Sunday, January 18, 2009

ΜΕΡΙΛ ΣΤΡΙΠ. Ο διάβολος φοράει ράσα


Επιμέλεια ΕΥΑΝΝΑ ΒΕΝΑΡΔΟΥ

Στο «Mamma mia» ενσάρκωνε μια ανύπαντρη μητέρα που δεν ήξερε ποιος είναι ο πατέρας του παιδιού της. Τώρα η Μέριλ Στριπ εμφανίζεται όλο «Αμφιβολία» σε έναν κόντρα ρόλο: αυτόν της μοναχής. Διευθύντρια ενός καθολικού σχολείου σε μια λαϊκή γειτονιά του Μπρονξ εν έτει 1964, αυστηρή, υπέρμαχος της πειθαρχίας και θεματοφύλαξ των ηθικών αξιών, η Στριπ αντιμετωπίζει με καχυποψία το έντονο προσωπικό ενδιαφέρον που δείχνει ο ιερέας Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν για έναν μαύρο έφηβο μαθητή. Η αμφιβολία της για το αν ο δάσκαλος εκμεταλλεύεται σεξουαλικά το παιδί παίρνει βασανιστικές διαστάσεις.

Ολα δείχνουν πως, αναμφίβολα, η «Αμφιβολία» του Τζον Πάτρικ Σάνλεϊ (που μετά το ομώνυμο θεατρικό έργο που ο ίδιος έγραψε, υπογράφει και την ταινία) θα βρεθεί στην κούρσα των Οσκαρ -ένα γνώριμο πεδίο για τη Στριπ: η τριαντάχρονη καριέρα της έχει 14 υποψηφιότητες για Οσκαρ γυναικείας ερμηνείας, καταρρίπτοντας το προηγούμενο ρεκόρ της Κάθριν Χέπμπορν (12). Το φιλμ άλλωστε, που βγαίνει στις αίθουσες στις 29/1, ήδη «έπαιξε» στις Χρυσές Σφαίρες.
  • Μια σταρ χωρίς λίφτινγκ
«Ηθελα να γυρίσω μια ταινία κόντρα σε αυτό το κλίμα απόλυτης σιγουριάς που χαρακτηρίζει την εποχή μας», λέει ο σκηνοθέτης που μικρός πήγε σε ένα τέτοιο καθολικό σχολείο. «Μια ταινία για την αξία της αμφιβολίας που δίνει τροφή για σκέψη, συζήτηση και αλλαγή». Το φιλμ θίγει ζητήματα ηθικά, θρησκευτικά, πολιτικά και φυλετικά.

Σταθερή αξία για το Χόλιγουντ (με θρυλικά φιλμ όπως το «Κράμερ εναντίον Κράμερ» στο ενεργητικό της) η Μέριλ Στριπ είναι παντρεμένη εδώ και μια τριακονταετία με τον Ντον Γκάμερ, με τον οποίο έχουν αποκτήσει τέσσερα παιδιά. Πρόπερσι μάλιστα την είδαμε σε μικρό ρόλο στο πλευρό της κόρης της Μέιμι Γκάμερ στην «Τελευταία νύχτα». Πολύ περισσότεροι βέβαια τη θυμούνται στον πρόσφατο ρόλο της ως εκπληκτικής «κακιάς» στην ταινία «Ο διάβολος φοράει Πράντα» και, βέβαια, στο «Mamma mia».

Με τον εκπληκτικό Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν πάντως έχουν συνεργαστεί και στο παρελθόν, στο σανίδι όμως: για τις ανάγκες του «Γλάρου» του Τσέχοφ. Στην «Αμφιβολία» ο Χόφμαν ενσαρκώνει το νέο και η Στριπ το παλιό. Δεν είναι τυχαία η επιλογή της χρονολογίας που διαδραματίζεται η ιστορία. Λίγο καιρό μετά μια νέα πνοή θα φυσήξει στην αμερικανική κοινωνία, συμπαρασύροντας και την Εκκλησία. Τα αυστηρά ράσα με την κουκούλα που βλέπουμε να φοράνε οι καλόγριες, σε λίγο θα είναι πια παρελθόν. Και ο τρόπος διαδασκαλίας τους παρωχημένος. Ο Χόφμαν ενσαρκώνει τη νέα αυτή πνοή. Και ο νεαρός μαύρος ομοφυλόφιλος είναι ο πρώτος έγχρωμος μαθητής που γίνεται δεκτός στο καθολικό αυτό σχολείο.

