αρχίζουν να παίζουν ευσυνείδητα τους ρόλους των συζύγων με δεκαπέντε χρόνια γάμου πίσω τους και άφθονες αλληλοκατηγορίες για προβληματική επικοινωνία… «Παθιάζονται» με τους ρόλους, τσακώνονται σαν τον σκύλο με τη γάτα, προφανώς γιατί αυτή η συγκρουσιακή κατάσταση εκφράζει κάτι βαθύτερο και στους δύο, και το μετέωρο πλησίασμά τους θα έρθει «ανάποδα», αφού πρώτα έχουν παραμερίσει με ιλιγγιώδη συμπύκνωση μέσα στο χρόνο τις μικρότητες, την ανία και τις ανεπαίσθητες δόσεις δηλητηρίου που συσσωρεύονται στις μακρόχρονες σχέσεις. Πού είναι τελικά το «αυθεντικό» και το «αντίγραφο» μέσα τους;

Όμορφη ταινία, ουσιαστικά τραγική μέσα στη δουλεμένη, «παλιομοδίτικη» απλότητά της, έστω κι αν ορισμένα στοιχεία της αντανακλούν απλώς την «παράδοξη» ματιά ενός ξένου στην ευρωπαϊκή γεωγραφία των ανθρώπινων σχέσεων. Στα μείον η ερμηνεία του Γουίλιαμ Σίμελ, σε έναν ρόλο που είχε υψηλότερες υποκριτικές απαιτήσεις.

Το «Outrage» του Τακέσι Κιτάνο απογοήτευσε, καθώς ξεχειλίζει από «ανέξοδη» και κακόγουστη βία, με αντίπαλες ομάδες της γιαπωνέζικης μαφίας, της Γιακούζα, να αλληλοσφάζονται από την αρχή μέχρι το τέλος, δοκιμάζοντας κάθε τεχνική, κάθε παραλλαγή, καθώς ο αρχιμαφιόζος «πρόεδρος» εφαρμόζει την τακτική του «διαίρει και βασίλευε». Πολυβόλα, μαχαίρια, ακρωτηριασμοί, επιθέσεις με φίδια, με οδοντιατρικό τροχό κ.ο.κ. Ακόμη και το γνωστό υποδόριο χιούμορ του Κιτάνο υπολειτουργεί, «βολεμένο» στη λογική μιας συνταγής.

Το «You will meet a tall dark stranger» του Γούντι Άλεν, με τη Ναόμι Γουότς, τον Άντονι Χόπκινς και τον Αντόνιο Μπαντέρας συνιστά μια επιστροφή στο Λονδίνο για τον διάσημο Αμερικανό σκηνοθέτη-ηθοποιό. Μια κομεντί φτωχή σεναριακά, παρά τις καλές ερμηνείες των ηθοποιών που πρωταγωνιστούν.