Θόδωρος Αγγελόπουλος: «Η γενιά μου κουβαλάει τη σκιά της αποτυχίας»

Ο Θ. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛOΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΙΝΕΜΑ

Επιμέλεια: Μαίρη Αδαμοπούλου, ΤΑ ΝΕΑ: Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2009

«Ο ορίζοντας των νέων είναι κλειστός, δεν υπάρχει προσδοκία», λέει ο Θόδωρος Αγγελόπουλος με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα ενώ μια έκδοση εστιάζει στη «Σκόνη του χρόνου»
«Φτάσαμε σε αδιέξοδο τόσο στην κοινωνική όσο και την πολιτική ζωή στην Ελλάδα. Αν προσθέσουμε δε και την οικονομική, τότε έχουμε τρεις παράλληλες κρίσεις: κοινωνική, πολιτική, οικονομική», λέει ο Θόδωρος Αγγελόπουλος. Χωρίς περιστροφές ο διεθνώς αναγνωρισμένος Έλληνας σκηνοθέτης ξεδίπλωσε τις σκέψεις του στην ιστοσελίδα Οpen Democracy (http://www. opendemocracy. net).

«Είναι πολύ άγρια η κατάσταση. Ποιος υποφέρει από αυτό; Προφανώς οι πιο ευάλωτες κοινωνικά και οικονομικά τάξεις, αλλά και οι νέοι.

Ο ορίζοντας μπροστά τους είναι κλειστός, δεν υπάρχει σημείο αναφοράς, προσδοκία για το μέλλον. Ζουν σε έναν κόσμο όπου ό,τι ακούμε γύρω από τη δημόσια ζωή είναι σκάνδαλα, διαφθορά, κρίση, αδυναμία και συμβιβασμός. Οι νέοι, χωρίς να έχουν πλήρη συνείδηση για το τι συμβαίνει, έχουν έντονη την ανάγκη να σπάσουν το κέλυφος και να βγουν στους δρόμους.

Η ιστορία στην Αθήνα ίσως να μην είχε πάρει τόσο μεγάλες διαστάσεις αν δεν είχε γίνει η δολοφονία, η οποία θα έλεγα πως προκάλεσε την έκρηξη. Διαφορετικά θα είχε χρειαστεί λίγος περισσότερος χρόνος να ωριμάσουν τα πράγματα και θα είχαμε οδηγηθεί σε πραγματική επανάσταση. Έχω την αίσθηση πως βρισκόμαστε σε ένα τέλος εποχής και ότι θα υπάρξει επιστροφή στους ξεσηκωμούς. Δεν νομίζω, δε, πως πρόκειται αποκλειστικά για ελληνικό φαινόμενο. Θα εξαπλωθεί ευρέως στο μέλλον. Αντίθετα με τις εξεγέρσεις των νέων στο παρελθόν, που είχαν συγκεκριμένα πολιτικά αιτήματα, στην παρούσα φάση δεν υπάρχουν συγκεκριμένα αιτήματα».

ΙΝFΟ: Ισίδωρος- Ιωάννης Λεοντής, Τheo ΑngelopoulosΤhe Μaking of «Dust of Τime», εκδ. Μίλητος, σελ. 248, τιμή: 60 ευρώ.

• Έχετε αίσθηση για το μέλλον;

Φοβάμαι. Σκέφτομαι τον Παλαμά που γράφει σε ένα ποίημά του ότι πρέπει να φτάσουμε στον πάτο του πηγαδιού πριν αρχίσουμε να ανεβαίνου- με ξανά, κι αισθάνομαι πως έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μέχρι να φτάσουμε στον πάτο. Μόνο τότε, όπως λέει κι ο ποιητής, τα φτερά μας μπορεί να μεγαλώσουν ξανά, ώστε να μπορέσουμε να πετάξουμε. Ανήκω σε μια γενιά που πίστευε πως η αλλαγή είναι εφικτή και πως υπήρχε πιθανότητα να αλλάξει ο κόσμος και να ανοιχτεί ένα νέο μονοπάτι. Κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Πιστεύω πως όλοι μας κουβαλάμε τη σκιά της απογοήτευσης και της αποτυχίας. Παρ΄ όλα αυτά και παρά τα όσα λένε οι πεσιμιστές, πιστεύω πως η Ιστορία κινείται σαν φίδι, άλλες φορές πάει πάνω και άλλες κάτω. Τώρα έχουμε καθοδική πορεία, αλλά θα ανέβουμε και προς τα πάνω.

• Πρόσφατα ολοκληρώσατε την ταινία σας «Η σκόνη του χρόνου». Αντανακλά ή υπονοεί τον τρόπο που κατανοείτε την Ιστορία;

Κατά έναν τρόπο, ναι. Προς το φινάλε η πρωταγωνίστρια, η Ελένη, μια γυναίκα που ζει στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα και ερωτεύεται δύο άνδρες, γεγονός που επηρεάζει έντονα τη ζωή της, πεθαίνει. Υπάρχει όμως και μια νεώτερη Ελένη, κόρη ενός από τους δυο άνδρες. Ένας από τους άνδρες αυτοκτονεί, επιλογή που εκφράζει τη θλιβερή πλευρά της Ιστορίας. Ο άλλος άνδρας συνεχίζει να παλεύει και σε κάποιο σημείο προσφέρει το χέρι του στο νεκρό σώμα της Ελένης κι εκείνη τη στιγμή συμβαίνει κάτι σαν ανάσταση. Το χέρι που βρίσκει είναι της μικρής Ελένης, που είναι εγγονή του νεκρού άνδρα. Εκείνη παίρνει το χέρι του ηλικιωμένου και οι δυο τους, χέρι χέρι, αρχίζουν να βαδίζουν προς τον ανοιχτό ορίζοντα.

• Στη χιονισμένη στέπα και το μετρό

Η δεύτερη ταινία της τριλογίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Η σκόνη του χρόνου» αναμένεται τους επόμενους μήνες στις αίθουσες, όμως οι σινεφίλ έχουν την ευκαιρία να πάρουν μια πρόγευση μέσα από το ομότιτλο δίγλωσσο λεύκωμα (ελληνικά- αγγλικά) του Ισίδωρου Ιωάννη Λεοντή, ο οποίος ακολούθησε τον σκηνοθέτη σε κάθε βήμα. Από το Καζαχστάν ώς το Βερολίνο και από την Κολωνία και τη Ρώμη ώς την Αθήνα και τις Κάννες, «ο Λεοντής δεν αρκείται στο να καταγράψει φωτογραφικά στιγμές από το γύρισμα και και την προετοιμασία του», επισημαίνει στον πρόλογο ο συγγραφέας Πέτρος Μάρκαρης. «Απαθανατίζει τη στιγμή της μοναξιάς, όχι μόνο μέσα στη χιονισμένη στέπα ενός τσεχωφικού τοπίου, αλλά και στον σταθμό του μετρό στο Βερολίνο. Αποτυπώνει φωτογραφικά το μοναχικό τραμ, αλλά και τον σκηνοθέτη που βαδίζει δίπλα του και μοιάζει να επιζητεί τη μοναξιά μέσα στην πολυπραγμοσύνη του συνεργείου».