Εκτός από «χαμαιλέων» της υποκριτικής, όπως πολλάκις την έχουν χαρακτηρίσει, η Στριπ (που προσεχώς θα δούμε στον ρόλο της διάσημης σεφ Τζούλια Τσάιλντ στο «Julie & Julia» της Νόρα Εφρον) είναι και μια αντισυμβατική παρουσία στο Χόλιγουντ: «Αυτή τη στιγμή είμαι πιο ευτραφής απ' οποιαδήποτε σταρ και δεν έχω κανένα πρόβλημα γι' αυτό», έχει δηλώσει στηλιτεύοντας την εμμονή του Χόλιγουντ για αδύνατες ηθοποιούς. Οσο για το λίφτινγκ, «το σκέφτηκα ναι, αλλά μετά αναρωτήθηκα: "Ποιος θα παίζει τότε τους ρόλους των γυναικών που δεν έχουν κάνει λίφτινγκ; Χωρίς πλαστικές ίσως μου προσφερθούν περισσότεροι ρόλοι"».

Στην «Αμφιβολία» ενσαρκώνει έναν τέτοιο ρόλο. Ας δούμε τι λέει στη συνέντευξη που μας παραχώρησε η Audiovisual.

- Απολαύσατε να παίζετε μια καλόγρια;

«Αγάπησα το ράσο τους. Τέρμα οι κακές μέρες για τα μαλλιά!».

- Τελικά, ο πάτερ Φλιν κακοποίησε ή όχι το παιδί;

«Ω, είναι τόσο περίπλοκο. Αυτή είναι η ουσία του φιλμ. Ολοι θα έχουν μια διαφορετική άποψη. Η ταινία ερευνά τα ζητήματα της βεβαιότητας και της αμφιβολίας και το πώς ερμηνεύουμε τα πράγματα ενστικτωδώς, μέσα από το πρίσμα των δικών μας προκαταλήψεων».

- Ο χαρακτήρας σας πάντως στην ταινία βλέπει τον κόσμο μέσα από ένα πρίσμα άσπρο και μαύρο, έτσι δεν είναι;

«Ναι, τουλάχιστον έτσι τον αντιμετωπίζει. Δεν είμαι σίγουρη πως τον βλέπει κι έτσι. Σίγουρα πάντως έχει ανακαλύψει πως είναι πιο αποτελεσματικό να μένει σταθερή στο τυπικό της εκκλησίας, στο τυπολατρικό της πίστης, στην πειθαρχία των παιδιών».

- Σας είναι συμπαθής;

«Ναι μου άρεσε, αν και εύκολα θα μπορούσες να την χαρακτηρίσεις κέρβερο. Η ίδια βέβαια το βλέπει αλλιώς. Αυτός είναι ο τρόπος της να προστατεύει αυτά τα παιδιά. Κι έχω την αίσθηση πως γνωρίζει από πρώτο χέρι το κακό που παραμονεύει».

- Σας έχουν ξαναπεί κέρβερο;

«Ε; Ω, ναι, για τον ρόλο μου στο "Ο διάβολος φοράει πράντα"!».

- Εσείς είχατε ποτέ μια τόσο αυστηρή δασκάλα;

«Ναι. Δάσκαλο. Πολύ αυστηρό. Ιταλό. Ολοι τον έτρεμαν στην τάξη. Αλλά τον πρόσεχαν. Και μάθαιναν άλγεβρα. Είχα άλλους, αγαπημένους δασκάλους που όλοι τους λάτρευαν. Δεν θυμάμαι τίποτα απ' όσα δίδασκαν. Εννοώ λοιπόν ότι κάτι σημαίνει το να έχεις πειθαρχία σε μια τάξη, να εστιάζεις το μυαλό σου σε κάτι».

- Είχατε καμία δασκάλα που σας ενέπνευσε να παίξετε;

«Ναι, ήταν καθηγήτρια μουσικής. Οταν ήμουν στο γυμνάσιο, νόμιζα πως ήταν απίστευτα μεγάλη. Αργότερα ανακάλυψα πως ήταν μόλις 22. Ηταν υπέροχη. Υπήρξε μαθήτρια του Σεγκόβια και έπαιζε υπέροχα κλασική κιθάρα. Χρειαζόταν χρήματα για να πληρώνει τα φοιτητικά της δάνεια και γι' αυτό δίδασκε στο δημόσιο γυμνάσιο. Με ενέπνεε πολύ. Αλλά ήταν κι αυτή πολύ πειθαρχημένη. Είναι ωραίο για τα παιδιά να γνωρίζουν πως υπάρχει ένα όριο».

- Πώς προετοιμαστήκατε για τον ρόλο της αδελφής Αλοΐσιους;

«Γνώρισα κάποιες μοναχές -συνταξιούχες σήμερα, από τις "Αδελφές της Ελεημοσύνης". Δεν είναι πια πολλές. Είναι εβδομηντάρες, ογδοντάρες, ενενηντάρες. Εφαγα μαζί τους στους οίκους αυτούς όπου έχουν αποσυρθεί, μιλήσαμε. Κυρίως με την αδελφή Πέγκι: πάνω σε αυτήν βασίστηκε ο Σάνλεϊ για τον ρόλο της άλλης, νεαρής μοναχής που ενσαρκώνει η Ειμι Ανταμς. Ηταν η πραγματική δασκάλα του στο σχολείο, όταν ήταν 6 χρόνων».

«Δεν ανήκω πουθενά»

- Τι μάθατε από αυτές;

«Πάρα πολλά. Εχω ένα αυστηρό πρόγραμμα μέσα στη μέρα. Μόνο έτσι μπορώ πραγματικά να λειτουργήσω και να είμαι παραγωγική. Ετσι κι η αδελφή Πέγκι: όπως μου είπε, κάθε δευτερόλεπτο της μέρας μετράει. Και βέβαια, προσευχή στο ξύπνημα, προσευχή στη δύση, προσευχή στο ντύσιμο, στο φαγητό. Συνδέουν κάθε σωματική μας ενέργεια με την γενικότερη αποστολή μας στη ζωή. Είναι πολύ ενδιαφέρον».

- Σήμερα προσελκύουν νέους ανθρώπους;

«Οχι νέες κοπέλες. Μοναχές πλέον γίνονται μόνο γυναίκες πενηντάρες ή εξηντάρες που έχουν μεγαλώσει τα παιδιά τους και νιώθουν ικανές και ώριμες γι' αυτού του είδους την προσφορά».

- Εχει ακουστεί πως συχνά προετοιμάζεστε για έναν ρόλο ακούγοντας μουσική. Το ίδιο κάνατε και τώρα;

«Λοιπόν, τώρα είμαι εθισμένη στο You Tube. Και πράγματι ανακάλυψα ένα βίντεο μιας παιδικής χορωδίας στην Αγγλία που με επηρέασε πολύ. Ερασιτέχνες βέβαια, και πολύ πολύ νέοι. Από διάφορες εθνότητες. Με συγκίνησαν πολύ. Τους ακούω συνέχεια. Οι φωνές τους είναι τόσο αγνές. Στην ηλικία αυτή τα παιδιά είναι ακόμα τόσο ευάλωτα...».

- Η θρησκεία παίζει σημαντικό ρόλο στη δική σας ζωή;

«Δεν ακολουθώ κανένα δόγμα. Δεν ανήκω ούτε σε εκκλησία, ούτε σε συναγωγή, ούτε σε άσραμ».

- Πολλά λέγονται για μια πιθανή βράβευση της ταινίας με Οσκαρ. Νιώθετε ακόμα ενθουσιασμό όταν είστε υποψήφια;

«Ναι. Με συνεπαίρνει. Νιώθω φόβο. Το Χόλιγουντ για μένα είναι ό, τι και για σας. Είναι κάτι πέρα από μένα. Βρίσκομαι έξω απ' αυτό. Είναι τρομακτικό».

- Πού φυλάτε τα Οσκαρ σας;

«Σε ένα ψηλό ράφι. Ενα απ' αυτά σήμερα έχει ένα τρομακτικό χρώμα!».

- Τι άλλο σας ενδιαφέρει εκτός από την υποκριτική;

«Πολλά. Η μουσική, η τέχνη, το θέατρο. Πηγαίνω πολύ θέατρο. Τον άνδρα μου δεν τον πειράζει και να μην πάει ποτέ, αλλά δεν τον μέμφομαι γι' αυτό. Οπως κι εκείνος δεν με μέμφεται που δεν δίνω δεκάρα για τη μόδα. Τι να κάνουμε; Είμαστε διαφορετικοί».

- Το «Mamma Mia» υπήρξε τεράστια επιτυχία για εσάς. Εφερε τις γυναίκες πίσω στα σινεμά έτσι;

«Πάντα τους άρεσε. Απλώς τις ενθάρρυνε. Η επιτυχία της ταινίας εξέπληξε πολλούς εδώ στην Αμερική. Δυσκολευτήκαμε πολύ να τη χρηματοδοτήσουμε. Εγινε χάρη στην επιμονή μιας γυναίκας, της Ντόνα Λάνγκλι. Και επιβραβεύτηκε. Σήμερα τα διάφορα στελέχη έχουν μείνει με το στόμα ανοιχτό. "Πώς έγινε αυτό;" αναρωτιούνται».

- Πώς παραμένετε τόσο προσγειωμένη;

«Δεν έχω τη δική μου εταιρεία παραγωγής, δεν έχω προσωπικό - μόνο μια βοηθό που δεν διαβάζει καν τα σενάρια που μου στέλνουν. Διαβάζω απλώς τα λίγα πράγματα που πιστεύω πως θα με ενδιαφέρουν και διαλέγω απ' αυτά. Ο ατζέντης μου μου στέλνει μόνο καλογραμμένα πράγματα γιατί τρελαίνομαι όταν διαβάζω βλακείες. Αλλά μου στέλνει και μερικά τρελά, εκτός πεπατημένης. Είμαι καλά με τον εαυτό μου, έχω φυλάξει τα λεφτά μου, ζω απλά, δεν αγοράζω πολλά επώνυμα ρούχα. Νομίζω πως όταν ήμουν νεότερη ήταν πιο τρομακτικό. Δεν είχα συναίσθηση του πόσο κοντά στην άκρη της αβύσσου ήμουν».

- Πώς σας φαίνονται οι ρόλοι που σας προσφέρονται σήμερα;

«Νομίζω πως οι ρόλοι για γυναίκες της ηλικίας μου είναι πιο άγριοι, πιο ακραίοι. Και πάντα έβλεπα τον εαυτό μου ως καρατερίστα».

- Πώς καταφέρνετε να συνδυάσετε καριέρα και προσωπική ζωή;

«Μέρα με τη μέρα. Και με χιούμορ. Σας πληροφορώ πάντως, πως το να είσαι ηθοποιός, ακόμα και μετρίως επιτυχημένη, σημαίνει πως η ζωή σου είναι πολύ πιο φιλική απέναντι στην οικογένειά σου διότι πολύ απλά για μεγάλα διαστήματα είσαι άνεργη. Αρα είσαι σπίτι. Είμαι σπίτι πολύ συχνότερα από τη μέση εργαζόμενη μητέρα»...

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ / 7 - 18/01/2009

No comments: